Бидэнтэй нэгдэх

Цаг үе

Цар тахал ба кибер аюулгүй байдал

Огноо:

2 жил 6 сар.өмнө

,

Эх сурвалж: Тагнуулын ерөнхий газар
 
2020 онд дэлхий нийтээрээ коронавирусын халдварын эсрэг тэмцэж хөл хорио тогтоосноор байгууллагууд онлайнаар хурал, зөвлөгөөн зохион байгуулж, гэрээсээ ажиллах бодлого баримталж, мэдээлэл технологийн хэрэглээ ихээр нэмэгдэв. Энэ нь кибер халдлага үйлдэгчдэд том завшаан болсон бөгөөд  байгууллагын удирдлага, систем, сүлжээний админууд ажилчдыг гэрээсээ ажиллах боломжийг хангахад гол анхаарлаа төвлөрүүлж, аюулгүй байдлаа хангах ажлыг орхигдуулснаар кибер халдлагын хохирогч болсоор байна. Үүнтэй холбоотойгоор олон улсын томоохон судлаач шинжээчдийн тайлан мэдээг нэгтгэн дүгнэв.
 
“ISC²” дэлхийн кибер аюулгүй байдлын мэргэжлийн байгууллагын шинжээчид Хойд Америк, Европ, Латин Америк, Ази, Номхон далайн бүс нутагт  жижиг, дунд, томоохон байгууллагуудын 3790 мэргэжилтнүүдийн дунд  кибер аюулгүй байдлын ажиллах хүчний судалгаа хийсэн байна.
 
Судалгаанаас харахад кибер аюулгүй байдлын мэргэжил нь дэлхийн хэмжээнд эрс өсч, одоогоор энэ салбарт ажиллаж буй 3.5 сая хүн болж, өнгөрсөн жилийн тооцооноос 25 хувиар өссөн байна. Дэлхийн хэмжээнд ажиллах хүчний хомсдол буурч байгаа бөгөөд өнгөрсөн онд мэдээлэгдсэн 4.7 сая хүн амын хомсдолоос 3.12 сая болж буурчээ. Энэ салбарт ажил эрхлэх нь АНУ-д ойролцоогоор 41%, дэлхийн хэмжээнд 89% -иар өсөх шаардлагатай байгааг харуулж байна.
 
Судалгаанд хамрагдсан байгууллагуудын 30 % нь "зохих хэмжээний тусгай хамгаалалтын ажилтнуудтай” гэж мэдээлсэн бол 42 %  нь “бага зэрэг дутагдалтай”, 22 %  нь “мэдэгдэхүйц дутагдалтай” байгааг мэдээлэв.
Коронавирусын хор уршигаар дэлхийн эдийн засаг санхүүгийн том хямралд өртөөд байгаа ч  аж ахуйн нэгжүүд гэрээсээ ажиллах боломж нөхцлийг бүрдүүлж, үүнийг дагаад кибер аюулгүй байдлыг хангах боловсон хүчин болон аюулгүй сүлжээний дэд бүтцэд хөрөнгө зарцуулж эхэлсэн байна.
АНУ-ын үүлэн тооцоолол дээр суурилсан аюулгүй байдлын бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэгч “Zscaler” компанийн судалгааны баг  2020 оны 01 дүгээр  сараас 09 дүгээр сарын хооронд илэрсэн 6.6 тэрбум халдлагад дүн шинжилгээ хийж, технологийг нарийвчлан судалж үзжээ. Үүнд:
  • SSL-д суурилсан шифрлэгдсэн халдлагын тоог 2019 онтой харьцуулахад 260%-иар өссөн.
  • SSL / TLS сувгаар дамжуулсан ransomware халдлага 03 дугаар сараас 09 дүгээр сарын хооронд 500 %-иар өссөн бөгөөд үүний 40% нь харилцаа холбоо, технологийн компаниудад чиглэгдсэн байна.
  • Эрүүл мэндийн байгууллагууд руу SSL-д суурилсан бүх дайралтын 1.6 тэрбум буюу 25 гаруй хувь нь чиглэж байсан бол санхүүгийн болон даатгалын компаниуд руу 1,2 тэрбум буюу 18% , үйлдвэрлэлийн байгууллагууд руу 1,1 тэрбум орчим халдлага чиглэсэн байна.
  • Google, AWS, Dropbox, OneDrive зэрэг итгэмжлэгдсэн файл хадгалах үйлчилгээгээр дамжуулж SSL/TLS дээр суурилсан халдлагууд нэмэгдэж байгааг мэдэгдсэн байна.

Зураг 1. SSL-д суурилсан халдлага /байгууллагын төрлөөр/ 

Тус компанийн мэргэжилтнүүд цар тахлын улмаас онлайнаар ажиллах, cloud бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний хэрэглээ нэмэгдсэнтэй холбон тайлбарлаж, SSL траффик нь  аюулгүй траффик биш гэдгийг хүлээн зөвшөөрөх цаг болсон, шифрлэлтийн хэрэглээ нэмэгдсэнтэй холбоотойгоор халдлага үйлдэгчид довтолгоогоо нуун дарагдуулах арга нь улам нарийсч байгаа бөгөөд шифрлэгдсэн урсгалыг шалгах шаардлагатай болж байгааг онцлон тэмдэглэсэн байна.
Европын Холбооны Кибер Аюулгүй байдлын агентлаг (ENISA)-аас гаргасан кибер аюул занал бүхий 2020 оны 8 дахь тайланд халдлагын статистик тоон мэдээлэл болон учруулсан хор хохирол зэргээс хамаарч топ 15 халдлагын төрлийг жагсаасан байна.
Зураг 2. Топ 15 халдлагын төрөл
 
Энэхүү жагсаалтад хортой код, вебд суурилсан болон веб аппликейшн төрлийн халдлага, фишинг, DDoS буюу үйлчилгээ бусниулах зэрэг халдлагууд давтамж болон хор хохирол өндөртэйгээр тусгагдсан бөгөөд кибер халдлага, түүний өнөөгийн чиг хандлагыг дараах байдлаар онцлон тэмдэглэв.
  • COVID-19 цар тахлын үеэр хуурамч онлайн худалдааны вэбсайтууд болон хуурамч онлайн худалдаачдын тоо нэмэгдсэн.
  • COVID-19 цар тахлын улмаас мобайль аппликейшн, дижитал платформоор дамжуулах мөнгө залилах гэмт хэргийн тоо нэмэгдсэн.
  • Халдлага үйлдэгчид олон нийтийн мэдээллийн хэрэгсэл, нийгмийн сүлжээг ашиглаж хуурамч холбоос, аккаунт үүсгэн сугалааны луйвар, зээлийн луйвар ихээр үйлдэж байна.
  • Оюуны өмч, төрийн нууцад хамаарах үнэ цэнэтэй мэдээлэлд чиглэсэн, төрийн дэмжлэгтэй APT бүлэглэлүүдийн халдлага, дайралтуудын тоо нэмэгдсэн;
  • ЕХ-ны орнуудад COVID-19 сэдвийг ашиглан фишинг халдлага үйлдэх хакеруудын тоо нэмэгдсээр байна;
  • Ransomware хортой код нь өргөн цар хүрээтэй хэвээр байгаа бөгөөд Европын холбооны олон байгууллагуудад их хэмжээний хор хохирол дагуулсаар байна.;
Цар тахлын аюул дэлхийг донсолгосон энэ үед засгийн газар, байгууллага аж ахуйн нэгжүүд дижитал шилжилт хийх зайлшгүй шаардлага тулгараад байгаа нь олон кибер гэмт хэрэг үйлдэгдэх, кибер орчны эмзэг байдлын тоо улам бүр өргөжин тэлэх нөхцлийг бүрдүүлж байна.
Иймд иргэд аж, ахуйн нэгжүүд коронавирусын халдвараас сэргийлэх халдвар хамгааллын дэглэм сахихаас гадна кибер аюул заналын үр нөлөөг ухамсарлаж,  аюулгүй байдлаа хангаж ажиллахыг мэдээллийн аюулгүй байдлын газраас зөвлөж байна.
 
Эх сурвалж:
https://www.darkreading.com/ 
https://www.enisa.europa.eu/ 
https://www.zscaler.com/blogs/ 
https://www.isc2.org/ 
Уншсан:1936
Дэлгэрэнгүй унших

Сэтгэгдэл

Цаг үе

Завхан аймагт газар хөдлөлт боллоо

Огноо:

7 цаг 1 минут

,

Завхан аймгийн Эрдэнэхайрхан сумын Багануур багийн “Нарын гол” гэдэг газар тавдугаар сарын 28-ны өдрийн 22:46 цагт газар хөдлөлт боллоо. Газар хөдлөлтийн хүч 4.1 магнитудын хүчтэй байжээ.

​

Дэлгэрэнгүй унших

Цаг үе

Нийт 65 компанийн хувьцаа арилжаалжээ

Огноо:

7 цаг 19 минут

,

"Монголын хөрөнгийн бирж" ТӨХК нь 2023 оны 5 дугаар сарын 22-ноос 2023 оны 5 дугаар сарын 26-ны өдрүүдэд 5 удаагийн үнэт цаасны арилжаа, 1 удаагийн нүүрсний цахим арилжаа зохион байгуулж, нийт 19,051,023,349.08 төгрөгийн арилжаа хийсэн байна.

1. ХУВЬЦААНЫ АРИЛЖАА:

Нийт  65 компанийн 30,032,791 ширхэг хувьцааг 2,703,626,181 төгрөгөөр арилжааллаа. 

Хувьцааны хоёрдогч зах зээлийн арилжаанд идэвхтэй арилжаалагдсан үнэт цаасууд:

 

№

Симбол

Компанийн нэр 

Тоо ширхэг

Үнийн дүн

1

INV

Инвескор ББСБ

276,646

1,490,045,970

2

MBF

МОН БИЙФ

22,771,827

934,264,768

3

KHAN

ХААН БАНК

380,603

427,968,256

4

CUMN

CЭНТРАЛ ЭКСПРЕСС СИ ВИ ЭС

1,345,597

240,909,764

5

BOGD

БОГД БАНК

1,763,741

159,590,169

6

TCK

ТАЛХ ЧИХЭР

4,660

    137,066,500

7

GLMT

ГОЛОМТ БАНК

95,803

94,263,442

8

APU

АПУ

72,463

93,453,363

9

AARD

АРД САНХҮҮГИЙН НЭГДЭЛ

20,599

64,334,237

10

MSE

МОНГОЛЫН ХӨРӨНГИЙН БИРЖ

370,962

53,741,404

Хоёрдогч зах зээлийн арилжаанд идэвхтэй оролцсон үнэт цаасны компаниуд:

 

№

Симбол

Компанийн нэр

Ширхэг

Үнийн дүн

1

INVC

Инвескор капитал ҮЦК

576,698

2,957,806,878

2

ZGB

Таван Богд Капитал ХХК

46,796,903

2,208,057,352

3

BDSC

БиДиСек ХК

3,037,044

991,513,105

4

GLMT

Голомт Капитал ХХК

4,311,367

955,728,860

5

MNET

Ард секюритиз ХХК

1,142,261

356,613,453

6

TTOL

Апекс Капитал ҮЦК

1,308,412

202,125,759

7

MICC

Эм Ай Си Си ХХК

1,645,246

152,790,715

8

MIBG

Мандал Капитал Маркетс ҮЦК

268,178

108,766,682

9

TDB

Ти ди би секьюритис ХХК

205,555

78,953,285

10

BUMB

Бумбат-Алтай ХХК

225,150

60,596,789

2. КОМПАНИЙН ӨРИЙН ХЭРЭГСЛИЙН АРИЛЖАА: 

Хоёрдогч зах зээлийн арилжаа: 

 

№

 Үнэт цаасны Симбол

Арилжсан ширхэг

Үнийн дүн

Дээд

Доод

1

BEND-BD-30/07/24-C0039-19.2

4

392,320

98,080

8,080

2

ETTD-BD-25/08/23-C0018-5.8

99

30,799,821

311,109

311,109

3

ICBN-BD-21/06/23-C0013-13

19

1,900,000

100,000

100,000

4

INVA-BD-10/04/24-C0041-18

776

77,600,000

100,000

100,000

5

LNDB-BD-03/04/24-C0027-15

33

3,131,700

94,900

94,900

Нийт

931

113,823,841

 

 

2023 оны 5 дугаар сарын 22-ноос 2023 оны 5 дугаар сарын 26-ны өдрүүдэд компанийн бондын хоёрдогч зах зээлийн арилжаанд 931 ширхэг үнэт цаасыг 113,823,841 төгрөгөөр арилжаалав.

3. ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН САНГИЙН НЭГЖ ЭРХИЙН АРИЛЖАА:

 

№

Симбол

Үнэт цаасны нэр

Ширхэг

Үнийн дүн

1

MFG

Мандал Ирээдүйн Өсөлт

89,423

70,223,906

2

XOC

ҮНДЭСНИЙ ХУВЬЧЛАЛЫН САН

75,770

7,541,304

НИЙТ

165,193

77,765,210

4. БАГЦЫН АРИЛЖАА:

 

 № 

 Өдөр 

 Симбол 

 Үнэт цаасны нэр 

 Нэгж үнэ 

 Арилжсан ширхэг 

 Үнийн дүн 

  1

5/26/2023

INV

 Инвескор ББСБ 

5,375

258,417

1,388,882,550

 ДҮН 

 

258,417

1,388,882,550

2023 оны 5 дугаар сарын 26-нд багцын арилжаагаар 258,417 ширхэг үнэт цаасыг 1,388,882,550 төгрөгөөр арилжаалав.

5. НҮҮРСНИЙ АРИЛЖАА:

 

Өдөр

Симбол

Худалдагч

Багцын тоо

Хэмжээ /тонн/

Хэлцлийн үнэ

Үнийн өсөлт

Үнийн дүн ₮

5/25/2023

ETT

Эрдэнэс Тавантолгой ХК

5

            32,000

 133.6$ 

1.52%

 4,275,200USD 

ДҮН

            32,000

 

 

 

2023 оны 5 дугаар сарын 25-ны өдөр "Эрдэнэс Тавантолгой" ХК-ийн 5 багц буюу 32,000 тонн Дэгдэмхий бодис дунд, коксжих нүүрсийг 4,275,200 юань буюу 14,766,925,568 төгрөгөөр арилжаалав.

2023 оны 5 дугаар сарын 26-ны өдрийн байдлаар зах зээлийн үнэлгээ 8,458,352,257,872.01 төгрөг болсон бол ТОП-20 индекс 35,154.41 нэгж болж, өмнөх долоо хоногоос 2.53 хувиар буурсан үзүүлэлттэй байна.

МОНГОЛЫН ХӨРӨНГИЙН БИРЖ

Дэлгэрэнгүй унших

Цаг үе

“Хасбанк” ХХК-ийн анхдагч зах зээлийн арилжаа өнөөдөр эхэлнэ

Огноо:

7 цаг 50 минут

,

Санхүүгийн Зохицуулах Хорооны 2023 оны тавдугаар сарын 12-ны өдрийн 179 тоот тогтоол болон Монголын Хөрөнгийн Бирж /МХБ/ ТӨХК-ийн Гүйцэтгэх захирлын 2023 оны тавдугаар сарын 05-ны өдрийн А/70 тоот тушаалын дагуу “ХасБанк” ХХК-ийн олон нийтэд санал болгон гаргаж буй нэг бүр нь 677 төгрөгийн нэрлэсэн үнэ бүхий нийт 52,700,000 ширхэг хувьцааны анхдагч зах зээлийн арилжааны захиалгыг өнөөдрөөс буюу  2023 оны тавдугаар сарын 29-ний өдрөөс эхлэн 2023 оны зургаадугаар сарын 05-ны өдрийн хооронд МХБ-ээр дамжуулж хүлээн авахаар боллоо.

“ХасБанк” ХХК нь нийт хувьцааныхаа 5.0 хувьтай тэнцэх 52,700,000 ширхэг хувьцааг нэмж гарган, нэгж хувьцааг 677 төгрөгөөр олон нийтэд санал болгож, нийт 35,677,900,000 төгрөг татан төвлөрүүлэхээр төлөвлөсөн байна.

Нийтэд санал болгож буй хувьцааны 70 хувийг стратегийн хөрөнгө оруулагчдад, 30 хувийг олон нийтэд санал болгон Монголын хөрөнгийн биржийн "Үнэт цаасны анхдагч зах зээлийн арилжааны журам"-ын дагуу тогтоосон үнийн аргаар санал болгон худалдана.  

Хуваарилалтын нөхцөл:

 

Хөрөнгө оруулагчийн тоо

Захиалга бүрэн биелэх хувьцааны тоо ширхэг

Захиалга бүрэн биелэх дүн /төгрөг/

1-5,000

3,160

2,139,320

5,001-10,000

1,580

1,069,660

10,001-15,000

1,050

710,850

15,001-20,000

790

534,830

20,001-30,000

520

352,040

30,001-40,000

390

264,030

40,001-50,000

310

209,870

“Хасбанк” ХХК-ийн хувьцааг олон нийтэд арилжаалах үйл ажиллагаанд “Райнос Инвестмент ҮЦК” ХХК үндсэн андеррайтераар, “Өлзий Энд Ко Капитал ҮЦК" ХХК туслах андеррайтераар тус тус ажиллаж байна. 

Үнэт цаасны танилцуулгыг энд дарж үзнэ үү. 

 

МОНГОЛЫН ХӨРӨНГИЙН БИРЖ

Дэлгэрэнгүй унших

Санал болгох