Шударга мэдээ
Urug.mn, Zarig.mn ёс зүйн алдаа гаргаагүй
Монголын Хэвлэл мэдээллийн зөвлөлийн Сонин, сайт, сэтгүүлийн /ССС/ Ёс зүйн хорооны 2020 оны эхний улирлын хурал 4 дүгээр сарын 9-нд боллоо. Коронавирүсийн халдвараас сэргийлэн тогтоосон хөл хорионы дэглэмээс шалтгаалан, хурлыг онлайнаар зохион байгууллаа.
Энэ удаагийн хуралд нийт 8 гомдол хэлэлцсэнээс 6-д нь дүгнэлт гаргаж, 2 гомдлыг Гомдол хүлээж авах, барагдуулах журмын (ГХАБЖ) дагуу хамтарсан хороогоор шийдвэрлүүлэх, Итгэлийн хороо байгуулан хэлэлцэхээр шийдвэрлэлээ. Энэ хоёр заалтыг аль алийг нь анх удаа хэрэглэсэн тохиолдол боллоо. Хэвлэл мэдээллийн зөвлөл нь Радио, телевизийн болон ССС-ийн Ёс зүйн хоёр хороотой. Хэрвээ гомдол гаргагч Ёс зүйн хорооны шийдвэрийг дахин хэлэлцүүлэх хүсэлт гаргавал уг гомдлыг ГХАБЖ-ын 7.2-ийн дагуу хоёр хорооны хамтарсан хурлаар шийдэх журамтай.
Харин ГХАБЖ-ын 5.7-д “Хэвлэл мэдээллийн ёс зүйн зарчмын 8-д заасан мэргэжлийн үүргийг баталгаажуулах зорилгоор ХМЗ Итгэлийн хороотой байна. Гомдол гаргагч, хариуцагч талуудаас ирүүлсэн хамгаалагдах ёстой эх сурвалжийн тухай мэдээллийг тус хороо хүлээн аваад, энэ тухай мэдээллийг эх сурвалжийн найдвартай байдлыг алдагдуулахгүйгээр ёс зүйн хороонд дамжуулна. Итгэлийн хороонд Ёс зүйн хороон дарга нар, ХМЗ-ийн гүйцэтгэх захирал орно. Сонирхлын зөрчил гарах тохиолдолд Итгэлийн хорооны гишүүнийг нэмэлт төлөөлөгчөөр орлуулна. Холбогдогч талууд энэ талаар хүсэлтээ гаргахад хороо тухайн гомдлыг хэлэлцэж эхлэхээсээ өмнө хүсэлтийг хүлээн авах эсэхээ шийднэ” гэж зааснаар нэг гомдлыг барагдуулахаар боллоо.
Итгэлийн хороо байгуулах нь өнгөрсөн 2019 онд журманд оруулсан шинэ зохицуулалт юм.
Urug.mn сайтын “Эрдэнэт” үйлдвэрийн талаарх мэдээлэл ёс зүй зөрчөөгүй
Мэдээллийн urug.mn сайтад 2020 оны 2 дугаар сарын 6-ны өдөр “Эрдэнэт үйлдвэрийн мөнгө ёолдоггүй ба дураараа дургигчид” гарчигтай эрэн сурвалжилсан материал нийтлэгдсэн. Энэ нийтлэлдээ “Эрдэнэт” үйлдвэрээс зарласан түлш шатахуун нийлүүлэх тендерт оролцон ялсан “Сод Монгол” групп “Эрдэнэт” үйлдвэрийн удирдлагатай хавсран ажиллаж энэ тендерт ялсан тухай өгүүлсэн.
Харин “Сод Монгол” групп уг нийтлэлд дурдагдсан баримтуудаа urug.mn нягтлаагүй, байгууллагын үйл ажиллагааг санаатайгаар мушгин гуйвуулж гүтгэн доромжилсон, мэргэжлийн давуу байдлаа ашиглан худал мэдээлэл тараасан гэж үзэн ХМЗ-д гомдол ирүүлжээ.
Хороо дээр дурдсан мэдээг сэтгүүл зүйн ёс зүйн хэм хэмжээний хүрээнд авч үзээд сайтын редакц зарчмын дагуу ажилласан гэсэн дүгнэлтийг гаргалаа. Тухайлбал, нэгд, сэтгүүлч “Шилэн данс дээрх бодит гүйлгээ”, “Бараа материал худалдан авах тухай санал, үндэслэл” зэрэг бичгийн эх сурвалжуудыг баримт болгон ашигласан, түүнийгээ ч тодорхой дурдсан, хоёрт, энэ нийтлэлд хэт дэврүүлсэн, хөөргөсөн зүйл байхгүй, сэтгүүлч баримтын дагуу дүгнэлт хийсэн, гуравт, сэтгүүлч мэдээллийг цуглуулж, олсон мэдээлэлдээ тулгуурлан ажилласан байх тул “Мэдээллийг мушгин гуйвуулах, бусдыг гүтгэх, доромжлох, мэргэжлийн давуу байдлаа урвуулан мэдээллийг хувийн зорилгод ашиглахгүй. Мөн мэдээлэх, эс мэдээлэхийн тулд аливаа хэлбэрийн авлига авахаас татгалзана” гэснийг зөрчөөгүй хэмээн үзлээ.
Zarig.mn алдаа гаргаагүй
Zarig.mn сайтад 2020 оны 1 дүгээр сарын 30-ны өдөр нийтлэгдсэн “Орхон аймгийн иргэн Г нь бусдад хутгалуулж хүнд гэмтжээ, гэтэл гэмт этгээд “хонгил” ярьж хариуцлагаас бултаж байна” гарчигтай нийтлэлд иргэн Э.Б-гээс гомдол ирсэн байна.
Гомдол гаргагч тус редакцийг дээрх мэдээг бэлтгэхдээ шүүхээр эцэслэн шийдэгдээгүй, мөрдөн байцаалтын шатанд байгаа хэргийн нууцыг нийтэд задалж, хувь хүний нэр хүндийг улс төрийн зорилгоор санаатайгаар гутаасан, тухайн өдрөөс хойш тус сайтын сэтгүүлч өөрийн фэйсбүүк хуудсаараа дамжуулан гэмт этгээд хэмээн гүтгэн доромжилж байгаад гомдолтой байна гэжээ. Харин редакц үүнтэй холбогдуулж хариу тайлбар ирүүлээгүй.
Zarig.mn сайтын энэ материалд хуулийн холбогдох байгууллагад шалгагдаж байгаа хэрэгт хохирогч болон хэргийг хянаж байгаа прокурорыг эх сурвалж болгож, хэрэг шийдэгдэхгүй сунжирч байгааг мэдээлжээ.
Хохирогч иргэний яриа, прокурорын тодруулгатай, ямар нэгэн байдлаар нөлөөллийн шинж агуулаагүй тул иргэн Э.Б-гийн гомдол үндэслэлгүй юм.
Сайтууд ташаа мэдээлэл түгээжээ
2020 оны нэгдүгээр сарын 15-ны өдөр ulsturch.mn сайт болон бас нэгэн сайтад “Д.Жигжиднямаа, Б.Цогтгэрэл нарыг чөлөөлөх шуурхай хурал Москвад болж байна” ижил гарчигтай мэдээлэл нийтлэгджээ. Энэ мэдээлэл нь бодитой биш ташаа мэдээлэл гэсэн гомдлыг Улаанбаатар төмөр замын Хууль зүйн албанаас ирүүлсэн юм.
Хоёр сайтын редакц мэдээллээ өөр бусад мэдээллийн сайтуудаас авахдаа мэдээллээ баталгаатай эсэхийг нягтлаагүй гэсэн тайлбарыг ирүүлжээ. Тиймээс энэ хоёр сайт нь Ёс зүйн зарчмын 1.1-т заасан “Мэдээлэл нь үнэнд нийцсэн эсэхийг баталгаажуулж, санамсаргүй алдаа гаргахаас зайлсхийнэ” гэснийг зөрчсөн гэж Хороо дүгнэлээ. Ингэхдээ нөгөө сайт нь хариу тайлбартаа уучлалт гуйж, залруулга гаргахаа мэдэгдсэн тул сайтын нэрийг олон нийтэд зарлахгүйгээр зөрчлийг мэдээлэх шийдвэр гаргасан юм.
Дундговь аймгийн прокурорын талаарх мэдээлэл хэд хэдэн зарчим зөрчжээ
“Үндэсний шуудан” сонины 2020 оны 1 дүгээр сарын 28-ны өдрийн №18/3483/ дугаарт нийтлэгдсэн “Дундговь аймгийн Засаг дарга О.Бат-Эрдэнэ, прокурорын дарга С.Гансэлэм нарыг шалгаж байна” гарчигтай мэдээлэлд Монгол Улсын Ерөнхий Прокурорын газраас гомдол ирүүлжээ.
Гомдол гаргагч ирүүлсэн гомдолдоо энэхүү нийтлэлд дурдагдсан прокурор С.Гансэлэмийн талаарх мэдээллүүд нь “огт үндэслэлгүй, худал мэдээлэл түгээсэнд, прокурорын байгууллага болон прокурорын нэр төр, алдар хүндэд халдсан, хараат бус байдалд нөлөөлсөн агуулга бүхий ташаа мэдээлэл” гэжээ. “Үндэсний шуудан” сонины редакц ирүүлсэн хариу тайлбартаа “баттай эх сурвалжаас авсан мэдээлэл” учраас нийтлэлээ ташаа гэж үзэхгүй байгаа гэдгээ илэрхийлсэн байна.
Гэсэн ч Монгол Улсад үйлчилж буй хууль тогтоомжоор аливаа мөрдөн шалгасан гэмт хэргийг Прокурорын байгууллага хянан үзэж шүүхийн шат руу шилжүүлэх эсэхийг шийддэг. Ийм эрх бүхий байгууллага “Үндэсний шуудан” сонины мэдээллийг няцааж буй тул 1.1-т заасан “Мэдээлэл нь үнэнд нийцсэн эсэхийг баталгаажуулж, санамсаргүй алдаа гаргахаас зайлсхийнэ” гэснийг зөрчсөн, мөн нийтлэлд тодорхой эх сурвалжийг дурдаагүй тул 1.2-т заасан “Эх сурвалжийн баталгаатай эсэхийг нягталж, тодорхой дурдахыг эрмэлзэнэ” гэснийг зөрчсөн, мэдээлэлд дурдсан хууль зөрчсөн үйлдлүүдийг баталгаажуулаагүй, эх сурвалжаар нотлоогүй учир 1.6-д заасан “Баталгаагүй мэдээлэл, таамаглал, ам дамжсан яриаг таамаг хэмээн тодорхой дурдана” гэснийг зөрчсөн, буруутгагдаж буй төрийн албан хаагч эсвэл эрх бүхий байгууллагаас уг асуудалтай холбоотой тайлбар аваагүй, үнэнд нийцсэн эсэхийг баталгаажуулж, тодруулаагүй учир 1.8-д заасан “Буруутгагдсан, шүүмжлэгдсэн этгээдэд тайлбар өгөх боломж олгоно” гэснийг зөрчсөн гэсэн дүгнэлтийг гаргалаа.
Ёс зүйн зарчмын 3 дахь мөрдлөгийг зөрчжээ
“UB Post” сонинд 2019 оны зургадугаар сарын 27-ны дугаарт “The threat of radicalism under our nose” /Хамар доорх радикалист үзлийн аюул/ гарчигтай нийтлэл гарсан бөгөөд уг нийтлэлд Сири улсын иргэн Зеад Камал гомдол ирүүлсэн. Уг гомдолтой холбоотойгоор редакц хариу тайлбартаа энэ асуудлаар гомдол гаргагч хууль хяналтын байгууллагад мөн гомдол гаргасан байгааг харгалзан үзэж гомдлыг түдгэлзүүлэх эсвэл хойшлуулж өгөхийг хүссэн. Хороо редакцийн хариу тайлбарыг харгалзан үзэж хоёр удаагийн хурлаар хойшлуулаад байсан юм. Тус гомдолтой холбоотойгоор анхан шатны шүүхийн шийдвэр гарсан тул хороо энэ удаагийн хурлаар гомдлыг хэлэлцэж шийдвэрлэлээ. Гомдол гаргагч редакцийг Хэвлэл мэдээллийн ёс зүйн зарчмын 1.1, 1.2, 2.3, 3, 4, 4.2, 6 гэсэн долоон зарчим зөрчсөн гэж үзсэнийг хороо хэлэлцээд зөвхөн 3-т заасан “Хэнийг ч арьс өнгө, яс үндэс, гарал угсаа, хүйсийн байдал, нас, хөгжлийн бэрхшээл, эрүүл мэнд, бэлгийн чиг баримжаа, шашин шүтлэг, гэр бүлийн байдлаар нь ялгаварлан гадуурхалтын золиос болгохгүй” гэснийг зөрчсөн, харин бусад заалтуудыг зөрчөөгүй хэмээн дүгнэлээ.
Бэлтгэсэн Д.НАРАНТУЯА
Шударга мэдээ
Эдийн засагч, эрдэмтдээс бүрдсэн баг Нийгмийн даатгалын санд хяналт тавина
Нийгмийн даатгалын үндэсний зөвлөлийн дэргэд Олон нийтийн хяналтын зөвлөл болон Орон тооны бус мэргэжлийн хороог байгуулж, Гэр бүл, хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын сайд Л.Энх-Амгалан гишүүдийг хүлээн авч уулзлаа.
Сонгон шалгаруулалтыг нээлттэй зарлаж, Олон нийтийн хяналтын зөвлөлд төрийн болон төрийн бус байгууллагын төлөөллөөс гадна хөрөнгө оруулалт, даатгуулагчийг төлөөлсөн долоон гишүүн сонгогдсон.
Мөн Орон тооны бус мэргэжлийн хороонд эрсдэл,тооцоолол, хөрөнгө оруулалт, аудит хариуцсан есөн гишүүн сонгогдсон юм.
Нийгмийн даатгалын үндэсний зөвлөлд Нийгмийн даатгалын сангийн чөлөөт үлдэгдэл мөнгөн хөрөнгийг өсгөж арвижуулах үүргийг хүлээдэг.
Үүнд мэргэжлийн хорооны гишүүд судалгаа, баримтуудыг гаргаж мэргэжлийн зөвлөгөө, мэдээллээр хангаж ажиллана.
Хяналтын зөвлөлийн гишүүд Нийгмийн даатгалын үндэсний зөвлөлийн гаргасан шийдвэр, хэрэгжилтэд хяналт тавина.
Нийгмийн даатгалын чөлөөт үлдэгдэл болох мөнгөн хөрөнгийг дөрвөн зүйлд зарцуулахаар хуульд заасан байдаг.
Засгийн газраас гаргасан бонд болон Монголбанкны үнэт цаас худалдаж авч болно. Мөн Төрийн сангийн нэгдсэн сан болон арилжааны банканд хадгалж болох зохицуулалтыг хийсэн.
Цаашид Нийгмийн даатгалын үндэсний зөвлөлийн дэргэдэх Олон нийтийн хяналтын зөвлөл, орон тооны бус мэргэжлийн хороод нь сангийн хөрөнгийг эрсдэлээс хамгаалах чиг үүрэгтэй ажиллана гэж Гэр бүл, хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яамнаас мэдээллээ.
Шударга мэдээ
“Эрдэнэс Монгол” нэгдэлд хэрэгжих дараагийн реформыг дэмжлээ
Засгийн газрын ээлжит хуралдаан 2024 оны арваннэгдүгээр сарын 20-нд болж дараах асуудлыг хэлэлцэн шийдвэрлэлээ.
“Эрдэнэс Монгол” нэгдлээс хэрэгжүүлсэн манлайлал, засаглал, нэгдлийн үйл ажиллагаа, үр дүнг сайжруулах тогтолцооны шинэчлэл, Үндэсний баялгийн санг бүрдүүлэх реформын хүрээнд авч хэрэгжүүлж буй арга хэмжээний талаар Засгийн газрын гишүүдэд танилцууллаа.
“Эрдэнэс Монгол” нэгдэл засаглал, үйл ажиллагааны менежментээ сайжруулж тогтолцооны шинэчлэлийг хэрэгжүүлж ажилласны үр дүнд 2023 онд 599.6 мянган тонн зэсийн баяжмал, 35.1 сая тонн нүүрс олборлож, борлуулалтын орлого 14.9 их наяд, цэвэр ашиг 4.5 их наяд төгрөгт хүрч, улс болон орон нутгийн төсөвт 4.5 их наяд төгрөгийн татвар төвлөрүүлжээ. Энэхүү амжилтын үр дүнд гадаад валютын албан нөөцийн 77 хувь буюу 3.6 тэрбум ам.долларыг Монгол банканд төвлөрүүлж, нэгдлийн толгой компани 200.0 тэрбум, нэгдлийн хэмжээнд 394.0 тэрбум төгрөгийн хуримтлагдсан өр төлбөрийг төлж барагдуулжээ.
Нэгдлийн үйл ажиллагаа сайжирч, санхүүгийн үзүүлэлт дээшилсэн нь “Эрдэнэс Тавантолгой” ХК-ийн хувьцаа эзэмшигчдэд ногдол ашиг хуваарилах боломжийг бүрдүүлж тус компанийн 2022, 2023 оны цэвэр ашгаас ногдол ашиг хуваарилсан.
Түүнчлэн Монгол Улсын Үндсэн хуулийн суурь зарчмыг хангах, газрын хэвлийн баялгийн үр өгөөжийг Үндэсний баялгийн санд төвлөрүүлэх замаар иргэдэд тэгш, шударга хүртээх, түүний үр өгөөжийн дийлэнх нь ард түмэнд ногдож байх үзэл санааг хэрэгжүүлэх Үндэсний баялгийн сангийн тухай хуулийг Улсын Их Хурлаар хэлэлцүүлэн батлуулсан нь Монгол хүн баялагтаа эзэн байх хууль эрх зүйн үндсийг бүрдүүлсэн төдийгүй “Эрдэнэс Монгол” нэгдлийн эрхзүйн байдал, тогтвортой үйл ажиллагааг явуулах эрхзүйн үндсийг бий болгосон юм. Хуулийн хэрэгжилтийн хангуулж 2024 онд “Эрдэнэс Монгол” нэгдэл 500 тэрбум төгрөгийг Хуримтлалын санд төвлөрүүлснээр 10,000 айл өрх орон сууцны хөтөлбөрт хамрагдах боломжийг бүрдүүлсэн. “Эрдэнэс Монгол” нэгдэл Үндэсний баялгийн сангийн орлогыг нэмэгдүүлэх дараагийн цогц шинэчлэлийн реформыг хэрэгжүүлэхээр төлөвлөж байна.
Танилцуулгатай холбогдуулан, Үндэсний баялгийн сангийн орлогыг нэмэгдүүлэх зорилгоор төрийн өмчит уул уурхайн компанийн засаглал, үйл ажиллагаа, үр ашгийг сайжруулах замаар хуримтлалын санд ногдох орлогыг нэмэгдүүлэх, эрдэс баялгийн үр өгөөжийг ард түмэнд тэгш, шударга хүртээхэд чиглэсэн цогц шинэчлэлийн реформыг үргэлжлүүлэн хэрэгжүүлж ажиллах,
"Ган үйлдвэрлэлийн цогцолбор", "Барилгын материал үйлдвэрлэлийн цогцолбор", "Нүүрс-химийн цогцолбор", "Жонш боловсруулах цогцолбор", "Кокс-химийн цогцолбор" үйлдвэрлэл, технологийн паркуудыг байгуулах газрыг улсын тусгай хэрэгцээнд авах асуудлыг эрчимжүүлэх,
Үйлдвэрлэл технологийн паркт эрхлэх үйлдвэрлэлийн салбар, үйл ажиллагааны чиглэл, бүтээгдэхүүний төрөл, паркийн байршлын жагсаалтад “Эрдэнэс Монгол” ХХК-ийн хэрэгжүүлэх үйлдвэрлэл технологийн зургаан паркийг оруулах зэрэг асуудлыг Засгийн газрын хуралдаанаар хэлэлцүүлэн шийдвэрлүүлэхийг үүрэг болголоо.
Мөн экспортыг эрчимжүүлэх, гадаад валютын орлогыг нэмэгдүүлэх зорилгоор “Эрдэнэс Монгол” нэгдэлд Төрийн болон төрийн өмчийн оролцоотой хуулийн этгээдүүдийн эзэмшлийн ачааны вагоны хуваарилалтыг нэмэгдүүлэх арга хэмжээ авч ажиллахыг холбогдох албан тушаалтнуудад даалгалаа.
Шударга мэдээ
Гол нэрийн зарим хүнсний барааны үнэ ямар байна вэ
Улаанбаатар хотод 2024 оны 11 дүгээр сарын 18-ны байдлаар гол нэрийн зарим хүнсний барааны үнэ өмнөх сартай харьцуулахад өөрчлөлтгүй, өмнөх 7 хоногоос 0.2 хувиар өссөн байна.
2024 оны 11 дүгээр сарын 18-ны байдлаар аймгийн төвүүдэд зарагдаж байгаа гол нэрийн зарим хүнсний барааны дундаж үнийг Үндэсний статистикийн хорооноос танилцуулж байна.
