Цаг үе
УГТЭ: Эмч нарын багийн эхний ээлж Завхан, Говь-Алтайд 9 хоног ажиллана
Улсын хэмжээнд эрт илрүүлэх үзлэг, шинжилгээ, оношлогоог эрчимжүүлэх тухай Эрүүл мэндийн сайдын 2023 оны долдугаар сарын 17-ны А/256 дугаар тушаалын хэрэгжилтийг хангах хүрээнд төрөлжсөн мэргэшлийн эмнэлгүүд орон нутгийн эрүүл мэндийн байгууллагуудыг мэргэжлийн арга зүйгээр хангах нарийн мэргэжлийн эмч нарын явуулын баг гарган ажиллуулж байгаа.
Улсын гуравдугаар төв эмнэлгийн эмч нарын баг өнгөрсөн бямба гариг /2023-08-19/-т Завхан аймгийг зорьсон. Орон нутагт эрт илрүүлгийг эрчимжүүлэхэд дэмжлэг үзүүлэх үйл ажиллагааны талаар тус эмнэлгийн дэд захирал О.Батгэрэлээс тодрууллаа.
-Танай эмнэлгээс эрт илрүүлгийг эрчимжүүлэх хүрээнд хэчнээн хүний бүрэлдэхүүнтэй хэдэн баг орон нутагт ажиллах вэ?
-Монгол Улсын Засгийн газрын тогтоолоор нийт хүн амын дунд 2022 оны тавдугаар сарын 1-нээс эрт илрүүлгийн үйл ажиллагаа эхэлсэн. Өнөөдрийн байдлаар улсын хэмжээнд эрт илрүүлэг 30 гаруй хувьтай, хамрагдалт төдийлөн хангалттай биш байна гэж үзэж буй учраас сайдаас төрөлжсөн мэргэшлийн эмнэлгүүдэд чиглэл өгч, орон нутгийн эрүүл мэндийн байгууллагуудыг мэргэжлийн үйл ажиллагаагаар хангах, эрт илрүүлгийн үйлчилгээ авч чадахгүй байгаа иргэдийг хамрагдахад дэмжлэг үзүүлэх явуулын баг ажиллуулах үүрэг өгсөн. Тэр дагуу манай эмнэлэг хариуцсан долоон аймагтаа ажиллах гурван баг гаргаж байна. Багууд аймгуудад ээлжлэн очиж, эрт илрүүлгийн үйл ажиллагаанд дэмжлэг үзүүлэх бөгөөд эхний ээлж өнөөдөр гарч Завхан, Говь-Алтай аймагт ес хоног ажиллана.
-Орон нутагт ажиллах эмч нар эрт илрүүлгийн хүрээнд ямар төрлийн үзлэг, шинжилгээ хийхээр төлөвлөсөн бэ?
-Манай хувьд төрөлжсөн мэргэшлийн эмнэлэг учраас зүрх судас, тархи судасны чиглэлээр лавлагаа тусламж үзүүлдэг. Бид 18-аас дээш насны бүх багцыг хариуцаж, эрт илрүүлгийн үйл ажиллагаа явуулж байна. Орон нутагт ч энэ чиглэлээрээ үйл ажиллагаа явуулж, дурангийн болон дүрс оношлогоо, тархи мэдрэл, бөөр гэсэн нарийн мэргэжлийн эмч нарын багтай явж байгаа.
-Танай эмнэлэгт эрт илрүүлэг хэдэн хувьтай байгаа вэ?
-Манай эмнэлэг Эрүүл мэндийн сайдаас өгсөн үүрэг чиглэлийн дагуу Баянгол, Сонгинохайрхан дүүргийн хорин мянга орчим иргэнийг эрт илрүүлэгт хамруулах үүрэгтэй. Одоогоор арван гурван мянга гаруй иргэнийг эрт илрүүлэгт хамруулаад байна.
-Өнгөрсөн жилтэй харьцуулахад иргэдийн эрт илрүүлэгт хамрагдах идэвх ямар байна?
-Эрт илрүүлэг эхэлж байх үед иргэд идэвхтэй, хамрагдалт өндөр хувьтай байсан бол сүүлийн үед харьцангуй суларч, тоо цөөрч эхэлсэн байдал ажиглагдаж байгаа. Гэхдээ иргэдийн хувьд дөнгөж эхэлж байсан үеийг бодвол эрт илрүүлгийн ач холбогдлыг илүү ойлгодог болсон. Мөн энэ онд Эрүүл мэндийн болон Боловсрол, шинжлэх ухааны сайд нарын хамтарсан үүрэг чиглэлийн дагуу шинээр оюутан болж хотод орж ирж байгаа залуусыг эрт илрүүлэгт хамруулах ажил хийнэ. Манай эмнэлэг хариуцсан долоон аймгийнхаа залуусыг өөрийн эмнэлэгт эрт илрүүлэгт хамруулах ажлыг есдүгээр сард зохион байгуулна.
-Дараагийн баг аль аймагт хэдийд очих нь тодорхой болсон уу?
-Дараагийн буюу Увс, Ховд, Баян-Өлгий аймагт ажиллах эмч нарын баг есдүгээр сарын 10-наас оройтохгүйгээр явна. Учир нь баруун тийшээ эрт сэрүү ордог учраас үүнээс хойшлуулах боломжгүй. Дараа нь Булган, Орхон аймагт очих төлөвлөгөөтэй байна.
-Танай очих аймгуудад иргэд эрт илрүүлэгт хэр идэвхтэй хамрагдсан байна?
-Бид аймгуудын Эрүүл мэндийн газар, ЗДТГ, нэгдсэн эмнэлгүүдээс нь тодорхой судалгаа мэдээллийг авч ажлаа төлөвлөж байгаа. Манай очих аймгуудад эрт илрүүлэг дунджаар 20 орчим хувьтай л яваа юм билээ. Хамрагдалт муу байгаа шалтгаанд дүгнэлт хийж үзэхэд алслагдсан сум, багт амьдарч байгаа малчид эрт илрүүлэгт тааруу хамрагдсан байна. Тиймээс эдгээр хүмүүсийг төв газарт нэгдсэн байдлаар авчрах, богино хугацааны эрт илрүүлгийн үйл ажиллагаанд хамруулах зэргийг орон нутгуудтай хамтран зохион байгуулахаас аргагүй юм билээ.
-Эрт илрүүлэгт хамрагдах иргэд юуг анхаарах ёстой вэ?
-Эрт илрүүлэгт хамрагдах иргэд эрүүл мэндийн даатгалын шимтгэлийг төлсөн, даатгал дээр ямар нэг асуудалгүй бол үзлэг, шинжилгээнд хамрагдахад ямар ч хүндрэл гарахгүй. Тиймээс даатгалаа төлчихсөн байхад л болно. Төрөлжсөн мэргэшлийн эмнэлгүүд орон нутгийн иргэдийн эрүүл мэндийг дэмжих энэ үйл ажиллагаандаа ЭМД-ын сангаас ямар нэг санхүүжилт авахгүй. Орон нутгийн эрүүл мэндийн байгууллага харьяаллын иргэдээ эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээнд хамруулаад өөрсдөө даатгалын санхүүжилтийн гүйцэтгэлийг авах боломжтйо учраас аль болох олон хүн хамруулахад л анхаарч ажиллах шаардлага байгаа.
Цаг үе
“Тэрбум мод” үндэсний хөдөлгөөн эхэлснээс хойш “Эрдэнэт үйлдвэр” ТӨҮГ 3.4 сая мод тариад байна
Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн санаачилсан “Тэрбум мод” үндэсний хөдөлгөөний хүрээнд уул уурхайн томоохон аж ахуйн нэгжүүдийн хэрэгжилттэй танилцах, эрчимжүүлэх зорилгоор Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын даргын захирамжаар Ажлын хэсэг байгуулагдсан.
Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дэд дарга А.Үйлстөгөлдөр, Ерөнхийлөгчийн Байгаль орчин, Ногоон хөгжлийн бодлогын зөвлөх Н.Батхүү, Ерөнхийлөгчийн Хэвлэлийн төлөөлөгч бөгөөд Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын Хэвлэл мэдээллийн албаны дарга Ө.Золбаяр нарын Ажлын хэсгийн гишүүд өнөөдөр “Эрдэнэт үйлдвэр” ТӨҮГ-т ажиллалаа.
“Эрдэнэт үйлдвэр” ТӨҮГ нь “Тэрбум мод” үндэсний хөдөлгөөнийг дэмжин 2031 он хүртэл 100 сая мод тарьж ургуулах амлалт авсан юм.
Энэ хүрээнд Ногоон хөгжлийн төслийн нэгжийг байгуулж, 100 сая модыг 13 аймгийн нутагт орон зайн оновчтой төлөвлөлтөөр экосистем, эдийн засгийн үр ашигтайгаар тарьж ургуулах “Эрдэнэт-100 сая” хөтөлбөрийг боловсруулан ажиллаж байна. Үүнд:
• Хангайн бүсэд 33 сая мод,
• Говийн бүсэд 30 сая мод,
• Суурьшлын бүсэд 27 сая мод,
• Хамгаалалтын зурваст 10 сая мод тарьж, ургуулах урт хугацааны төлөвлөлт хийгээд байна.
“Эрдэнэт-100 сая” хөтөлбөрийг амжилттай хэрэгжүүлэхийн тулд тус үйлдвэрээс үр, хөрс, тарьц суулгацын үйлдвэрлэлийг цогцоор нь шийдвэрлэх томоохон бүтээн байгуулалтын ажлуудыг өрнүүлж байгааг Ногоон хөгжлийн төслийн нэгжийн дарга Б.Сэр-Оддамба танилцууллаа.
Тухайлбал, бэлтгэл шатанд Ойн генетик нөөцийн төв, Хөрсний инновац, технологийн төв, Хангайн бүсийн Мод үржүүлгийн цогцолборын бүтээн байгуулалтын ажлуудыг хэрэгжүүлж, идэвхжүүлэх үе шатанд Говийн бүсийн мод үржүүлгийн газрын бүтээн байгуулалтыг эхлүүлж, үйлдвэрлэл, борлуулалт, тарилт, арчилгаанд анхааран ажиллахаар төлөвлөжээ.
Үүнээс 100 тн үрийг богино болон урт хугацаанд хадгалах, 20 мянган тарьц, суулгацыг агуулах хүчин чадал бүхий “Ойн генетик нөөцийн “Эрдэнэт” төв 2022 оны 06 дугаар сард ашиглалтад орсон.
Тус төв нь модлог ургамлын үрийн сан бүрдүүлэх, ойн генетик нөөцийг хадгалах, хамгаалах, туршилт, судалгаа хийх, тарьж ургуулсан ойн нөөцөө эдийн засгийн эргэлтэд оруулах чиглэлд үйл ажиллагаа явуулж байна. Мөн иргэд, олон нийтэд нээлттэй үйлчилж, үр, тарьц, суулгац нийлүүлэхээс гадна иргэдийн экологийн боловсролыг дэмжих зорилгоор модлог ургамлыг тарьж ургуулах талаар цуврал сургалтуудыг зохион байгуулж байна.
Мөн жилд 30 тн ашигт бактери үржүүлж, 200 тн микоризтой хөрс бэлтгэх, малын бууц, үртэс, навч гэх мэт органик үлдэгдлийг ашиглаж жилд 12 тн биобордоо, 2,000 литр шингэн бордоо үйлдвэрлэх хүчин чадал бүхий Хөрсний инновац, технологийн “Эрдэнэт” төвийг 2024 оны 06 дугаар сард нээхээр төлөвлөж байна.
Түүнчлэн жилд 12 сая тарьц гаргах хүчин чадалтай дэлхийн хамгийн сүүлийн үеийн технологи бүхий автомат мод үржүүлгийн “Эрдэнэт” цогцолборын бүтээн байгуулалт энэ онд эхэлнэ.
Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн санаачилсан “Тэрбум мод” үндэсний хөдөлгөөн нь уул уурхайн компаниудад том боломж бий болгосон гэдгийг “Эрдэнэт үйлдвэр” ТӨҮГ-ын Ерөнхий захирал Г.Ёндон онцоллоо.
Европын Холбооноос цаашид уул уурхайн импортын бүтээгдэхүүнд ногдуулах нүүрстөрөгчийн татварын механизмыг боловсруулж байгааг дурдав.
“Тэрбум мод” үндэсний хөдөлгөөний хүрээнд “Эрдэнэт үйлдвэр” ТӨҮГ болон бусад уул уурхайн компаниуд хүлэмжийн хийн ялгарлаа бууруулснаар эдийн засгийн үр ашгаа өсгөж, экспортын орлогоо нэмэгдүүлэх боломж бүрдэнэ гэж үзэж байгаагаа хэллээ.
“Тэрбум мод” үндэсний хөдөлгөөн эхэлснээс хойш тус үйлдвэр нийт 3.4 сая модыг тарьж, 500 мянган модны тарьц үржүүлээд байна.
Ажлын хэсгийн гишүүд Ойн генетик нөөцийн “Эрдэнэт” төв, суурьшлын бүсийн ойжуулалт буюу Хангалын гол дагуух ойжуулалт, баяжуулах үйлдвэрийн Хаягдлын аж ахуйн талбайд ажиллалаа.
Бүс нутгийн усны нөөцийг нөхөн сэргээх, төгөл байгуулах зорилтын хүрээнд Орхон аймгийн хот, тосгоны хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөөтэй уялдуулан Хангалын гол дагуу 3 сая мод тарих ажлыг эхлүүлж, одоогийн байдлаар 63.3 га талбайд 453 мянган ширхэг бургас, улиас, харгана, үхрийн нүд тарьжээ.
Түүнчлэн 2027 он хүртэл хэрэгжүүлэх “Цагаан тоосны дэгдэлт, сөрөг нөлөөллийг бууруулах хөтөлбөр”-ийг баталж, “Эрдэнэт үйлдвэр” ТӨҮГ-ын баяжуулах үйлдвэрийн Хаягдлын аж ахуйд 2022-2023 онд нийт 3 сая модыг тарьсан байна.
Ингэснээр Хаягдлын аж ахуйгаас 15 км нутагт үргэлжилж буй цагаан тоосны дэгдэлтийг сааруулж, Эрдэнэт хот болон бүс нутгийн агаарын чанарыг сайжруулах ач холбогдолтой гэдгийг Ногоон хөгжлийн төслийн нэгжийн дарга Б.Сэр-Оддамба хэлж байв.
Цаг үе
“Морингийн даваа-Нисэх” чиглэлийн нийтийн тээврийн замналд түр өөрчлөлт орууллаа
Авто зам засварын өргөтгөл шинэчлэлтийн ажлын хүрээнд Хан-Уул дүүргийн Морингийн давааны авто замыг 2024 оны тавдугаар сарын 2-ны өдрөөс зургаадугаар сарын 1-ний өдөр хүртэл хаана.
Зам засварын ажил хийхтэй холбогдуулан нийтийн тээврийн Ч:67 “Морингийн даваа-Нисэх” чиглэлийн замналд түр өөрчлөлт оруулсан тул тухайн чиглэлийг UB смарт аппликейшн дээр Ч:67Z тэмдэглэгээтэйг сонгон харах боломжтой.
Иймд нийтийн тээврийн автобуснууд дараах зураглалын дагуу зорчино гэж Нийтийн тээврийн газраас мэдээллээ.
Цаг үе
Шүүгчийн захирамжаар эрэн сурвалжлагдаж байсан этгээдийг баривчилжээ
Сэтгэгдэл