Цаг үе
Мөнгөн ус асгарсан тохиолдолд ямар арга хэмжээ авах вэ
Мөнгөн ус агуулсан халууны шил хагарсан тохиолдолд цэвэрлэгээ хийхдээ анхаарах зүйлс:
Мөнгөн усны уураар амьсгалахаас сэргийлж маск зүүнэ.
Мөнгөн усаар бохирдсон хувцсыг устгах шаардлагатай тул хуучин, муу хувцсаа өмсөх хэрэгтэй.
Мөнгөн ус нь металлтай амархан нэгдэж урвалд ордог тул гарын хуруу, бугуйн дах үнэт эдлэлээ тайлж тавина.
Хагарсан халууны шилийг цэвэрлэх арга
Цэвэрлэгээ хийхийн өмнө хуучин хувцас, резинен бээлий өмсөж, маск зүүнэ.
Мөнгөн ус асгарсан талбайг чөлөөлөх: Өрөөнд байгаа хүмүүсийг гарган, хаалгыг хаана. Мөнгөн усны уур өрөөгөөр тархахаас сэргийлэн агааржуулч, халаагчийг унтраана.
Мөнгөн ус асгарсан талбайн бүтцийг тодорхойлох: Модон, хулдаасан, пильтан гадаргуу нь цэвэрлэхэд хялбар байдаг. Харин хивс, даавуу, хөшигний гадаргууг цэвэрлэж болохгүй учир хуулж, өрөөнөөс гаргана.
Резинен бээлий өмсөнө. Шилний хагархай, үзүүртэй зүйлсийг болгоомжтой цуглуулж цаасан алчуурт боон түгжигддэг гялгар уутанд хийж мөнгөн усаар бохирдсон зүйлс гэж хаяглана.
Мөнгөн усны дуслуудын байрлалыг тогтоож, цуглуулах: Мөнгөн усны бүх дуслуудын байрлалыг тогтоосны дараа гялгар гадаргуутай хөзрөөр цуглуулна. Мөнгөн усны дусал тархахаас сэргийлж маш зөөлөн хөдөлгөөнөөр болгоомжтэй хамна. Жижиг дуслуудыг гар чийдэнгийн тусламжтайгаар байрлалыг нь тогтооно. Харанхуй өрөөний шал руу бага зэргийн өнцөг гарган гэрлийг тусган харахад шалны гадаргуу дээр мөнгөн усны дусал гялалзаж харагдана. Мөнгөн усны дуслууд нь хатуу гадаргуу дээгүүр их хол зайд тархдаг тул өрөөг бүхэлд нь сайтар шалгах хэрэгтэй.
Нүдний дусаагуур ба наадаг цаас хэрэглэх: Мөнгөн усны дуслуудыг соруулахын тулд зүүгүй тариур эсвэл нүдний дусаагуур хэрэглэнэ. Соруулсан мөнгөн усыг агаар үл нэвтрүүлэх тагтай, хагардаггүй хуванцар саванд аажмаар хийж сайтар таглан түгжигддэг гялгар уутанд хийнэ. Уутны гадна талд мөнгөн ус агуулсан зүйлс гэж хаяглана.
Том хэмжээний дуслуудыг зайлуулсны дараа, наадаг цаасаар мөнгөн усны жижиг дуслуудыг цуглуулна. Наадаг цааснуудыг түгжээтэй гялгар уутанд хийнэ. Нунтаг хүхэр эсвэл цайр нь мөнгөн усыг хар өнгөтэй болгох ба энэ нь жижиг дуслуудыг харахад хялбар болгоно. Эдгээр нунтгаар амьсгалахгүй байх хэрэгтэй.
Эцсийн устгал: Цэвэрлэгээнд хэрэглэгдсэн бээлий болон бүх материалуудыг шингэн нэвтэрдэггүй уут, хуванцар саванд хийж, лацдан тодорхой хаяглана. Ус нэвтэрдэггүй уутанд хийсэн мөнгөн усаар бохирдсон зүйлсийг орон нутгийн эмнэлгийн хорт бодис цэвэрлэх үйл ажиллагаа хариуцсан менежерт хүлээлгэн өгч эцсийн устгал хийнэ.
Агааржуулалт хийх: Цэвэрлэгээг хийж дуусгасны дараа өрөөний цонхнуудыг онгойлгон 24 цагийн турш сайтар агааржуулна. Мөнгөн усанд хордсон шинж тэмдэг илэрвэл эмнэлгийн тусламж яаралтай үзүүлэх хэрэгтэй гэж Экологийн цагдаагийн албанаас мэдээллээ.
Цаг үе
Т.Даваадалай: Улаанбаатар хотыг нэгдсэн стандарттай, хүртээмжтэй хот болгоход анхаарч ажиллаж байна
Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн орчны хүртээмжийг нэмэгдүүлэх зорилгоор “Гэрээсээ гарцгаая” аяны хүрээнд УИХ-ын гишүүн О.Саранчулуун, нийслэлийн Засаг даргын нэгдүгээр орлогч Т.Даваадалай болон холбогдох албаныхан, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн төлөөлөл Улаанбаатар хотын гудамж, замын нөхцөл байдлыг үнэлж, үйлчилгээний газрууд, нийтийн тээврээр үйлчлүүллээ. Энэ үеэр хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэн Улаанбаатар хотод амьдрахад ямар бэрхшээл тулгардаг, тэдгээрийг хэрхэн шийдвэрлэх талаар хэлэлцэж, гаргалгааг ярилцлаа.
“Гэрээсээ гарцгаая” аяны хүрээнд 2.5 км замыг туулахдаа эхлээд үйлчилгээний байгууллагын нөхцөл байдалтай танилцлаа. Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэн, тэр дундаа тэргэнцэртэй иргэн дэлгүүр, хоолны газар зэрэг үйлчилгээний байгууллагаар үйлчлүүлэхэд орц, гарцын асуудал хамгийн их саад болдог. Ихэвчлэн налуу зам байдаггүй. Ороход хаалганы хөндлөвч төмөртэй хэсгүүд саад учруулж байлаа.
Үүний дараа Улаанбаатар хотын төвийн гудамжаар явган замын нөхцөл байдалтай танилцлаа. Улаанбаатар хотоос төвийн бүсийн гол, гудамж замын 15 байршилд 59.6 км явган замыг байгалийн чулуугаар жигдэлж, нэг стандарттай болгож байгаа нь бүх иргэнд ээлтэй, хүртээмжтэй байдлыг бий болгох зорилготой. УИХ-ын гишүүн О.Саранчулуун, нийслэлийн Засаг даргын нэгдүгээр орлогч Т.Даваадалай, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн төлөөлөл хуучин явган замтай хэсгээр явахад эвдрэл, гэмтэл, доголтой хэсгүүд таарч байв. Хуучин явган замын хээтэй болон хөндлөн хийцүүд, эвдрэл нь хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэн явах саад учруулдаг. Ийм замаар тэргэнцэртэй хүн удаан явахад бөөр өвддөг гэдгийг тэргэнцэртэй иргэд хэлж байв. Хүүхдийн тэрэгтэй явахад ч гэсэн хүндрэлтэй, донсолгоотой байдаг гэнэ. Харин байгалийн чулуугаар шинэчилж байгаа явган замууд нэг жигд учраас бэрхшээл байхгүй гэсэн юм.
УИХ-ын гишүүн О.Саранчулуун “Монголд хөгжлийн бэрхшээлтэй 10 хүн тутмын 6 нь олдмол бэрхшээлтэй байдаг. Хамгийн энгийн жишээг та бүхэн сая харлаа. Тэргэнцэртэй хүн үйлчилгээний газрууд руу ороход налуу зам байдаггүй. Хотын явган хүний зам нэгдсэн стандартгүй байгаа нь зорчиход хүндрэл үүсгэдэг. Бид Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний эрхийн тухай конвенцын хүрээнд хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн оролцоог дэмжиж ажиллах үүрэгтэй. Үүний нэг жишээ болгож “Гэрээсээ гарцгаая” аяныг хэрэгжүүлж байна. Биет байдлаар орчны хүртээмжийг хэрхэн сайжруулах вэ гэдэгт шалгуур үзүүлэлтүүдийг ийнхүү туршиж байна. Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний эрхийг хангах, амьдрах орчныг дээшлүүлэх зорилгоор нутгийн удирдлагын байгууллагуудын оролцоог сайжруулахын тулд 32 шалгуур үзүүлэлт бүхий 13 бүлэг төлөвлөгөөг тусгасан гарын авлагыг мөн боловсруулсан” гэдгийг хэллээ.
Нийслэлийн Засаг даргын нэгдүгээр орлогч Т.Даваадалай “Гэрээсээ гарцгаая” аяныг дэмжиж, 2.5 км газарт явган зам, үйлчилгээний байгууллагууд, нийтийн тээврээр зорчлоо. Хот гэдэг бол ганцхан хүнд зориулагдаагүй. Хот бүх хүнд тэгш, хүртээмжтэй орчин нөхцөлтэй байх ёстой. Улаанбаатар хотод хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн орчны хүртээмжийг сайжруулахад дутагдалтай зүйлс нэлээд ажиглагдлаа. Үйлчилгээний газрууд налуу замаа шийдэж өгөх хэрэгтэй. Нийтийн тээврийн жолооч нар хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэнтэй хэрхэн харьцах, тэдэнд хэрхэн туслахад суралцмаар байна. Явган хүний замыг нэгдсэн стандартаар шинэчлэх нь чухал байна. Улаанбаатар хотын зүгээс нэгдсэн стандарттай, хүртээмжтэй хотыг бий болгоход уялдаа холбоотой ажиллана” гэдгийг тодотгов.
“Гэрээсээ гарцгаая” аяны хүрээнд дараагийн зогсоол нийтийн тээврээр үйлчлүүлэх байв. Тэргэнцэртэй иргэн нийтийн тээврээр үйлчлүүлэхэд орц, гарцын асуудал мөн хүндрэлтэй байдаг. Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэнд зориулсан буух товчлуурыг ашиглаж сурах, бууж, суух налуу замыг ашиглаж сурах хэрэгтэй. Үүний тулд нийтийн тээврийн жолооч нарыг сургалтад хамруулах ажлыг зохион байгуулах талаар аянд оролцогсод хэлэлцэв. Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих төвийн гаднаас аяны маршрут өндөрлөж, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн төлөөлөл санал бодлоо хуваалцаж, нийслэлийн Засаг даргын орлогч Т.Даваадалай, УИХ-ын гишүүн О.Саранчулуун нар санал хүсэлтүүдийг бодит ажил хэрэг болгоход гар бие оролцохоо илэрхийллээ.
Цаг үе
Нийслэлийн цэцэрлэгийн цахим бүртгэл өнөөдөр дуусна
Нийслэлийн хүүхдийн цэцэрлэгийн цахим бүртгэл үргэлжилж байна. 2025-2026 оны хичээлийн жилд улсын хэмжээнд 278,290 хүүхдийг сургуулийн өмнөх боловсролд хамруулах хэрэгцээ үүснэ. Үүний 135,582 хүүхэд нь нийслэлд хамаарна.
Нийслэлийн хүүхдийн цэцэрлэгийн бүртгэлийн системд наймдугаар сарын 15-ны байдлаар 104,031 хүүхдийн бүртгэлийг баталгаажуулжээ. Нийт хамрагдах хүүхдийн 76,7 хувь цахим бүртгэлээ баталгаажуулсан байна.
- Хоёр настай хүүхэд -22.762
- Гурван настай хүүхэд -24.693
- Дөрвөн настай хүүхэд -27.563
- Тав настай хүүхэд -29.031 бүртгүүлсэн байна. Цэцэрлэгийн цахим бүртгэл өнөөдөр дуусна.
Иргэд хүүхдээ цэцэрлэгт хамруулах үйлчилгээг авахдаа дараах зүйлсийг анхаарна уу.
- Өөрийн болон хүүхдийнхээ хаягийн бүртгэл, мэдээллийг нягталж, баталгаажуулсан байх;
- Таны хүүхэд өнгөрсөн жил цэцэрлэгт хамрагдсан бол тухайн цэцэрлэгтээ “Үргэлжлүүлж явах” эсэх сонголтыг хийх;
- Хэрвээ шилжилт хөдөлгөөнийг энэ хугацаанд хийх бол 2025 оны наймдугаар сарын 15-ны өдрөөс өмнө баталгаажуулсан байх ёстой аж.
Цаг үе
Карго хүргэлтийн ажилчид гар утас хулгайлжээ
Бүртгэгдсэн дуудлага мэдээлэлтэй холбогдуулан цагдаагийн байгууллагаас шалгалтын ажиллагаа явуулахад 26-27 насны 2 этгээд Samsung, Redmi, iphone, Huawei, Oppo маркийн нийт 30 орчим ширхэг гар утсыг хулгайлсан болох нь тогтоогдож, мөрдөн шалгах ажиллагаа үргэлжилж байна.
Энэ төрлийн хулгайлах гэмт хэрэг нь иргэдийн анхаарал болгоомжгүй байдлыг ашиглан үйлдэгддэг тул болзошгүй эрсдэлээс хамгаалж, өөрийн санхүү, эд хөрөнгийн аюулгүй байдалд хариуцлагатай хандахыг зөвлөж байна.
