Улстөр нийгэм
Булганы залуус халамж горьддог хандлагыг өөрчилж хөгжилд манлайлна

Булган аймаг анхдагчдаараа алдартай. Хэн ч маргахгүй. Энэ нутгаас олимпийн анхны аварга тодорч, монгол хүн сансарт анх удаа ниссэн гэх мэтээр бидний бахархалт танил түүхүүд цааш хөвөрнө. Гэхдээ Булган аймаг хөгжлөөрөө, иргэдийнхээ амьжиргааны төвшингөөр улсдаа цуутай юу гэвэл тийм биш. Аймгуудыг өрсөлдөх чадвараар нь байр эзлүүлэн жагсаахад араасаа айргийн тавд бичигдсэн гашуун үнэн бий. Газар зүйн байрлал, байгалийн үндсэн өгөгдлөө харахаар Булган шиг тансаг нь ховор. Дээрээс нь дэргэдээ уулын баяжуулах Эрдэнэт хэмээх том айл саахалтын шахуу зайтай оршдог. Энэ бүхнийг том зургаар тольдвол Булган аймагт хөгжлийн асар том боломж, нөөц байгааг харж болно.
Анхдагч гэх тодотголоороо алийн болгон голоо зогоож суух вэ, одоо хандлагаа өөрчлөх цаг болсон гэж залуус зоригтой дуугарлаа. Булган аймагт өнгөрсөн амралтын өдрүүдэд болсон “Нэг Булган” хөгжлийн чуулганы 500 гаруй төлөөлөгч аймгаа, улс орноо хөгжүүлэхэд залуус түүчээлэх, ачаа үүрэх цаг болсныг онцолж байв. 2019 оныг Булган аймаг “Залуучуудын хөгжлийг дэмжих жил”-ээр зарласан байдаг. Энэхүү хөгжлийн чуулганыг аймгийн ЗДТГ болон УИХ-ын гишүүн Ж.Бат-Эрдэнийн дэмжлэгтэйгээр зохион байгуулсан юм.
Булган аймаг эдүгээ 62 мянган хүн амтай болжээ. Эрчүүд 51, эмэгтэйчүүд 49 хувийг эзэлдгээс гадна гурван хүн тутмын хоёр нь залуус гэдэг бол хүн ам зүйн бүтцийн хувьд атаархмаар тохиолдол. Гэхдээ хүн амын дунд ажилгүйдэл, ядуурал, гэмт хэргийн нөхцөл байдал өндөр хувьтай. Ганцхан баримт хэлэхэд, аймагт нийт 8000 өрх байгаагаас 1667 нь төрөөс үзүүлдэг халамжаар амьдардаг гэсэн судалгаа гарчээ. Жилд дунджаар 1200 хүүхэд шинээр мэндэлдэг байна.
Аймгийн эдийн засгийн бүтцийг авч үзвэл ДНБ-ий 70 хувийг хөдөө аж ахуйн салбар буюу газар тариалан, мал аж ахуйн салбарт үйлдвэрлэдэг. Газар тариалан, мал аж ахуй гэсэн хоёрхон тулгууртай байгаа нь эдийн засгаа төрөлжүүлэх шаардлага тулгарсныг илтгэнэ. Эрдэмтдийн хийсэн судалгаагаар яг энэ чигээрээ явбал 10 жилийн дараа гэхэд Булган аймаг бэлчээргүй болно гэсэн дүгнэлт гарчихсан байгааг аймгийн Засаг дарга З.Батзориг хэллээ. Сайн сайхнаараа болж бүтэж байгаагаараа манай нутгийнхан хангалттай бахархдаг, харин одоо алдаа дутагдал, засаж сайжруулах зүйлсээ залуус бид нухацтай ярилцах цаг болсон гэж тэрбээр нэмж хэлэв.
“Нэг Булган” хөгжлийн чуулга уулзалтад оролцогчид хөгжлийн асуудлаар анхаарах хэд хэдэн чухал санал дэвшүүлсэн нь сонирхол татав. Юуны өмнө Булган аймгийн эдийн засгийг олон тулгууртай болгохын тулд хөнгөн үйлдвэрлэлийг хөгжүүлэх шаардлага байгааг олж харжээ. Энэ нутгийнхны итгэлийг хүлээж УИХ-д сонгогдсон Ж.Бат-Эрдэнэ гишүүн “Шинэ хөдөө” хөтөлбөрийг санаачилсан бөгөөд одоогоор гурван аймаг хэрэгжүүлж буй. Малын үүлдэр угсааг сайжруулах, жимс жимсгэнийн тариалалтыг хөгжүүлэх, туслах аж ахуйг сэргээх гэх мэт хэд хэдэн чиглэлээр хэрэгжүүлж байгаа “ШИнэ хөдөө” хөтөлбөрийн хүрээг тэлж, хүртээмжийг нэмэгдүүлмээр байна гэх саналыг цөөнгүй төлөөлөгч хэлж байлаа.
“Шинэ хөдөө” хөтөлбөрийг хамгийн анх Булган аймагт нэг тэрбум төгрөгийн санхүүжилттэйгээр эхлүүлж байсан бол 2019 онд хоёр тэрбум, 2020 онд 3 тэрбум төгрөгийн санхүүжилттэй болгож нэмэгдүүлэхээр ажиллаж байгаагаа гишүүн Ж.Бат-Эрдэнэ хэлсэн. Өрхийн орлогыг бодитоор нэмэгдүүлэх, ажилгүйдлийг бууруулах зорилготой энэ хөтөлбөрийг дэмжих лобби бүлэг УИХ-д байгуулагдаад байгаа юм. Улсаас халамж горьдож суудаг буруу хандлагаа халж, бизнесийн санаагаа цаасан дээр төсөл болгон буулгаж, өрх гэр, нутаг орныхоо хөгжлийг түүчээлээрэй гэж чуулганы төлөөлөгчдөд гишүүн Ж.Бат-Эрдэнэ захиж байлаа. Төр, засаг залуусын урмыг хугалах биш хийж бүтээе гэсэн тэмүүллийг дандаа гэрэлтүүлж байх учиртайг ч олон хүн хэлсэн.
Булган аймаг усны нөөцөө нэмэгдүүлэх, газар тариалангаа дэмжих зорилгоор “Орхон говь” төслийг хэрэгжүүлэх, дотооддоо авто замын сүлжээгээ сайжруулах, орон нутгийн нислэгээ эргэн сэргээхээр холбогдох байгууллагуудад хүсэлт тавьж, хөөцөлдөж эхэлжээ. Булган аймагтай хил залгаа Хөвсгөл, Орхон аймаг гэсэн хоёр аймаг хоёулаа 100 гаруй мянган хүн амтай, аялал жуулчлал, үйлдвэрлэл өндөр хөгжсөн онцлогтой. Үүнийг зэх зээл, эрэлт хэрэгцээ гэж харж, үйлчилгээний салбараа богино хугацаанд хөгжүүлж чадвал ирээдүй байгааг олж харах ёстой гэдэг дээр энэ удаагийн чуулганаар залуус санал нэгдлээ.
Б.ТҮВШИНТӨГС
Улстөр нийгэм
Олон Улсын Парламентын Холбооны Ерөнхийлөгч Дуэртэ Пачекотой уулзлаа
Бахрейны Хаант Улсын нийслэл Манама хотод Олон Улсын Парламентын Холбооны 146 дугаар Ассамблейн чуулга уулзалт амжилттай зохион байгуулагдаж өндөрлөлөө.
Монгол Улс, Олон Улсын Парламентын Холбоонд 1962 онд гишүүнээр элсэж, 1992 оноос байнгын ажиллагаатай парламент байгуулагдсанаар Монгол Улсын Их Хурал болон Олон Улсын Парламентын Холбооны хамтын ажиллагаа шинэ шатанд гарч, хөгжих эхлэл тавигдсан юм.
Чуулга уулзалтын үеэр Монгол Улсын Их Хурлын дэд дарга Л.Мөнхбаатар Олон Улсын Парламентын Холбооны Ерөнхийлөгч Дуартэ Пачеко болон Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Мартин Чунгон нартай уулзаж, Монгол Улсын Их Хурал, Олон Улсын Парламентын Холбоо хоорондын нягт хамтын харилцааг өргөжүүлэх сонирхолтой буйгаа илэрхийлж, хамтын ажиллагааг өргөжүүлэх чиглэлийн талаар санал солилцов.
Энэ удаагийн хурлаар “Энх тайвнаар зэрэгцэн оршиж, хүртээмжтэй нийгмийг бий болгох нь” үндсэн сэдвийн хүрээнд Ассамблейн нэгдсэн хэлэлцүүлэг хийгдэж, “Олон улсын хэмжээнд кибер халдлага болон кибер гэмт хэрэгтэй холбогдон гарч буй шинэ эрсдэлүүд”, “Ойжуулах ажлыг эрчимжүүлж, нүүрстөрөгчийн хийг багасгахад дэлхийн улс орнуудын парламентын оролцоо, хүчин зүтгэл” зэрэг хоёр тогтоолын төслийг хэлэлцэн баталж, Манамагийн тунхаглал баримт бичгийг гаргалаа.
Олон Улсын Парламентын холбооны удирдах зөвлөлийн хурлаар Олон Улсын Парламентын холбооны 147 дугаар Ассамблейн чуулга уулзалтыг Бүгд Найрамдах Ангол Улсад зохион байгуулахаар тогтлоо.
Улстөр нийгэм
УИХ: Намын бүлэг, ажлын хэсгүүд энэ долоо хоногт...
Улсын Их Хурал дахь намын бүлэг, ажлын хэсгүүдийн 2023 оны гуравдугаар сарын 20-ноос 24-ний өдрүүдийн хуралдаанаар хэлэлцэх асуудлын тов, дарааллыг танилцуулж байна.
ДАВАА ГАРАГ /2023.03.20/
Д/Д |
ХУРАЛДААН |
ХЭЛЭЛЦЭХ АСУУДАЛ |
ЦАГ |
ТАНХИМ |
НАМЫН БҮЛГИЙН ХУРАЛДААН |
||||
1 |
Улсын Их Хурал дахь Монгол Ардын намын бүлгийн хуралдаан |
10.00 |
“Жанжин Д.Сүхбаатар” |
|
2 |
Улсын Их Хурал дахь Ардчилсан намын бүлгийн хуралдаан |
10.00 |
“Их Эзэн Чингис хаан” |
|
АЖЛЫН ХЭСГИЙН ХУРАЛДААН |
||||
1 |
Эдийн засгийн байнгын хороо |
Аялал жуулчлалын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий ажлын дэд хэсгийн хуралдаан |
10.00 |
“Үндсэн хууль” |
2 |
Нийгмийн бодлогын байнгын хороо |
Нийгмийн даатгалын багц хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий ажлын дэд хэсгийн хуралдаан |
11.00 |
“Их засаг” |
3 |
Эдийн засгийн байнгын хороо |
Аялал жуулчлалын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий ажлын хэсгийн хуралдаан |
14.00 |
“Үндсэн хууль” |
4 |
Эдийн засгийн байнгын хороо |
Төмөр замын тээврийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий ажлын хэсгийн хуралдаан |
14.00 |
“Их засаг” |
5 |
Байгаль орчин, хүнс, хөдөө аж ахуйн байнгын хороо |
Геодези, зураг зүйн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий ажлын дэд хэсгийн хуралдаан |
14.00 |
“Жанжин Д.Сүхбаатар” |
6 |
Байгаль орчин, хүнс, хөдөө аж ахуйн байнгын хороо |
Байгалийн ургамлын тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг ажлын дэд хэсгийн хуралдаан |
14.00 |
334 тоот |
МЯГМАР ГАРАГ /2023.03.21/
Д/Д |
ХУРАЛДААН |
ХЭЛЭЛЦЭХ АСУУДАЛ |
ЦАГ |
ТАНХИМ |
1 |
Инновац, цахим бодлогын байнгын хороо |
Нүүрсийг цахимаар арилжаалахтай холбоотой цахим биржийн үйл ажиллагаатай газар дээр нь очиж танилцах, мэдээлэл сонсох |
11.00 |
Монголын хөрөнгийн бирж |
2 |
Төсвийн байнгын хороо |
Төрийн болон орон нутгийн өмчийн хөрөнгөөр бараа, ажил, үйлчилгээ худалдан авах тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий ажлын дэд хэсгийн хуралдаан |
14.00 |
“Үндсэн хууль” |
3 |
Боловсрол, соёл, шинжлэх ухаан, спортын байнгын хороо |
Боловсролын ерөнхий хуулийн төслийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий ажлын хэсгийн хуралдаан |
14.00 |
“Их засаг” |
ЛХАГВА ГАРАГ /2023.03.22/
Д/Д |
ХУРАЛДААН |
ХЭЛЭЛЦЭХ АСУУДАЛ |
ЦАГ |
ТАНХИМ |
1 |
Эдийн засгийн байнгын хороо |
Дархан-Улаанбаатар хот хоорондын авто зам барих ажлын явцыг эрчимжүүлэх, хэрэгжилтэд хяналт тавих, тодорхой асуудлаар үүрэг чиглэл өгөх үүрэг бүхий ажлын хэсгийн хуралдаан |
10.00 |
“Үндсэн хууль” |
2 |
Төрийн байгуулалтын байнгын хороо |
Монгол Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг боловсруулах, өргөн мэдүүлэх үүрэг бүхий ажлын хэсгийн хуралдаан |
11.00 |
“Их засаг” |
3 |
Инновац, цахим бодлогын байнгын хороо |
Цахим шилжилтийн үйл ажиллагаа, цаашид хэрэгжүүлэх арга хэмжээний талаар Гадаад харилцааны яамны мэдээлэл сонсох |
11.00 |
Гадаад харилцааны яам |
4 |
Төрийн байгуулалтын байнгын хороо |
Хот, тосгоны эрх зүйн байдлын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийг боловсруулах, өргөн мэдүүлэх үүрэг бүхий ажлын дэд хэсгийн хуралдаан |
14.00 |
“Их засаг” |
5 |
Төсвийн байнгын хороо |
Татварын мэргэшсэн зөвлөх үйлчилгээний тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий ажлын дэд хэсгийн хуралдаан |
15.00 |
“Үндсэн хууль” |
ПҮРЭВ ГАРАГ /2023.03.23/
Д/Д |
ХУРАЛДААН |
ХЭЛЭЛЦЭХ АСУУДАЛ |
ЦАГ |
ТАНХИМ |
1 |
Эдийн засгийн байнгын хороо |
Төмөр замын тээврийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий ажлын хэсгийн хуралдаан |
11.00 |
“Их засаг” |
2 |
Боловсрол, соёл, шинжлэх ухаан, спортын байнгын хороо |
Соёлын өвийг хамгаалах тухай хуулийн 12.1.2-т заасны дагуу санал, дүгнэлтийн төсөл боловсруулах, хэрэгжилтийг хангах үүрэг бүхий ажлын дэд хэсгийн хуралдаан |
11.00 |
“Үндсэн хууль” |
Улстөр нийгэм
УИХ-ын дэд дарга Л.Мөнхбаатар Лаос Улсын Үндэсний Ассамблейн дэд дарга Сүнтон Сайяжагатай уулзлаа
Бахрейны Хаант Улсын Манама хотноо 2023 оны 03 дугаар сарын 11-нээс 15-ны өдрүүдэд зохион байгуулагдсан Олон Улсын Парламентын Холбоо (ОУПХ)-ны 146 дугаар Ассамблейн чуулга уулзалтын үеэр Монгол Улсын Их Хурлын дэд дарга Л.Мөнхбаатар Бүгд Найрамдах Ардчилсан Лаос Ард Улсын Үндэсний Ассамблейн дэд дарга Сүнтон Сайяжагатай уулзаж, хоёр орны хууль тогтоох байгууллагын хамтын ажиллагааг бэхжүүлэх талаар санал солилцлоо.
Уулзалтын эхэнд Улсын Их Хурлын дэд дарга Л.Мөнхбаатар Монгол Улс, Бүгд Найрамдах Ардчилсан Лаос Ард Улс дипломат харилцаа тогтоосны 60 жилийн ой өнгөрөгч онд тохиосныг дурдаж, түүхт ойн хүрээнд хоёр талын харилцаа, хамтын ажиллагааг улам өргөжүүлэн бэхжүүлэхэд талууд идэвхтэй ажилласныг онцоллоо.
Энэ үеэр мөн Монгол Улсын урт хугацааны хөгжлийн бодлого “Алсын хараа-2050”, Монгол Улсын Засгийн газраас хэрэгжүүлж буй “Шинэ сэргэлтийн бодлого”-ын хүрээнд Монгол, Лаосын худалдаа, эдийн засгийн хамтын ажиллагааг өргөжүүлэн хөгжүүлж, экспорт, импортын бараа бүтээгдэхүүний хэмжээ, нэр төрлийг нэмэгдүүлэх чиглэлээр нягт хамтран ажиллах хүсэлтэй байгаагаа илэрхийлэв. Түүнчлэн, Монгол Улсын Засгийн газраас 2023-2024 оныг "Монголд зочлох жил" болгон зарласантай холбогдуулан Бүгд Найрамдах Ардчилсан Лаос Ард Улстай аялал жуулчлалын салбарт хамтран ажиллах, аяллын маршрут боловсруулах, хамтарсан аяллын бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг бий болгох, Монгол Улсыг хилийн чанадад сурталчлах зэрэг чиглэлд хамтран ажиллах талаар саналаа илэрхийллээ.
Лаосын Үндэсний Ассамблейн дэд дарга Сүнтон Сайяжагагийн зүгээс хоёр орны хууль тогтоох байгууллага хоорондын хамтын ажиллагааг өргөжүүлэн, хөгжүүлэх харилцааг ямагт эрхэмлэдэг гэдгээ тэмдэглээд Лаос-Хятадыг холбосон хурдны төмөр зам ашиглалтад орсноор хоёр улсын харилцаа илүү ойртож, худалдаа, эдийн засгийн салбарын хамтын ажиллагаа өргөжихийг онцолсон юм.
Олон Улсын Парламентын Холбоо (ОУПХ)-ны 146 дугаар Ассамблейн чуулга уулзалтад 120 гаруй улс орон, бүс нутгийн байгууллагын 1100 гаруй төлөөлөгч, ажиглагчид оролцож байгаа бөгөөд Монгол Улсын Их Хурлыг төлөөлөн Монгол Улсын Их Хурлын дэд дарга Л.Мөнхбаатар, Улсын Их Хурлын гишүүн, Улсын Их Хурлын Төсвийн байнгын хорооны дарга Г.Тэмүүлэн, Улсын Их Хурлын гишүүн Ж.Бат-Эрдэнэ, Улсын Их Хурлын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Л.Өлзийсайхан нар оролцлоо гэж УИХ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.
-
Улстөр нийгэм2021/02/09
ЭМЯ-ны ээлжит мэдээлэл /2021.02.09/
-
Үзэл бодол2021/03/19
А.Амарсайхан: Цагдаагийн байгууллагад ажиллах сонирхолтой залуусыг бакалаврын хо...
-
Цаг үе2022/07/28
Дэлхийн банкны төлөөлөгчид Санхүүгийн зохицуулах хороонд зочиллоо
-
Улстөр нийгэм2021/01/07
УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар энэ долоо хоногт...
Сэтгэгдэл