Үзэл бодол
Д.Ганчимэг: МҮОНТ-ийн шинэ жилийн хөтөлбөр өнөөдрөөс үзэгчдэд хүрч эхэлнэ

-МҮОНТ-ээр шинэ жилийн баярыг тохиолдуулан үзэгчдэд онцлог ямар нэвтрүүлэг хүрэхээр бэлтгэгдэж байгаа вэ?
-Манай телевиз нийгмийн өмнө хүлээсэн үүргийнхээ хүрээнд цэнхэр дэлгэцээр 55 жил үзэгчидтэйгээ мэндчилж байна. Шинэ жилийн баярын өдрүүдэд ч үзэгчидтэйгээ учран золгохдоо олон сайхан контент бэлтгэн явуулдаг. Энэ уламжлалынхаа дагуу бид хоёр сарын өмнөөс нарийн төлөвлөгөөгөө гаргаж ажилласан. “Зүрхэнд мөнхөрсөн аялгуу” нэвтрүүлгээрээ Монгол Улсын ардын жүжигчин, төрийн шагналт, хөгжмийн зохиолч Сэмбийн Гончигсумлаа агсны дуунуудаар бэлтгэсэн нэвтрүүлгээ хүргэсэн. Мөн “Гэгээн үдэш” нэвтрүүлэг. Энэ жилийн хувьд бид олон жижиг нэвтрүүлэг хийснээс тасралтгүй үргэлжилсэн хөтөлбөр хэлбэрээр шинэ жилийн контент бэлтгэх нь зөв юм гэсэн зорилготойгоор ажиллаж байна. Үүний нэг нь өнөөдрөөс ирэх оны нэгдүгээр сарын 1 хүртэл өдөр бүр 22:00 цагаас гарах "Мандарин” шинэ жилийн хөтөлбөр байна.
-“Мандарин” гэж яагаад нэрлэсэн юм бэ?
-Бид хүүхэд байхдаа шинэ жилийг гацуур мод, мандаринаар төсөөлдөг байлаа. Энэ жимс тухайн үед ховор ч байв. Тиймээс тэр дурсамжийг сэргээх үүднээс дээрх хөтөлбөрийг бэлтгэхэд 30 гаруй хүнтэй баг ажиллалаа. Энэ нэвтрүүлгээр дуу хуур, хөгжөөнт тоглоом, инээд хөөр гэрэлтэх болно.
-Үзэгчдийн хамгийн их хүсэн хүлээдэг “Баярын мишээл” ч орхигдохгүй байлгүй ...
-Тийм шүү. МҮОНТ-ийг “Баярын мишээл”-гүйгээр төсөөлөхийн арга үгүй. Энэ жилийн хувьд “Баярын мишээл-2022”-оо “New star” студийн продюсер, хөгжмийн зохиолч, “Пентатоник” хөгжмийн наадмын гурван удаагийн шагналт С.Гантөрийн дуунуудаар бэлтгэсэн байгаа. Энэ нэвтрүүлэг 31-ны 23:00 цагаас гарна. Манай телевиз “Орон даяар” хөгжмийн хөтөлбөр бэлтгээд үзэгчиддээ таван дугаар хүргэсэн. Энэ удаа гитарчин, хөгжмийн зохиолч, продюсер Д.Өлзий-Оршихын дуунуудаас бүрдсэн хөтөлбөрөө 2023 оны нэгдүгээр сарын 1-нд гаргахад бэлэн болоод байна.
-Хүүхдэд зориулсан ямар нэвтрүүлэг гарахаар төлөвлөгдсөн байгаа вэ?
-Сонирхолтой олон контент хүлээгдэж байгаа. Хүүхдүүдийн орох дуртай байсан “Харшын сүлд модны наадам”-ын хүрээнд “Найрамдлын шинэ жил”, “Аз жаргалтай шинэ жил” зорилтот хөтөлбөрөө хүргэх гэж байна. МҮОНТ-ээ бид насны хязгааргүй гэж ярих дуртай. Тиймээс ер нь бүх насныханд зориулсан хөтөлбөр гаргахаар зорин ажиллаж байна.
-Зохиомжит жүжигчилсэн хөтөлбөрийг үзэгчид их хүлээдэг. Тийм нэвтрүүлэг гарах болов уу?
-Энэ онд бид маш их сонирхолтой олон контент үзэгчиддээ хүргэсэн. Улсын баяр наадмыг орон даяар дамжуулахдаа бусад бүх телевизэд гаралтаа өгсөн. Энэ маш том ажил байлаа. Мөн “Нүүдэлчдийн соёлын наадам”. Үүнээс гадна “Шинэ ажилтан” зорилтод хөтөлбөрөө хэрэгжүүлж байна. Одоогоор дөрвөн дугаар гарсан бол нийтдээ 10 дугаар гарах юм.
-Энэ нэвтрүүлгийн зорилго юу вэ?
-Өнөөгийн зах зээлд эрэлттэй ажлын байр маш их байна. Тэнд нас харгалзахгүйгээр ажилтан авах ажлын байр байгаа бол нөгөө талд нь ажил хайж байгаа хөдөлмөрийн насны иргэн байна. Энэ хоёрыг холбох нь бидний нэвтрүүлгийн гол зорилго оршиж байгаа юм. Эхний ээлжинд бид тэтгэвэрийн насны хоёр иргэнийг сонгосон. Ийм насны хүнийг сонгосон нь бас учиртай. Тэдний оюуны болоод амьдралын арга барил, бие бялдрын нөөцийг зөв хувиарлаж чадах юм бол ажлын нөөц байгаа юм байна шүү гэдгийг харуулахыг хүссэн. Дараа дараагийн нэвтрүүлэгтээ өөр өөр төрлийн мэргэжилтнийг оруулна. Жишээ нь мужаан, аялал жуулчлал, боловсролын салбар гэх мэт. Түүнчлэн “Дархан хилийн зааг” нэвтрүүлэгтээ Монгол Улсын хэмжээнд мэнд байгаа 22 генералаа оролцуулсан. Тэдний бий болгосон алдар гавьяа, хэлэх гэсэн үг, эх орноо гэсэн оюун бодлыг архив болгон үлдээх нь бидний зорилго.
-“Шинэ ажилтан” зорилтод хөтөлбөрт орж байгаа иргэдийг хэрхэн сонгож байгаа вэ?
-Тэтгэвэрийн насныхныг оролцуулахдаа эхлээд Монголын ахмадын холбооны удирдлагуудтай уулзаж, нийслэлийн хэмжээнд үйл ажллагаа явуулж байгаа бүх ахмадын хорооныхонтой гурван удаагийн уулзалт зохион байгуулсан. Тэд аль дүүргээс хэн гэдэг оролцогч оруулахаа шийдсэн. Дараагийн төслүүддээ харьяалагдах яам болон төрийн ба төрийн бус байгууллагуудтай уулзалдаж, телевизийнхээ байранд нээлттэй сонгон шалгаруулж сонгоно.
-Ярилцсанд баярлалаа.
Үзэл бодол
Ч.Төгсдэлгэр: РЦНК-ийн баруун талд ногоон байгууламж барих асуудалд хувийн хэвшилтэй зөвшилцөж байна
Баянзүрх дүүргийн 1 дүгээр хороонд байрлах Оросын Шинжлэх ухаан, соёлын төв буюу РЦНК-ийн баруун талд орон сууцны барилга барих асуудлыг тухайн орчмын оршин суугчид эсэргүүцэж байна. Тухайн орчимд ногоон байгууламж барих хүсэлтийг иргэд 10 гаруй жилийн турш холбогдох газруудад өгөөд байгаа боловч одоо болтол шийдэгдээгүй. Гурван аж ахуйн нэгжийн газарт маргаан үүсэж, орон сууцны барилга эхлүүлэх тусгай зөвшөөрлийг шүүхийн шийдвэрт үндэслэн олгосон байна. Тиймээс нийслэлийн Ерөнхий архитектор Ч.Төгсдэлгэр барилга барьж буй аж ахуйн нэгжүүдтэй зөвшилцөж, ногоон байгууламж бариулах иргэдийн хүсэлтийг шийдвэрлэх талаас нь өнөөдөр байршил дээр нь ажиллалаа.
Энэ үеэр нийслэлийн Ерөнхий архитектор Ч.Төгсдэлгэр “Эс энд ви юу” ХХК РЦНК-ийн баруун талд цэцэрлэг, спорт цогцолбор бүхий 22 давхар орон сууцны барилга барих зохих ёсны зөвшөөрөл загвар зургийг 2022 онд батлуулж байжээ. Гэтэл иргэдийн зүгээс уг байршилд ногоон байгууламж бариулах хүсэлтэй байгаа. Шүүхийн маргаан 2025 оны долоодугаар сард эцэслэгдэж, барилга эхлүүлэх зөвшөөрлийг Хот байгуулалт, хотын стандартын газраас өгөөд удаагүй байна. Тиймээс хувийн аж ахуйн нэгжийг ч иргэдийг ч хохироогүй байх талаас нь зөвшилцөл хийхээр бид ирээд байна. Зөвшилцөл хийхдээ газрыг газраар шилжүүлэн олгох зорилт тавьж байна. Газрын маргаантай, иргэдийн эрх зөрчигдөж байгаа асуудалд бидний зүгээс 10 орчим байршилд газрыг газраар шилжүүлж асуудал шийдвэрлэсэн байдаг. Энэ мэт байдлаар асуудлыг шийдэх боломжтой гэж үзэж байна” гэв.
Нийслэлийн Ерөнхий архитектор Ч.Төгсдэлгэр төр иргэдийн хүсэлтийг сонсох үүрэгтэй. Гэвч зохих зөвшөөрөлтэй хувийн аж ахуйн нэгжийг ч хохироохгүй байх үүднээс асуудлыг шийдвэрлэнэ гэдгээ илэрхийллээ.
Үзэл бодол
Артерийн судсаар химий тариа хийх нь хавдарт маш өндөр тунтай, үр дүнтэй эмчилгээ хийх боломжийг олгодог
БНХАУ-ын Гуанжоу хотод байрлах “Modern Cancer Hospital Guangzhou” буюу Гуанжоугийн орчин үеийн хавдрын эмнэлгийн Интервенцийн эмчилгээний тасгийн эмч Бан Жун Хуатай ярилцлаа. Дэлхийн өндөр хөгжилтэй олон оронд хавдрын 18-20 төрлийн эмчилгээг санал болгодог болсон. Түүний нэг нь химийн эмчилгээ. Гэхдээ химийн эмчилгээг маш нарийн мэс заслын аргаар, хавдрын голомт руу чиглэсэн байдлаар хийдэг болоод байгаа юм.
-Та өөрийгөө танилцуулаач, хими эмчилгээний чиглэлээр хэдэн жил ажиллаж байна вэ?
-Сайн байцгаана уу, би Гуанжоугийн Орчин үеийн эмнэлгийн Интервенцийн эмчилгээний тасгийн эмч Бан Жун Хуа байна. Би энэ салбарт 25 гаруй жил ажилласан туршлагатай. Харин хавдрын Интервенцийн эмчилгээгээр сүүлийн 15 жилийн турш ажиллаж байна. Манай эмчилгээний аргыг сонгосон нийт өвчтөний тоо 20 мянгаас давсан бөгөөд хүний биеийн бүх хэсгийн хавдрын эмчилгээг хийж ирсэн. Бид олон жилийн турш хавдрын эмчилгээний чиглэлээр ажилласан туршлагатай.
-Химийн эмчилгээг нарийн судсаар биш бичил мэс заслын аргаар, артерын судсаар хийхэд сөрөг нөлөө бий юу?
-Интервенцийн эмчилгээ нь 40–60 жилийн түүхтэй. Манай эмнэлэг байгуулагдсан цагаасаа хойш энэ технологийг ашигласан байдаг. Энэ нь бүрэн боловсорсон, найдвартай эмчилгээний арга тул ямар нэг сөрөг үр дагавар байхгүй, санаа зовохгүй байж болно. Энэхүү эмчилгээ нь дүрс оношлогооны төхөөрөмжийн тусламжтайгаар удирдан чиглүүлж, зүү эсвэл катетер ашиглан хавдрын байршилд маш нарийвчлалтай хүрч очин шаардлагатай эмчилгээг хийдэг. Манай Интервенцийн эмчилгээ нь артерийн судсаар дамжин орж, хавдарт цусан хангамж өгдөг судсыг олж илрүүлээд, өндөр тунгаар хими эмийг яг тэр судас руу нь тарьж өгдөг гэдгээрээ давуу талтай.
-Эмчилгээний үр дүн нарийн судсаар химийн тариа хийж эмчилснээс илүү гэж ойлголоо. Энэ талаар та дэлгэрэнгүй тайлбарлаач?
-Артерийн судсаар дамжуулан өгөх эмийн концентраци буюу хавдар руу чиглэсэн нөлөөлөл нь венийн судсаар тарьдаг уламжлалт аргынхаас 10 дахин өндөр байдаг. Энэ нь хавдарт маш өндөр тунтай, үр дүнтэй эмчилгээ хийх боломжийг олгодог. Хэрвээ тухайн судсанд тохирсон нөхцөл байвал бид хавдрын цусан хангамжийг хаах эмчилгээ болох судас боох буюу эмболизаци аргыг ашиглах боломжтой. Ерөнхийдөө хавдрын эмчилгээнд эм хийх хоёр зам бий. Уламжлалт арга бол венийн судсаар хийх. Харин бид артерийн судсаар дамжуулан хийх аргыг ашигладаг юм. Артерийн судсаар хийх арга нь дараах хэд хэдэн давуу талтай.
Нэгдүгээрт, Хавдарт маш нарийн чиглэсэн байдаг. Өөрөөр хэлбэл, хавдрын бүсэд эмийн концентраци маш өндөр байхад, эргэн тойрон дахь эрүүл эдүүдэд эмийн концентраци харьцангуй бага байдаг. Иймээс зорилтот хэсэгт өндөр тунтай эмийн нөлөө үзүүлэх боломжтой бөгөөд энэ нь хавдрын эмчилгээнд маш их үр дүнтэй байдаг.
Хоёрдугаарт, артерийн судсаар хийх хими нь мөн бүтэн биеийн хими эмчилгээний үйлчилгээг үзүүлдэг. Өөрөөр хэлбэл, венийн судсаар өгдөг уламжлалт аргын үр нөлөөг давхар үзүүлдэг гэсэн үг.
Гуравдугаарт, энэ арга нь дархлааны системд үзүүлэх сөрөг нөлөө бага, богино хугацаанд хязгаарлагддаг. Мөн артерийн аргаар хийх хими эмчилгээ нь судасны гэмтэл бараг үүсгэдэггүй. Хэрвээ гэмтэл гарсан ч гэсэн энэ нь хавдрыг тэжээж буй судсанд хамаарах тул хавдарт цусан хангамж багасах нь эмчилгээний үр дүнг сайжруулна.
Нарийн судсаар эм хийх үед ихэвчлэн гаднах, өнгөц байрлалтай судаснууд гэмтэл авах магадлалтай байдаг. Тиймээс төв судсанд гуурс тавьсны дараа эмийг хийх шаардлагатай болдог. Энэ нь мөн адил бага зэргийн инвазив буюу жижиг хэмжээний мэс ажилбар юм. Манай артерийн замаар хийх эмчилгээтэй адилхан бөгөөд үндсэн ялгаа төдийлөн байхгүй.
-Артерийн судсаар хийх хими эмчилгээг бүхий л төрлийн хорт хавдрын үед ашиглах боломжтой юу. Байрлалаасаа хамаараад хийх боломжгүй байх тохиолдол бий юу?
-Биеийн бүх хэсгийн хорт хавдарт артерийн судсаар хүрсэн тохиолдолд бид эмчилгээ хийх боломжтой байдаг нь нэг давуу талтай. Нарийн судсаар хийх эмчилгээнээс давуу талтай өөр нэг зүйлийг хэлье. Хэрвээ артерийн замаар эм хийсний дараа хэрэв тухайн үед бөглөлт хийхэд тохиромжтой судас байвал бид тэр судсуудыг боож, эмболизаци хийж чаддаг. Ингэснээр хавдрын цусны хангамжийг тасалдуулж чаддаг юм.
-Танай эмнэлэгт хийж байгаа химийн тарианы чанарын талаар та юу хэлэх вэ?
-Дэлхий даяар ашигладаг, хамгийн чанартай эмнүүдийг бид эмчилгээндээ хэрэглэдэг. Хэрэв өвчтөн шаардлагатай гэж үзвэл гадаадаас импортолсон эмийг ч хэрэглэж болно. Эсвэл Хятадад үйлдвэрлэсэн дотоодын эмийг ч ашиглаж болно. Аль аль нь чанарын баталгаатай бөгөөд ямар нэгэн сөрөг нөлөө байхгүй. Эдгээр эмүүд нь холбогдох зөвшөөрлийн дагуу үйлдвэрлэгдсэн бөгөөд дэлхий нийтэд хүлээн зөвшөөрөгдсөн, эмчилгээний зориулалтаар нийлүүлэгддэг.
Гэхдээ тухайн өвчтөн бүрийн эмчилгээний төлөвлөгөө нь Хятадад ирснийх нь дараа тодорхой болдог. Бид өвчтөн бүрийн онцлогт тохируулсан, хувийн буюу индивидуалчлагдсан эмчилгээний горим боловсруулдаг. Өөрөөр хэлбэл, хүн бүрийн биеийн байдлаас шалтгаалан зөвхөн түүнд тохирсон эмчилгээний хувийн төлөвлөгөө гаргадаг юм. Эмийн чанар, технологийн дэвшил бол аль батлагдсан, боловсронгуй болсон. Өвчтөнд яаж нөлөөлөх, үр дүн гарах нь эмчийн ур чадвар, туршлагаас хамаардаг гэдгийг энд зориуд дурьдаж хэлье.
-Дэлхий дээр химийн эмчилгээтэй холбоотой шинэ аргууд ойрын үед нэвтрэх үү. Магадгүй Хятад улсад ч юм уу тийм туршилт хийж байгаа, шинэ эмчилгээ нэвтрүүлэх гэж байгаа талаар мэдээлэл байна уу?
-Шинэ төрлийн хими эмчилгээний эмүүд гарч ирж магадгүй. Гэхдээ одоогийн энэ технологи бол аль хэдийнэ батлагдсан, тогтсон арга юм. Та мэс заслыг жишээ болгож бодоход, аль хэсэгт хийх вэ гэвэл биеийн аль ч хэсэгт хийх боломжтой шүү дээ. Энэ л зарчим юм. Өөрөөр хэлбэл, шинэ төрлийн судас боох буюу бөглөх материалууд болон шинэ хими эмчилгээний эмүүд дээр голчлон судалгаа хийгдэж байна. Мэдээжийн хэрэг, энэ чиглэлд ахиц дэвшил гарна. Учир нь дэлхийн шинжлэх ухаан, технологи тасралтгүй хөгжиж байгаа учраас анагаах ухааны чиглэлийн дэвшлүүд ч мөн адил уялдаа холбоотойгоор хөгжиж байна.
Үзэл бодол
Ж.Чинбүрэн: 2 нас хүртэл эхийн сүүгээр хооллох хувь 2023 онд 6.9 хувиар буурсан байна
“Эхийн сүүгээр хооллолтыг дэмжих дэлхийн 7 Хоног” үргэлжилж байна. Эрүүл мэндийн сайд Ж.Чинбүрэн 2017, 2023 онд хийсэн Хүн амын хоол тэжээлийн V, VI үндэсний судалгааны дүнгээс харахад Хүүхдийг төрсний дараа 1 цагийн дотор ангир уураг амлуулах үзүүлэлт 2017 онд 83.7 хувь, 2023 онд 87.4 хувь болж, 3.7 хувиар өссөн.
Эхийн сүүгээр 6 сар дагнан хооллох хувь 2017 онд 58.3 хувь, 2023 онд 59.8 хувь болж 1.5 хувиар нэмэгдсэн боловч, 2 нас хүртэл эхийн сүүгээр хооллох хувь 2017 онд 47.3 хувь байсан бол 2023 онд 40.4 хувь болж 6.9 хувиар буурсан байна.
Хөхөөр хооллолтын зөвлөх эмч Х.Мөнгөнцэцэг: Хөхөөр хооллолт бол хүүхэддээ оруулж буй хамгийн том хөрөнгө оруулалт юм. Хүүхдээ төрүүлээд эхний зургаан сард заавал хөхөөр хооллоод, хамгийн багадаа хоёр нас хүртэл үргэлжлүүлэн хөхүүлэх нь зөвхөн тухайн хүүхдийн хүүхэд насанд бус, өсвөр үе, насанд хүрсэн үед ч насан туршийн эрүүл мэндийн суурь болдог.
АУ-ны доктор, клиникийн профессор, Зинт клиникийн хүүхдийн эмч Т.Навчаа Хүүхдийг 2 нас хүртэл нь эхийн сүүгээр хооллосноор IQ чансааг нь 3-4 оноогоор дээшлүүлдэг. Мөн ээжийн таргалалт, чихрийн шижингээр өвчлөх эрсдэлийг бууруулдаг гэх мэт олон ач холбогдолтой. Ээж нь хүүхдээ хөхүүлэх тусам өндгөвч, хөхний хорт хавдраас өөрийгөө хамгаалж байдаг.
Дэлхийн улс орнууд 1992 оноос эхлэн жил бүрийн наймдугаар сарын эхний долоо хоногт “Эхийн сүүгээр хооллолтыг дэмжих дэлхийн 7 хоног”-ийг тэмдэглэн өнгөрүүлж ирсэн. Энэ жилийн уриа бол: “Нэн тэргүүнд эхийн сүүгээр хооллолт тогтвортой дэмжлэгт орчинг бүрдүүлье” бөгөөд 170 гаруй улс энэ өдрүүдийг тэмдэглэн өнгөрүүлж байна.
-
Үзэл бодол2021/06/16
Л.Ариунтуяа: Манай ажилчид бүрэн бүрэлдэхүүнээрээ ус соруулж, үерийн усанд эвдэг...
-
Цаг үе2019/07/09
Өнөөдөр Алтай, Хангай, Хөвсгөлийн уулсаар дуу цахилгаантай бороо орно
-
Улстөр нийгэм2025/05/12
УИХ: Өнөөдөр хуралдах намын бүлэг, ажлын хэсгүүд
-
Цаг үе2025/03/10
Музейн нээлттэй өдрүүд гуравдугаар сарын 13-ныг дуустал үргэлжилнэ