Цаг үе
“Мөнх тэнгэрийн бичиг-2023” монгол уран бичлэгийн шилдгүүд тодорлоо

Их эзэн Чингис хааны мэндэлсний 861 жилийн ой, “Монгол бахархлын өдөр”-ийг тохиолдуулан зохион байгуулсан “Мөнх тэнгэрийн бичиг-2023” монгол уран бичлэгийн шилдгүүд тодорлоо.
Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга Я.Содбаатар, Боловсрол, шинжлэх ухааны сайд Л.Энх-Амгалан, Соёлын дэд сайд М.Батбаяр, Боловсролын ерөнхий газрын дарга Т.Ням-Очир нар шагналыг нь гардуулав.
Уран бүтээлчдийн ангилалд:
- Голомт банкны график дизайнер Ц.Тамир – “Жангар”,
- Монголын хүүхдийн урлан бүтээх төвийн багш Э.Анхбаяр – “Чингис хааны өчил”,
- Төгс Баясгалант буян дэлгэрүүлэгч хийдийн гэвш С.Буянхүү – “Манзушир бурхны сахиусан хүрд”,
- БНХАУ-ын Өвөр Монголын Өөртөө Засах Орны “Монгол уран бичлэгийн нийгэмлэг”-ийн гишүүн Мэргэнбат – “Өлзийт сүлдэн үг минь”,
- БНХАУ-ын Шинжаан Уйгурын Өөртөө Засах Орны уран бүтээлч, МУБИС-ийн магистрант Уулын Самтан -“Эр хоёр загал”,
- Зүүн хүрээ Дашчойлин хийдийн бурханч лам, “Зүүн хүрээ” коллежийн багш М.Эрдэмбилэг – “Миний монгол бичиг”,
Ерөнхий боловсролын сургуулийн багш нарын ангилалд:
- Монголын хүүхдийн урлан бүтээх төвийн багш Д.Дуламсүрэн – “Үүлэн зардас”,
- Хөвсгөл аймгийн Тосонцэнгэл сумын ерөнхий боловсролын сургуулийн англи хэлний багш Л.Ууганжаргал – “Цаасан шувуу” сургаал,
- Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын ерөнхий боловсролын 5 дугаар сургуулийн монгол хэл, уран зохиолын багш Э.Мөнхдалай – “Чингис хааны билиг сургаал”,
- Нийслэлийн ерөнхий боловсролын “Томужин” алтернатив сургуулийн монгол хэл, уран зохиолын багш Х.Амаржаргал – “Эртний сайхан”,
- МУИС-ийн “Багш, монгол хэл, уран зохиолын боловсрол” хөтөлбөрийн I ангийн оюутан Ч.Өнөрзаяа – “Гэсэрийн тууж”
- ШУТИС-ийн оюутан Б.Хандсүрэн – “Тусгаар тогтнол”
- МУИС-ийн III ангийн оюутан Б.Хүслэн-Эрдэнэ – “Дэлхийн нийслэл Хархорум”,
- МУИС-ийн “Багш, монгол хэл, уран зохиолын боловсролын хөтөлбөр”-ийн I ангийн оюутан Ү.Энхжин – “Саран хөхөөний тууж”,
- ШУТИС-ийн оюутан Т.Дөлгөөн, Б.Бадамхорол, А.Халиун, Е.Энхжин – “Цогтын хадны бичиг”,
11-12 дугаар ангийн сурагчдын ангилалд:
- Хөвсгөл аймгийн Мөрөн сумын ерөнхий боловсролын 2 дугаар сургуулийн 12 дугаар ангийн сурагч Г.Цолмон – “Оюун түлхүүр”,
- Хөвсгөл аймгийн Мөрөн сумын ерөнхий боловсролын “Титэм” сургуулийн сурагч Т.Цэрэнням – “Хуучин хүү”,
- Нийслэлийн ерөнхий боловсролын 23 дугаар сургуулийн 11 дүгээр ангийн сурагч Б.Баяр-Эрдэнэ – “Тамгагүй төр”,
- Нийслэлийн ерөнхий боловсролын сургуулийн 79 дүгээр сургуулийн 11 дүгээр ангийн сурагч Ц.Цэрэн-Очир – “Оюун түлхүүр”,
- Нийслэлийн ерөнхий боловсролын “Хөгжил” цогцолбор сургуулийн 11 дүгээр ангийн сурагч Б.Нандин-Эрдэнэ – “Мөнх тэнгэрийн бичиг”,
8-10 дугаар ангийн сурагчдын ангилалд:
- Нийслэлийн ерөнхий боловсролын “Томужин” алтернатив сургуулийн 8 дугаар ангийн сурагч Г.Цэнд-Аюуш – “Бурхан багшийн сургаал”,
- Увс аймгийн Наранбулаг сумын ерөнхий боловсролын сургуулийн 9 дүгээр ангийн сурагч Б.Заяа – “Чингис хааны сургаал”,
- Нийслэлийн ерөнхий боловсролын “Гурван тамир” сургуулийн 8 дугаар ангийн сурагч Ө.Совьдхүү – “Гэсэр тууж”,
- Хөвсгөл аймгийн Тосонцэнгэл сумын ерөнхий боловсролын сургуулийн 9 дүгээр ангийн сурагч Б.Эмүжин – “Жамухын өчил”,
- Булган аймгийн ерөнхий боловсролын сургуулийн 8 дугаар ангийн сурагч Н.Ананд – “Оюун түлхүүр” бүтээлээрээ эхний гурав болон тусгай байр эзэлжээ.
Үзэсгэлэнд манай улсаас гадна ОХУ-ын Бүгд Найрамдах Буриад Улс, Бүгд Найрамдах Халимаг Улс, БНХАУ-ын Өвөр Монголын Өөртөө Засах Орон, Шинжаан-Уйгурын Өөртөө Засах Орны уран бүтээлч, уран бичээч багш, оюутан, сурагчид 300 гаруй бүтээлээ ирүүлжээ. Энэ жил оюутны ангиллыг шинээр нэмсэн байна.
“Мөнх тэнгэрийн бичиг” үзэсгэлэнг Их эзэн Чингис хааны мэндэлсэн өдрийг тохиолдуулан уламжлал болгон зохион байгуулдаг. Энэ хүрээнд үндэсний бичиг үсгээ сурч байгаа сурагчид, багш нар болон монгол уран бичлэгийг гарамгай эзэмшсэн уран бүтээлчдийг хөхиүлэн урамшуулж, шилдэг бүтээлүүдийг нийтэд сурталчлан таниулдаг юм.
Үзэсгэлэнг Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн Тамгын газар, Соёлын яам, Боловсрол, шинжлэх ухааны яам, Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн дэргэдэх Хэлний бодлогын үндэсний зөвлөл, Нийслэлийн Соёл, урлагийн газар, МҮОНРТ, Боловсролын ерөнхий газар, “Чингис хаан” үндэсний музей, Монголын хүүхдийн урлан бүтээх төв, МУИС, Олон улсын монгол уран бичлэгийн холбоо, Монголын урчуудын эвлэл хамтран зохион байгууллаа. “Мөнх тэнгэрийн бичиг-2023” үзэсгэлэнг “Чингис хаан” музей нийтэд толилуулж байна.
Цаг үе
Хоёр иргэн тогтоол усанд живж амиа алджээ
Өмнөговь аймгийн Даланзадгад сумын нутаг дэвсгэрт “Тогтоол усанд хүмүүс живсэн байна” гэсэн дуудлага, мэдээлэл энэ оны 05 дугаар сарын 27-ны өдөр цагдаагийн байгууллагад бүртгэгдсэн байна.
Уг дуудлага, мэдээлэлтэй холбогдуулан шалгалтын ажиллагаа явуулахад 26-30 насны хоёр эрэгтэй согтууруулах ундаа хэрэглэсэн үедээ 2 метрийн гүнтэй тогтоол усанд живж, нас барсан байж болзошгүй байдал урьдчилан тогтоогдоод байна.
Иймд иргэд та бүхэн архи, согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ тогтоол болон гол нуурын усанд орохгүй байж болзошгүй эрсдэлээс урьдчилан сэргийлэхийг зөвлөлөө.
Цаг үе
Сэлбэ голын үерийн хамгаалалтын түшиц хананы ажлыг ирэх сард дуусгана
Сэлбэ голын даланг хүчитгэх, голын урсцыг сайжруулах, болзошгүй үерийн эрсдэлээс урьдчилан сэргийлэх зорилгоор “Сэлбэ сэргэлт” төслийг эхлүүлсэн. Энэ хүрээнд эхний ээлжид Натур орчимд 1.4 км урт, 4-4.5 метр өндөр, төмөр бетонон хийцтэй түшиц хана барих ажлыг өнгөрсөн оны зургаадугаар сарын 20-ноос эхлүүлсэн юм. Өнөөдрийн байдлаар 1.2 км түшиц ханыг барьсан бөгөөд үлдсэн ажлыг ирэх зургаадугаар сарын 30-нд дуусгахаар төлөвлөн ажиллаж байна.
Тус бүтээн байгуулалтын ажлыг “Билгүүн Монгол констракшн” ХХК хийж гүйцэтгэн, нийслэлийн Хөрөнгө оруулалтын газар захиалагчийн техникийн хяналтыг тавьж байна.
Ажлын явцын талаар “Билгүүн Монгол констракшн” ХХК-ийн Төслийн менежер Р.Дамба “Бидний гүйцэтгэж буй үерийн хамгаалалтын барилга байгууламж нь Баянзүрх дүүргийн 41 дүгээр хороо, Сүхбаатар дүүргийн 1 дүгээр хороог хамарч буй. Уг хороод нь орон сууцны хороолол ихтэйгээс гадна хотын гол гудамж, замуудын нэг. Иймд түшиц хана угсралтын үед Сэлбэ гол дагуу байрлуулсан кабель, дулааны шугам зэрэг их хэмжээний инженерийн шугам сүлжээний байгууламжуудаас үүдэн ажил удаашрах хандлагатай байгаа юм. Өнөөдрийн байдлаар түшиц хана барих ажил 80 гаруй хувийн гүйцэтгэлтэй байгаа бөгөөд үлдсэн ажлыг зургаадугаар сарын 30-нд дуусгахаар график төлөвлөгөөний дагуу ажиллаж байна. Мөн замын хөдөлгөөнд саад учруулахгүйгээр бетонон хийцлэлийн буюу цутгалтын ажлыг шөнийн цагаар хийж буй” гэлээ.
Түүнчлэн түшиц ханыг хийж дууссаны дараа голын голдирол тохируулга, угаагдлаас сэргийлэх хашлага хайс, чулуун бэхэлгээ хийх зэрэг ажлыг наймдугаар сарын 30-нд хийж дуусгахаар төлөвлөж байгааг НХОГ-ын Гидротехникийн хяналтын инженер Э.Одчимэг хэлж байлаа.
Тохижилтын ажлын талаар УБЗАА-ны Тохижилт, хог хаягдлын удирдлагын газрын дарга Г.Билгүүн “Түшиц хананы ажлыг дуусахаар цаг алдалгүйгээр тохижилтын ажлыг эхлүүлэхээр төлөвлөж байна. Сэлбэ голын түшиц хана дагуух тохижилтын ажлын зураг төсвийг Хот төлөвлөлт, судалгааны институт хийж гүйцэтгэсэн. Одоогоор Хот байгуулалт, барилга, орон сууцжуулалтын яамны Барилгын хөгжлийн төвд магадлал хийгдэхээр хүлээгдэж байна. Тохижилтын ажлын хүрээнд ногоон байгууламж, амралтын хэсэг, гэрэлтүүлэг, явган хүний болон дугуйн замыг иж бүрнээр хийнэ” хэмээв.
НЗДТГ-ЫН ХЭВЛЭЛ МЭДЭЭЛЭЛ, ОЛОН НИЙТТЭЙ ХАРИЛЦАХ ХЭЛТЭС
Цаг үе
УБЦТС: Өнөөдөр хийгдэх засварын хуваарь
Өнөөдөр буюу 2025 оны тавдугаар сарын 30-ны Баасан гарагт цахилгаан шугам сүлжээнд хийх засварын хуваарийг танилцуулж байна. Хэрэглэгчид ээ, засвар хийх хугацаанд хэрэглээгээ түр зохицуулна уу.
ЖИЧ: Цаг агаарын нөхцөл байдлаас шалтгаалан хуваарьт өөрчлөлт орвол, гэрээт бүртгэлтэй утасны дугаарт мэдээлэл хүргэх болно. Засварын ажлыг тухайн тоноглолоос хүчдэлээс бүрэн чөлөөлсний дараа хийдэг нөхцөл байдлыг харгалзан үзэж, хүлээцтэй хандахыг хэрэгчлэгч та бүхнээс хүсье.