Улстөр нийгэм
“Тавантолгой” ХК-ийг 2021 оны “Шилдэг ил тод компани”-аар шалгарууллаа
Эдийн засгийн суурь салбарын эд эс болсон уул уурхайн компаниудаас орон нутгийн өмчит “Тавантолгой” ХК-ийг 2021 оны ШИЛДЭГ ИЛ ТОД компаниар шалгарууллаа.
Тус шагналыг “Тавантолгой” ХК-ийн Улаанбаатар хот дахь төлөөлөгчийн газрын захирал Д.Ганболд орчин үеийн салбар үүсч хөгжсөний 99 жилийн ойг угтан УУХҮЯ-аас зохион байгуулдаг оны шилдэг аж ахуйн нэгж шалгаруулах арга хэмжээний үеэр гардаг авлаа.
Шилдэг аж ахуйн нэгжүүдэд батламж гардуулах ёслолын үеэр УУХҮ-ийн сайд Г.Ёндон цар тахалтай бэрх цаг үед улс орныхоо ачааны хүндийг үүрсэн уурхайчдадаа талархаад, ирэх жил уул уурхайн салбарын 100 жилийн ой тохиож буйд бэлгэшээж байгаагаа илэрхийллээ. Мөн Монгол Улсын томоохон бодлогын баримт бичгүүд, Үндсэн хуулийн нэмэлт өөрчлөлтийн хүрээнд энэ Засгийн газар уул уурхайн салбарт нээлттэй, либерал бодлого баримталж, хөрөнгө оруулалтын орчныг улам сайжруулахаар зорьж буйг тэрбээр онцлоод дараах аж ахуйн нэгжүүдийг оны шилдэгээр батламжлав.
- 1. Геологи-хайгуулын шилдэг байгууллага: “Эрдэнэт үйлдвэр” ТӨҮГ
- 2. Шилдэг технологи нэвтрүүлэгч: “Орика монголиа” ХХК
- 3. Тэргүүний нөхөн сэргээгч: “Уулс заамар” ХХК
- 4. Шилдэг ханган нийлүүлэгч: “Мера” ХХК
- 5. Шилдэг зураг төсөл зохиогч: “Рояал рэнж” ХХК
- 6. Шилдэг туслан гүйцэтгэгч: “Монгол майнинг энд эксплорэйшн” ХХК
- 7. Шилдэг ил тод компани - “Тавантолгой” ХК
Энэ жилийн шалгаруулалтын хувьд “Шилдэг ил тод компани” гэсэн ангилал шинээр орж ирсэн бөгөөд УУХҮ-ийн Сайдын 2021 оны 12 дугаар сарын 7-ны өдрийн А/289 тоот тушааалд заасны дагуу шалгарууллаа. Ингэхдээ Монголын ОҮИТБС-д өгсөн ил тодын тайлангийн сүүлийн гурван жилийн үзүүлэлт, шилэн данс хөтлөлт, худалдан авалтын мэдээллээ компанийн цахим хуудсаар нээлттэй мэдээлсэн эсэх зэрэг мэдээллийн ил тод байдлыг нь үндэслэн олгосон юм. “Тавантолгой” ХК-ийн хувьд сүүлийн гурван жилийн хугацаанд ил тодын нэгтгэл тайлангаа тасралтгүй өгсөн бөгөөд хараат бус хянан нэгтгэлийн дараа тайлангийн зөрүү хамгийн багатай байжээ.
Монголын ОҮИТБС-ын цахим тайлангийн системд сүүлийн гурван жил ил тодын тайлангаа тууштай өгсөн нийт 28 компани бүртгэлтэй байна. Эдгээр компанийн тайлагналын зөрүүг доорх дүрслэлд үзүүлэв.
Д.Ганболд: Ил тод байгаадаа ямагт бахархаж явдаг
Энэ оны шилдэг ил тод компаниар шалгарсан “Тавантолгой” ХК-ийн Улаанбаатар дахь төлөөлөгчийн газрын захирал Д.Ганболдтой шагнал гардуулах үйл ажиллагааны дараа цөөн хором ярилцлаа.
-Монголын ОҮИТБС-ын цахим тайлангийн системд 4000 гаруй тусгай зөвшөөрөл эзэмшигч бүртгэлтэй байдаг. Тэдгээрээс шигшигдэж “Шилдэг ил тод компани” болсонд баяр хүргэе. Та баярын сэтгэгдлээ хуваалцана уу?
-Юуны өмнө ийм том шагнал авсандаа манай компанийн хамт олон маш баяртай байна. Бид өнөөдөр шинэ жилээ тэмдэглэж байгаа. Баяр дээр маань баяр нэмлээ. Манай хамт олон жил оны шилдэг болж, УУХҮЯ-наас шагнал авдаг. Заримыг нь олон дахин авсан удаа ч бий. Гэхдээ өмнө нь “Шилдэг ил тод компаани” гэдэг шагнал байгаагүй шүү дээ. Бидний хувьд анх удаа өгч буй энэ шагналын эзэн болж байгаадаа баяртай байна.
Манай компани анх 2008 онд Монголынхоо нүүрсийг экспортод гаргаж байснаараа бахархдаг. Энэ замналаа эргээд харахад нэлээд том ажил байж. Улс болон аймгийн төсөвт татвар хураамж төвлөрүүлж, хувьцаа эзэмшигчдэдээ ногдол ашгийг нь байж болох хамгийн дээд хэмжээнд л тарааж ирсэн. Ийм ил тод байгаадаа бид ямагт бахархаж явдаг. “Тавантолгой” ХК бол 20 гаруй улсын 2600 гаруй хувьцаа эзэмшигчдээс бүрдсэн, төрийн болоод хувийн хэвшлийн хамтарсан орон нутагт бүртгэлтэй компани. Бид орон нутгийнхаа төсвийн 70 хувийг бүрдүүлдэг. Ямар ч байсан улсын ачаанаас нэг ч гэсэн аймгийг хөнгөлдөг.
-“Тавантолгой” ХК-ийн хувьд ил тод байдлыг хангах нь хэр зэрэг чухал вэ?
-Маш их ач холбогдолтой. Бид Монгол Улсын Компанийн тухай хуулийн дагуу үйл ажиллагаа явуулдаг. Өмчлөлийн хувьд 51:49 гэсэн харьцаатай, төрийн өмч давамгайлсан компани. Энэ олон жилийн турш компанийн засаглалын хувьд маш зөв бүтцээр үйл ажиллагаа явуулж байгааг цаг хугацаа харуулж байна. Бусад компани эрсдэлд ордог, дампуурдаг. Манайх бол байнгын өсөлттэй явдаг. Хэдийгээр сүүлийн хоёр жил цар тахлын улмаас нүүрсний экспорт багассан ч гэсэн компанийн тайлан баланс эерэг байгаа. Энэ нь компанийн нэлээд олон төлөвлөгөө биелээгүй боловч ажилчдын маань амьдрал ахуй, үндсэн суурь үзүүлэлтүүд хэвийн байгаа гэсэн үг.
-Уул уурхайн компаниуд тогтвортой үйл ажиллагаа явуулахад орон нутагтай ойлголцоно гэдэг их том сорилт байдаг. Компани ил тод байдлаа сайжруулснаар тэрхүү сорилтыг даван туулахад ямар ач холбогдолтой гэж та боддог вэ?
- Ил тод байдал гэдэг бол уул уурхайн компанийн үйл ажиллагааны маш чухал зарчмын нэг. Бид компаниа аймагтаа сурталчилдаггүй. Гэхдээ компани дотор ил тод засаглал явж байдаг. Тэр ч утгаараа янз бүрийн авлига, албан тушаалын асуудлаас ангид байдаг. Үүний зэрэгцээ орон нутгийн иргэдтэйгээ маш нягт холбоотой ажилладаг. Манай компанийн төрийн өмчийн талаас тавигдаж байгаа ТУЗ-ийн гишүүд маань орон нутгийн иргэдийн хурлын төлөөлөгчид байдаг. Энэ нь нийгмийн хариуцлага, ил тод байдлын хүрээнд маш олон ажил хийж, нээлттэй байхад их нөлөөлдөг. Энэ жилийн хувьд 300-аад оюутны сургалтын төлбөрийг дааж байна. Олон жилийн турш ингэж явж ирснийг орон нутгийн иргэд маань мэддэг. Бид ч мэдээллээр сайн хангахыг хичээдэг. Ингэж л ажиллаж ирсэн.
Улстөр нийгэм
Төрийн албан хаагчийн ёс зүйн сургалтад 300 албан хаагч оролцож байна
Төрийн албан хаагчийг ёс зүйн зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх, соён гэгээрүүлэх, холбогдох хууль тогтоомжийг мөрдүүлэх үндэсний хөтөлбөр хэрэгжиж байна.
Энэ хүрээнд төрийн албан хаагчийн ёс зүй, авлига, ашиг сонирхлын зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх зорилгоор нийслэлийн нутгийн захиргааны байгууллагын удирдах албан тушаалтнуудад зориулсан сургалт өнөөдөр нийслэлийн нутгийн захиргааны цогцолбор байранд болж байна.
Сургалтад нийслэл, дүүргийн Засаг даргын Тамгын газар болон нийслэлийн харьяа байгууллагын удирдах албан тушаалын 300 албан хаагч оролцож байгаа бөгөөд НЗДТГ-ын дарга П.Хадбаатар нээж, үг хэллээ.
Ёс зүйн хорооны дарга, Төрийн албаны зөвлөлийн гишүүн Ц.Амартөгс “Төрийн албан хаагчийн ёс зүй”, АТГ-ын Урьдчилан сэргийлэх, соён гэгээрүүлэх хэлтсийн ахлах ажилтан, ахлах комиссар Б.Тэрбиш “Авлига, ашиг сонирхлын зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх”, Удирдлагын академийн Эрх зүйн тэнхимийн эрхлэгч, доктор А.Алтанзул “Ёс зүйн зөрчил, эрх зүйн үндэслэл, хариуцлага” сэдвээр илтгэл хэлэлцүүлж байна.
Ёс зүйн хорооны дарга, Төрийн албаны зөвлөлийн гишүүн Ц.Амартөгс “Төрийн албан хаагчийн ёс зүйн тухай хууль 2023 онд батлагдсан. Тус хуулиар төрийн албан хаагчийн ёс зүйн хэм хэмжээ, нийтлэг үүрэг, хариуцлагыг тогтоож өгсөн. Тухайлбал, төрийн албан хаагч иргэдийн асуудлыг анхааралтай сонсож, хууль тогтоомжоор олгосон үйл ажиллагааны хүрээнд хариу өгдөг байх ёстой. Тиймээс төрийн албан хаагч мэргэжил болон харилцаа хандлагын хувьд ямар үүрэг хүлээж байна вэ гэдгийг сургалтаар хэлэлцэн таниулж байна. Мөн албан хаагч алдаа гаргах нөхцөл байдал хэрхэн үүсэж байна вэ гэдгийг тодорхойлж, алдаа, зөрчил гаргахгүй байлгахад сургалт чиглэлээ. Өнөөдрийн сургалтад оролцож байгаа нийслэл болон нийслэлийн харьяа байгууллагын удирдах албан тушаалтнууд эдгээр хэм хэмжээ, үүрэг, зарчмыг манлайлан мөрдүүлэхэд анхаарч байна” гэлээ.
Төрийн албан хаагчийн ёс зүйн тухай хуульд “Төрийн албан хаагч хүнлэг, энэрэнгүй байх, үнэнч, шударга байх, хариуцлагатай байх, манлайлах, хамтач байх ёс зүйн зарчмыг баримтална” хэмээн заажээ. Төрийн албан хаагчийн ёс зүй, байгууллагын соёлыг өдөр тутмын энгийн үйлдлээс эхэлж сайжруулдаг. Албан хаагч хувийн харилцаа, хандлага болон иргэдийн хүсэлтийг шийдэхэд сэтгэл гаргаж ажилладаг байх тал дээр анхаарах хэрэгтэйг сургалтын үеэр онцоллоо.
Төрийн албан хаагч ард түмэндээ чин сэтгэлээсээ үйлчилж, төрийн албаны нэр хүндийг эрхэмлэх, зан харилцаа, үг, үйлдлээрээ хүний эрх, эрх чөлөө, нэр төр, алдар хүнд, хууль ёсны ашиг сонирхлыг хүндэтгэх, албан үүргээ гүйцэтгэхдээ бусдад аливаа хэлбэрээр дарамт үзүүлэхгүй байх, ялгаварлан гадуурхахгүй байх зэрэг ёс зүйн нийтлэг хэм хэмжээг сахин мөрдөх үүрэгтэй. Эдгээр үүрэг, хэм хэмжээг өдөр тутмын үйл ажиллагаа, төрийн албан хаагчийн ёс зүйн хүрээнд байнгын мөрдөж занших ёстойг сургалтаар танилцуулж байна.
Улстөр нийгэм
Их, дээд сургуулиудын академик эрх чөлөөг хангаж, өмчийн хэлбэр харгалзалгүйгээр дэмжин ажиллана
Өнгөрсөн наймдугаар сард Боловсролын сайд П.Наранбаяр Монголын хувийн их дээд сургуулиудын холбооны төлөөлөлтэй уулзах үеэр ярилцсаны дагуу нэгдсэн байдлаар бүх хувийн их, дээд сургуулийн удирдлагуудтай уулзлаа.
Хувийн их, дээд сургуулийн удирдлагууд тулгамдаж буй асуудлуудаа хэлэлцэн нэгтгэж, төрийн дээд боловсролын салбар дахь оролцоо дэмжлэг болон эрх зүйн орчин, элсэлтийн босго, дээд боловсролын байгууллагуудын эрэмбэ, багшийн хөгжил болон нийгмийн баталгаа гэсэн чиглэлүүдээр санал хүсэлтээ илэрхийлэв. Тухайлбал, их, дээд сургуулийн онцлогийг харгалзаж үнэлэх замаар эрэмбэ тогтоох, төрийн зүгээс өмчийн хэлбэрийг ялгахгүйгээр адил тэгш бодлого хэрэгжүүлэх, салбарт хэрэгжиж буй хуулиудад өөрчлөлт оруулах шаардлагатай гэлээ.
Боловсролын сайд П.Наранбаяр их, дээд сургуулиудын академик эрх чөлөөг хангаж, өмчийн хэлбэр харгалзалгүйгээр дэмжин ажиллахаа онцолж, дээд боловсролын байгууллагуудын онцлог, чиглэлийг харгалзан ангилах байдлаар хөндлөнгийн байгууллагаар эрэмбэ тогтоолгох, элсэлтийн босгыг үе шаттайгаар өсгөн элсэгчдийг чанаржуулах бодлого баримтална хэмээв. Мөн бүх санал хүсэлтэд хариу өгч, нэгтгэж эрэмбэлэн үе шаттайгаар шийдвэрлэхээ хэллээ гэж Боловсролын яамнаас мэдээллээ.
Улстөр нийгэм
С.Амарсайхан: Цаг агаарын гэнэтийн аюултай үзэгдэлд бэлэн байх, хүлэмжийн хийг бууруулах томоохон сорилт тулгарч байна
Монгол Улсын Шадар сайд, УОК-ын дарга С.Амарсайхан өнөөдөр УИХ дах Байгаль орчныг хамгаалах бүлгэмийн гишүүдийг хүлээн авч уулзлаа.
Уулзалтаар "Уур амьсгалын өөрчлөлтийн Үндэсний хороо"-оос өнгөрсөн онд хийж, хэрэгжүүлсэн ажлын тайлан болоод цаашид хэрэгжүүлэх арга хэмжээний төлөвлөгөөг танилцуулсан юм.
Сүүлийн 80 жилд манай улсад агаарын температур 2.4 хэм өссөн, жилийн дундаж хур тунадас 7.3 хувь, нэг хүнд ногдох хүлэмжийн хийх ялгарал дэлхийн дунджаас 2.7 дахин нэмэгдсэн. Мөн сүүлийн 20 жилд гамшигт үзэгдлийн давтамж хоёр дахин нэмэгдээд байна. Үүнтэй холбоотойгоор өнгөрсөн жилийн зудын нөхцөл байдал гамшгийн хэмжээнд хүрч, 7.4 сая толгой мал хорогдсон. Энэ нь нийгэм, эдийн засагт ихээхэн хэмжээний хохирол учруулсан. Иймд цаг агаарын гэнэтийн аюултай үзэгдэлд бэлэн байх, үндэсний сөрөн тэсвэрлэх чадамжаа нэмэгдүүлэх, байгалийн нөхөн сэргээлт хийх, хүлэмжийн хийг хэрхэн бууруулах зэрэг томоохон сорилт тулгарч байгаа юм.
Гишүүдийн зүгээс цаг агаарын аюулт үзэгдлээс урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээг сайжруулах, төр, иргэн, аж ахуйн нэгжүүдийн уялдаа холбоог хангах, уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицон ажиллаж, амьдрах шийдлүүдийг оновчтой гаргах нь чухал гэдэг саналыг илэрхийллээ.
Уур амьсгалын өөрчлөлтөөс урьдчилан сэргийлэх чиглэлээр гадаад хамтын ажиллагаагаа өргөжүүлэх, УИХ-ын тогтоол, шийдвэрээ гаргаж, холбогдох яамдуудад хүргүүлэх, энэ чиглэлийн судалгаа шинжилгээний ажлыг эхлүүлэх шаардлагатай байгааг Монгол Улсын Шадар сайд, УОК-ын дарга С.Амарсайхан онцоллоо гэж ОБЕГ-аас мэдээллээ.
