Цаг үе
Монгол Улсын хос бөхт тэмээний аж ахуйг хөгжүүлэх чиглэлээр зөвлөмж гаргалаа
-Дэлхийн тэмээний өдрийг Монгол Улсад анх удаа тэмдэглэж, “Монгол Улсын хос бөхт тэмээ-хөгжлийн боломж, стратеги” зөвлөлдөх уулзалтаас зөвлөмж гаргалаа-
Монгол Улс дэлхийн хос бөхт тэмээний гал голомт гэдгийг онцлон, тэмээн соёл, уламжлалыг үнэ цэнэтэй хадгалах, тэмээг өсгөн үржүүлэх, тэмээний аж ахуй, тэмээнээс гаралтай түүхий эд, бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэлийг тогтвортой хөгжүүлэх, нэмүү өртөг шингэсэн бүтээгдэхүүнийг экспортлох эрх зүй, эдийн засгийн таатай нөхцөлийг бүрдүүлэх, тэмээчдийн орлогыг нэмэгдүүлэх, амьдралын чанарыг сайжруулах шаардлагыг стратегийн зорилт болгон, их дээд сургууль, эрдэм шинжилгээний байгууллага, төр, хувийн хэвшил, мэргэжлийн холбоод, олон улсын байгууллагын түншлэл, хамтын ажиллагаа чухал болохыг тэмдэглэн, зөвлөлдөх уулзалт, хэлэлцүүлгийн үнэтэй санал, санаачилгыг дэмжин дараах арга хэмжээг хэрэгжүүлэхийг зөвлөж байна. Үүнд:
1.Монгол Улсын хос бөхт тэмээний удмын санг хамгаалах, үүлдэр угсааг сайжруулах, ашиг шимийг нь нэмэгдүүлэх, тэмээний үнэ цэнийг өсгөх, тэмээчдийн хөдөлмөрийг хөнгөвчлөх, дэвшилтэт технологи нэвтрүүлэх, хөдөлмөрийн үнэлэмжийг дээшлүүлэх чиглэлд урт хугацааны бодлого боловсруулж хэрэгжүүлэх.
2.Ингэний сүү, тэмээний ноос, буурын бохь зэрэг түүхий эд, бүтээгдэхүүнийг эдийн засгийн эргэлтэд бодитой оруулах, тэмээг өсгөн үржүүлэх эдийн засгийн хөшүүргийг бий болгох.
3.Ботго, торомны ноос, ингэний сүүний үйлдвэрлэлийг тооцоо судалгаатай, үнэ цэнийн сүлжээгээр нь экспортын чиг баримжаатай хөгжүүлэх, Монгол Улсын онцлог, харьцангуй давуу талд түшиглэсэн брэнд бий болгох, брэнд бүтээгдэхүүнийг экспортлох эрх зүй, эдийн засгийн таатай орчныг бүрдүүлэх.
4.Тэмээ судлал, тэмээний аж ахуй, түүхий эд, бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэлийн судалгаа, хөгжлийг дэмжих, залуу судлаачдыг бэлтгэх, зах зээлийн судалгаа хийх, маркетинг хэрэгжүүлэх, эрдэм шинжилгээ, судалгааны байгууллагуудын хамтын ажиллагааг бэхжүүлэх.
5.Монгол Улсын Худалдааг дэмжих төслийн хүрээнд “Сарлагийн хөөвөр, торомны ноосны кластер” байгуулсан туршлагад үндэслэн “Ингэний сүүний кластер” байгуулах, энэ хүрээнд судалгаа, эрдэм шинжилгээ, төр, хувийн хэвшил, олон улсын байгууллага, мэргэжлийн холбоодын хамтын ажиллагааг өрнүүлэх.
6.Ингэний сүүний хүний эрүүл мэндэд үнэтэй шимт чанарыг харгалзан, үйлдвэрлэлийг нь дэмжих зорилгоор ингэний сүүнд мөнгөн урамшуулал олгох.
7.Өмнөговь аймагт Тэмээний эмнэлэг, Тэмээ судлалын төв байгуулах санаачилгыг дэмжиж, төрөлжсөн мал эмнэлгийн үйлчилгээ, мэдлэг, арга туршлагыг бусад аймгуудад түгээн дэлгэрүүлэх.
8.Тэмээ маллах, ашиг шимийг боловсруулах зэрэг соёлын биет болон биет бус өв, уламжлалт мэдлэгийг бүртгэх, дэмжиж дэлгэрүүлэх.
9.Тэмээний уламжлалт соёлыг дотоод, гадаадад сурталчлан таниулах, тэмээн уралдаан, поло, тэмээний зан үйлд түшиглэсэн соёлын аялал жуулчлалын бүтээгдэхүүн бий болгон хөгжүүлэх.
10.Нэгдсэн Үндэстний Байгууллагын Хүнс, хөдөө аж ахуйн байгууллагын техник туслалцааны төслийн хүрээнд Өмнөговь аймгийн Ханбогд суманд байгуулсан Ингэний сүүний загвар хоршоо, Ханхонгор суманд байгуулсан хагас эрчимжсэн аж ахуйг хөгжүүлж, дэвшилтэт арга туршлагыг бусад аймаг, сумдад түгээн дэлгэрүүлэх.
11.Байгаль, цаг уур, газар зүйн онцлогт тулгуурлан боломжит тэмээний үүлдэр, цөм сүргийн аж ахуй, ингэний сүү, торомны ноосны үйлдвэрлэлийг “Газарзүйн заалт” болон Дэлхийн хөдөө аж ахуйн уламжлалт өв соёлын бүртгэлд бүртгүүлэх асуудлыг судлах.
12.Ази тивийн сүүний түншлэлийн бүсийн хэлэлцүүлгээс 2022 онд дэвшүүлсэн Дэлхийн хос бөхт тэмээний холбоог Улаанбаатар хотод байгуулах санаачилгыг дэмжих, хос бөхт тэмээтэй улс орнууд хоорондын олон талт хамтын ажиллагааг бүх түвшинд хөгжүүлэх, Монгол Улсын тэмээний салбарыг дэлхийд сурталчлах.
13.Дэлхийн тэмээний өдрийг Монгол Улсад цаашид уламжлан тэмдэглэх, энэ өдрийн хүрээнд талууд хооронд үр дүнтэй хамтран ажиллах.
14.Нэгдсэн Үндэстний Байгууллагаас 2024 оныг “Олон улсын тэмээний жил” болгон зарласантай холбогдуулан Монгол Улсад “Хос бөхт тэмээтэй орнуудын форум”-ыг зохион байгуулах, Олон улсын жилийг үр бүтээлтэй тэмдэглэн өнгөрүүлнэ.
Эх сурвалж: ХХААХҮЯ
Цаг үе
Улаанбаатарт өдөртөө 17 хэм дулаан
Малчид, иргэд, хадланчдын анхааралд: 21-ний өдөр төв, зүүн аймгуудын нутгийн хойд хэсгээр усархаг бороо үргэлжлэн орох тул болзошгүй нөөлөг салхи, аянга цахилгаан, мөндөр, үер усны аюулаас сэрэмжтэй байхыг анхааруулж байна.
2025 оны наймдугаар сарын 21-ний 08 цагаас 20 цаг хүртэл: Ихэнх нутгаар үүлшинэ. Баруун аймгуудын нутгийн зүүн хойд, төвийн аймгуудын нутгийн зарим газар, зүүн аймгуудын нутгийн хойд болон зүүн хэсгээр бороо, дуу цахилгаантай аадар бороо, мөндөр орно. Салхи нутгийн зүүн хэсгээр баруун өмнөөс хойш эргэж, бусад нутгаар баруун хойноос секундэд 5-10 метр, нутгийн зарим газраар борооны өмнө түр зуур ширүүснэ. Алтай, Хангай, Хөвсгөл, Хэнтийн уулархаг нутаг, Завхан, Заг-Байдраг голын эх, Идэр, Тэс, Эг, Үүр, Орхон, Сэлэнгэ, Хараа, Ерөө, Туул, Тэрэлж голын хөндийгөөр 12-17 хэм, говийн бүс нутгийн өмнөд хэсэг, Дорнод-Дарьгангын тал нутаг, Халх голын сав газраар 24-29 хэм, бусад нутгаар 18-23 хэм дулаан байна.
УЛААНБААТАР ХОТ ОРЧМООР: Үүлэрхэг. Бороо орно. Салхи баруун хойноос секундэд 5-10 метр, борооны өмнө түр зуур ширүүснэ. Өдөртөө 15-17 хэм дулаан байна.
БАГАНУУР ОРЧМООР: Үүлэрхэг. Бороо орно. Салхи баруун хойноос секундэд 6-11 метр, борооны өмнө түр зуур ширүүснэ. Өдөртөө 15-17 хэм дулаан байна.
ТЭРЭЛЖ ОРЧМООР: Үүлэрхэг. Бороо орно. Салхи баруун хойноос секундэд 5-10 метр, борооны өмнө түр зуур ширүүснэ. Шөнөдөө 7-9 хэм, өдөртөө 12-14 хэм дулаан байна.
2025 оны наймдугаар сарын 22-ноос 26-ныг хүртэлх
цаг агаарын урьдчилсан төлөв
22-нд баруун, төв, зүүн аймгуудын нутгийн хойд хэсгээр, 23-нд баруун болон төвийн аймгуудын нутгийн зарим газар, говийн аймгуудын нутгийн баруун хэсгээр, 24-нд төв, зүүн аймгуудын нутгийн зарим газар, говийн аймгуудын нутгийн зүүн хэсгээр, 25-нд баруун аймгуудын ихэнх нутгаар бороо, дуу цахилгаантай аадар бороо орно. Салхи ихэнх хугацаанд секундэд 5-10 метр, борооны өмнө түр зуур ширүүснэ. Алтай, Хангай, Хөвсгөл, Хэнтийн уулархаг нутаг, Хүрэнбэлчир орчим, Тэрэлж голын хөндийгөөр шөнөдөө 3 хэмийн хүйтнээс 2 хэм, өдөртөө 13-18 хэм, говийн бүс нутгийн өмнөд хэсгээр шөнөдөө 13-18 хэм, өдөртөө 23-28 хэм, бусад нутгаар шөнөдөө 6-11 хэм, өдөртөө 16-21 хэм дулаан байна. 24-нд нутгийн баруун хагаст, 25-нднутгийн зүүн хагаст бага зэрэг дулаарна.
Цаг үе
"Байр түрээслүүлнэ” гэж иргэдийг хохироосон залилах гэмт хэрэг нэмэгдэж байна
Их, дээд сургуулийн элсэлт, бүртгэлтэй холбоотой орон нутгаас Улаанбаатар хотыг зорих оюутан залуусын хөдөлгөөн нэмэгдэж, үүнтэй зэрэгцэн "байр түрээслүүлнэ” гэх нэрийдлээр иргэдийг хохироосон залилах гэмт хэрэг нэмэгдэж байна.
Цахим орчинд нийтлэгдэж буй орон сууц худалдах, байр түрээслүүлэхтэй холбоотой 430 гаруй зарын 30 орчим хувь нь худал мэдээлэл агуулсан, залилах гэмт хэргийн шинжтэй болох нь тогтоогдлоо.
Энэ оны эхний 7 сарын байдлаар цахим орчинд "Түрээсийн үйлчилгээ"-тэй холбоотой 143 гэмт хэрэг үйлдэгдсэн байна.
Иймээс иргэд та бүхэн
- Байр түрээсийн төлбөрөө урьдчилж шилжүүлэхгүй байх,
- Түрээсийн гэрээг заавал нотариатаар баталгаажуулах,
- Байрны улсын бүртгэлийн гэрчилгээ болон өмчлөх эрхийн лавлагааг нягтлах шаардлагатайг Цагдаагийн байгууллагаас анхааруулж байна.
- Хямд үнэтэй яаралтай төлбөр нэхсэн түрээсийн байрнаас болгоомжилж, энэ төрлийн гэмт хэргийн хохирогч болохоос урьдчилан сэргийлээрэй.
Цаг үе
ЕБС-ийн гурав, дөрөвдүгээр ангид англи хэлний хичээл долоо хоногт хоёр цаг орно
2025-2026 оны хичээлийн жилд ерөнхий боловсролын сургуулийн гурав, дөрөвдүгээр ангид англи хэлний нэмэлт хөтөлбөрөөр долоо хоногт хоёр цагаар хэрэгжүүлэхээр төлөвлөж байна. Англи хэлний нэмэлт хөтөлбөрийн сурах бичигт монгол ахуй, соёлтой холбоотой агуулгаар баяжуулан тохируулга хийж, хэвлэж хүүхдийн тоогоор нийлүүлэхэд бэлэн болжээ.
2024-2025 оны хичээлийн жилд Боловсролын яамнаас хүүхдийн нас, сэтгэхүйн онцлог, соёл, уламжлалд нийцүүлэн олон улсын мэргэжлийн байгууллагатай хамтран боловсруулсан англи хэлний цогц хөтөлбөрийг төрийн болон орон нутгийн өмчийн ерөнхий боловсролын түшиц 105 сургуулийн 3-4 дүгээр ангид туршсан. Туршилтад нийслэлийн 37, аймгийн төв, сумын 67 ерөнхий боловсролын сургуулийн 3-4 дүгээр ангийн нийт 37,161 суралцагч хамрагдаж, ярих, сонсох, унших, бичих анхан шатны ур чадвар эзэмшжээ.
Туршилтаар гурав, дөрөвдүгээр ангид заах англи хэлний хөтөлбөрийн тохирц, зохион байгуулалтын хэлбэрийг тохируулж, баталгаажуулсан бөгөөд Боловсролын судалгааны үндэсний хүрээлэнгээс англи хэлний хөтөлбөрийг гурав, дөрөвдүгээр ангид хэрэгжүүлэх боломжтой гэж дүгнэсэн байна.
Багшийн хүрэлцээ, ур чадвар чухал байна. Үүнтэй холбоотойгоор 2025 оны дөрөвдүгээр сард төрийн болон орон нутгийн өмчийн ерөнхий боловсролын сургуулиудаас судалгаа авсан бөгөөд үр дүнд нь 3, 4 дүгээр ангид англи хэлний хичээлийг дунд ангийн мэргэжлийн англи хэлний багш нар, бага ангийн багш нар болон бусад хувилбаруудыг сургуулийн нөөц, боломждоо тулгуурлан заах боломжтой гэжээ. Үүний дагуу англи хэл заах багш нарыг чадавхжуулах сургалтыг үе шаттай эхлүүлээд байна.
-
Улстөр нийгэм2024/04/09
Авто зам засварыг шөнийн цагаар гүйцэтгэж байна
-
Үзэл бодол2021/10/12
Б.Өнөржаргал: Хөгжмийн зохиолчоор сурч эхэлсэнээс хойш дууны уран бүтээл туурвих...
-
Улстөр нийгэм2020/07/07
Засгийн газрын бүтэц, бүрэлдэхүүний тухай хуулийн төслийг анхны хэлэлцүүлгээр ба...
-
Улстөр нийгэм2024/09/04
БНХАУ-ын дэд дарга Хань Жөн Монгол Улсад айлчилна