Үзэл бодол
Монголын сэтгүүлчид Дэлхий дахинаа
МСНЭ-ИЙН ОЛОН УЛСЫН БАЙГУУЛЛАГАД ЭЗЛЭХ БАЙР СУУРЬ, ХАМТЫН АЖИЛЛАГААТАЙ УЛС, ОРНУУД
- МСНЭ нь Олон Улсын Сэтгүүлчдийн Холбооны бүрэн эрхэт гишүүн /1998 он/
- Олон Улсын Сэтгүүлчдийн Холбооны /IFJ/ Ази номхон далайн орнуудын бүс нутаг хариуцсан зөвлөхөөр МСНЭ-ийн Ерөнхийлөгч Х.Мандахбаяр /2019.06.14/
- Олон Улсын Сэтгүүлчдийн Холбооны /IFJ/ Жендерийн хорооны Удирдах зөвлөлийн гишүүнээр, МСНЭ-ийн Хяналтын зөвлөлийн гишүүн С.Алтанцэцэг /2019.06.14/
“Бүс ба зам” мэдээллийн сүлжээ Олон улсын сэтгүүл зүйн байгууллагын Удирдах зөвлөлийн гишүүн МСНЭ-ийн Ерөнхийлөгч Х.Мандахбаяр /2019.04.25/
- Ази номхон Далайн сэтгүүлчдийн холбоог үүсгэн, санаачлагч МСНЭ /2019 он/
МСНЭ-ийн Удирдах зөвлөлөөс 2019 оныг “Гадаад харилцааны жил” болгон зарласантай холбоотойгоор МСНЭ нийт 30 улстай хамтран ажиллах гэрээ байгуулж, дөрвөн оронтой холбоо тогтоогоод байна.
1. МСНЭ. Оросын Сэтгүүлчдийн холбоо хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа. /2018.11.14/
2. МСНЭ, Бүх Хятадын сэтгүүлчдийн холбоо хооронд байгуулсан санамж бичгийг шинэчлэн баталлаа. /2018. 09.06/
3. МСНЭ, ӨМӨЗО-ы Ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн хооронд байгуулсан санамж бичгийг шинэчлэн баталлаа. /2018.09.06/
4. МСНЭ, Солонгосын сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах санамж бичигт гарын үсэг зурлаа. /2014. 01./
5. МСНЭ, Беларусын сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах санамж бичигт гарын үсэг зурлаа. /2018.09.14/
6. МСНЭ, Энэтхэгийн сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа. /2019.06.14/
7. МСНЭ, Арабын Нэгдсэн Эмиратын сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа. /2019.06.14/
8. МСНЭ, Африк тивийн болон Суданы сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа. /2019.06.14/
9. МСНЭ, Тунисийн сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа. /2019.06.14/
10. МСНЭ, Польшийн хэвлэл мэдээллийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа. /2019.09.06/
11. МСНЭ, Арабын сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа. /2019.09.06/
12. МСНЭ, Африкийн сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа. /2019.09.06/
13. МСНЭ, Украйны Сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа. /2019.09.06/
14. МСНЭ, Индонезийн цахим хэвлэл мэдээллийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа. /2019.09.06/
15. МСНЭ, Казахстаны Сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа. /2019.09.06/
16. МСНЭ, Кыргызстаны Сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа. /2019.09.06/
17. МСНЭ, ОХУ-ын Хэвлэл мэдээллийн Холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа. /2019.09.06/
18. МСНЭ, БН Халимаг Улсын Сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа. /2019.09.06/
19. МСНЭ, ОХУ-ын Эрхүү мужийн "Байкал" ашгийн бус байгууллагатай хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа. /2019.09.06/
20. МСНЭ, БН Якут (Саха) улсын сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа. /2019.09.06/
21. МСНЭ, Бүгд Найрамдах Болгар улсын Сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа. /2019.09.21-27/
22. МСНЭ, Бүгд Найрамдах Дагестан улсын сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа. /2019.09.21-27/
23. МСНЭ, Бүгд Найрамдах Чечень улсын сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа. /2019.09.21-27/
24. МСНЭ, Бүгд Найрамдах Абхази улсын сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа. /2019.09.21-27/
25. МСНЭ, Бүгд Найрамдах Кабардино-Балкари улсын сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа. /2019.09.21-27/
26. МСНЭ, Бүгд Найрамдах Алтай улсын сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа. /2019.09.21-27/
27. МСНЭ, Бүгд Найрамдах Башкортстан улсын сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа. /2019.09.21-27/
28. МСНЭ, Бүгд Найрамдах Тува улсын сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа. /2019.09.21-27/
29. МСНЭ, Красноярын хязгаар, Челябинск мужийн сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа. /2019.09.21-27/
30. МСНЭ Ханты-Майсийскийн автономит тойрог Юграгийн сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа. /2019.09.21-27/
Гадаад харилцааны чиглэлээр хийж, хэрэгжүүлсэн ажлууд
2018.03.06. МСНЭ-ийн төлөөлөл Дэлхийн сэтгүүлчдийн чуулга уулзалтад оролцлоо.
2018.3.23. “Сэтгүүлч ба Элчин сайдууд” уулзалтыг анх удаа зохион байгуулав. Уулзалтад Монгол Улсад суугаа 28 улсын Элчин сайдууд, олон улсын байгууллага, Дипломат төлөөлөгчдийн газрын суурин төлөөлөгчид, 100 гаруй сэтгүүлч, хэвлэл мэдээллийн байгууллагын удирдлагууд оролцлоо.
2018.03.28. БНХАУ-ын ӨМӨЗО-ны Ардын Засгийн Газрын Хэвлэл мэдээллийн албаны урилгаар айлчлал хийлээ.
2018.04.05. МСНЭ-ийн Ерөнхийлөгч Х.Мандахбаяр, Бүгд Найрамдах Чех Улсын Элчин сайд И.Бродски нар хамтын ажиллагааны чиглэлээр албан уулзалт хийв.
2018.04.30. Бүгд Найрамдах Чех Улсын Элчин сайдтай сэтгүүлчдийн зангиагүй уулзалтыг зохион байгуулав.
2018.05.01. Якутын Сэтгүүлчдийн холбооны 20 сэтгүүлч МСНЭ болон Монголын хэвлэл мэдээлэл, сэтгүүл зүйн салбарын шинэ дэвшилтэд хөгжилтэй танилцаж, хэвлэл мэдээллийн редакцуудтай танилцан туршлага судалж, санал солилцсон юм.
2018.05.20-26. БНХАУ-ын Төрийн зөвлөл, хэвлэл мэдээллийн албаны урилгаар МСНЭ, ГХЯ хамтран зохион байгуулан 50 сэтгүүлчдийн хамт БНХАУ-д айлчиллаа.
2018.6-6-13. Өөрчлөлт шинэчлэлт-40 жил "Бүс ба зам" төслийн хүрээнд Хятад Улс дахь аялалд Хятад, Монголын сэтгүүлчдийн хамтарсан баг оролцож, сурвалжилга зохион байгуулав.
2018.6-21-27. БНСУ болон Монгол Улсын сэтгүүлчдийн хамтын ажиллагааны таван жилийн ойгоор БНСУ-ын Сэтгүүлчдийн холбооны Монгол Улс дахь ээлжит айлчлалыг Улаанбаатар хотноо хүлээн авав.
2018.08.02-05. БНСУ-ын Сэтгүүлчдийн холбооны Монгол Улс дахь ээлжит айлчлалаар хамтран ажиллах, олон улсын тавцанд өрсөлдөх чадвар бүхий хэвлэл мэдээллийн байгууллагыг бий болгоход харилцан дэмжлэг үзүүлэх, сэтгүүлч болон контент солилцох зэрэг олон асуудлаар санамж бичигт гарын үсэг зурлаа.
2018.09.06-07. Монгол Хятадын хэвлэл мэдээллийн есдүгээр форумыг Өмнөговь аймгийн Даланзадгад хотод зохион байгуулав.
2018.09.06. Монгол-Орос-Хятадын эдийн засгийн коридор байгуулах санаачилгыг дэмжих зорилгоор МСНЭ-ийн санаачилгаар Монгол-Орос-Хятад гурван улсын хамтарсан Хэвлэл мэдээллийн форум зохион байгуулахаар санал солилцож дэмжигдлээ.
2018.09.10-14. Беларусь Улсын Минск хотноо зохион байгуулагдсан Олон Улсын 13 дахь Медиа Форумд МСНЭ-ийн Ерөнхийлөгч, төлөөллүүд оролцлоо.
2018.09.14. МСНЭ, Беларусын Сэтгүүлчдийн холбоо Хамтран ажиллах санамж бичигт гарын үсэг зурлаа.
2018.10.03-09. БНСУ-ын Сэтгүүлчдийн холбооны урилгаар МСНЭ-ийн удирдлагууд БНСУ-д албан айлчлал хийв. Энэ үеэр МСНЭ Сөүл хотод салбар оффисоо нээв.
2018.10.08-24. “Дэлхийн Монгол Сэтгүүлч” мэргэшсэн сэтгүүлч бэлтгэх үндэсний хөтөлбөрийн дор МСНЭ, ӨМӨЗО-ы Ардын Засгийн газрын Хэвлэл мэдээллийн алба, ӨМӨЗО-ы Багшийн их сургуультай хамтран залуу сэтгүүлчдэд зориулсан сургалтыг Хөх хотноо зохион байгууллаа.
2018.10.11-17. ӨМӨЗО-ы Ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн албаны урилгаар МСНЭ-ийн Гүйцэтгэх захирлаар ахлуулсан сэтгүүлчдийн баг БНХАУ-ын Чүнчинь хотод албан айчлал хийлээ.
2018.10.16. БНСУ-аас Монгол Улсад суугаа ЭСЯ-ны Виз хариуцсан консул, нэгдүгээр нарийн бичгийн дарга ноён Кил Кан Мугтай МСНЭ-ийн дарга Х.Мандахбаяр, дэд ерөнхийлөгч Х.Батхишиг нар уулзлаа. Тус уулзалтаар сэтгүүлчдэд БНСУ-ын олон удаагийн визний журам болон асуудлаар санал солилцож, сэтгүүлчийн олон удаагийн визийг олгож эхлэв.
2018.11.05-09. МСНЭ, БНСУ-аас Монгол Улсад суугаа Элчин сайдын яам хамтын ажиллагааны хүрээнд МСНЭ-ийн УЗ-ийн гишүүн Д.Бямбацэцэгээр ахлуулсан 10 хүний бүрэлдэхүүнтэй сэтгүүлчдийн баг БНСУ-тай танилцах, сурвалжлах зорилгоор айлчлал хийлээ.
2018.11.14. МСНЭ-ийн Ерөнхийлөгч Х.Мандахбаяр Оросын Сэтгүүлчдийн холбооны урилгаар албан айлчлал хийж, Москва хотноо МСНЭ Оросын Сэтгүүлчдийн холбоо хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа.
2018.11.16. Оросын Сэтгүүлчдийн холбооны 100 жилийн ойд МСНЭ-ийн Ерөнхийлөгч Х.Мандахбаяр мэндчилгээ дэвшүүллээ.
2018.12.24. БНСУ-аас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Жон Жэ Намын урилгаар МСНЭ-ийн Ерөнхийлөгч Х.Мандахбаяр тэргүүтэй сэтгүүлчид санал солилцох чөлөөт уулзалт зохион байгууллаа.
2019.02.25. Бельгийн нийслэл Брюссель дэх Олон улсын сэтгүүлчдийн холбооны /ОУСХ/ төв оффист Гадаад харилцааны жилийн нээлтээ хийлээ.
2019.02.26. Москва хотноо Оросын Сэтгүүлчдийн холбооны төв оффист албан ёсны уулзалт хийв.
2019.02.28. Бельгийн Хаант Улсад Монгол Улсаас суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд О.Очтой уулзаж, МСНЭ-ийн гадаад харилцааны зорилтыг танилцууллаа. Европын холбооны хэвлэл мэдээллийн албаар дамжуулан олон талт харилцааг хөгжүүлэхэд Элчин сайд туслалцаа үзүүлэхээ мэдэгдэв.
2019.03.01. Олон Улсын Сэтгүүлчдийн Холбооны /IFJ/ төв оффист зочилж Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Энтони Беланжертай албан уулзалт хийв. Уулзалтаар Тунис Улсад болох ОУСХ-ны ээлжит конгресст МСНЭ таван мандатын эрх авав.
2019.03.07. "Элчин сайд нар ба сэтгүүлчид" уулзалтаа ГХЯ-тай хамтран хоёр дахь удаагаа амжилттай зохион байгуулж, “Медиа Тур 2019” төслийн нээлт хийлээ.
2019.03.22. "Медиа Тур 2019" төслийн хүрээнд Бүгд Найрамдах Ардчилсан Солонгос Ард Улс, Бүгд Найрамдах Казахстан Улс, Бүгд Найрамдах Чех Улсын Элчин сайдуудтай албан уулзалт хийв.
2019.03.24. Сөүл хотноо болсон Дэлхийн сэтгүүлчдийн бага хуралд МСНЭ-ийн Ерөнхийлөгч Х.Мандахбаяр, МСНЭ-ийн гадаад харилцааны зөвлөх Я.Индра, “gogo.mn” сайтын Ерөнхий редактор О.Ариунбилэг нар оролцож, МСНЭ-ийн Ерөнхийлөгч тус бага хуралд анх удаа илтгэл тавилаа. Мөн Ази номхон далайн бүсийн орнуудын сэтгүүлчдийн холбоо байгуулах санаачлагчдын бүлэгт МСНЭ багтсан юм.
2019.04.11-18. МСНЭ-ээс санаачилсан “Медиа Тур 2019” төсөл болон Монгол-Хятад хоёр улсын хооронд найрамдалт харилцаа тогтоосны 70 жилийн ойн хүрээнд хэрэгжүүлж буй “70 жилийн гэрч” хоёр улсын хамтарсан сурвалжилгыг ӨМӨЗО-ы Хөх хот, Ордос, Янь-Аньд зохион байгууллаа.
2019.04.16-20. "Азийн соёл, иргэншлийн хурал"-д гүйцэтгэх захирал Э.Болортулга оролцов.
2019.04.25. Эгнээндээ 82 орныг нэгтгэсэн “Бүс ба зам” мэдээллийн сүлжээ Олон улсын сэтгүүл зүйн байгууллагын Удирдах зөвлөлд МСНЭ-ийн Ерөнхийлөгч Х.Мандахбаяр сонгогдлоо.
2019.05.14. МСНЭ-ийн санаачилгаар БНТУ-аас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд М.Ахмет Язал Монголын сэтгүүлчидтэй зангиагүй уулзалт хийлээ.
2019.05.23-05.30. “70 жилийн гэрч” сурвалжилгын цуврал аяллыг зохион байгуулав. Уг аяллаар ӨМӨЗО-ы Баяннуур, Үхай, Алшаа, Иньчуаньд Монголын 19 сэтгүүлч, ӨМӨЗО-ын найман сэтгүүлчдээс бүрдсэн баг сурвалжилга хийв.
2019.06.14. Бүгд Найрамдах Тунис Улсад болсон Олон Улсын Сэтгүүлчдийн Холбооны /IFJ/ ХХХ Их хуралд МСНЭ-ийн зургаан хүний бүрэлдэхүүнтэй баг оролцов. Хурлын үеэр Ази номхон далайн орнуудын бүс нутаг хариуцсан зөвлөхөөр МСНЭ-ийн Ерөнхийлөгч Х.Мандахбаяр анх удаа, Жендерийн хорооны Удирдах зөвлөлийн гишүүнээр МСНЭ-ийн Хяналтын зөвлөлийн гишүүн С.Алтанцэцэг хоёр дахь удаагаа улиран сонгогдсон юм.
2019.06.14. Тунист болсон Олон Улсын Сэтгүүлчдийн Холбооны /IFJ/ ХХХ Их хурлын үеэр МСНЭ Энэтхэгийн Сэтгүүлчдийн холбоо, Арабын Нэгдсэн Эмиратын Сэтгүүлчдийн холбоо, Африк тивийн болон Суданы Сэтгүүлчдийн холбоо, Тунисын Сэтгүүлчдийн холбоотой хамтын ажиллагааны хэлэлцээр байгууллаа.
2019.06.20. МСНЭ-ээс БНСУ-д суугаа Монголын сэтгүүлчдийн төлөөллүүдтэй уулзаж БНСУ дахь салбар зөвлөл байгуулах талаар хэлэлцэж МСНЭ-ийн гадаад орон дахь анхны салбар зөвлөлөө байгууллаа.
2019.06.21. МСНЭ, БНСУ-ын Сэтгүүлчдийн холбоо хамтран хоёр улсын сэтгүүлчдийн хамтарсан анхдугаар форумыг Улаанбаатар хотноо зохион байгуулав. Форумд хоёр орны сэтгүүл зүйн хамтын ажиллагаа, сошиал орчин дахь хуурамч мэдээлэлтэй тэмцэх (Fact check), дижитал эрин дэх сэтгүүлзүйн ирээдүйн талаар хэлэлцсэн юм. Форумд Солонгосын 25 сэтгүүлч, хэвлэлийн төлөөлөгчид ирсэн ба Монголын хэвлэл мэдээллийн салбарын 75 төлөөлөгч нийт 100 гаруй сэтгүүлчид оролцов.
2019.06.26-28. МСНЭ, Бүх Хятадын Сэтгүүлчдийн холбоо хоорондын хамтын ажиллагааны хүрээнд Бүх Хятадын Сэтгүүлчдийн холбооны төлөөлөл Монгол Улсад ажлын айлчлал хийлээ.
2019.07.02-07. Монгол, Хятадын хэвлэл мэдээллийн Х форум ӨМӨЗО-ы Ордос хотод зохион байгуулагдлаа. Энэ удаагийн форумд Монголын талаас төрийн байгууллага, хэвлэл мэдээллийн салбарын нийт 50 сэтгүүлчдээс бүрдсэн баг оролцлоо.
2019.07.08-14. Монгол, Хятад хоёр улсын Засгийн газар хоорондын хэлэлцээрийн дагуу БНХАУ-ын Төрийн зөвлөл, хэвлэл мэдээллийн албаны урилгаар Монгол Улсын сэтгүүлчид Бээжин, Ганьсу, Жючюань хотод ажиллаж газар тариалангийн бүс нутагтай танилцав.
2019.07.09. Монгол Улсын Гадаад харилцааны яам, МСНЭ-ийн удирдлагууд болон сэтгүүлчдийн төлөөлөл Зүүн Ази-Латин Америкийн сэтгүүлчидтэй дугуй ширээний уулзалт хийлээ.
2019.09.06 МСНЭ-ийн Ерөнхийлөгчийн хувийн урилга, зардлаар 14 улсын 32 сэтгүүлч, сэтгүүлчдийн байгууллагын удирдлагууд Монгол Улсад зочлов. Энэ үеэр МСНЭ нь Польшийн хэвлэл мэдээллийн холбоо, Арабын сэтгүүлчдийн холбоо, Африкийн сэтгүүлчдийн холбоо, Украйны Сэтгүүлчдийн холбоо, Индонезийн цахим хэвлэл мэдээллийн холбоо, Казахстаны Сэтгүүлчдийн холбоо, Кыргызстаны Сэтгүүлчдийн холбоо, ОХУ-ын Хэвлэл мэдээллийн Холбоо, БН Халимаг Улсын Сэтгүүлчдийн холбоо, ОХУ-ын Эрхүү мужийн "Байкал" ашгийн бус байгууллага, БН Якут (Саха) улсын сэтгүүлчдийн холбоо зэрэг 10 улстай хамтын ажиллагааны гэрээ байгууллаа.
2019.09.21-27. ОХУ-ын Сэтгүүлчдийн холбооноос зохион байгуулсан Орчин үеийн сэтгүүл зүйн “Вся Россия-2019” XXIII форумд МСНЭ-ийн Удирдах зөвлөлийн гишүүн, доктор М.Зулькафиль, төлөөллүүд оролцлоо. Энэ үеэр МСНЭ нь Бүгд Найрамдах Болгар Улсын Сэтгүүлчдийн холбоо болон ОХУ-ын харьяа Бүгд Найрамдах улс болох Дагестан, Чечень, Абхази, Кабардино-Балкари, Алтай, Башкортстан, Якут (САХА), Тува болон Красноярын хязгаар, Челябинск муж, Ханты-Майсийскийн автономит тойрог Юграгийн Сэтгүүлчдийн холбоо зэрэг 12 сэтгүүлчдийн байгууллагатай хамтын ажиллагааны гэрээ байгуулав.
Үзэл бодол
Д.Амарбаясгалан: Парламентын хяналтыг үйл ажиллагааныхаа соёл болгон төлөвшүүлэх нь чухал
Монгол Улсын Их Хурлын эрхэм гишүүд,
Эрхэм хүндэт Элчин сайд, эрдэмтэн судлаач, зочид төлөөлөгчид өө
Өнөөдөр бид Монгол Улсын ардчилсан засаглалын тулгуур багана болсон парламентын хяналтын тухай, энэ хяналтыг хэрхэн үр дүнтэй хэрэгжүүлэх тухай хэлэлцэхээр чуулаад байна.
Монгол Улсын Их Хурлын 2024 оны ээлжит сонгууль бүсчилсэн, холимог тогтолцоогоор явагдаж, түүний үр дүнд улс төрийн 5 нам, нийгмийн олон бүлгийн төлөөлөл бүхий 126 гишүүнтэй шинэ парламент бүрдээд байна. Бид хууль эрх зүйн орчныг шинэ цагийн хэрэгцээ, шаардлагад нийцүүлэн төгөлдөржүүлэх, ард иргэдийн төрдөө итгэх итгэл, хүлээлтийг бодит болгох, шинэ үеийн парламентыг төлөвшүүлэх томоохон зорилтуудыг тавин ажиллаж эхлээд байна.
Энэ хүрээнд Улсын Их Хурлаас батлагдан гарч буй хуулиуд хүний эрхийг дээдэлсэн, хүн төвтэй үзэл санаа бүхий байх, нийгмийн хурдацтай хөгжлийн шаардлагад нийцүүлэн, эрх зүйн зохицуулалтыг цаг алдалгүй гаргах, хуулийг иж бүрэн зохицуулалттай, тодорхой, ойлгомжтой болгож, хууль болон журмаар зохицуулах харилцааны заагийг зөв тодорхойлох зорилгоор “Гурван төгөлдөршил”-ийн бодлогыг хэрэгжүүлж эхлээд байна.
Улмаар Улсын Их Хурлын гишүүдээс санал авсны үндсэн дээр холбогдох хууль, эрх зүйн орчныг боловсронгуй болгох, үнэлэх, хэрэгжилтийг нь эрчимжүүлэх үүрэг бүхий 54 ажлын хэсэг байгуулагдан ажиллуулж байгаагаас 15 нь Монгол Улсын Их Хурлын хяналтын чиг үүрэгтэй холбоотой ажлын хэсэг юм.
Мөн саяхан батлагдсан Монгол Улсын Их Хурлын 2024-2028 оны үйл ажиллагааны стратеги төлөвлөгөөнд Улсын Их Хурал хууль тогтоомжийг боловсруулах, төлөвлөх, өргөн мэдүүлэх, хэлэлцэх, батлах, биелэлтэд хяналт тавих, тайлагнах бүх үе шатанд нэн тэргүүнд хүн төвтэй үзэл санаанд суурилсан, хүний эрх, эрх чөлөөг хангаж, хамгаалсан байх агуулга, шаардлагыг тавина хэмээн заасан. Үүнээс гадна хууль тогтоомжийн хэрэгжилтэд хяналт тавих байнгын тогтолцоог бэхжүүлж, үр нөлөөг тогтмол судлан, түүнд үндэслэн хуулийг чанаржуулна хэмээн тусгасан.
Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Хорин тавдугаар зүйлийн 1.8 дахь хэсэгт “хууль, Улсын Их Хурлын бусад шийдвэрийн биелэлтийг хянан шалгах” онцгой бүрэн эрхийг хуульчилсан байдаг. Өөрөөр хэлбэл, Монгол Улсын Үндсэн хууль, бусад хуулийн биелэлтийг улс даяар зохион байгуулж, хангах Засгийн газрын үйл ажиллагаа, хууль тогтоомжийн биелэлтийг хянан шалгах нь Монгол Улсын Их Хурлын онцгой бүрэн эрх юм.
Монгол Улсын Их Хурлын тухай хуулийн 3 дугаар зүйлд зааснаар “Улсын Их Хурлын үндсэн зорилт нь ард түмний төлөөллийн дээд байгууллагын хувьд ард түмний засаглах эрхийг хангахад орших ба хууль тогтоох, төрийн дотоод, гадаад бодлогын үндсийг тодорхойлох, хууль тогтоомжийн биелэлтийг хянан шалгах үндсэн чиг үүрэгтэй” гэж заасан байдаг. Улмаар Монгол Улсын Их Хурлын хяналт шалгалтын тухай анхдагч хуулийг 2021 оны 12 дугаар сарын 24-ний өдөр баталсан.
Тус хуулиар Монгол Улсын Их Хурлын хянан шалгах бүрэн эрхийг хэрэгжүүлэх арга хэрэгсэл, хууль зүйн үр дагаврыг тодорхойлох, мөн хянан шалгах түр хороо байгуулах эрх зүйн зохицуулалттай болсон. Үүнээс гадна төрийн аудитын байгууллага, Монголбанк, Үндэсний статистикийн хороо, Санхүүгийн зохицуулах хороо, Хүний эрхийн Үндэсний Комисс, Төрийн албаны зөвлөл зэрэг бие даасан, хараат бус байгууллагад түшиглэн, тэдгээрийг хянан шалгах чиг үүргийнх нь хүрээнд Улсын Их Хурлын хянан шалгах үйл ажиллагаанд татан оролцуулах асуудлыг мөн тусгасан байна.
Монгол Улсын Их Хурлаас Үндсэн хуульд 2019 оны 11 дүгээр сарын 14-ний өдөр оруулсан нэмэлт, өөрчлөлтийн дагуу Монгол Улсын Их Хурлын хяналт шалгалтын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгыг 2024 оны 5 дугаар сарын 16-ны өдөр баталсан. Уг хуульд дэлхийн улс орнуудад хэрэгждэг сайн туршлага бүхий зарим зохицуулалтыг тусгасан байна. Тухайлбал, Байнгын хорооддоо төвлөрсөн, хяналт шалгалтыг төлөвшүүлэх зорилгоор, гишүүний саналыг хүлээн авч хэлэлцсэний үндсэн дээр тухайн Байнгын хороо хяналт шалгалтын ажлын хэсэг байгуулах шийдвэр гаргадаг болсон. Улсын Их Хурлаас хийсэн хууль тогтоомжийн биелэлтийн үр дагаврын үнэлгээний тайланг холбогдох Байнгын хороо хүлээн авснаас хойш нэг сарын дотор хэлэлцэн, шаардлагатай гэж үзвэл нэгдсэн хуралдаанд оруулах буюу заавал хэлэлцдэг зохицуулалттай болсон.
Түүнчлэн Парламентын ардчиллыг бэхжүүлэх, хүчтэй сөрөг хүчнийг бүрдүүлэх чиглэлээр хяналт шалгалтын эрх хэмжээг нэмэгдүүлсэн. Жишээ нь цөөнхийн бүлэг төсвийн хяналтын сонсголыг санаачлах, Төсвийн зарлагын хяналтын дэд хорооноос явуулсан хяналтын сонсголын тайлан, түүнд өгсөн санал дүгнэлтээ нэгдсэн хуралдаанд шууд танилцуулах гэх мэт шинэ боломжууд бий болсон.
Нэг үгээр хэлбэл, Монгол Улсын Их Хурлаас хууль тогтоомжийн биелэлтэд системтэй хяналтыг хэрэгжүүлэх нөхцөл бүрэн, хангалттай бүрдсэн. Цаашид бид парламентын хяналтыг үйл ажиллагааныхаа соёл болгон төлөвшүүлэх нь чухал байна. Монгол Улсын Их Хурлын хяналт шалгалт болон түүнд ажлаа хариуцан тайлагнадаг байгууллагуудын хяналт шалгалтын үйл ажиллагаа уялдаа холбоотой, давхардал хийдэлгүй байхад анхаарч, хяналт, үнэлгээг үр нөлөөнд чиглүүлэх нь нэн чухал үүрэгтэй.
Эрхэм гишүүд ээ,
Эрдэмтэн судлаач, салбарын мэргэжилтнүүд ээ
Парламентын хяналтыг үр дүнтэй хэрэгжүүлж, түүний нөлөөг нэмэгдүүлэхэд та бүхний сайн туршлага, оролцоо чухал ач холбогдолтой юм.
Монголын ардчилсан засаглалын үндэс суурийг бэхжүүлэн хамгаалахын төлөө цаашид ч тууштай хамтран ажиллахыг уриалж байна. Мөн парламентын хяналтын үйл ажиллагааг тогтмолжуулах чиглэлээр Улсын Их Хурлын Тамгын газар онцгой анхаарч ажиллахыг чиглэл болгож байна.
Улаанбаатар хот
Үзэл бодол
Д.Амарбаясгалан: Монгол Улсын хөгжлийг урт хугацаанд тогтвортой төлөвлөж, оновчтой бодлого боловсруулахад статистик ус, агаар мэт чухал
БНМАУ-ын Анхдугаар Их Хурлын 1924 оны 11 дүгээр сарын 11-ний өдрийн 3 дугаар тогтоолоор Дотоод явдлын яамны бүтцэд 6 хүний бүрэлдэхүүнтэй Тоо бүртгэх хэлтсийг анх байгуулсан нь орчин цагийн статистикийн албаны эхлэл болсон билээ.
Үндэсний статистикийн хорооны дарга Б.Батдаваа 100 жилийн түүхтэй статистикийн алба улс орон, олон нийтийг чанартай тоон мэдээллээр хангаж, нотолгоонд суурилсан бодлого, шийдвэрийн залгамжийг тасралтгүй хадгалан, статистикийн чадавх, хөгжлөөрөө дэлхийн бусад улс орнуудтай эн зэрэгцэж буйг тодотголоо.
УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан Улсын Их Хурал, Засгийн газар хэр зэрэг шинжлэх ухааны үндэслэлтэй, нотолгоо баримт дээр суурилсан, цаг үеэ олсон, олон хэмжээст судалгаатай хууль батлан гаргана, төдий чинээ иргэдийн амьдралын хэв маяг, эрэлт хэрэгцээнд нийцсэн, урт настай, чанартай хууль батлагддаг. Тиймээс Монгол Улсын хөгжлийг урт хугацаанд тогтвортой төлөвлөж, оновчтой бодлого боловсруулахад чанартай статистик ус, агаар мэт чухал ач холбогдолтой гэдгийг онцлов. Тэрбээр, дэлхийн улс орнууд их өгөгдөл, хиймэл оюун ухааныг засаглал, шийдвэр гаргалтдаа ашиглаж эхэлсэн учраас энэ хөгжлийн хурдаас манай улс хоцрох ёсгүй гэлээ. Тиймээс статистикийн албаны тогтолцоог хараат бус, технологид суурилсан, мэргэжлийн, чадварлаг болгон хөгжүүлэхэд УИХ-аас анхааран, дэмжин ажиллахаа илэрхийлэв хэмээн Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээллийн газраас мэдээллээ.
Үзэл бодол
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ “Шанхайн экспо”-гийн нээлтэд үг хэллээ
БНХАУ-ын Худалдааны яам, Шанхай хотын Ардын Засгийн газраас жил бүр зохион байгуулдаг “Хятадын олон улсын импортын VII экспо”-гийн нээлт өнөөдөр болж, Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ оролцож үг хэлэв.
“Шинэ эрин үед ирээдүйгээ хамтдаа хуваалцъя” уриан дор болж буй энэ удаагийн экспогийн нээлтийн ёслолд Пакистан, Серби, Словак, Узбекистан, Малайз, Казахстан зэрэг орны Ерөнхийлөгч, Ерөнхий сайд нарын хамт тэрбээр хүндэт зочноор оролцож байна. Монгол Улс анх удаа Ерөнхий сайдын түвшинд парламентад суудал бүхий улс төрийн бүх намын удирдлага, Улсын Их Хурал, Засгийн газрын зарим гишүүний хамт “Шанхайн экспо”-д өргөн бүрэлдэхүүнтэй, хувийн хэвшлийн олон төлөөлөлтэй оролцож буйгаараа онцлогтой.
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ “Ази, европын стратегийн уулзварт оршдог Монгол Улс энэхүү экспод идэвхтэй оролцох нь хөрш орон БНХАУ төдийгүй бусад улстай эдийн засгийн харилцаа холбоогоо гүнзгийрүүлэх өргөн боломж нээсээр ирсэн. Энэ онд Монгол Улс, БНХАУ-ын хооронд дипломат харилцаа тогтоосны 75 жилийн ой тохиож байгаа. Хоёр улсын худалдааны эргэлт 2023 оны байдлаар 17.6 тэрбум ам.долларт хүрсэн. Цаашид 20 тэрбумд хүргэхээр талууд зорьж байна. Монгол Улс “Алсын хараа-2050”, “Шинэ сэргэлтийн бодлого” зэрэг урт, дунд хугацааны хөгжлийн бодлогоо БНХАУ-ын “Бүс ба Зам” болон “Даян дэлхийн хөгжлийн санаачилга”-тай уялдуулж, “Чайна Энержи”, CNPC буюу Хятадын үндэсний газрын тос, байгалийн хийн корпораци зэрэг томоохон компанитай нүүрс болон эрчим хүчний хосолсон шийдэл, усан цахилгаан станц, төмөр замын төслүүдэд идэвхтэй хамтран ажиллаж байгааг тэмдэглэв.
Мөн Монгол Улсын Засгийн газар асар хурдтай хувьсан өөрчлөгдөж буй энэ цаг үед гурван гол шилжилтийг хийж, шинэ эдийн засгийн бүтцийг бүрдүүлэхээр ажиллаж байна. Нэгдүгээрт, AI хиймэл оюун ухаанд түшиглэсэн цахим, ухаалаг технологийг хөгжлийн хурдасгуур болгох, хоёрдугаарт, ногоон хөгжлийн шилжилтийг хэрэгжүүлэх, гуравдугаарт, хүний нөөцийн шилжилтэд анхаарч, ирээдүйн хөгжлөө төлөвлөж байна. Монгол Улсын аж ахуйн нэгжүүд энэ удаагийн Шанхайн экспод дэлхийд танигдсан ноос, ноолуур зэрэг хөдөө аж ахуйн гаралтай бүтээгдэхүүнээс гадна уул уурхайн салбарынхаа хөгжил дэвшил, зах зээлд өрсөлдөх боломжийг өргөнөөр танилцуулж буй нь цаашид байгалийн баялгийн бэлтгэн нийлүүлэгчээс үйлдвэрлэлд суурилсан ханган нийлүүлэгчийн байр сууринд хүрэх зорилготой. Манай өвөг дээдсийн сургаалд “Монголын За бол Андгай” хэмээх сайхан үг байдаг. Бид хэлцэл бол хэлцэл, гэрээ бол гэрээ хэмээсэн зарчимд тулгуурлан хөрөнгө оруулагчдад ээлтэй эрх зүйн орчин, цахим нээлттэй засаглал, харилцан ашигтай хамтын ажиллагааг эрхэмлэсээр ирсэн. Бид Та бүхэнтэй харилцан суралцах, харилцан ашигтай түншлэн ажиллахад бэлэн байна гэлээ.
Ерөнхий сайд дараа нь “Шанхайн экспо”-д оролцож буй Монголын аж ахуйн нэгжүүдийн талбайгаар зочилж, амжилт хүслээ. Өнгөрсөн жилүүдэд манай улсын ноос ноолууран бүтээгдэхүүн, шингэн хүнс үйлдвэрлэгчид тус экспод оролцсон бол энэ жил 10 гаруй аж ахуйн нэгж үзэсгэлэнд оролцож байна. Монголын уул уурхайн үндэсний ассоциацийн гишүүн “Эрдэнэс Монгол нэгдэл”, түүний гишүүн “Эрдэнэс Тавантолгой” компани болон “Ньюком групп”, “Макс групп”, “Капитал Маркет Монгол” зэрэг компани ажиллаж байна. Үзэсгэлэнгийн үеэр Монголын уул уурхайн салбар, хөрөнгө оруулалт шаардлагатай төслүүдийн мэдээллээ хуваалцаж, ирэх жил болох “Mining week-MinePro 2025” арга хэмжээний сурталчилгааг олон улсад танилцуулах юм.
2018 оноос хойш жил бүрийн арваннэгдүгээр сарын 5-10-нд зохион байгуулагдаж буй Шанхайн экспо нь даян дэлхийн хамтын ажиллагаа, худалдааны шинэ боломжийг хамтдаа эрэлхийлэх үндсэн зорилготой. Энэхүү экспо нь хүнс, хөдөө аж ахуйн бүтээгдэхүүн, автомашин, ухаалаг үйлдвэрлэл болон мэдээлэл технологи, өргөн хэрэглээний бараа, эрүүл мэндийн бүтээгдэхүүн болон тоног төхөөрөмж, худалдаа үйлчилгээ гэсэн зургаан үндсэн хэсгээс бүрддэг. Түүнчлэн инновацын тусгай хэсэг, олон улсын үндэсний дүр төрхийг харуулсан үзэсгэлэнгийн тусгай хэсэг зэрэг нийт 15 чиглэлээр зохион байгуулагдаж байна.
Зургаан удаагийн экспо зохион байгуулахад 173 улс, бүс нутаг, олон улсын байгууллага оролцож, нийт 420 тэрбум ам.долларын бодит худалдан авалт, борлуулалтын гүйлгээ хийж, 2500 нэр төрлийн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ, инновац, дэвшилтэт шинэ технологийг танилцуулжээ.
-
Улстөр нийгэм2023/02/16
Гадаад харилцааны сайд Б.Батцэцэг БНСУ-ын Гадаад хэргийн сайд Пак Жин-тэй уулзав...
-
Цаг үе2023/06/27
УБЦТС: Өнөөдөр хийгдэх засварын хуваарь
-
Улстөр нийгэм2020/12/15
Ерөнхийлөгч Х.Баттулга Засгийн газрын шийдвэрийг дэмжиж, уриалга гаргалаа
-
Цаг үе2021/01/19
Ойрын өдрүүдэд ихэнх нутгаар цаг агаар тогтуун байна