Шударга мэдээ
Ургамлын үрийг 30-50 жил амьдаар нь хадгалах боломжтой генийн нөөц хадгалах сантай танилцлаа
Монгол, Хятадын сэтгүүлчдийн хамтарсан цахим сурвалжлагын баг аяллаа үргэлжлүүлсээр байна. Өвөрмонголын Баяннуур хотын “Тэнгэрийн Хишигт Бортохой” компанитай талилцлаа. Баяннуур аймгийн засаг захиргаа болон “Мэн Цао” групп хамтран өөр бусад долоон аж ахуйн нэгжийн хөрөнгө оруулалттайгаар байгуулагдсан үр тарианы техникийн хөгжлийн чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг компани юм. Товчхондоо бол ургамлын үрийг тухайн тариалах газрын хөрсөнд нь зохицуулан судалдаг, газар газрын хөрсийг цуглуулж судлан ямар хөрсөнд ямар ургамал илүү сайн ургахыг тооцоолон гаргадаг компани гэсэн үг юм. Энэ ажил нь байгаль орчныг нөхөн сэргээхэд илүү түлхүү үр дүнгээ өгч байгаа гэж байсан.
Мөн үр тарианы ургацыг нэмэгдүүлэхэд тухайн газрын хөрсний бүтэц чухал үүргийг гүйцэтгэдэг гэдгийг бидэнд ойлгуулж өглөө.
Компани нь Баяннуур хотын Хөдөө аж ахуйн өндөр технологийн аж үйлдвэрийн үлгэр жишээ бүсэд байрладаг. Төслийн нийт хөрөнгө оруулалт 450 сая юань /198 тэрбум төгрөг/ бол эхний үе шатны хөрөнгө оруулалт 80 сая юань /35,2 тэрбум төгрөг/, хоёр дахь үе шатны хөрөнгө оруулалт 160 сая юань 70,4 тэрбум төгрөг/, гурав дахь үе шатны хөрөнгө оруулалт нь 210 сая юань /92,4 тэрбум төгрөг/ болжээ.
Үрийн аж үйлдвэрийн шинжлэх ухаан, технологийн парк нь нарийвчлан хэлбэл үрийн аж үйлдвэрийн дата өгөгдлөөр гол цөм болгон Хатан голын сав газрын баруун хойд бүс нутгийн байгалийн нөөцийг тодруулж, хийсвэр ба бодит байдлыг хослуулах аргаар үрийн хөгжлийн үйл явцыг харуулдаг.
Гермплазмын буюу генийн нөөцийн музейтэй. Энд үрийн өнгөрсөн, өнөө, ирээдүйгээр гол шугам болгон, шинжлэх ухаан, харилцан үйлчлэл, оролцоо зэрэг арга барилаар динамик, сонирхолтой орон зайг бий болгосон байдаг. Харин энд илүүтэй яригдаад байгаа гермплазмын /Генийн/ нөөцийн хэрэглээний ордон гэдгийг герплазмын нөөцийг гол төв болгон үр ба ус, хөрс, агаар, хүн, өвс, малын харьцаа холбоо, үр боловсруулах машин механизмыг харуулдаг гэдгээр ойлгож болно.
Герплазмын нөөц хадгалах сан ургамлын үрийг 30-50 жил амьдаар нь хадгалах боломжтой. Харин генийн сан, хөрс хадгалах санд цэцэрлэгт хүрээлэн, олон төрлийн суурин газраас цуглуулсан хөрсний дээжийг хадгалдаг гэж байсан. Үрийн шижилгээний төвд үрийг хураах, үрийг түр хадгалах, үрийг цэвэрлэж сонгох, үрийг хатаах, савлах, үрийн соёололт, идэвхжил, чийгийн агууламж зэргийг тодорхойлох зэрэг нарийн ажлуудыг хариуцдаг. Мөн шинжлэх ухааны судалгаа, сургалт, дадлага хийхэд зориулагддаг гэж байсан.
40 мянган метр квадрат талбай бүхий Гермплазмын нөөцийн хүрээлэнг бүтээн байгуулснаар гермплазмын нөөцийн хүрээлэнгийн менежментийн холбогдох техникийн дүрмийг боловсруулж, гермплазмыг хадгалах, шинэчлэх, үнэлэх, тодорхойлох ажлыг зохион байгуулан, амьд бодисын олон янз байдлыг хамгаалах, гермплазмын нөөцийг хөгжүүлэх, ашиглахад материаллаг үндэс суурийг хангах зорилготой юм билээ.
Мэргэжлийн шинжээчдийн багт ургамлын үр боловсруулах, ургамлыг өвчин, хортон шавьжаас хамгаалах, хөрсийг сайжруулах, ургамлын ангилал, молекул биологи, микро биологи зэрэг салбарын мэргэжилтнийг хамруулдаг.
Энэ аж ахуй 2025 он гэхэд Бортохой орчмын таримал ургамал, зэрлэг ургамлын 100 мянган төрлийн гермплазм /генийн/-ын нөөц, 100 мянган төрлийн хөрсний дээжийг цуглуулан хадгалж, 60 мү /4 га/ талбай бүхий гермплазмын нөөцийн хүрээлэнг байгуулахаар төлөвлөж байгаа аж.
Аж үйлдвэрийн паркын платформд түшиглэн үр тариа, жимс, хүнсний ногоо, зэрлэг ургамал ба цөлийн ургамлын гермплазмын нөөцийг цуглуулах, хадгалах, хөгжүүлэх, ашиглах ажлыг хийж, ургамлын шинэ төрлийн үрийг сонгох, үржүүлэхэд материаллаг үндэс суурь бүрдүүлэх нь Хатан голын сав газрын баруун хойд бүс нутгийн аж үйлдвэрлэлд чиглэсэн хөдөө аж ахуйн тогтвортой хөгжлийг дэмжих, эх орны умард хязгаарын экологийн аюулгүй байдал, хүнсний аюулгүй байдлыг баталгаажуулах, биологийн олон янз байдлыг хамгаалахад чухал ач холбогдолтой хэмээн үзэж байна.
Шударга мэдээ
Манай улс НҮБ-ын хүний эрхийн зөвлөлд дөрөв дэх тайлангаа хүргүүлнэ
“MONGOLIA-EU HUMEN RIGHTS DIALOGUE” буюу “Монгол Улс-Европын Холбооны хүний эрхийн яриа хэлэлцээ” сэдэвт уулзалт Гадаад харилцааны яаманд боллоо.
Европын холбоо болон манай улсын хүний эрхийг хамгаалах чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг төрийн байгууллагууд, ХЗДХЯ, ГБХНХЯ-аас хэлэлцүүлэгт оролцож, Хүний эрхийн олон улсын байгууллагаас манай улсад өгсөн зөвлөмжийг хэрэгжүүлэхэд хэрхэн анхаарч ажиллаж байгаа талаар мэдээлэл өглөө.
Өнгөрсөн жил НҮБ-ын Хүний эрхийн зөвлөлд манай улс Хүний эрхийн төлөв байдлын дунд хугацааны тайланг хүргүүлсэн.
2025 онд Хүний эрхийн төлөв байдлын дөрөв дэх тайлангаа хүргүүлэхээр ажиллаж байна.
Манай улс Хүний эрхийн олон улсын байгууллагаас өгсөн зөвлөмжийг хэрэгжүүлэх үйл ажиллагааны төлөвлөгөөг баталж, төлөвлөгөөний хэрэгжилтэд хяналт тавих орон тооны зөвлөлийг байгуулсан.
Энэ ажлын хүрээнд ядуурлыг бууруулах чиглэлээр хэрэгжүүлж буй бодлого, шийдвэрийн талаар ГБХНХЯ-наас танилцууллаа.
Монгол Улсын Засгийн газрын 2024-2028 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөрт хүний хөгжлийн үзүүлэлтийг 10 байр ахиулж, ядуурлын түвшнийг 2 дахин бууруулах зорилтыг тусгасан.Мөн “Алсын хараа 2050” Монгол Улсын урт хугацааны хөгжлийн бодлогод 2030 он гэхэд ядуурлын түвшнийг 15 хувь, 2050 онд 5 хувь болгон бууруулах зорилт тавьсан. Эдгээр зорилтыг хэрэгжүүлэхээр ажиллаж байна.
Шударга мэдээ
Б.Жавхлан: Гадаад валютын улсын нөөц таван тэрбум ам.долларт хүрлээ
Уул уурхайн бүтээгдэхүүний экспортыг нэмэгдүүлэх, гадаад валютын улсын нөөцийн нөхцөл байдлын талаар Сангийн сайд Б.Жавхлан Засгийн газрын хуралдаанд мэдээлэл хийлээ.
“Монгол Улсын Ерөнхий сайдын захирамжаар экспорт нэмэгдүүлж, тулгамдаж буй асуудлыг шуурхай шийдвэрлэх үүрэг бүхий Ажлын хэсэг уул уурхайн экспортод тулгараад буй асуудлыг цогц байдлаар шийдвэрлэж, экспортыг эрчимжүүлж, гадаад валютын орох урсгалыг нэмэгдүүлэх арга хэмжээ авч ажиллаж байна. Тус Ажлын хэсгийн дарга, Сангийн сайд Б.Жавхлан,
Нэгдүгээр улирлын нийт дүнгээр нүүрс 17.4 сая.тонн, төмрийн хүдэр 1.8 сая тонн экспортолсон нь өмнөх оны мөн үетэй ижил түвшинд байгаа бол зэсийн баяжмалын экспорт 456 мянган тоннд хүрч 24 хувиар өссөн дүнтэй байна.
Ажлын хэсэг банкны салбарын төлөөлөлтэй уулзаж, гадаад валютын улсын нөөцийг хамгаалах чиглэлд хамтран ажиллах талаар хэлэлцэж, Санхүүгийн тогтвортой байдлын зөвлөлийн хурлаар холбогдох асуудлыг шийдвэрлэж, бодлогын зөвлөмж гарган ажиллаж байна.
Энэ сарын 1-ний байдлаар гадаад валютын улсын нөөц өмнөх долоо хоногоос 305 сая ам.доллароор нэмэгдэж, таван тэрбум ам.долларт хүрлээ гэж мэдээллээ.
Шударга мэдээ
Хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээ 792 мянган төгрөг болж нэмэгдлээ
Хөдөлмөр, нийгмийн түншлэлийн гурван талт үндэсний хорооны 2024 оны аравдугаар сарын 7-ны өдрийн 03 дугаар тогтоолоор Хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг 20 хувиар нэмж тогтоосон. Ингэснээр өнөөдрөөс эхлэн хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээ 792 мянга болж нэмэгдэж байгаа.
Хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг 1995 оноос хойш жил бүр нэмэгдүүлж ирсэн. Тухайлбал, 1995 онд хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээ 9600 төгрөг байсан. Үүнээс хойш жил бүр тогтмол өссөнөөр 2011 онд 140 мянган төгрөг болгож байсан. Түүнээс хойш хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг найман удаа нэмэгдсэн.
Хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг шинэчлэн тогтоосноор 792 мянган төгрөгөөс 106320 төгрөгийн НДШ төлнө. Өөрөөр хэлбэл, хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээ 20 хувиар нэмэгдэж үүнийг дагаад нийгмийн даатгалын шимтгэл нэмэгдэнэ.
