Цаг үе
Улс орнуудын сонин хачин хуулиудаас...
Хаана ч явсан инээх ёстой...
Италийн Милан хотод эмнэлэг болон оршуулах ёслолоос бусад газар үргэлж нүүрэндээ инээмсэглэл тодруулж явах ёстой гэсэн хууль үйлчилдэг ажээ. Энэ нь магадгүй Милан хот олон гайхалтай газруудтайгаас гадна, жуулчдын хамгийн ихээр очих дуртай хотуудын нэг байдагтай холбоотой биз ээ
Хааны ордонд амьсгал хурааж болохгүй...
"Westminster" ордон нь хааны гэр бүлийн өмч юм. Тэд тус ордонд хааны гэр бүлийн ёсоор амьдарч, тус ёсоор үхдэг байна. Мөн энэхүү ордонд амьсгал хурааж, амьдралаа цэглэх нь тэдний хувьд нэрийн төрийн хэрэг хэмээдэг билээ. Харин "Westminster" ордонд хааны цусан төрлөөс өөр хүмүүс амьсгал хураахыг хориглодог бөгөөд хэрэв хэн нэгэн нас барвал "St. Thomas"-ийн эмнэлэг рүү хүргэж, тэнд нас барсан хэмээн тэмдэглэж үлдээдэг байна.
Гахайндаа "Напалеон" гэж нэр өгч болохгүй...
Францын засгийн газраас гахайдаа агуу их удирдагч болох Наполеоны нэрийг өгч болохгүй гэсэн хатуу хуулийг гаргаж байжээ. Харин бидний сайн мэдэх амтат бялууг Наполеон гэж нэрлэхийг хориглодоггүй аж.
Сайхан биетэй бол нүцгэлж болно...
Италийн Тропеа гэх хотод наран шарлагийн газар нүцгэлэх тухай хачирхалтай хууль байдаг бөгөөд уг хуулинд "Хэрвээ тухайн эмэгтэй тарган, царай муутай бол олон хүн цуглардаг наран шарлагийн газар нүцгэлж болохгүй. Харин эсрэгээрээ гоолиг сайхан биетэйгээс гадна, гоо үзэсгэлэнтэй бол нүцгэлж болно." хэмээн заажээ. Энэ нь залуу эмэгтэй гоо сайхнаа бусдад үзүүлж байгаа хэрэг гэж үздэг байна. Тэгэхээр та уг хотод очиж, наран шарлагийн газар дээрх нүцгэн залуухан охидыг харж болох нь ээ.
Гал гарах үеэр юм идэж болохгүй...
АНУ-ын Чикаго хотод гал гарч буй барилга дотор ямар нэгэн байдлаар юм идэхийг хориглодог ажээ. Тэр тусмаа амттай пицца болон төрөл бүрийн амттан идэхийг зөвшөөрдөггүй юм. Харин энэхүү хуулийг хотын иргэд дуу нэгтэйгээр эсэргүүцдэг байна.
Үхэр маллавал татвар төлнө...
2008 оноос Эстонид үхэр маллахад татвар авдаг болсон бөгөөд энэ нь улс орны байгаль орчныг бохирдуулж байна гэж үзсэнтэй холбоотой юм. Эстонын засгийн газраас ард иргэддээ хандан үхэр нь агаарыг бохирдуулдаг "метан" гэх зүйлийг их хэмжээгээр ялгаруулдаг хэмээн хэлсэн байна. Сонирхолтой нь нохой болон муур тэжээхэд татвар авдаггүй ажээ.
Бохь зажилж болохгүй...
Сингапурт 2004 оноос хойш гудамжинд бохь зажлахыг хатуу хориглох болсон бөгөөд зөвхөн эмчийн заавар зөвлөгөөгөөр эмчилгээний зориулалттай бохь зажилж болдог байна. Энэ нь хүмүүс гудамж талбайг бохирдуулдагтай холбоотойгоос гадна, зорчигчид метрогоор үйлчлүүлэхдээ хаалганд нь бохь ихээр нааж, хүндрэл учруулдаг байжээ.
Таргалахыг хориглоно...
2009 оноос хойш Японд их хэмжээгээр жин нэмэхийг хоригложээ. 40 насны эрэгтэйн хэвлийн тойрог 79 см байх ёстой бол, эмэгтэй хүнийх 65 см байх ёстой гэж үзсэн байна. Том биетэй сүмо бөхчүүдээрээ алдартай Япончуудын хувьд энэхүү хууль дүрэм нь байж боломгүй мэт санагдаж байж болох юм.
22:00 цагаас хойш 00 орж болохгүй...
Итгэх эсэх нь таны мэдэх хэрэг ч гэлээ, Швейцарт 22:00 цагаас хойш орон сууцанд 00-ын өрөө орохыг хориглодог байна. Энэ нь 00-ын усыг татах үед дуу чимээ гардагтай холбоотой бөгөөд бусдын ая тухыг үгүй хийнэ гэж үздэг ажээ. Харин уг асуудлыг сүүлийн үед сантехникийн шинэ шийдлээр шийдвэрлэх болсон гэнэ.
Хосууд гараа барилцах, үнсэлцэх хориглоно...
Хөгжил дэвшил, хөрөнгө мөнгөний ноён оргил болсон Арабын Нэгдсэн Эмират улсад хосууд гар гараасаа барилцан алхах, үнсэлцэх зэргийг хуулиндаа хориглож, зөрчсөн тохиолдолд мөнгөн торгууль ногдуулдаг байна. Маш олон жуулчид олон нийтийн газар үнсэлцсэн, тэврэлдсэн зэргээсээ болж цагдаад баригдаж, мөнгөн торгууль төлж, шоронд хоригдож байжээ.
Согтууруулах ундаа хэрэглэсэн эсэхийг шалгах төхөөрөмж авч яв...
Мэдээж согтууруулах ундаа уусан тохиолдолд машин жолоодож явна гэдэг хуулиас гадуур зүйл билээ. Харин Франц улсад жолооч нарыг согтууруулах ундаа уусан эсэхийг шалгадаг төхөөрөмжийг заавал авч явахыг шаарддаг байна. Хэрэв хуулийг зөрчиж, төхөөрөмжийг машиндаа авч яваагүй тохиолдолд 11 еврогийн мөнгөн торгууль ногдуулдаг аж.
Тагтаа хооллохыг хориглоно...
АНУ-ын Калифорни мужийн Сан Франциско хотод тагтаа хооллохыг хориглодог байна. Энэ нь нян бактери тарааж, хүмүүсийн эрүүл мэндэд аюул учруулах үйлдэл гэж үздэг төдийгүй тагтаа хооллож байгаа хүн харагдвал оршин суугчид шууд цагдаа дуудаж, асуудлыг шийдвэрлэж, хууль зөрчсөн этгээдийг баривчлахыг хүсдэг гэнэ.
Хамрын дусаагуур хэрэглэх нь хууль бус...
Харшил хөдөлж, ханиад хүрснээр хамар битүүрсэн үед бид дусаагуур авч хэрэглэдэг бол Япон улсад энэ нь хууль бус хэрэгт тооцогддог байна. Учир нь хамрын дусаалгад "псевдоэфедрин" гэх бодис агуулагддаг бөгөөд үүнийг донтуулах үйлчилгээтэй гэж үздэг тул Япон улсад тус бодисын орцтой бүтээгдэхүүнийг хэрэглэхийг хориглодог ажээ.
Хэрвээ та захиалсан хоолондоо цадаагүй бол...
Дани улсад нэгэн өвөрмөц, сонирхолтой хуулийг баримталдаг байх юм. Энэ нь хоолны мөнгөө төлөх, тооцоогоо хийхтэй холбоотой аж. Хэрвээ та захиалсан хоолондоо цадаагүй, өөрт тань таалагдаагүй бол тооцоогоо хийлгүй явж болох бөгөөд танд хэн ч юу ч хэлэхгүй гэнэ.
Цаг үе
Дэлхий дахинаа гадаад оюутнуудын урсгал Их Британи, Ази болон Дундад Ази руу чиглэжээ
АНУ нэгэн цагт гадаад оюутнуудын хамгийн их хүсдэг, мөрөөдлийн улс байсан бол өдгөө энэ байр сууриа алдаж эхэлжээ. Учир нь АНУ-ын Засгийн газраас баримталж буй цагаачлалын хатуу бодлого, визийн нөхцөл, шаардлагыг чангатгаж буй нь АНУ-ын нэр хүндтэй сургуулиудад элсэн суралцах хүсэлтэй оюутнуудын тоо буурахад нөлөө үзүүлж байна.
Үүний улмаас АНУ-ын нэр хүндтэй их, дээд сургуулиудад суралцах хүсэлтэй оюутнуудын тоо эрс буурч, тэдний дийлэнх нь Их Британи, Ази тивийн орнууд болон Дубай, Сингапур зэрэг шинэ чиглэлүүдийг сонгох болжээ.
Эх сурвалжийн мэдээлснээр АНУ-д суралцах хүсэлтэй оюутнуудын тоо 30-40 хувиар буурсны улмаас тус улс 7 тэрбум долларын эдийн засгийн алдагдал хүлээх эрсдэлтэй байна. Харин Их Британид эсрэгээрээ олон улсын бакалаврын түвшний элсэлт 2.2 хувиар өссөн үзүүлэлттэй байна.
Цар тахлын дараах нөхцөл байдал ч оюутнуудын сонголтод өөрчлөлт оруулжээ. Соёлын хувьд ижил төстэй, дасан зохицоход хялбар орнуудад суралцах хандлага эрчимжиж, Малайз, Хонгконг, Сингапурт суралцах сонирхол ихэссэн байна. Тухайлбал, Хонгконгийн Шинжлэх ухаан, технологийн их сургуулийн бакалаврын элсэлт 40 хувиар нэмэгдсэн байна.
Мөн өмнө нь боловсролын чиглэлээр тэр бүр анхаарал татдаггүй байсан Арабын Нэгдсэн Эмират улсын гадаад оюутнуудын тоо 2024-2025 онд 33 хувиар өсжээ. Дубайд байрлах олон улсын сургуулиудын салбар кампусууд өргөжин хөгжиж, бүс нутгийн боловсролын шинэ төв болон төлөвшиж байна.
Үүнтэй адил Illinois Tech, Arizona зэрэг АНУ-ын их сургуулиуд Казахстан улсад салбараа нээж, Төв Азийг олон улсын боловсролын шинэ зангилаа болгох алхмууд хийгдэж байна.
Эх сурвалж: ГИХГ
Цаг үе
Цахилгаан дугуй, скүүтэрийн зогсоол хийж байна
Нийслэлийн ИТХ-ын дарга бөгөөд Нийслэлийн гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх ажлыг зохицуулах салбар зөвлөлийн дарга А.Баяр өнгөрсөн зургаадугаар сарын 18-нд явган зорчигчийн зам дээр замбараагүй байршуулсан мопед, скүүтэрийг цэгцлэх асуудлаар “Eco bike”, “Таbо” компанийн төлөөлөл болон Тээврийн цагдаагийн алба, Замын хөдөлгөөний удирдлагын төв, Нийслэлийн Замын хөгжлийн газрын удирдлагатай уулзсан.
Энэ үеэрээ гудамж талбайд эмх замбараагүй байршуулсан цахилгаан дугуй, скүүтэрийг тодорхой таних тэмдэг бүхий зогсоолтой болгохыг Нийслэлийн Замын хөгжлийн газрын дарга Б.Одбаярт үүрэг болгосон.
Тэгвэл өчигдрөөс Бага тойруу дотор 105 байршилд 2460 ширхэг цахилгаан дугуй, мопед, скүүтэрийн тэмдэг тэмдэглэгээ бүхий зогсоолыг хийж эхэллээ.
Өнөөдрийн байдлаар Мөнгөн завъяагийн уулзвараас СУИС-ын уулзвар хүртэл 250 скүүтэр, мопед байршуулах боломжтой зогсоолыг тэмдэглэж байна.
Зориулалтын тэмдэг тэмдэглэгээ бүхий зогсоолд скүүтэр, мопедоо байршуулаагүй, явган иргэдийн зорчих хэсэгт саадтай, эмх замбараагүй байршуулсан түрээсийн үйлчилгээ эрхлэгч компанийн цахилгаан дугуй, скүүтэр, мопедыг наймдугаар сарын 21-ний өдрөөс эхлэн журамлаж ачих бөгөөд мотоцикл, суррон, мопед, скүүтэр тус бүрийг 30.000 төгрөгөөр торгох хүртэл арга хэмжээ авах гэнэ.
Түрээсийн үйлчилгээ эрхлэгчид өөрсдийн техникээ арчлах, зориулалтын зогсоолд байршуулах, иргэдэд төвөг, чирэгдэл болохгүй байх зэрэг үүргийг хүлээх юм.
Тээврийн цагдаагийн албанаас өгч буй мэдээллээр мопед, скүүтэрийг өдөрт дунджаар 18000 орчим хүн түрээсээр ашигладаг бөгөөд гудамж талбай, авто болон явган хүний зам, гарц, гүүр зэрэгт орхих, замбараагүй байршуулсаар байгаа нь хотын өнгө үзэмж, иргэдийн явганаар зорчих хөдөлгөөнд саад учруулж байна гэх гомдлын шалтгаан болсоор байна.
Эх сурвалж: НИТХ-ХМОНХА
Цаг үе
Нийслэлээс ус бохирдуулдаггүй, урьдчилан цэвэрлэх байгууламжтай үйлдвэр, ААН-үүдийг дэмжинэ
Улаанбаатар хотын ариутгах татуургын сүлжээнд нийлүүлэх хаягдал усны ахуйн бохирдол 40 хувь, эх үүсвэр тогтоогдсон үйлдвэрийн бохирдол 19 хувь, эх үүсвэр үл тогтоогдсон бохирдол 36 хувь, хөрсний нэвчилт, бороо үерийн усны бохирдол таван хувийг эзэлдэг.
Ялангуяа мах, махан бүтээгдэхүүний үйлдвэр, машин угаалгын газрууд бохирдол үүсгэхэд ихээхэн нөлөөлж байна.
Тиймээс бохирдуулагч үйлдвэрүүдийг бүртгэлжүүлэх, урьдчилан цэвэрлэх байгууламжтай болгох, стандартын шаардлага мөрдүүлэх ажлуудыг зохион байгуулахыг хотын дарга Х.Нямбаатар үүрэг болголоо.
Улаанбаатар хотын Төв цэвэрлэх байгууламжийн хүлээн авах сараалжийн байгууламжид хоногт дунджаар 1500-2000 кг хатуу хог хаягдал хүлээн авдаг. Үүнд нойтон хуурай салфетка, усанд уусдаггүй 00-ын цаас, үйлдвэрийн хог хаягдал, үс, ноос, хялгас, малын гаралтай дотор гэдэс, сэвс, цустай ус, өөх тос болон механик, органик бохирдлын агууламж өндөртэй бохир ус хамгийн ихээр бохирдлыг үүсгэдэг байна.
Улаанбаатар хотод 470 боловсруулах чиглэлийн үйлдвэр, 131 эмнэлэг, 170 ресторан, цайны газрыг цэвэр усаар хангаж, хэрэглээнээс гарсан хаягдал бохир усыг хүлээн авч, татан зайлуулж байна. Гэсэн хэдий ч урьдчилан цэвэрлэх байгууламжтай дөнгөж 34 үйлдвэр, аж ахуйн нэгж байдаг аж. Урьдчилан цэвэрлэх байгууламжтай үйлдвэр, ААН-үүдийг дэмжиж ажиллахаа хотын дарга Х.Нямбаатар хэллээ.
