Цаг үе
Гайхалтай байдлаар амьд үлдэгсэд...
Оньсого мэт сонин түүх бидний аж төрж буй энэ үед залуу уулчин Р.Евгенийд тохиолдсон байна. Тэрээр хэсэг нөхдийнхөө хамт ууланд явж байгаад хаднаас хөл алдан гүн ангал руу ниссэн аж. Гэтэл түүний цогцос огт олдоогүй байна.
Тэр бүлэгт явсан хүмүүсээс хэдэн хүн жилийн дараа талийгаач андаа дурсахаар золгүй явдал болсон яг тэр газар очжээ. Ангалын ирмэг дээр сууж байсан тэд гэнэт дороос, ангалын ёроолоос ямар нэгэн утаа дэгдэн буйг анзаарсан байна. Тэр даруй тэд "Туслаарай! Туслаарай!" гэж хашгирахыг сонссон аж.
Нэг нөхөр нь болгоомжтой нь аргагүй доош харав. Тэнд, ангалын ёроолд Женя /Евгений/туслаарай хэмээн гараараа даллан зогсож байв. Тэрээр алга болсон өдрөө өмсөж байсан хувцастайгаа байлаа. Анхандаа Евгенийгийн бараа манан бүдэнд умбасан мэт байснаа дараа нь манан арилсан байна.
Женяг тэр дор нь татлага олсоор дээш татан гаргажээ. Тэрээр хэдий хэр цаг хугацаа өнгөрсөн талаар ямар ч төсеөлөлгүй байгаа нь тодорхой болсон байна. Ангал руу унаснаа тэр санаж байв. Тэгээд ухаан санаа нь балартжээ. Ангалын ёроолд ухаан орохдоо ямар ч гэмтэлгүй, энх тунх байсан аж. Өөрөө өндийн хөл дээрээ босож чадсан гэнэ. Найз нөхөд нь дээр байхыг хараад тэднээс тусламж эрэн хашгирчээ. Тэгэхдээ найз нөхөд нь түүнийг унахаас өмнө өмсөж байснаасаа өөр хувцастай байхыг хараад тэр бас гайхсан байна.
Евгений ой санамжаа алдсан юм шиг байв. Энэ бүх хугацаанд хаана байснаа тэр хэлж чадахгүй байлаа. Ямар нэгэн хүмүүс түүнийг хулгайлаад сэтгэцэд нөлөөлөх бодисоор тарьж байжээ хэмээн таамаглаж байв. Гэвч эмнэлгийн үзлэгээр бие махбодоос нь мансууруулах бодистой төстэй юу ч илрүүлээгүй аж. Хожим нь зарим нэг жижиг сажиг зүйл тодорхой болсон байна. Унасныхаа дараа муужирчихсан хэвтэж байхдаа дэлхийд хосгүй нэгэн хотын тухай гайхалтай зүүд зүүдэлснээ (эсвэл энэ нь хий үзэгдэл байв уу?) Женя ярьжээ. Тэр хот нь өтгөн саглагар цэцэрлэгээр хүрээлэгдсэн гайхалтай уран хийцийн маш гоёмсог байшин барилгатай байсан гэнэ. Тэрбээр тэнд харь хэлээр ярьдаг, урт өмсгөлтэй хүмүүстэй уулзсан боловч үг бүрийг нь ойлгож байв. Аажмаар Евгенийгийн ой санамж эргэн ирж байсан бөгөөд шидэт орныг зүүдэндээ биш сэргүүн байхдаа үзсэн хэмээн тэр нотолдог болсон аж.
...Латин Америкийн нэгэн оронд засаг захиргаэаны байшингийн үүдний өрөөнд алан хядагчдын тавьсан тэсрэх бөмбөг дэлбэрэх үед хорь орчим хүн амь үрэгдсэн бaйнa. Амь үрэгдсэн зарим хүнээс үнс чандар төдийхөн л үлдсэн байв. Cap орчмын дараа маш их ядарч туйлдсан шинжтэй залуу эр, эм хоёр орон нутгийн цагдаагийн газарт хандсан байна. Дэлбэрэлтийн үеэр амь үрэгдсэнд тооцогдож байсан гэрлээд удаагүй хос Хуставо, Анита Ла Палья нар эсэн мэнд үлдсэн байжээ! Тэд ажил төрөл хөөцөлдөн захиргааны байран дотор явж байгаад аймшигтай нүргэлэх чимээ сонссон бөгөөд хотоос хэдэн зуун километр зайтай цөл газар ухаан орсон аж... Тэр хоёр нэг эдлэн газарт оччихсон байсан бөгөөд ззэн нь тэднийг хүлээн авч, хооллож ундалсан боловч гэртээ харихад нь туслахаас татгалзаж, аж ахуйдаа янз бүрийн ажил хийхийг шаардсан аж. Эзэн тэдэнтэй ажлын мал шиг л харилцдаг байжээ. Гэвч тэд яаж ийгээд түүний машиныг хулгайлан, оргон зугтаж чадсан байна. Суурин газар анх дайралдмагц тэд машинаа тэнд нь хаяад автобусаар хот орсон аж.
Хамгийн сонирхолтой нь, цагдаа нар Хуставо Ла Пальяг эхнэртэй нь хамт боолчилж байсан хүнийг эрэн сурвалжлахад тухайн мужид тийм овог, нэртэй хүн байхгүй байжээ. Гэхдээ эдлэн газрын эзнийхтэй адилхан овогтой нэг эр олон жилийн өмнө үр удмаа үлдээлгүй нас барсан бөгөөд түүний байшинг хэн нэгэнд зарсныг нэг хүн санасан байна. Зааж өгсөн цөл газар нь ямар ч орон сууц байсангүй. Тийн атал Хуставо, Анита хоёр эдлэн газарт байсан талаараа зүгээр л нэг зохиочих боломжгүй, дэлгэрэнгүй зүйлс ярьж байжээ.
...АНУ-ын Коннектикут муж улсын иргэн Лаура Ф. Кинкайдад ер бусын сонин зүйл тохиолджээ. 1992 оны дөрөвдүгээр сарын 6-ны орой тэр найз нар дээрээ оччихоод буцаж явав. Тэр эмэгтэй машинаа барин эл хуль замаар явж байлаа. Харанхуйд машин нь гэнэт ямар нэгэн саад мөргөжээ. Хүчтэй доргилтонд тэр машинаасаа суга шидэгдсэн байна. Тэр машиныхаа хаалгыг дутуу хаасан байсан уу эсвэл өөрийн эрхгүй хаалганы бариул шүүрч авсан бололтой.
Хамаг бие нь бэртэж гэмтсэн эмэгтэй замын хажууд ухаан орсон байна. Тэр хөдөлж ч чадахгүй, зөвхөн ёолон гиншиж байжээ. Хажууханд нь түүний машин шатаж байв. Хэн нэг нь ирж туслахаас өмнө эн түрүүнд айхавтар өвдөлтөндөө муужран үхэж ч магадгүй гэдгээ Лаура ойлгосон байна.
Харин цаашдаа тайлбарлахын аргагүй зүйл өрнөж эхэлсэн аж. Гэнэт түүний өмнө хоёр тунгалаг дүрс гэрч ирснээ түүнийг харсаар байтал хамгийн ердийн төрхтэй атлаа жаахан хачирхалтай хувцасласан хоёр хүн болон хувирчээ. Үл таних хоёр хүн осолд орсон эмэгтэй рүү дөхөж ирсэн байна. Тэдний нэг нь "Түүнийг байранд нь буцааж тавих хэрэгтэй..." гэж хэлэхийг эмэгтэй тод сонссон боловч энэ нь ямар утгатай болохыг ойлгоогүй аж. Дараа нь Лэурэ хаашаа ч юм цөмрөн унах шиг болсон бөгөөд ухаан орохдоо өөрийнхөө машин дотор байгааг мэджээ. Машин нь огт эвдрэл гэмтэлгүй, бүрэн бүтэн, замын голд зогсож байв. Лаурэ жолооныхоо ард сууж байсан боловч хөдөлгүүр нь унтраастай байлaa. Ерөөсөө осол болоогүй мэт бүх яс нь мөн л бүрэн бүтэн, бие нь хөх няц ч болоогүй байхыг мэдээд эмэгтэй ихэд гайхсан байна.
Машин нь юу ч юм хүчтэй мөргөснийг санаад эмэгтэй машинаасаа бууж, урдах замаа анхааралтай үзэж шалгасан байна. Замын хажууд хугарсан мод хэвтэж байв. Энэ мод зам дээр тээглэж байгаад хэн нэг нь түүнийг хажуу тийш болгосон бололтой. Үүнийг насанд хүрсэн хоёр эрэгтэй хүн л хийж хүчрэхээр байсан аж. Лаурэ хөдөлгүүрээ асааж ямар ч адал явдалгүйгээр гэртээ хүрчээ. Хожим нь Лаура сэтгэцийн онцгой байдал болон ер бусын үзэгдэл судалдаг орон нутгийн төвд хандсан бөгөөд тэнд түүнийг янз бүрийн aргaaр, түүний дотор оюун ухаан, сэтгэц нь хэвийн эсэхийг туршиж, худал ярьж байгаа эсэхийг тогтоох тусгай төхөөрөмжөөр шалгасны дараа үнэн ярьж буйг нь хүлээн зөвшөөрсөн байна.
Ингэхэд эдгээр хүмүуст юу тохиолдсон юм бол? Аюул тохиолдож, үхэл нүүрлэх үед тэд өөр бодит ертөнц рүү шилжсэнээр амь аврагдаад дараа нь ямар нэгэн байдлаар эргэж ирсэн юм болов уу? Гэвч яагаад чухамхүү тэд аврагдсан хийгээд үүний ард ямар хүчин байна вэ гэдэгт л хамгийн гол оньсого оршин байгаа билээ.
Цаг үе
Түлш хэрэглэгчдэд үйлчлэх төвөөс угаарын хийн мэдрэгчээ унтраасан өрхүүдэд тогтмол асаалттай байлгахыг зөвлөлөө
Түлш хэрэглэгчдэд үйлчлэх төвийн инженерүүд угаарын хийн мэдрэгчийн ажиллагаанд хяналт шалгалт хийж, айл өрхүүдэд төхөөрөмжөө тогтмол асаалттай байлгах талаар зөвлөгөө, мэдээлэл өгч ажиллав. Шалгалтын явцад зарим айл өрх угаарын хийн мэдрэгчээ гадаа дулаахан байгаа учир түр унтраасан, галлагаа хийхдээ асаадаг, чимээ ихтэй байдаг зэрэг шалтгаанаар унтраасан байсан нь илэрсэн байна. Угаар мэдрэгч унтраалттай байгаа нь Түлш хэрэглэгчдэд үйлчлэх төвийн хяналтын нэгдсэн системд ил тод харагддаг тул иргэдийг төхөөрөмжөө байнга асаалттай байлгахыг анхаарууллаа.

Тус мэдрэгч нь үйлдвэрийн баталгаатайгаар таван жил, тасралтгүй ашиглах нөхцөлд гурван жил хэвийн ажиллагаатай байдаг бөгөөд шинэчлэгдсэн загвар нь ашиглахад хялбар, найдвартай байдлаараа онцлог юм. Мөн шалгалтын явцад инженерүүд унтраасан мэдрэгчүүдийг асааж, ажиллагааг нь шалган, дахин холбож өгөв. Угаарын хий илрэх үед төхөөрөмж тодорхой хугацаанд дуугарч, агаар сэлгэхэд автоматаар унтардаг байна. Хэрэв удаан дуугарвал угаар бүрэн арилаагүй гэсэн дохио болдог гэв.

Иргэдийн зүгээс өмнө нь ашиглаж байсан угаарын хийн мэдрэгчийн зай хурдан дуусдаг, цахилгаанд залгадаг нь төвөгтэй байсан бол шинэчилсэн загвар өмнөх шигээ хүндрэлгүй болсон талаар хэллээ. Түүнчлэн инженерүүд угаарын хийн мэдрэгчийн ажиллагааг туршиж, цаас шатааж мэдрэгчийн дохиоллыг ажиллуулав. Энэ үед Түлш хэрэглэгчдэд үйлчлэх төвөөс тухайн айлтай холбогдон агаар сэлгэх, гэрт байгаа хүмүүсийг гадаа гаргах, мөн мэдрэгчийг тогтмол асаалттай байлгах талаар дахин зөвлөгөө өгсөн юм.
Цаг үе
Улаанбаатарт өдөртөө 2 хэм хүйтэн
Малчид, иргэд, тээвэрчдэд зориулсан мэдээ: Өнөөдөр баруун болон төвийн аймгуудын нутгийн зарим газраар цас орж, явган шуурга шуурна.
2025 оны 11-р сарын 11-ний 08 цагаас 20 цаг хүртэл: Нутгийн хойд хэсгээр үүлшинэ, бусад нутгаар багавтар үүлтэй. Алтай, Хангай, Хөвсгөлийн уулахаг нутаг, Сэлэнгэ, Хараа, Ерөө голын сав газраар цас орно. Бусад нутгаар цас орохгүй.
Салхи нутгийн зүүн хагаст баруун өмнөөс, бусад нутгаар баруун өмнөөс хойш эргэж секундэд 6-11 метр, Алтайн салбар уулс болон говийн бүс нутгийн баруун өмнөд хэсгээр секундэд 15-17 метр хүрч ширүүснэ.
Хүрэнбэлчир орчмоор 10-15 хэм, Монгол-Алтай, Хөвсгөлийн уулархаг нутаг, Дархадын хотгор, Идэр, Тэс, Завхан, Заг, Ерөө, Туул, Тэрэлж голын хөндийгөөр 3-8 хэм хүйтэн, Их нууруудын хотгор болон говийн бүс нутгийн өмнөд хэсгээр 4-9 хэм дулаан, бусад нутгаар 3 хэмийн хүйтнээс 2 хэм дулаан байна.
УЛААНБААТАР ХОТ ОРЧМООР: Багавтар үүлтэй. Цас орохгүй. Салхи баруун өмнөөс секундэд 4-9 метр. 0-2 хэм хүйтэн байна.
БАГАНУУР ОРЧМООР: Багавтар үүлтэй. Цас орохгүй. Салхи баруунаас секундэд 5-10 метр. 5-7 хэм хүйтэн байна.
ТЭРЭЛЖ ОРЧМООР: Багавтар үүлтэй. Цас орохгүй. Салхи баруунаас секундэд 4-9 метр. 3-5 хэм хүйтэн байна.
2025 оны арваннэгдүгээр сарын 12-ноос 16-ныг хүртэлх
цаг агаарын урьдчилсан төлөв
12-нд Дархадын хотгор, Хэнтийн уулархаг нутаг, Дарьгангын тал нутгаар, 13-нд Монгол-Алтайн уулархаг нутгаар, 14-нд баруун болон төвийн аймгуудын ихэнх нутгаар, 15-нд төвийн аймгуудын ихэнх, говийн аймгуудын нутгийн зарим, зүүн аймгуудын нутгийн хойд хэсгээр цас орж, цасан шуурга шуурна. Салхи 13-нд Алтайн салбар уулсаар, 14-нд ихэнх нутгаар, 15-нд говь, тал, хээрийн нутгаар, секундэд 15-17 метр хүрч ширүүснэ. Хүрэнбэлчир орчмоор шөнөдөө 23-28 хэм, өдөртөө 9-14 хэм, Завхан голын эх, Алтай, Хангай, Хөвсгөл, Хэнтийн уулархаг нутаг, Идэр, Тэс, Туул, Тэрэлж голын хөндийгөөр шөнөдөө 17-22 хэм, өдөртөө 4-9 хэм, говийн бүс нутгийн өмнөд хэсгээр шөнөдөө 2-7 хэм хүйтэн, өдөртөө 4-9 хэм дулаан, бусад нутгаар шөнөдөө 10-15 хэм, өдөртөө 2 хэмийн дулаанаас 3 хэм хүйтэн байна. 14-нд нутгийн баруун хэсгээр, 15-нд ихэнх нутгаар хүйтний эрч чангарна.
Цаг үе
Б.Баттулга: КОП17 хурлын түр байгууламжийн төслийн талбайд есөн нэр төрлийн 4500 гаруй мод бут шинээр суулгаж, тохижуулна
НҮБ-ын Цөлжилттэй тэмцэх конвенцын талуудын 17 дугаар бага хурлыг Монгол Улсад 2026 оны наймдугаар сарын 17-28-нд зохион байгуулна. Нийслэлийн зүгээс уг хурлын авто зам, түр байгууламж, тохижилт, шугам сүлжээ зэргийг хариуцна. Энэ хүрээнд БОУАӨ-ийн сайд Б.Батбаатар, нийслэлийн Засаг даргын нэгдүгээр орлогч Т.Даваадалай болон холбогдох ажлын хэсэг Үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэнд ажиллалаа.
КОП17 Хөрөнгө оруулалт, бүтээн байгуулалтын газар ОНӨААТҮГ-ын дарга Б.Баттулга “КОП17 хурлын түр байгууламжийн харилцаа холбооны шилэн кабель сүлжээ таталт бүрэн дууссан. Ус хангамж болон ариутгал татуургын систем суурилуулах ажил 88, цахилгаан хангамж болон авто зогсоолын угсралтын ажил 45 хувьтай байна. Хурлын түр байгууламжийн төслийн талбайд нийт есөн нэр төрлийн 4500 гаруй мод бут шинээр суулгаж, ургуулж тохижуулна. Хурал дууссаны дараа хотын иргэд чөлөөт цагаа зөв боловсон өнгөрүүлэхэд тохиромжтой ногоон байгууламж болон үлдэх юм” гэв.
БОУАӨ-ийн сайд Б.Батбаатар “Уг хурлыг зохион байгуулах Үндэсний хороог энэ оны хоёрдугаар сард байгуулсан. Үндэсний хорооны даргаар ажиллаж байгаагийн хувьд аливаа шийдвэрийг цаг тухай бүрт хурдан шуурхай гаргаж, олон улсын энэхүү томоохон хурлыг амжилттай зохион байгуулахын төлөө нийслэлтэй хамтран ажиллана” гэлээ.
НҮБ-ын Цөлжилттэй тэмцэх конвенцын талуудын 17 дугаар бага хуралд дэлхийн 190 гаруй орны 10 мянга орчим төлөөлөгч оролцож, тус хурлын үеэр цөлжилт, газрын доройтол, ган, бэлчээр зэрэг хүн төрөлхтний өмнө тулгамдаж буй байгаль орчны асуудал, сорил, тэдгээрийг шийдвэрлэх, арга зам, шийдлийг хэлэлцэх юм.


-
Үзэл бодол2021/08/23
Г.Занданшатар: Авлигын дагнасан шүүхтэй болох талаар судалж танилцуулахыг даалга...
-
Улстөр нийгэм2023/11/01
Үндэсний Батлан хамгаалахын их сургуульд “Шударга ёсны клуб” байгуул...
-
Цаг үе2025/03/27
Улаанбаатарт өдөртөө 9 хэм хүйтэн
-
Урлаг спорт2023/02/13
Улсын аварга шалгаруулах тэмцээнээс дөрвөн алт, нэг мөнгөн медаль хүртлээ
