Шударга мэдээ
Авлига, хүнд суртлаас сэргийлэхийн тулд газар өмчлөлийн үйл явцыг “Шилэн” болгоно
Газрын харилцааны тулгамдсан асуудлыг оновчтой тодорхойлон, шийдвэрлэx боломжийг эрэлхийлэх, газар өмчлөлийн 20 жилийн туршлагыг хэлэлцэх, цаашдын чиг хандлагыг тодорхойлох, өндөр түвшний судалгааны арга зүйн шинэ технологи, программыг нэвтрүүлэх зорилгоор “Газрын харилцааны тулгамдсан асуудал ба газар өмчлөл 20” онол, практикийн бага хурлыг зохион байгуулав.
Газар зохион байгуулалт, геодези, зураг зүйн газрын дарга Ж.Батсайхан:
-Монгол Улсын иргэнд газар өмчлүүлэх тухай хуулийг баталсны 20 жилийн ой тохиож буйтай холбоотойгоор энэхүү хурлыг зохион байгуулж байна. Энэ хугацаанд Монголын хүн амын 19.9 хувь нь газраа өмчилж авсан. Тэгэхээр бид хурлаар өнгөрсөн хугацаанд хийсэн ажлаа дүгнэж, мөн иргэдэд тулгамдаж буй асуудлын шийдлийн талаар хэлэлцэж байна. Мэдээж газрын харилцаанд олон асуудал тулгамдаж буй. Тухайлбал, авлига болон хүнд суртлаас сэргийлэхийн тулд газар өмчлөлийн үйл явцыг шилэн болгох нь нэн чухал. Мөн орон нутагт дэд бүтцийг нь шийдэн газар өмчлүүлэх, үүнд Засгийн газар, орон нутаг анхаарах ёстой” хэмээв.
Засгийн газар болон нийслэлийн удирдлагуудын зүгээс авлига, хүнд суртлаас сэргийлэхийн тулд газар өмчлөлийн үйл явц хийгээд төрийн олон үйлчилгээг “Шилэн” болгоход анхаарч буй билээ.
Газар өмчлөх эрх нь эзэмших эрхээс илүү давуу талтай
Нийслэлийн Газар зохион байгуулалтын албаны Газар чөлөөлөлтийн хэлтсийн дарга Н.Мөнхбаяр:
-Нийслэлд хийх бүтээн байгуулалтын ажлуудын газар чөлөөлөлтийг манай байгууллага хариуцан ажилладаг. Өөрөөр хэлбэл, нийгмийн хангамжийн болон авто зам, инженерийн шугам сүлжээний барилга байгууламжийг барихад шаардлагатай газрыг чөлөөлдөг. Улаанбаатар хот төвлөрөл ихтэй тул иргэдийн өмчилсөн газрыг харилцан тохиролцож, чөлөөлдөг гэсэн үг. Эзэмших эрхтэй газрын суурь үнийг бодохдоо Монгол Улсын Засгийн газрын 2018 оны 182 дугаар тогтоолоор бодож гаргадаг тул төлбөр нь харьцангуй бага байдаг. Харин өмчлөх эрхтэй газрыг зах зээл дэх ам метрийн үнийг мэргэжлийн байгууллагаар тогтоолгож, нөхөн олговрын үнийн дүнг гаргадаг. Тиймээс газар өмчлөх эрх нь эзэмших эрхээс илүү давуу талтай.
2022 оноос Улаанбаатар хотын авто замын түгжрэлийг бууруулах чиглэлийн хүрээнд авто зам, сургууль, цэцэрлэг, инженерийн байгууламж зэрэг бүтээн байгуулалтыг хийхэд шаардлагатай газар чөлөөлөлтийн ажлыг хийсэн. Тодруулбал, дөрвөн гол гудамжны газар чөлөөлөлтийн ажлыг хийж гүйцэтгэлээ. Үүнээс Зайсангийн гүүрний өргөтгөл, шинэчлэлийн ажлын газар чөлөөлөлт 100 хувьтай, бүрэн дууссан. Мөн Яармагийн замаас хойш Энхтайваны өргөн чөлөө хүртэлх зургаан эгнээ гүүртэй авто замын газар чөлөөлөлтийн ажил үргэлжилж байна. Харин Гэмтлийн эмнэлгээс Толгойт хүртэлх буюу “Содон” хорооллын ард талаар тавьж буй 3.2 км авто замын ажилд өмчлөх эрхтэй 324 иргэний газар өртсөн. Эдгээр айлын газар чөлөөлөх ажил 90 хувьтай байгаа. Дөрөвдүгээрт, зүүн бүсийн түгжрэлийг бууруулах зорилгоор Улиастайгаас Шар хад хүртэлх гэр хороолол дундуурх авто замын бүтээн байгуулалт бий. Уг замын чиглэлд 114 иргэний газар өртсөн бөгөөд өнөөдрийн байдлаар газар чөлөөлөлт 90 хувийн гүйцэтгэлтэй үргэлжилж байна. Газар чөлөөлөлтийн ажил төсвөөс бүрэн хамааралтай байдаг. Тиймээс 2023 онд эдгээр бүтээн байгуулалтын газар чөлөөлөлтийг бүрэн дуусгаж, одоо барьж буй сургууль, цэцэрлэгийн үлдсэн газруудыг чөлөөлөхөөр зорьж байна. Түүнчлэн Монгол Улсын Засгийн газрын тогтоолоор Улаанбаатар хотын шинэ тойрог замын ажлыг эхлүүлсэн. Уг замын урд хэсгийн трасс буюу Баянзүрхийн товчооноос Туул голоо даган Сонсголон орчим хүртэлх 39 км авто замын 80 метр өргөнтэй трассын газрын судалгааг хийж байна. Харин хойд хэсэг нь Баруун туруунаас Улиастай хүртэлх уул дагасан замд хамаарах бөгөөд 2650 орчим нэгж талбарыг чөлөөлөх бэлтгэлээ хангаж буй. Бид иргэдийн эзэмшиж, өмчилж буй газрыг чөлөөлөхдөө хийх гэж байгаа бүтээн байгуулалтаа зөв танилцуулж, газрын үнэлгээг нарийн тайлбарлан ажилладаг хэмээлээ.
Egazar гар утасны аппликэйшнээр давхардсан тоогоор 12 сая иргэн үйлчилгээ авсан
Нийслэлийн Газар зохион байгуулалтын албаны Орон зайн мэдээлэл, технологийн хэлтсийн дарга Д.Нямдаваа:
-Өмнө нь иргэд газрын харилцаатай холбоотой үйлчилгээ авахдаа заавал газрын албыг зорьж, дараалалд зогсдог, мөн газрын гэрчилгээгээ авахын тулд 14-30 хоног хүлээдэг байсан. Харин egazar.gov.mn цахим үйлчилгээг нэвтрүүлснээр газрын гэрчилгээг цахимаар QR кодтой олгон, иргэдийн цаг завыг хэмнэж, цаасны хэрэглээг бууруулж байгаа. Газрын гэрчилгээ, гэрээ, кадастрын зураг, лавлагааг хоёр минутын дотор хэвлэж авах боломжтой болсон. Монгол Улсын Засгийн газрын 2020 оны 110 дугаар тогтоол гарснаар Нийслэлийн Засаг дарга 2021 онд захирамж гарган, газрын харилцаанд цахим үйлчилгээг нэвтрүүлж эхэлсэн. Энэ хугацаанд egazar.gov.mn болон Egazar гар утасны аппликейшнээр дамжуулан давхардсан тоогоор 12 сая иргэн үйлчилгээ авлаа.
Нийслэлийн Газар зохион байгуулалтын албаны Газар өмчлөлийн хэлтсийн дарга Б.Отгонгэрэл:
-Монгол Улсын иргэнд газар өмчлүүлэх тухай хууль 2003 оноос хойш хэрэгжиж эхэлсэн. Энэ хугацаанд нийслэлийн хэмжээнд 207 мянган иргэнд газар өмчлүүлжээ. Энэ нь Улаанбаатарын хүн амын 22 хувь гэсэн үг. Тэгэхээр үлдсэн 78 хувьд нь ямар байдлаар газар олговол зохистой вэ гэдэг дээр шийдэл хайн ажиллаж байна. Нийслэлийн газар зохион байгуулалтын ерөнхий төлөвлөгөөг 15 жилийн хугацаанд хэрэгжүүлэхээр гаргасан. Энэ баримт бичгийн дагуу газар өмчлөлийн асуудлыг шат дараатай хийгээд явна. Мөн газраа эзэмшиж байгаа иргэдийн хүсэлтийг цахимаар авдаг болно. Ингэснээр өмнө нь иргэн долоон үе шатыг давж газраа өмчилдөг байсан бол одоо эзэмшиж байгаа газраа өмчлөх хүсэлтийг хоёр шаттайгаар шийддэг болох юм. Нийслэлийн Газар зохион байгуулалтын албанаас аппликэйшний хөгжүүлэлт хийж байна. Тавдугаар сарын 20-ноос иргэд эзэмшиж байгаа газраа өмчлөх хүсэлтээ гар утас болон бусад хэрэгсэл ашиглан ирүүлэх боломжтой болно хэмээлээ.
Хурлын үеэр газрын харилцааны салбарын өнөөгийн байдал, цаашдын чиг хандлага, газар өмчлөлд тулгамдаж буй асуудлууд зэрэг сэдвээр салбарын мэргэжилтнүүд, эрдэмтэн судлаачид илтгэл тавилаа.
Газар зохион байгуулалт, геодези, зураг зүйн газар болон Нийслэлийн Газар зохион байгуулалтын алба, МУИС-ийн хамтран зохион байгуулсан энэхүү арга хэмжээнд 150 гаруй хүн оролцсон юм.
НЗДТГ-ЫН ХЭВЛЭЛ МЭДЭЭЛЭЛ, ОЛОН НИЙТТЭЙ ХАРИЛЦАХ ХЭЛТЭС
Шударга мэдээ
АТГ: "Цемент шохой” ХХК-д учирсан 1,6 тэрбум төгрөгийн хохирлыг нөхөн төлүүлжээ
Авлигатай тэмцэх газрын Мөрдөн шалгах хэлтсээс томилогдсон ажлын хэсэг Сэлэнгэ аймгийн Сайхан сумын нутаг дэвсгэр дэх “Цемент шохой” ХХК-д мөрдөн шалгах ажиллагаа явуулж, хохирол нөхөн төлүүлэх арга хэмжээг хэрэгжүүлж байна.
“Цемент шохой” ХХК-ийн удирдах албан тушаалтнууд нь ашиг сонирхлын зөрчил удаа дараа гаргаж, албан тушаалын байдлаа урвуулан ашиглаж, өөртөө болон бусдад давуу байдал бий болгож, цемент худалдан борлуулахдаа бусдаас хахууль авсан, төрийн өмчит компанид их хэмжээний хохирол учруулсан байж болзошгүй гэх гомдол, мэдээллийг Авлигатай тэмцэх газрын Мөрдөн шалгах хэлтэс хүлээн авч, эрүүгийн 2502007000487 дугаартай хэрэг үүсгэн шалгаж эхэлсэн байна.
Мөрдөн байцаалтын явцад авагдсан гэрч нарын мэдүүлэг болон бусад бичгийн нотлох баримтуудаар “Цемент шохой” ХХК-ийн эрх бүхий албан тушаалтнууд нь албан тушаалын байдлаа урвуулан ашиглаж, бүтээгдэхүүнийг зах зээлийн үнээр худалдан авах иргэн, аж ахуйн нэгж байсаар байхад холбогдох хууль, журмыг илтэд зөрчиж өөрсдийн хамаарал бүхий этгээд, аж ахуйн нэгж, хуулийн этгээдэд зээлээр олгон өөртөө болон бусдад давуу байдал үзүүлсэн, хахууль авсан зэрэг нөхцөл байдал тогтоогдов.
Авлигатай тэмцэх газраас явуулсан мөрдөн шалгах ажиллагааны үр дүнд одоогийн байдлаар “Цемент шохой” ХХК-иас зээлээр авсан цементийн төлбөр болох нийт 1,6 тэрбум төгрөгийн хохирлыг “Хас хос очир”, “Люксвүүд”, “Өү эм ди си”, “Төгс өсөх премиум”, “Батс өргөө”, “Техник импорт”, “Энгүүн цог жавхлан”, “Очир ням проперти девелопмент”, “Самби констракшн”, “Кью си эс” зэрэг ХХК-иудаас гаргуулж нөхөн төлүүлээд байна.
Мөрдөгчдийн ажлын хэсгийн “Цемент шохой” ХХК-тай холбогдох мөрдөн шалгах ажиллагаа үргэлжилж байгаа бөгөөд хохирол нөхөн төлөлтийн нэмэгдсэн дүнг эргэн мэдээлэх болно.
Шударга мэдээ
Баянгол дүүргийн 18 дугаар хороонд хороо, өрхийн эмнэлэг, цагдаагийн хэсгийн цогцолбор ашиглалтад орлоо
Баянгол дүүргийн 18 дугаар хороонд хороо, өрхийн эмнэлэг, цагдаагийн хэсгийн цогцолбор барилгын ажил дуусаж, улсын комисс хүлээн авлаа. Нийслэлийн төсвийн хөрөнгө оруулалтаар баригдсан тус цогцолбор нь 1109.3 ам метр талбай бүхий зоорьтой гурван давхар.
Тус барилга ашиглалтад орсноор тухайн хорооны 2702 өрхөд буюу 10,453 гаруй иргэдэд эмнэлгийн анхан шатны яаралтай тусламж үйлчилгээ, нийтийн хэв журам болон төрийн анхан шатны үйлчилгээг нэг дор үзүүлэх боломж бүрдэх төдийгүй иргэдэд төрийн үйлчилгээг шуурхай хүргэхэд чухал ач холбогдолтой юм.
Тус цогцолборын барилгыг "Хөх хайрхан трейд" ХХК гүйцэтгэж, нийслэлийн Хөрөнгө оруулалтын газар захиалагчийн техникийн хяналтыг хэрэгжүүлэн ажиллалаа.
Шударга мэдээ
Дүүжин замын тээврийн төслийн бүтээн байгуулалтад НОБГ хамтран ажиллаж байна
Нийтийн тээврийн үйлчилгээний төрөл, хүртээмжийг нэмэгдүүлэх, авто замын түгжрэл, агаарын бохирдлыг бууруулах зорилгоор “Дүүжин замын тээвэр” төслийг хэрэгжүүлж буй.
Яармагаас Хархорины Өнөр хороолол чиглэлд баригдаж буй Дүүжин замын тээврийн төсөл нь 4.2 км-ийн урттай, хоёр зогсоолтой, 7.5-46 метрийн өндөр, нийт 19 тулгуур баганатай байх юм. Оргил цагийн үед 2320 хүн тээвэрлэх хүчин чадалтай байх бөгөөд 22 км цагийн хурдтайгаар зорчигчдыг 11 минутад хүргэнэ.
Тээврийн үйл ажиллагааг аюулгүй системээр бүрэн хангах хүрээнд дэлхийд тэргүүлэгч "Пома групп"-ээс эд ангиудыг 100 хувь нийлүүлж, угсралтыг Франц инженерүүд ахлан гүйцэтгэж буй. Төслийн бүтээн байгуулалтын үе шатуудад Онцгой байдлын ерөнхий газар болон Нийслэлийн Аврах 105 дугаар ангитай тогтмол хамтран ажиллаж, аюулгүй ажиллагааны зааварчилгаа, сургалт, зөвлөмжийг тогтмол авч хэрэгжүүлж байна. Тулгуур баганын суурь суулгах, ган татлага татах, өргөлт угсралтын ажиллагаа зэрэг өндөр эрсдэлтэй үе шатуудад хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагааны хяналтыг НОБГ-аас байнгын горимоор хэрэгжүүлж, хамтарсан үнэлгээ хийж байна. "Пома групп", ОБЕГ болон төслийн ашиглалтын байгууллагатай хамтран зорчигчийн аюулгүй ажиллагааны тусгай сургалт, гэнэтийн ослын үед авах арга хэмжээний дадлага сургалтыг зохион байгуулахаар төлөвлөөд байна.
Барилга угсралтын ажил бүрэн дууссаны дараа гурван сарын хугацаанд системийн туршилт, тохируулга, зүгшрүүлэлтийн ажлыг гүйцэтгэх юм. Энэ хугацаанд зорчигч тээвэрлэхгүй бөгөөд ачааллын туршилтыг ус болон шуудайтай элс ашиглан, кабин бүрийн багтаамжид дүйцэх 750 кг жингээр шат дараатай хийж гүйцэтгэнэ. Нэг кабинд 10 зорчигч багтах хүчин чадалтай бөгөөд туршилтын үр дүнгээр системийн найдвартай ажиллагаа, цахилгаан, механик, хяналтын дэд системүүдийн уялдааг бүрэн шалгах юм. Систем нь цахилгаан тасарсан тохиолдолд зогсолтгүй ажиллах автомат нөөц генератороор тоноглогдсон. Энэхүү цахилгаан хангамжийн давхар хамгаалалт нь зорчигчдыг буулгах горимыг аюулгүй гүйцэтгэх боломжийг бүрдүүлдэг бөгөөд аливаа саатал, хүндрэл үүсэхээс урьдчилан сэргийлнэ.
Түүнчлэн "Улаанбаатар кабель кар" ОНӨТҮГ байгуулж, дүрэм батлах тухай НИТХ-ын 25/91 дугаартай тогтоол 2025 оны долоодугаар сарын 08-ны өдөр гарсан. Үүнтэй холбоотойгоор 2025 оны 10 дугаар сарын 28-ны өдөр "Улаанбаатар кабель кар" ОНӨТҮГ-ын бүтцийн зохион байгуулалт, орон тоог батлах тухай НЗД-ын А/1490 дугаартай захирамж гарсан. Тус байгууллага дүүжин замын тээврийн ашиглалт, засвар үйлчилгээ, системийн хяналтыг хариуцан ажиллах юм.
Тус төсөл ашиглалтад орсноор ямар хууль, стандартаар зохицуулах тухайд, Монгол Улсын хэмжээнд Зам, тээвэр, барилга, хот байгуулалтын сайдын 2010 оны 413 дугаар тушаалын 1-р хавсралтаар батлагдсан “Зорчигчийн ган татлагат дүүжин болон чирэх замыг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм”-ийг мөрддөг. Мөн Нийслэл Улаанбаатар хотод дүүжин замын тээврийг нэвтрүүлэхтэй холбоотойгоор Европын Холбооны "Хүн тээвэрлэх зориулалттай дүүжин замын тээврийн байгууламжийн аюулгүй байдлын шаардлага" бүхий 15 багц стандартыг 2023, 2024 онд MNS болгон нутагшуулан батлуулсан. Түүнчлэн Их багтаамжийн нийтийн тээврийн хуулийн төслийн хүрээнд Дүүжин замын тээврийн системийн хууль эрхзүйн орчинг боловсронгуй болгохоор ажиллаж байна. Европын улс орнуудад дүүжин замын тээврийн системд тусгайлан зориулсан хууль эрхзүйн орчин байдаггүй бөгөөд дээрх "Хүн тээвэрлэх зориулалттай дүүжин замын тээврийн байгууламжийн аюулгүй байдлын шаардлага"-ын стандартыг мөрддөг аж.
