Шударга мэдээ
"Булевиртид" эмийг НӨАТ болон Гаалийн албан татвараас чөлөөлөх тухай хуулийн төслүүдийг өргөн мэдүүлэв

Гепатитын Д вирусний эмчилгээнд хэрэглэх зорилгоор импортлох "Булевиртид" эмийг Нэмэгдсэн өртгийн албан татвар (НӨАТ) болон Гаалийн албан татвараас чөлөөлөх тухай хуулийн төслүүдийг УИХ-ын гишүүн, Засгийн газрын гишүүн, Эрүүл мэндийн сайд С.Чинзориг өнөөдөр УИХ-ын дарга Г.Занданшатарт өргөн мэдүүллээ.
Дээрх хоёр хуулийн төслийг Монгол Улсын Засгийн газрын хуралдаанаар хэлэлцэж шийдвэрлэсний дагуу УИХ-д өргөн мэдүүлж байна хэмээн Эрүүл мэндийн сайд С.Чинзориг танилцуулав.
Нэмэгдсэн өртгийн албан татвар болон Гаалийн албан татвараас чөлөөлөх тухай хуулийн төслийн тухай
Монгол Улсын Засгийн газраас хүн амын өвчлөл, нас баралтын тэргүүлэх шалтгааны нэг болж байгаа Гепатитын вирусний халдвараас сэргийлэх, уг халдварыг оношлох, эмчлэхэд анхаарал хандуулж, олон талт арга хэмжээг авч хэрэгжүүлж байна. Тухайлбал, 2011-2015 онд Халдварт өвчинтэй тэмцэх үндэсний хөтөлбөр, Вируст гепатиттай тэмцэх, сэргийлэх зорилтот хөтөлбөр, 2017-2021 онд “Элэг бүтэн Монгол” үндэсний хөтөлбөрийг амжилттай хэрэгжүүлсэн.
Монгол Улсын Засгийн газрын 2020-2024 оны үйл ажиллагааны төлөвлөгөөнд “Элэг бүтэн Монгол” арга хэмжээг хэрэгжүүлэн Гепатитын Д вирусний халдвартай иргэдийг эмчилгээнд хамруулахаар тусгасан.
Монгол Улс гепатитын вирусний халдварын тархалт өндөртэй орны тоонд ордог бөгөөд энэхүү халдвараас үүдэлтэй элэгний хатуурал, хорт хавдар нь хүн амын өвчлөл нас баралтын тэргүүлэх шалтгаан болж байна.
Гепатитын вирусний А, В, С, D, Е гэсэн 5 төрөл байдаг. Тэдгээрийн халдвар дамжих зам, өвчний явц, газарзүйн тархалт, урьдчилан сэргийлэх арга зэрэг нь хоорондоо ялгаатай бөгөөд В, С вирус нь бэлгийн замаар, тарилга хийх, шивээс хийлгэх зэргээр арьс салстын гэмтсэн үед, халдвартай цус, цусан бүтээгдэхүүнтэй ажиллах үед, халдвартай эхээс хүүхдэд халдвар дамждаг.
Гепатитын Д вирусний халдвар ихэвчлэн гепатитын Б вирусний халдвартай хавсардаг. Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллага (ДЭМБ)-аас хийсэн тооцооллоор манай улсад гепатитын Д вирусний халдвартай 60 гаруй мянган иргэн байх магадлалтай байна.
Гепатитын Д вирусний халдварыг эмчлэхэд "Булевиртид" эм үр дүнтэй хэмээн гэж үзэж байна. "Булевиртид" нь 47 амин хүчлээс тогтсон нийлэг эм бөгөөд элэгний эсэд Д вирус нэвтрэхийг саатуулах үйлчилгээтэй.
Эмийн чанар, аюулгүй байдлын хатуу зохицуулалттай хяналтын байгууллага болох Европын эмийн агентлагаас "Булевиртид" эмийг эмийн бүртгэлд албан ёсоор бүртгэж, гепатитын Б, Д вирусний архаг халдварын эмчилгээнд хэрэглэх зөвшөөрөл олгосон. Үүнтэй уялдуулан манай улс "Булевиртид" эмийг өнчин эмийн жагсаалтад оруулж, гепатитын Б, Д вирусний эмчилгээний заавраа шинэчлэн баталж, 2024 оноос мөрдөж эхлээд байна. Гэвч гепатитын Б, Д вирусний эмчилгээнд хэрэглэх "Булевиртид" эмийн үнэ өндөр байгаатай холбоотойгоор тус эмчилгээ шаардлагатай иргэд эмчилгээнд хамрагдаж чадахгүй байна.
"Булевиртид" эмийг анх ОХУ нээсэн бөгөөд эмийн патентаа АНУ-ын "Gilead Science" компанид зарснаар "Gilead Science" компани нь тус эмийн ганц патент эзэмшигч нь болсон. Оюуны өмчийг хамгаалах эрхзүйн зохицуулалтын хүрээнд ОХУ зөвхөн дотооддоо хэрэглэх эрхийг хадгалж үлдсэн ба гадаад улс орнуудад экспортлох боломжгүй байна.
Эрүүл мэндийн яамнаас "Булевиртид" эмийн албан ёсны патентыг эзэмшигч АНУ-ын “Gilead Sciences Inс” компанитай эмийн үнийг хэд дахин бууруулах талаар яриа хэлэлцээг үргэлжлүүлэн хийж байна.
Монгол Улсын Засгийн газрын 2020 оны 203 дугаар тогтоолоор батлагдсан “Монгол Улсын Засгийн газрын 2020-2024 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх арга хэмжээний төлөвлөгөө”-ний 2.1.1.5-д заасан “Элэг бүтэн Монгол” арга хэмжээний 2023-2024 оны санхүүжилтээс 12.8 тэрбум төгрөгийг тус эмийг худалдан авахад зарцуулахаар төсөвлөөд байна.
Эрүүл мэндийн тухай хуулийн 4.1.2-д “хүн амд эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээг ялгаварлан гадуурхахгүйгээр тэгш, хүртээмжтэй үзүүлэх” гэж заасны дагуу гепатитын Б ба Д вирусний хавсарсан халдвартай иргэдэд шаардлагатай эмийн үнийг бууруулж иргэдэд учрах санхүүгийн дарамтыг багасгах зорилгоор Нэмэгдсэн өртгийн албан татвар болон Гаалийн албан татвараас чөлөөлөх тухай хуулийн төслүүд боловсруулах хэрэгцээ, шаардлага бий болсон хэмээн Засгийн газраас үзжээ гэж УИХ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах газраас мэдээлэв.
Шударга мэдээ
Өнөөдрийн байдлаар нийт 143.9 тонн нөөцийн мах худалдан борлуулаад байна
Нөөцийн махыг нийслэлийн хэмжээнд 446 дэлгүүрт жижиглэнгээр борлуулж буй. Өнөөдрийн байдлаар 75.3 тонн үхрийн мах, 68.6 тонн хонины мах буюу нийт 143.9 тонн мах худалдан борлуулаад байна. Энэ талаар УБЗАА-ны Худалдаа, үйлчилгээний асуудал хариуцсан мэргэжилтэн Н.Бумцэндээс тодрууллаа.
Тэрбээр “Өнгөрсөн онуудад нөөцийн махны худалдааг гуравдугаар сарын 1-15-ны хооронд эхлүүлдэг байсан. Харин энэ онд махны нийлүүлэлт багасаж, зах зээлийн үнэ өндөр байгаатай холбоотойгоор нөөцийн махны худалдааг хоёрдугаар сарын 7-ны өдөр эхлүүлсэн. Ингэхдээ нийт 10 аж ахуйн нэгжийн 8713 тонн махыг нөөцөлсөн. Жижиглэн худалдаа эхэлснээс хойш 40 хоногийн хугацаанд 143.9 тонн махыг худалдан борлуулаад байна” гэв.
Мөн нөөцийн махны өргөтгөсөн худалдааг хоёрдугаар сарын 24-27-ны өдрүүдэд есөн дүүргийн 18 байршилд зохион байгуулсан. Өргөтгөсөн худалдаагаар нийт 99.57 тонн хонины мах худалдан борлуулсан байна.
НЗДТГ-ЫН ХЭВЛЭЛ МЭДЭЭЛЭЛ, ОЛОН НИЙТТЭЙ ХАРИЛЦАХ ХЭЛТЭС
Шударга мэдээ
Сурагчдын хоол шим тэжээлийн байдлыг сайжруулахад мэргэжлийн байгууллагууд хамтран ажиллана
НҮБ-ын Хүүхдийн сан, Нийгмийн эрүүд мэндийн үндэсний төв, Монголын хүүхдийн зөвлөлтэй хамтран зохион байгуулж буй хүүхдийн таргалалтаас сэргийлэх чиглэлээр хүүхэд, залуучууд, гэр бүлд чиглэсэн эрүүл, шим тэжээллэг хооллолтыг дэмжих “FIX MY FOOD” компанит ажлыг хэрэгжүүлж байгаа билээ.
Тус үйл ажиллагааны үр дүнг нэмэгдүүлэх, дунд ахлах ангийн сурагчдын хоол шим тэжээлийн байдлыг сайжруулах зорилгоор байгуулагдсан ажлын хэсэг 2025 оны 03 дугаар сарын 19-ний өдөр хуралдлаа. Тус ажлыг хэрэгжүүлэхээр дараах байгууллагууд хамтран ажиллана. Үүнд:
- Ерөнхийлөгчийн Тамгын газар
- Боловсролын яам
- Эрүүл мэндийн яам
- Хүнс, хөдөө аж ахуй хөнгөн үйлдвэрийн яам
- Хүүхэд гэр бүл хөгжил хамгааллын ерөнхий газар
- Нийгмийн эрүүл мэндийн үндэсний төв
- Шинжлэх ухаан, технологийн их сургууль
- Нэгдсэн үндэсний байгууллагын Хүүхдийн сан
- Дэлхийн Зөн Олон улсын байгууллага
- Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллага
Монголын хэрэглэгчдийн эрх ашгийг хамгаалах нийгэмлэгүүдийн үндэсний холбоо хамтран ажиллана. Сурагчдын хоол шим тэжээлийн нөхцөл, байдлын талаар дараах агуулгын хүрээнд мэдээлэл хийгдэж саналаа солилцлоо. Үүнд:
- Өсвөр үеийн суралцагчдын хоол шим тэжээлийн судалгаа
- Ix my food аяны хүрээнд зохион байгуулсан ажил, арга хэмжээ
- Сурагчдын хоол, шим тэжээлийн орчин нөхцөл байдал, ойлголт хандлага
- Хоол шим тэжээлийн нөлөөллийн ажлыг зохион байгуулах ажлыг төлөвлөлөө.
- Тус ажлын хэсэг хүүхдийн хоол, шим тэжээлийн байдлыг сайжруулах хүрээнд 2025 оныг дуустал ажиллана.
Шударга мэдээ
Ургамал хамгааллын бодис импортлогч, борлуулагч аж ахуйн нэгжүүдэд хяналт шалгалт хийлээ
Салбарын улсын ерөнхий байцаагчийн баталсан 08-00-05/03 дугаартай төлөвлөгөөт бус хяналт шалгалт хийх тухай удирдамжийн дагуу ургамал хамгааллын бодис импортлогч болон худалдан борлуулдаг 45 аж ахуйн нэгжийн үйл ажиллагаанд хяналт шалгалт хийлээ.
Төрийн хяналт шалгалтын тухай, Ургамлын эрүүл мэнд, ургамал хамгааллын тухай, Химийн хорт болон аюултай бодисын тухай, Зөвшөөрлийн тухай, Зөрчлийн тухай, Зөрчил шалган шийдвэрлэх тухай хууль болон тэдгээрт нийцүүлэн гаргасан дүрэм, журам, стандартын хэрэгжилтэд “Ургамал хамгааллын бодис импортлогч, худалдан борлуулдаг аж ахуйн нэгжүүдийг шалгах хяналтын хуудас”-аар эрсдэлийг үнэлж, илэрсэн зөрчил дутагдлыг арилгуулан, таслан зогсоох зорилгоор арга хэмжээ авав.
Хяналт шалгалтын нэгдсэн дүн мэдээг 2025 оны гуравдугаар сарын 14-ний өдөр нээлттэй танилцуулж, хяналтын хуудсаар их, дунд эрсдэлтэй үнэлэгдсэн аж ахуйн нэгжүүдэд улсын ахлах байцаагчийн хугацаатай албан шаардлага хүргүүлэв. Цаашид зөрчил илэрсэн аж ахуйн нэгжүүдэд гүйцэтгэлийн хяналт шалгалт хийж, албан шаардлагын биелэлтийг хангуулан зөрчлийг бүрэн арилгуулахаар шийдвэрлэлээ.
Хяналт шалгалтын дүн мэдээг танилцуулах үеэр Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг Ургамал хамгааллын газар Ургамлын эрүүл мэнд ургамал хамгааллын тухай хуульд заасны дагуу хөдөө аж ахуйн бүтээгдэхүүн импортлох, худалдаалах үйл ажиллагааг хариуцан хамтран ажиллах талаар аж ахуйн нэгжүүдэд мэдээлэл өглөө гэж ХХААХҮЯ-наас мэдээллээ.