Урлаг спорт
О.Сарантуяа Олон улсын хэмжээний мастер цол хүртлээ
Хүзүүндээ зүүх медалиа “дааж чадахгүй” болсон ч тэмцээн бүрт алгасалгүй оролцож, амжилт гаргаж яваа түүнийг Оросоогийн Сарантуяа гэдэг.
Тэрбээр 1994 онд тухайн үеийн 019 дүгээр ангид нөөцийн нярав албан тушаалд томилогдон 1997 онд Зэвсэгт хүчний 326 дугаар ангийг байгуулагдхад үргэлжлүүлэн 26 дахь жилдээ ажиллаж байна.
Тэрээр 2001 онд дэд ахлагч цол хүртэж, мөрдэстэй эмэгтэйчүүдийн эгнээнд орж, тус ангид Хими, инженерийн нярав албан тушаалд энгийнээр ажилладаг, шүхрийн спортын мастер зэрэгтэй.
“Хүн хөгширч үхдэггүй, хөшиж үхдэг” гэж хэлэх дуртай О.Сарантуяа “Олон улсын хэмжээний мастер”-ын болзол хангачихвал миний зорилго биелнэ хэмээн ярьж, зорилгынхоо төлөө хичээнгүйлэн зүтгэж ирсний илэрхийлэл нь 2015 онд хөнгөн атлетикаар тогтсон нормыг биелүүлж, “Спортын мастер”-ын болзол хангаж байжээ.
Энэ удаа түүний хүсэл биелж, 2020 оны 06 дугаар сарын 19-ны өдөр “Олон улсын хэмжээний мастер” цолоо Зэвсэгт хүчний 326 дугаар ангийн захирагч хурандаа С.Батболдоос гардан авлаа.
Анх 5 дугаар ангид байхаасаа л хөнгөн атлетикийн дугуйланд хамрагдаж ирсэн О.Сарантуяа тухайн үед дөрвөн төрөлт буюу өндөр, уртын харайлт, 100, 1500 метрийн гүйлт зэргээр зохиогддог байсан үеэс л гүйж эхэлсэн юм.
“Архангай аймгийн таван сумын дунд зохион байгуулагддаг спартакиадын тэмцээнд 7 дугаар ангидаа анх удаа, түүнээс хойш 10 дугаар ангиа төгсөн төгстөлөө тасралтгүй оролцож, 9 дүгээр ангидаа Пионер сурагчдын улсын аварга шалгаруулах VII спартакиадааас улсын чанартай тэмцээний анхны медалиа хүртэж байсан. Мөн өвөлдөө тэшүүрээр их гулгадаг хүүхэд байсан бөгөөд 8 дугаар ангидаа сум дундын спартакиадад орж I байрт эзэлж байсан маань тод санагддаг” хэмээн хуучилж суусан.
Одоо тэрбээр Зэвсэгт хүчний аварга шалгаруулах тэмцээний хөнгөн атлетикийн төрөлд 41-ээс дээш насны ангилалд оролцдог бөгөөд түүний нөхөр спортын мастер, дэд хурандаа Д.Энхбат мөн хөнгөн атлетикаар хичээллэдэг юм.
Өнгөрсөн оны 9 дүгээр сард Зэвсэгт хүчний 326 дугаар ангид зохион байгуулагдсан ЗХЖШ-ын цогцолбор шалгалтын өмнөх өдөр нь тэрбээр Өмнөговь аймагт зохион байгуулагдсан “Ахмад мастеруудын Улсын аварга шалгаруулах тэмцээн”-д оролцож, хос мөнгөн медаль өвөртлөн шөнөжингөө давхисаар өглөө нь ангидаа шууд ирээд аранзаа үүрэн шалгуулж байсан.
Энэ бүхнээс харахад түүний спортод ямар их хорхойтой, даруухан хирнээ дотроо том зорилго тээж яваа, спортоор хичээллэхийн ач холбогдлыг ойлгож мэдэрсэн, тамирчин бүсгүй гэдгийг илтгэнэ.
Тэмцээн уралдаанд оролцохдоо өөрийгөө хэрхэн дасгалжуулдаг, бэлтгэл сургуулилтаа яаж хийдэг талаар түүнээс тодруулахад, “Тусгайлсан багш байхгүй, уралдаан тэмцээнд оролцохдоо өөр баг, тамирчидтай хамтарч бэлтгэл хийдэг. Гэхдээ ихэвчлэн нөхрийнхөө заавар, зөвлөгөөг дагаж бэлтгэлээ хангадаг. Өөрөөр хэлбэл, гэр бүлийн хүн маань миний дасгалжуулагч...” хэмээн тайлбарлаж, цаашид өөрийн гэсэн шавиа төрүүлэх нууцхан бодол тээж явдгаа ч нуугаагүй.
Тэрбээр “Хөнгөн атлетик нь бүх спортын хаан гэдэг утгаар хичээллэхэд маш гоё спорт. Ямар ч үед гүйгээд ирэхэд сэтгэл сэргээд, тайвшрах шиг мэдрэмж төрдөг. Хүнд дасгал хөдөлгөөн маш чухал. Тиймээс заавал гүйлт гэлтгүй ямар нэгэн спортоор хичээллэж байх хэрэгтэй. Өөрсдийн сонирхдог спортоор хичээллэж, авьяас чадвараа хөгжүүлэн уралдаан, тэмцээнд оролцож байгаарай. Тэр нь цаашид амжилт болдог. Залуучуудыг дагуулаад бэлтгэл сургуулилт хийхийг хүсдэг. Тэмцээний ч гэлтгүй жирийн үед бэлтгэлээ таслахгүйг хичээх ба ажлын цагаар бол зав зайг ашиглан хийнэ. Тогтмол дасгал, сургуулилт хийж байж амжилтад хүрдэг учраас аль болох чадах чинээгээрээ өөрийгөө дасгалжуулдаг” гэж байлаа.
Эцэст нь тэрбээр “Энэхүү нэр хүндтэй шагналыг авсандаа туйлын их баяртай байна. Зэвсэгт хүчний 326 дугаар анги үүсэн байгуулагдсан цагаас өнөөдрийг хүртэл хамтарч ажиллаж ирсэн удирдлага, хамт олондоо энэ завшааныг ашиглаад баярлаж талархаж явдгаа илэрхийлье. Та бүхний юу санасан есөн цагаан хүсэл биелэх болтугай” гэсэн юм.
СҮҮЛИЙН ХОЁР ЖИЛИЙН ХУГАЦААНД ТҮҮНИЙ ҮЗҮҮЛСЭН АМЖИЛТУУД:
• Монголын хэт холын марафон гүйлтийн холбооны нэрэмжит гүйлтийн УАШТ-ий 10 км-ын зайд I байр алт 2017.04.29
• Монголын хэт холын марафон гүйлтийн холбооны нэрэмжит “Багахангай марафон” УАШТ-ий 10 км-ын зайд I байр; алт 2018.05.31
• “Алтан шипи-2018” мастеруудын хөнгөн атлетикийн УАШТ-ий дөрвөн төрөлд 100 метрт алт, 400 метрт хүрэл, 1500 метрт алт;
• Төв аймгийн Батсүмбэр сумын харьяат МУ, ЗХУ-ын цанын спортын мастер Б.Дамдинжав агсны нэрэмжит өвлийн спортын наадмын гүйлтийн цанын төрөлд I байр алт 2017.02.05
• “Тал нутгийн Монгол-2019” Олон улсын марафонд 5 км-ын зайд I байр, алт 2019.09.10
• Монголын хэт холын марафон гүйлтийн холбооны нэрэмжит “Багахангай марафон” УАШ 50 км-ын гүйлтийн төрөлд 35-49 насны ангилалд I байр эзэлж, алт 2019.05.29
• 2019 оны Ахмад мастеруудын хөнгөн атлетикийн УАШТ-д 45-49 насны ангиллын 100, 1500 км-ын хоёр төрөлд тус бүр II байрт шалгарч, хоёр мөнгө 2019.09.29
• Монгол Улсын холын зайн гүйлтийн нэрт тамирчин спортын мастер, улсын 24 удаагийн аварга зөвлөх багш Б.Вандан-Очирын нэрэмжит тэмцээний 100, 800 метрийн хоёр төрөлд оролцож мөнгө, хүрэл 2019.07.01
• Улаан-Үүд хотод хоёр дахь удаа зохион байгуулагдсан Олон Улсын найрамдал “PURE BAIKAL” тэмцээний 21 км-ын зайд мөнгө 2019.08.10-11
• “Ахмадын цаначдын УАШТ-2018”-д 2,5 км-ын зайд II байр мөнгө 2018.01.17
• “Солонгос-Монголын хамтарсан марафон 2019” тэмцээний 5 км-ын зайд мөнгө 2019.08.03
• БНӨСУ-ын Чежү аралд 2019.11.10-17, Малайз улсад 11.24-12.08-ны хооронд зохион байгуулагдсан Хөнгөн атлетикийн Азийн аварга шалгаруулах тэмцээнд тус тус оролцож хос хүрэл
• Ахмад цаначдын УАШТ-ий 3 км-ын зайд хүрэл 2019.03.11-14
• “Энхийг сахиулагчдын өдөр”-ийг тохиолдуулан зохион байгуулагдсан 5 км-ын гүйлтийн тэмцээнээс хүрэл 2019.05.29
• Монголын цанын холбооны нэрэмжит гүйлтийн цанын Ахмад мастеруудын УАШТ-ий 3 км-ын зайд III байр хүрэл 2017.01.24
• “Богдхан уулын трэйл 2019” Олон Улсын трэйл гүйлтийн тэмцээнд 50-55 насны 21 км-ын зайд III байрт шалгарч хүрэл 2019.07.28
• Улаанбаатар хотод зохион байгуулагдсан Монгол, Хятад, Улаан-Үүд гурван орны нөхөрсөг тэмцээнээс III байрт шалгарч хүрэл 2019.09.03
• “Итгэл найдвар, Боломж-Улаанбаатар 2019” Бүх нийтийн марафон гүйлтийн 21 км-ын зайд III байр хүрэл 2019.09.14
• Солонгос улсын Daegu хотод Их мастеруудын ДАШТ-ий 8 км-ын зайд Дэлхийн аваргын хүрэл 2017.03.27
• Олон улсын цахим гүйлтийн тэмцээнд Зэвсэгт хүчний 326 дугаар ангиас 10 офицер, ахлагчийн хамт багийн ахлагчаар оролцож, 56 багийн дүнгээр IV байр 2020.05.23-25
• Хэнтий аймагт зохион байгуулагдсан улсын V их наадмын 3 км-ын зайд III байр 2019.08.26-27
• Улаанбаатар марафон-2019 Олон Улсын гүйлтийн тэмцээний 21 км-ын 34-54 насны ангилалд VI байр 2019.05.18
Урлаг спорт
Хүүхдийн марафоныг Үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэнд зохион байгуулна
Хүний эрхийн Үндэсний Комиссоос “Хүүхэд бүр ялагч-Хүүхэд бүр хамгаалагч” хүүхдийн марафоныг хоёр дахь удаагаа Үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэнгийн “Цагдаа” талбайд 2025 оны тавдугаар сарын 31-ний өдөр зохион байгуулна. Гүйлтийн арга хэмжээ нь 6-17 насны ангиллаар зохион байгуулагдах тул оролцох боломжтой. Цахим бүртгэл 2025 оны 05 дугаар сарын 28-ны өдрийг хүртэл үргэлжилнэ.
Уг арга хэмжээ нь үе тэнгийн дээрэлхэлт, ялгаварлан гадуурхалтыг таслан зогсоох, түүний хор уршиг, сөрөг үр дагаврыг сурталчлан таниулах, хүүхдийн эрхийн зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх, зөв хандлага, соёлыг дэлгэрүүлэх зорилготой.
Арга хэмжээнд хүрэлцэн ирсэн хүүхэд бүр
- Барианд орж буй түүхэн мөчөө мэргэжлийн гэрэл зурагчны дуранд мөнхөлж
- Мэргэжлийн нүүр хувиргагчаар нүүрээ будуулан
- Үлгэр, киноны баатруудтай гэрэл зураг авхуулж
- Өөрийн хүсэл, мөрөөдлөө “Хүслийн хайрцаг”-т шивнэн
- Авьяаслаг хүүхдүүдийн урлагийн тоглолт, хүний эрхийн интерактив контент үзэж сонирхохоос гадна
- • The Open Mic арга хэмжээнд оролцох боломжтой
Урлаг спорт
“Улаанбаатар марафон 2025”-ын бүртгэл өнөөдөр дуусна
Энэ сарын 24-ний Бямба гарагт болох “Улаанбаатар марафон 2025” олон улсын гүйлтийн бүртгэл өнөөдөр дуусна. Өнөөдрийн байдлаар 17,744 хүн гүйхээр бүртгүүлээд байна. “Улаанбаатар марафон 2025”-ын хамгийн бага зай болох 1.5 км-т гэр бүлээрээ болон тэргэнцэртэй, хараагүй иргэд гүйх боломжтой. Энэ төрөлд нийт 2951 хүн гүйхээр бүртгүүлжээ. Эрүүл мэндийн гүйлт болох 5 км-т хамгийн олон буюу 10 мянга гаруй иргэн гүйхээр бүртгүүлсэн бол 10 км-ийн зайд 2369 хүн бүртгүүлсэн байна.
Хагас марафон буюу 21 км-ийн гүйлтэд 18-34 нас, 35-54 нас, 55-аас дээш насныхан, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд гэсэн ангиллаар оролцох боломжтой. Энэ төрөлд 1930 хүн бүртгүүлээд байна. Бүтэн марафон буюу 42 км-ийн зайд 18 болон түүнээс дээш насныхан, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд гэсэн ангиллаар гүйх бөгөөд энэ төрөлд 280 хүн бүртгүүлжээ.
“Улаанбаатар марафон 2025”-д гүйхээр бүртгүүлсэн хүмүүст дараах цэгүүдэд энгэрийн дугаар олгож байна.
- Спортын төв ордон (1 давхарт)
- Сүхбаатарын талбай (том асар)
- Нийслэлийн Хангарди ордон (Хан-Уул дүүрэг)
21 км болон 42 км-ийн зайд гүйгчдэд энгэрийн дугаарыг өнөөдрөөс Спортын төв ордон болон Хан-Уул дүүрэг дэх Хангарди ордонд олгож эхэлсэн бол маргаашаас Сүхбаатарын талбай дахь цэг дээр мөн олгож эхлэх юм байна.
Нийслэлийн 9 дүүргийн Биеийн тамир спортын хороодын байранд 1,5 км болон 5 км-т бүртгүүлсэн иргэдэд энгэрийн дугаар олгож байна.
Урлаг спорт
Ерөнхийлөгчийн ивээл дор 37 дахь удаагийн “Номын баяр” болно
Энэ сарын 16-18-ны өдрүүдэд жанжин Д.Сүхбаатарын талбайд “Илүү их уншья” уриатай “Номын баяр”-ыг 37 дахь удаагаа Ерөнхийлөгчийн ивээл дор зохион байгуулах гэж байна.
Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн 158 дугаар зарлиг, Нийтээр тэмдэглэх баярын болон тэмдэглэлт өдрүүдийн тухай хуулийн дагуу Үндэсний бичиг соёл, номын өдрүүдийг 5 болон 9 дүгээр сарын гурав дахь долоо хоногийн бямба, ням гарагт тэмдэглэдэг юм.
Номын баяр нь ард иргэд, хүүхэд, залууст ном унших соёл, дадал хэвшүүлэх, номтой нөхөрлөх эерэг хандлага бий болгох, зохиолч, туурвигч, идэвхтэн бичигчид, ном, хэвлэлийн салбар, нийтийн уншлагыг дэмжин сурталчлах зорилготой.
Баярын үеэр номын үзэсгэлэн, монголын болон дэлхийн шилдэг ном, бүтээлийн худалдаа, шинэ номын нээлт, зохиолч-уншигчдын уулзалт, дотоод, гадаадын хэвлэлийн газруудын болон номын маркетинг-борлуулалтын уулзалт, “Байгаль экологийн 50 ном”-ын танилцуулга, хүүхдэд зориулсан номын хөтөлбөр зэрэг үйл ажиллагаа болно.
Дэлхий нийтэд, тэр дундаа манай улсад сөргөөр нөлөөлж байгаа уур амьсгалын өөрчлөлт, цөлжилт, байгаль орчны доройтлын улмаас устах аюулд орсон амьтдын нэг нь Алтайн өвөр говьд амьдардаг мазаалай баавгай юм.
50 гаруйхан тоо толгой үлдээд байгаа мазаалайг хамгаалах, өсгөн үржүүлэх ажлыг эрчимжүүлэх, олон нийтийн анхаарлыг хандуулах зорилгоор энэ удаагийн баярт Ерөнхийлөгчийн Тамгын газар “Үндэсний бахархалт амьтан мазаалай” сэдвээр оролцоно.
Мөн Ерөнхийлөгчийн санаачилсан “Тэрбум мод”, “Хүнсний хангамж, аюулгүй байдал”, “Эрүүл монгол хүн”, “Цагаан алт” үндэсний хөдөлгөөн, хөтөлбөр болон байгаль орчны чиглэлээр хэрэгжиж буй төслийн үр дүнгийн талаар нийтэд мэдээлэл, зөвлөгөө, өгөхөөр төлөвлөж байна.
Баярын үеэр НЗДТГ “Номын грант” шагналаа нийслэлийн хүүхэд, залуусын дунд номын соёлыг түгээн дэлгэрүүлэх үйлсэд оруулсан хувь нэмэр, ном, бүтээлүүдийг олны хүртээл болгож сурталчлан таниулсан, хотын хөгжлийн төлөө туурвисан бүтээл зэргийг шалгуур болгож 3 сая төгрөгийн тэтгэлэг олгоно.
“Номын сайн нөхөр” уралдааны хүрээнд “Шилдэг ном”, “Шилдэг хэвлэлийн газар”, “Шилдэг уншигч-насанд хүрэгч”, “Шилдэг номын сан”, “Шилдэг уншигч хүүхэд” (Ахлах, дунд, бага анги), “Шилдэг уншигч анги”-ийг тодруулна.
Хүүхдүүдийн дунд номын тэмдэглэл хөтлөх, зурагт хуудас, подкаст бэлтгэх болон уншлагын аян зарлаж, шалгарсан хүүхдүүдийг ч урамшуулах болжээ. Мөн “Д.Нацагдорж” тэмдэгтэн хүүхдүүдийг шалгаруулна.
Номын баяр жилээс жилд өргөжин тэлж,дунджаар 300,000 гаруй уншигч ирж, 200 гаруй хэвлэн нийтлэгч, 300-аад зохиолч, орчуулагч, редактор, зураач, эх зохиогч, эрдэмтэн судлаач тогтмол оролцдог.
Энэ удаагийн баярт ОХУ, БНХАУ, БНСУ-аас зохиолч, хэвлэн нийтлэгчид оролцох юм.
“Номын баяр”-ыг “Номын соёлт ертөнц” ТББ санаачлан, Ерөнхийлөгчийн Тамгын газар, Байгаль орчин, уур амьсгалын өөрчлөлтийн яам, Соёл, спорт, аялал жуулчлал, залуучуудын яам, Нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газар, Нийслэлийн Соёл, урлагийн газар хамтран зохион байгуулна.
