Монгол Улсын Их Хурлын дарга Г.Занданшатар 2020 оны 11 дүгээр сарын 23-ны өдөр Монголбанкны ерөнхийлөгч Б.Лхагвасүрэн, Санхүүгийн зохицуулах хорооны дарга Д.Баярсайхан нарыг хүлээн авч уулзав. КОВИД-19 цар тахал дотоодод тархаж, бүх нийтийн бэлэн байдлын зэрэгт шилжиж, хөл хорио тогтоосон нөхцөлд банк санхүүгийн салбарын үйл ажиллагааг доголдуулахгүйгээр иргэд, аж ахуйн нэгжүүдийн эрх ашгийг хангах чиглэлээр гаргаж буй шийдвэр, цаашид авч хэрэгжүүлэх арга хэмжээний талаарх мэдээллийг Улсын Их Хурлын дарга сонсож, Монголбанкны ерөнхийлөгч болон Санхүүгийн зохицуулах хорооны даргад холбогдох үүрэг чиглэлийг өглөө.

Монголбанкны ерөнхийлөгч Б.Лхагвасүрэн Мөнгөний бодлогын хорооны өнөөдрийн ээлжит бус хурлаас гаргасан багц шийдвэрийн талаар танилцуулав. Үүнд, бодлогын хүүг 2 нэгж хувиар бууруулж 6 хувьд хүргэх; банкны заавал байлгах нѳѳцийн хувь хэмжээг 2.5 нэгж хувиар бууруулж 6 хувьд тогтоох; эргэн төлөлт нь доголдсон хэрэглээний зээлд бүтцийн өөрчлөлт хийж, хугацааг сунгах арга хэмжээг 2021 оны долдугаар сарын 1-ний өдрийг хүртэл үргэлжлүүлэн хэрэгжүүлэх; Жижиг, дунд үйлдвэрлэл, уул уурхайн бус экспортыг дэмжихэд зориулсан урт хугацаат дахин санхүүжилтийн хэрэгслийг нэвтрүүлэх зэрэг дөрвөн шийдвэрийг гаргажээ.

Энэ нь КОВИД-19 цар тахлын үед эдийн засаг, банк, санхүүгийн салбарт үүсч буй сөрөг нөлөөг бууруулах, иргэд, бизнес эрхлэгчид, санхүүгийн байгууллагуудад тулгарч буй санхүүгийн хүндрэл дарамтыг зөөлрүүлэх ач холбогдолтой юм байна. Түүнчлэн дунд хугацаанд санхүүгийн болон эдийн засгийн тогтвортой байдлыг дэмжих аж.

Дээрх шийдвэрүүдийн зэрэгцээ эдийн засгийг богино хугацаанд сэргээх, санхүүгийн зах зээлийн тогтвортой байдлыг хангах үүднээс зээлийг дахин санхүүжүүлэх 230 тэрбум төгрөгийн эх үүсвэрийг нэмэгдүүлэх, хамрах хүрээг нь өргөжүүлэн жижиг, дунд үйлдвэрлэл эрхлэгчид, уул уурхайн бус экспорт эрхэлдэг аж ахуйн нэгжүүдийг хамруулахаар болсон байна. Түүнчлэн ипотекийн зээлийн эргэн төлөлтийг 2021 оны долдугаар сарын 1-ний өдрийг хүртэл хойшлуулахаар бэлтгэж байна гэв. 

Мэдээллийг сонссоны дараа Улсын Их Хурлын дарга Г.Занданшатар Монголбанкны ерөнхийлөгчид иргэдийн амьдрал, аж ахуйн нэгж бүрд бодит нөлөө үзүүлэх мөнгөний бодлого, зээл, зээл хүүгийн хөнгөлөлтийн арга хэмжээ авах тодорхой санал, Коронавируст халдвар /КОВИД-19/-ын цар тахлаас урьдчилан сэргийлэх, тэмцэх, нийгэм, эдийн засагт үзүүлэх сөрөг нөлөөллийг бууруулах тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах төслийг боловсруулж маргаашийн Түр хорооны хуралдаанд танилцуулахыг үүрэг болголоо.

Үүсээд буй давагдашгүй хүчин зүйлийн улмаас ББСБ, ХЗХ-дын зээлдэгч иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллагуудын үйл ажиллагаа, орлого тасалдаж, үндсэн зээл, хүүгийн төлбөрийн эргэн төлөлт саатах нөхцөл байдал үүсээд байгааг Санхүүгийн зохицуулах хорооны дарга Д.Баярсайхан Улсын Их Хурлын даргад танилцуулав. Түүнчлэн санхүүгийн байгууллагууд цахим хэлбэрээр үйл ажиллагаагаа хэвийн явуулж байгаа гэв. Даатгалын компаниуд ч үйл ажиллагаагаа цахим хэлбэрт шилжүүлсэн аж.

Улсын Их Хурлаас баталсан Коронавируст халдвар /КОВИД-19/-ын цар тахлаас урьдчилан сэргийлэх, тэмцэх, нийгэм, эдийн засагт үзүүлэх сөрөг нөлөөллийг бууруулах тухай хууль болон Засгийн газрын 2020 оны 11 дүгээр сарын 18-ны 183 тоот “Бүх нийтийн бэлэн байдлын зэрэгт шилжүүлсэнтэй холбогдуулан эдийн засгийг дэмжих чиглэлээр авах зарим арга хэмжээний тухай” тогтоолд ББСБ, ХЗХ-ноос иргэд, аж ахуйн нэгжүүдэд олгосон зээлийн үндсэн болон хүүгийн төлбөрийг хойшлуулах хүсэлтийг шийдвэрлэхээр тусгагдсан. Ингэхдээ нэмэгдүүлсэн хүү, торгууль, алданги ногдуулж, хүүг нэгтгэж тооцох зэргээр зээлдэгчид нэмэлт дарамт үүсгэхгүй байх, төлбөрийн чадварт нь нийцүүлж гэрээний нөхцөлд өөрчлөлт оруулах, хугацааг сунгах зохицуулалтын арга хэмжээг үргэлжлүүлэх чиглэлийг өгсөн гэв. Эл шийдвэрийг холбогдох бүх байгууллагуудад албан бичгээр хүргүүлсэн бөгөөд нэгбүрчлэн утсаар холбогдсон гэв. Түүнчлэн өнөөдрөөс олон нийтийн мэдээллийн хэрэгслээр эл шийдвэрийн талаар мэдээлэл, сурталчилгааг явуулж эхлээд байгаа талаар танилцуулсан юм.

Зээлдэгчид эргэн төлөлтөд хүндрэл үүссэн талаарх тайлбар, холбогдох баримтаа зээлийн гэрээний хугацааг сунгах, нөхцөл өөрчлөх хүсэлтийн хамт цахимаар гхүргүүлж шийдвэрлүүлэх боломжтой юм байна.

УИХ-ын дарга Г.Занданшатар ББСБ, ХЗХ-дын зээлийн эргэн төлөлтийг хойшлуулах, түр зогсоох арга хэмжээг нэр мөр хэрэгжүүлэх талаарх санал боловсруулж, маргааш болох Түр хорооны хуралдаанд танилцуулахыг үүрэг чиглэл болгов. Мөн тус хорооноос боловсруулсан Барьцаалан зээлдүүлэх газрын зээлийн хүүгийн хэмжээг тогтоох, зээлийн эргэн төлөлтийг түр зогсоох тухай хуулийн төсөлтэй танилцсан болохоо дурдаад, “Энэ төрлийн зохицуулалтыг хийхийн тулд бие даасан хууль батлах шаардлагагүй хэмээн үзэж байна. Харин Коронавируст халдвар /КОВИД-19/-ын цар тахлаас урьдчилан сэргийлэх, тэмцэх, нийгэм, эдийн засагт үзүүлэх сөрөг нөлөөллийг бууруулах тухай хуульд дээрх зохицуулалтуудыг тусгахаар нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийг боловсруулж Түр хороонд танилцуулах, цаашид яаралтай горимоор өргөн мэдүүлж хэлэлцүүлэхийг үүрэг болгож байна” гэлээ.

Монгол Улсын Шадар сайд, Улсын онцгой комиссын даргын тушаалаар “Улаанбаатар төмөр зам” ХНН-т “Ковид-19” халдварт өвчин үүссэн нөхцөл байдалтай холбогдуулан тус салбарын бэлэн байдлыг дээшлүүлж, тандалт судалгаа хийж тархалтыг зогсоох, халдвар хамгааллын дэглэмийг мөрдүүлж, холбогдох шийдвэрийн хэрэгжилтийг хангуулах чиг үүрэг бүхий Шуурхай бүлгийг Зам, тээврийн хөгжлийн сайд Л.Халтараар ахлуулан байгуулсан билээ.

Шуурхай бүлэг өнөөдөр хуралдаж, нөхцөл байдлыг хэлэлцэв. Сүүлийн 2 хоногт 5321 төмөр замчинд шинжилгээ хийж, сэжигтэй зарим тохиолдлыг тусгаарлах арга хэмжээ авсаныг танилцууллаа.

Зам, тээврийн хөгжлийн сайд Л.Халтар маш богино хугацаанд, үр дүнтэй ажилласан шуурхай бүлгийн гишүүд, төмөр замын ажилтнуудад талархал илэрхийлээд, энэ эрчмээ алдалгүй ажиллахыг хүсэв. Мөн дараах үүрэг, даалгаврыг холбогдох байгууллага, албан тушаалтнуудад  өглөө.

- Сэжигтэй тохиолдлуудын хаягийг маш яаралтай тодорхойлж, хэрэв нэг доор байвал уг газрыг тусгаарлах, халдваргүйжүүлэх,

- Бусад өртөө, зөрлөг, байгууллагуудад ажиллаж байгаа төмөр замчдыг хамгаалах хэрэгслээр сайтар хангах,

- Зөрлөгүүд, замын хэсгүүдэд хоол хүнсний хангалтыг шуурхай зохион байгуулах, аюулгүй байдлыг ханган, хүнсний барааны сав баглаа боодлын гадна талын ариутгал тогтмол хийх,

- Ээлжийн болон шуурхай ажлаар яаралтай дуудагдсан ажилтнуудын нэрс гаргаж, орон нутгийн онцгой комисс, тээврийн цагдаад даруй мэдэгдэж, түргэн шуурхай зорчих боломжийг олгох,

- Өртөө, зөрлөг, харьяа байгууллагын шинжилгээнд хамрагдаагүй ажилтнуудыг шинжилгээнд нэгдсэн байдлаар шуурхай  хамруулах ажлыг зоихион байгуулах,

- Үйл ажиллагаагаа тасралтгүй явуулж байгаа байгууллагад болон одоо ажиллаж байгаа ажилтнуудын ажлын байрыг тогтмол ариутгаж байх,

- Өвчний голомттой газар ажиллаж байгаа болон халдвар авсан ажилтнуудын ар гэр, нийгмийн асуудалд байгууллагууд онцгой анхаарч, бүхий л талаар туслалцаа үзүүлэх,

- Иргэдтэй шууд харьцаж байгаа үйлчилгээний ажилтнуудыг халдвар, хамгаалалтын хувцас хэрэглэлээр хангах, хяналт тавих,

- Зүтгүүрийн бригадын ажил, амралтын дэглэмийг сайтар сахиулан амралтын байранд тогтмол ариутгал хийлгэх, бусадтай харьцаанд оруулахгүй байх арга хэмжээг авах,

- Улаан буудай, гурил, мах зэрэг өргөн хэрэглээний хүнсний бүтээгдэхүүний тээвэрлэлтэд онцгой анхаарах,

- Цахилгаан станцуудын нүүрсний нөөцлөлт, тээвэрлэлтийг саадгүй шуурхай зохион байгуулах,

- Уул урхайн экспортын бүтээгдэхүүний тээвэрлэлтэд шаардлагатай вагоны хангалтыг тогтмол хийх,

- Хэрэгжүүлж байгаа ажлын тайланг өдөр бүр гаргаж танилуулах,

- Халдварын болон бусад мэдээллийг зөвхөн Эрүүл мэндийн яамаар дамжуулан мэдээлэх, баталгаагүй мэдээллээр олон түмнийг төөрөгдүүлэхгүй байх,

- Шуурхай танилцуулах,шийдвэр гаргуулах асуудлыг цаг алдалгүй холбогдох байгууллага албан тушаалтанд мэдэгдэж байх,

- Шуурхай бүлгийн ажилтнууд байнгын бэлэн байдалд ажиллах.

Хуралдааны үеэр яригдсан,  тухайлбал, Төмөр замын төв эмнэлэгт шаардлагатай 2000 ширхэг түргэн оношлуурыг олгуулах асуудлыг ЭМЯ-нд тавих зэрэг олон асуудлыг шуурхай шийдвэрлэж эхлээд байна.

ЗАМ, ТЭЭВРИЙН ХӨГЖЛИЙН ЯАМ