Үзэл бодол
Я.Эрдэнэсайхан: Үндэсний үйлдвэрлэгчдийг бүтээгдэхүүний танилцуулгаа ирүүлэхийг урьж байна

Жижиг, дунд үйлдвэрийн газрын дарга Я.Эрдэнэсайханаас бэлгийн багцын талаар тодрууллаа.
-Гадаадын зочид, төлөөлөгчдөд үндэсний үйлдвэрлэгч нарынхаа бүтээгдэхүүнийг багц болгон бэлэглэж байя гэдэг санаачилгыг гаргасан байсан. Энэ чиглэлд ямар ажлууд хийгдэж байна?
-ХХААХҮ-ийн сайд З.Мэндсайхан, Гадаад харилцааны сайд Б.Батцэцэг нар энэ талаар ярилцсан байсан. Монгол Улсын Дипломат төлөөлөгчийн газар, Элчин сайдын яамдууд гадны зочид, төлөөлөгч нарт зориулж бэлэг өгөх шаардлага гардаг. Монгол Улсыг төлөөлж өгч байгаа бэлэг учраас дотооддоо үйлдвэрлэсэн, үндэснийхээ онцлог дүр төрхийг илэрхийлсэн, чанар стандартын шаардлага хангасан байвал зүгээр гэж ярилцаад Жижиг, дунд үйлдвэрлэлийн газрын даргын тушаал 2021 оны 4-р сард гарсан. Энэ ажлын хүрээнд хэвлэл мэдээлэл, олон нийтийн хэрэгслээр дамжуулан үйлдвэрлэгчдэд хандаж бэлгийн багцад оруулах бүтээгдэхүүнийхээ дээж, танилцуулгыг ирүүлэхийг урьсан. Нийт 22 үйлдвэрлэгчээс бүтээгдэхүүний үнэ, санал ирсэн. Тоо ширхэг, бүтээгдэхүүний чанар болон яг бэлэг болгон өгөх зориулалтын шаардлагыг төдийлөн сайн хангаж чадахгүй байна гэж үзэж байгаа.
Гадаад харилцааны яамныхан бас ажлын хэсэг байгуулаад Дипломат төлөөлөгчийн газар, Элчин сайдуудын яамдуудаас саналыг нь авч, судалж үзье гэж ярилцаж байгаа юм билээ. Одоохондоо эцсийн байдлаар шийдэгдээгүй байна.
-Энэ санаачилгыг ажил хэрэг болгож, хэрэгжүүлэх нь аль аль талдаа үр ашигтай байх болов уу гэж харж байна?
-Ер нь нэгдсэн шаардлага бүхий бэлгийн багц гаргаж өгөх нь үндэсний үйлдвэрлэлийнхээ бүтээгдэхүүн цаашлаад монголоо сурталчлах давуу талтай. Бид гадны орнуудын туршлагыг судалж үзсэн. Жишээлбэл, Солонгосын парламентын гишүүн нь тухайн сонгогдсон тойргийнхоо бүтээгдэхүүнийг гадны зочид төлөөлөгчдөд өгдөг. Энэ нь улсаа сурталчлахаас гадна тойргоо сурталчилж байгаа юм. Солонгос, Япон улсад гадны гэхгүй дотоодынхоо төлөөлөгчдөд ч их хурлын гишүүний хувиар бэлэг өгдөг юм байна. Энэ жишгээс бид санаа авч, ажил хэрэг болгохоор ажиллаж байна.
-Бэлгийн багцад оруулах бүтээгдэхүүнд ямар шаардлага тавих вэ. Нэгдсэн стандарт гэж байх уу?
-Яг тогтсон стандарт гэж байхгүй. Нэг жишээ дурдахад, Вьетнамын төлөөлөгчид арьсан түрийвч, бээлий, цүнх гээд арьсан бүтээгдэхүүн их сонирхдог. Гэтэл Солонгос, Япончууд илүү архи сонирхдог. Харин Европынхон, Канадууд ноолууран бүтээгдэхүүн сонирхдог гээд улс орны онцлог өөр учраас бүгдэд нь ижилхэн бэлэг өгч болохгүй. Тиймээс тухайн оронд сууж байгаа монголын төлөөллийн байгууллагуудаас санал авах хэрэгтэй байна. Дээрээс нь нэг жилд хэдий хэмжээний тоо ширхгийг ямар төсвөөр хийдэг гэдгийг мэдэх хэрэгтэй. Ингэж байж үнэдээ тааруулан бэлгийн багц гаргана.
-Саналаа ирүүлсэн компаниуд ямар бүтээгдэхүүн санал болгож байна вэ?
-Зарим нь ноос, ноолууран зарим нь арьсан, архи гээд төрөл бүрийн бүтээгдэхүүн байгаа учраас нийлүүлээд “бэлгийн багц” гаргах боломжтой. Одоохондоо энэ багц бүрдээгүй байна. Тэгэхээр аж ахуйн нэгжүүдээс дахин санал авах шаардлагатай байгаа юм. Өмнө ирсэн болон шинээр ирэх бүтээгдэхүүнээ нийлүүлж байгаад сонгон шалгаруулалт хийе гэж төлөвлөж байна. Жижиг, дунд үйлдвэрийн газраас үндэсний үйлдвэрлэлийнхээ борлуулалтад тодорхой хэмжээнд дэмжлэг үзүүлэхийг зорьж байна. Тийм учраас үндэсний үйлдвэрлэгч аж ахуйн нэгжүүд энэ ажилд идэвхтэй оролцож, бүтээгдэхүүний дээж, танилцуулгаа ирүүлэхийг урьж байна. Сонирхсон жижиг, дунд үйлдвэр эрхлэгчид turbold@sme.gov.mn мэйл хаяг руу байгууллага болон бүтээгдэхүүний товч танилцуулгыг үнийн саналын хамт 2021 оны 10 дугаар сарын 01-ний өдрийн дотор ирүүлэх боломжтой.
Эх сурвалж: ХХААХҮЯ
Үзэл бодол
Хороо, эрүүл мэндийн төвийн цогцолбор ашиглалтад орлоо
Төрийн анхан шатны үйлчилгээ болон эмнэлгийн тусламж, үйлчилгээг нэг дороос хүргэх, яаралтай тусламж, үйлчилгээг хүртээмжтэй үзүүлэх, төрийн албан хаагчдын ажиллах орчин, нөхцөлийг сайжруулах зорилгоор Хан-Уул дүүргийн 21 дүгээр хороонд анхан шатны төрийн үйлчилгээний цогцолборыг барьж, ашиглалтад орууллаа.
Тус цогцолбор нь эмчилгээ, төрийн үйлчилгээний 18 өрөө тасалгаа, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэнд зориулсан тохижилт бүхий хоёр ариун цэврийн өрөө, энгийн хоёр ариун цэврийн өрөө, авто зогсоол, зоорь бүхий хоёр давхар барилга юм. Уг цогцолбор барилга ашиглалтад орсноор 21 дүгээр хорооны 9553 хүн нийтийн хэв журам, эрүүл мэндийн анхан шатны тусламж, төрийн анхан шатны үйлчилгээг нэг дор авах боломжтой.
Барилга угсралтын ажлыг Хан-Уул дүүргийн төсвийн хөрөнгө оруулалтаар “Жигүүр эрдэнэ” ХХК хийж гүйцэтгэсэн бөгөөд Нийслэлийн Хөрөнгө оруулалтын газар захиалагчийн техникийн хяналтыг хэрэгжүүлэн ажилласан юм.
Үзэл бодол
Б.Бат-Эрдэнэ: Ой модоо алдвал бид усаа алдана, ан амьтан, амьсгалах агаараа хүртэл алдах болно
Байгаль орчин, аялал жуулчлалын сайд Б.Бат-Эрдэнэ: Ой модоо алдвал бид усаа алдана, ан амьтан, амьсгалах агаараа хүртэл алдах болно
-Ойн өдрийн мэндийг та бүхэнд хүргэе. Дэлхий дээр уур амьсгалын өөрчлөлт маш хурдацтай явагдаж байна. Тэр дундаа манай улс анхаарлын тэмдэг авах хэмжээнд очсон. Бидний үр хүүхдүүд цаашид ямар орчинд, ямар нийгэмд үлдэх вэ гэдгийг бид өнөөдөр нухацтай бодох ёстой.
Өнгөрсөн 80жилийн хугацаанд Монгол улс 2,25 хэмээр дулаарчээ. Энэ үйл явц зогсохгүй үргэлжилбэл 2100 он гэхэд 4-4,5 хэм хүртлээ дулаарах тооцоо гарсан.
Уур амьсгалын өөрчлөлтөд нөлөөлөх хамгийн чухал салбар бол ой. Жилдээ ганцхан өдөр бид ойн өдрийг тэмдэглэн өнгөрүүлдэг. Гэтэл өнөөдөр бидэнд өдөр бүрийг ойн өдөр болгох шаардлага тулгарсан байна. Ялангуяа энэ ойн өдрөөр бид сайн сайхныг гэхээсээ илүү болж бүтэхгүй байгаа тулгамдсан асуудлуудаа ярилцах хэрэгтэй.
Тулгамдаж байгаа асуудлууд дээрээ гарц, шийдэл олоод үлдсэн 364 өдөртөө хэрэгжүүлдэг байхын төлөө ажиллах ёстой. МУ-ын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн санаачилсан “Тэрбум мод” үндэсний хөдөлгөөн нь зөвхөн мод тарих асуудал биш, дэлхий нийтийн анхаарлыг уур амьсгалын өөрчлөлтөд хандуулах.
2022 оны тавдугаар сард хийсэн судалгаагаар 737 мянган га газар ойн хөнөөлт шавжид идэгдсэн гэх харамсалтай тоо гарсан.
Бид нэг талд тэрбум мод тарих тухай асуудлыг хөндөн ярьж байхад нөгөө талд тэрбум залуу мод үхэж, үгүй болох асуудал хөндөгдөж байна.
Үүнийг бид нуух хэрэггүй. Хөнөөлт шавжаас гадна хушин ой, самрын бизнестэй холбоотой ой мод сүйдэж байгаа маш том асуудал бий. Ой модоо алдвал бид усаа алдана, ан амьтан, амьсгалах агаараа хүртэл алдах болно гэдгийг анхааруулъя.
Байгаль орчны асуудлуудыг тус тусад нь авч үзэх ямар ч боломжгүй. Бүгд хоорондоо харилцан шүтэлцээтэй. Тийм учраас та бүхнийг ойн зөвлөгөөн дээрээ маш үр дүнтэй санал, шийдлүүд гаргах байх гэж хүлээж байна.
Хот суурин дахь ногоон байгууламжийн асуудлыг ч орхигдуулж болохгүй. Бид амьдарч байгаа орчноо ногооруулахгүй бол хэн ч бидний орчныг өөрчлөхгүй шүү.
Модгүй бол усгүй. Усгүй бол хөрсгүй. Хөрсгүй бол хүнсгүй. Хүнсгүй бол амьдрал үгүй. Харангадаж, ангаж, өлсөж үхэхгүйн тулд бүгдээрээ ойгоо аварцгаая гэж Ойн газраас мэдээллээ.
Үзэл бодол
Ч.Сугармаа: Жолооч, тээвэрчид ээ, амьдрал залгуулдаг авто замаа хайрлая
Зам,тээврийн хөгжлийн яамны АЗБХЗГ-ын Замын ашиглалт, засварын хэлтсийн дарга Ч.Сугармаагаас тодрууллаа.
-Зам, тээврийн хөгжлийн яамнаас авто замын засвар, арчлалтад ямар арга хэмжээ авч ажиллаж байна вэ?
-Замын засвар арчлалтад шинээр зам барихаас илүү анхаарах ёстой байдаг. Замын эвдрэл, хагаралд даац хэтрэлт хамгийн их үр нөлөө үзүүлдэг. Яамны зүгээс авто замд нэмж эвдрэл гаргахгүй байх чиглэлээр анхаарч ажиллаж байна.
Энэ ажлын хүрээнд дээрх чиглэлийн замуудад даац хэтрэлтийг хянаж, стандартын дагуу тээвэрлэлтийг явуулах шаардлагатай. Мөн хяналт, шалгалтын ажил тогтмол хийгдэж байгаа төдийгүй цаашид урсгал засвар арчлалтаа тогтмол чанартай гүйцэтгүүлэхэд анхаарч ажиллаж байна. Тээвэрчид, аж ахуйн нэгж, ачаа илгээгч, хүлээн авагч нар ч хариуцлагатай байж, даац хэтрүүлэлгүй зорчин авто замаа хайрлахыг уриалж байна.
-Улсын чанартай авто замын засвар, арчлалт хийх төсөв, санхүүжилт хэрхэн шийдэгддэг вэ. Энэ талаар тодруулбал?
-Улсын чанартай авто замын засвар, арчлалыг улсын авто замын сангаас санхүүжүүлдэг. Өөрөөр хэлбэл, авто замын сангийн нэг эх үүсвэр нь Улсын төсөв юм. Замын засвар арчлалтад жил бүр улсын төсвөөс тодорхой хэмжээний мөнгө төсөвлөдөг ч нийт улсын чанартай авто замаа засварлахад хангалттай хэмжээнд хүрэлцдэггүй. Тэгэхэд заагдсан хэмжээнээс хэтрүүлэн тээвэрлэж, авто замаа эвдэж байгаа нь эргээд төсвийн мөнгөө л салхинд хийсгэж байгаатай ялгаагүй юм.
-Дундговь аймгийн замын эвдрэл гэмтэлд нийт хэчнээн төгрөг зарцуулсан бэ? 2023 онд хэчнээр төгрөгийн санхүүжилтээр засварлахаар байгаа бол?
-Тухайн замд эвдрэл гарсан шалтгаан нь мөн л дээр хэлсэнчлэн даац хэтрэлт шүү дээ. Ихэвчлэн миддлинг буюу шахмал түлш тээвэрлэхдээ зөвшөөрөгдөх хэмжээнээс хэтрүүлж замаа эвдсэн. 2023 онд улсын төсөвт тусгагдсан хэсэгчилсэн их засварын ажилд А0201 дугаартай Улаанбаатар-Мандалговь чиглэлийн замд 7.1 тэрбум төгрөг, А0202 дугаартай Мандалговь-Даланзадгад чиглэлийн замд 3.4 тэрбум сая төгрөг төсөвлөсөн.
Урсгал засвар арчлалтаа сайн хийж, хөдөлгөөний аюулгүй байдлыг хангуулан ажиллана. Замын эвдрэлтэй хэсгүүдийг засварлахаар 2022 онд “Эм Ай Эл” ХХК-иар их засварын хэсэгчилсэн нийт 90 км авто замын зураг төслийг боловсруулсан.
Сэтгэгдэл