Цаг үе
Хаалттай Умард Солонгосын "нээлттэй" гэрэл зургууд

Хорьдугаар зууны сүүлчээс эхлэн пуужингийн туршилт, улс төрийн этгээд бодлогоороо дэлхий нийтийн анхаарлыг татаж буй Бүгд Найрамдах Ардчилсан Солонгос Ард Улс (БНАСАУ) буюу Умард Солонгосын талаар товч мэдээллийг та бүхэнд хүргэж байна. БНАСАУ нь Солонгосын хойгийн умард хагасыг эзэлсэн бүрэн эрхт улс юм. Умард талаараа БНХАУ, ОХУ-тай, өмнөд талаараа Өмнө Солонгос буюу БНСУ-тай Солонгосын цэрэггүй бүсээр хиллэдэг. Өрнө зүгт Шар тэнгис, дорно зүгт Япон тэнгист тулна.
Умар Солонгос нь орон далайн түвшнээс дээш дунджаар 400 м өндөр. Нутгийн 80 хувь уул нуруу бүхий өндөрлөг газар. 50 гаран өндөр уултай. Зүүн болон төв биеэр уулархаг, баруун талдаа нам доор газар оршдог. Хамгийн өндөр цэг нь Солонгосын хойгт нэгдүгээр, далайн түвшнээс дээш 2744 м өндөр Пэгдү галт уул. Хөвч нуруудаас тоочвол зүүн дорно умардын Хамгён нуруу, умард-төв хэсгийн Нанним нуруу, умард хилийн дагуух Каннам нуруу гээд үргэлжилнэ. Хоёр Солонгосыг дамжсан Тэбэг нурууны Көмган уул (1638 м) үзэмж сайхнаараа зартай. Эдгээрт Мантаб-сань (2205 м), Мюхян-сань (1909 м), Матэ-сань (1745 м), Мэбу-сань (1578 м) зэрэг өндөр уулс байдаг.
40 километрээс илүү урттай 138 гол горхи байна. Гол мөрнөөс 790 км урсдаг умард хилийн Ялу гол хамгийн урт нь юм. Түмэн гол 521 км, Пёнъянгаар дайрдаг Тэдун 397 км, өмнөд хилийн Имжинь гол 273 км урттай гэж бүртгэгджээ. Нам доор тал газар байна. Пёнъян, Чэрёнгийн хоёр бусдаасаа эн их. Тариалангийн нутаг 14.4 хувь буюу маш бага, ой мод 61 хувь байна. БНАСАУ-ын нутаг дэвсгэрт газар хөдлөлийн идэвхтэй болон халуун рашааны 124 цэг байдаг.
120 мянган км² бүхий газар нутагт 24 сая 554 мянган хүн амтай хэмээн 2011 онд бүртгэгдсэн байдаг. Мөнгөний нэгж - БНАСАУ-ын вонь.
Тус улсын түүхээс товчхон дурдвал Кужусониос эхтэй Солонгос үндэстэн VIII зуунаас нэгдмэл болж, Солонгосын хойгт багтан тогтсон. 1910 онд Японы ивээлийн орон болсон бөгөөд 1945 онд буюу дэлхийн II дугаар дайны дараагаар тусгаар тогтножээ. Гэвч ЗХУ, АНУ хоёр улсын хөндлөнгийн оролцоотойгоор хоёр хэсэгт хуваагдсан бөгөөд Зөвлөлтийн талыг барьсан БНАСАУ 1948 онд хойгийн умард хагаст байгуулагджээ. 1950 онд Умар Солонгос өмнөд нутаг руу дайрч нэгтгэх гэсэн боловч АНУ, НҮБ-ийн цэргийг дийлэлгүй 1953 онд дайн өндөрлөсөн. 1991 онд хоёр улс НҮБ-д эрх тэгш гишүүнээр элссэн.
Умар Солонгос улс төрийн эв хамт дэглэм, нийгэм журамт эдийн засаг, нэгдмэл төрийн байгууламжтай, нам төвт нэг намын ноёрхолт тогтолцоотой. Ким Ир Сений байгуулсан улсыг өдгөө ач хөвүүн Ким Чен Ун удирдаж байна. Гадаадынхан БНАСАУ-г хэт дарангуй дэглэмтэй гэж тодорхойлдог. "Чүчэ", "Соньгүнь" зэрэг үзэл баримтлалтай.
Нийслэл хот Пхеньян. хеньян хот Умар Солонгос орныхоо баруун биед Тэдун мөрний эрэгт байрладаг улсынхаа хамгийн том, ганц саятан хот юм. 1946 онд Өмнө Пёнъань аймгийн харьяанаас салж, бие даасан хот болсон. Пхеньян хот 19 дүүрэг, 4 хошуу хэмээх засаг захиргааны нэгжээс бүрддэг.
Хот, хөдөө аль алиныг илэрхийлэх өнгө төрх бүхий тус хотын 3,194 км² талбайд 2010 оны байдлаар 3,3 сая хүн оршин сууж байгаа хэмээн тоологджээ.
Дайны дараа хүн амын тоо огцом өсч байсан бол удааширч 2014 он болоход 0.5 хувьд хүрсэн. Мянган хүн тутамд 15 хүн төрж, 9 хүн нас нөхцдөг. Хоол тэжээлийн хүртээмжгүй байдал, өлсгөлөн хүн амын өсөлтөд сөргөөр нөлөөлдөг. Гэрлэлт цуцлах нь бараг байхгүй.
Хүн амын 22 хувь 0–14 насны багачууд, 69 хувь нь 15–64 насны хөдөлмөрийн чадвартай иргэд, 9 хувь нь 65-ээс дээш өндөр настан байна. Хүн амын нягт-198.3 хүн/км², хүйсийн харьцаа жигд, бичиг үсэг тайлагдалт — 99 хувь, дундаж наслалт — 63.
Нэгэн сонирхолтой баримтыг дурдахад, тус улсын эрчүүдэд үсээ 5 сантиметрээс илүү урт ургуулахыг хориглодог бол, настай хүмүүс үсээ 7 сантиметр хүртэл ургуулж болдог гэнэ. Мөн Солонгосын дайнаас хойш төрсөн умардчууд өмнөд солонгосчуудаас бараг 6 сантитметрээр намхан байдаг гэнэ. Энэ нь өлөн зэлмүүр амьдралтай нь холбон тайлбарладаг. Тодруулбал, БНАСАУ-ын гурван хүүхэд тутмын нэг нь байнга өлөн зэлмүүр байдаг байна.
Гэрэл зургийг earthnutshell.com цахим хуудаснаас авч ашиглав.
Цаг үе
Хууль бус ан агнууртай тэмцэх, урьдчилан сэргийлэх чиглэлээр хяналт шалгалт хийж байна



Цаг үе
Лаос хилээр нэвтрэх шинэ цахим маягтыг хэрэглээндээ нэвтрүүлжээ
Бүгд Найрамдах Лаос Ард Улс (БНЛАУ) 2025 оны есдүгээр сарын 1-нээс хилээр нэвтрэх болон гарах шинэ цахим маягтыг хэрэглээндээ нэвтрүүлэн ашиглаж эхэллээ.
Энэхүү систем нь хилийн хяналтыг шинэчлэх, аюулгүй байдлыг сайжруулах, жуулчдад зориулсан үйл ажиллагааг мэдээлэх зорилготой ажээ.
Лаосын эрх баригчдын мэдээлснээр гадаадын жуулчид ирэхээсээ гурав хоногийн өмнө Лаосын цахим цагаачлалын маягтыг бөглөх шаардлагатай болсон бөгөөд аялагчид өөрсдийн гадаад паспорт, визний хуулбар, цээж зураг зэргийг байршуулах ёстой аж. Бүртгүүлсний дараа систем нь QR код үүсгэх ба тус кодыг хилээр нэвтрэх болон гарахдаа хяналтын цэгүүдэд уншуулна.
Энэхүү цахим маягт нь жуулчдад шинэ туршлага болохын зэрэгцээ үндэсний аюулгүй байдлыг бэхжүүлэх зорилготойгоор төрийн үйлчилгээгээ цахимжуулах аяны нэг хэсэг болж байгаа гэдгийг албаныхан мэдэгдэж байна.
Ийнхүү БНЛАУ цахим маягтыг ашиглаж эхэлснээр Тайланд, Камбож гэх мэт бүс нутгийнхаа бусад орнуудтай ижил системд шилжлээ гэж ГИХГ-аас мэдээллээ.
Цаг үе
Туулын хурдны зам болон Нэгдүгээр тойрог замын огтлолцлын цэгт улаан шугам татлаа
Туулын хурдны зам болон Нэгдүгээр тойрог замын огтлолцлын цэгт энэ сарын 3-ны өдөр улаан шугам татлаа. Энэ хүрээнд нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагчийн Дэд бүтэц, эрчим хүчний асуудал хариуцсан зөвлөх Г.Батсайхан болон холбогдох албаныхан Баянзүрх дүүргийн 26 дугаар хороо, Богдхан уулын Залаатын ам орчимд замын трассын дагуу ажиллалаа.
НЗХГ-ын дарга Б.Одбаяр “Туулын хурдны зам нь Улаанбаатар-Налайх чиглэлийн авто замаас Баруун аймаг руу салдаг аюулгүйн тойрог хүртэл нийт 6 эгнээ 32 км үргэлжилнэ. Мөн найман байршилд хоёр түвшний уулзвар, 13 байршилд 9.8 км урт гүүр, дөрвөн байршилд 190 метр урт туннельтэй байхаар төлөвлөсөн. Үүнээс хамгийн урт буюу 7.2 км үргэлжлэх гүүрэн байгууламж нь Маршалын гүүрнээс Зайсангийн гүүр хүртэл байх юм. Өнөөдөр бид нарийвчилсан зургийн дагуу улаан шугам татаж байгаа нь Нэгдүгээр тойрог зам болон Туулын хурдны замын олон түвшний огтлолцлоор гарах эхний огтлолцох цэг дээр улаан шугам татаж байна. Үргэлжлүүлэн зүүн тийш Налайхын зам, баруун тийш Маршалын гүүр рүү холбогдох ажлуудыг хийнэ. Туулын хурдны замыг 2027 оны наймдугаар сарын 15-нд ашиглалтад оруулахаар төлөвлөж буй. Цаашлаад 2028 оны наймдугаар сарын 15-ны өдөр гэхэд тоноглол болон камержуулалтын системийг бүрэн хүлээлгэж өгөхөөр төлөвлөсөн” гэв.
Бүтээн байгуулалтын ажлын явцын талаар барилга угсралтын ажлын гүйцэтгэгч Хонгконгийн “ХаоЮань групп” компанийн Туулын хурдны замын зөвлөх Б.Даваасүрэн “Өнөөдрийн байдлаар замын зураг төслийн ажлыг эцэслэн баталсан. Бүтээн байгуулалтын ажил өрнөх эхлэл болон төгсгөл цэгээс трассын дагуу түр зам тавих ажил үргэлжилж байна. Мөн гурван байршилд төслийн гүйцэтгэгчийн кемпийн барилгын ажил эхэлсэн бөгөөд арваннэгдүгээр сарын 15-нд бүрэн ажиллагаанд оруулахаар ажиллаж байгаа юм. Энэ оны хувьд бүтээн байгуулалтын удирдлагын түвшинд 30-40 хүн ажиллаж байна. Ирэх онд 1000-1500 орчим хүн уг төсөлд ажиллана гэсэн тооцоолол гарсан” гэлээ.
Газар чөлөөлөлтийн талаар НГЗБА-ны Газар чөлөөлөх II хэлтсийн Дүүрэг хариуцсан газар зохион байгуулагч Ш.Амартайван “Туулын хурдны замын газар чөлөөлөлтөд Баянзүрх, Баянгол, Хан-Уул, Сонгинохайрхан дүүргийн нутаг дэвсгэрт нийт 132 нэгж талбар өртөж буй. Үүнээс эхний ээлжийн 22 нэгж талбарт газар дүйцүүлэн олгож, газрыг чөлөөлсөн. Үлдсэн нэгж талбартай зөвшилцөх ажил үргэлжилж байна” хэмээв.
Туулын хурдны замыг барьснаар Наадамчдын өргөн чөлөөний ачаалал 15–30 хувь, Энхтайваны өргөн чөлөөний ачаалал 11–25 хувь, Чингисийн өргөн чөлөөний ачаалал 10–25 хувь, Сонсголонгийн гудамжны ачаалал 5–17 хувиар буурах тооцоо, судалгаатай. Түүнчлэн замын хөдөлгөөний дундаж хурд 13.5 хувиар нэмэгдэж, замын урсгалын тэнцвэр сайжирна. Ачаа тээврийн урсгал төвийн замаар дайрах шаардлагагүй болж, орон сууцны бүсийн агаарын бохирдол, дуу чимээ багасна. Ингэснээр хотын иргэд эрүүл, амар тайван орчинд амьдрах нөхцөл бүрдэж, түгжрэл буурах, худалдаа үйлчилгээ, үйлдвэрлэл, аялал жуулчлалыг шинэ түвшинд хүргэх, хөрөнгө оруулалтыг татах, ажлын байр бий болгох олон талт ач холбогдолтой.
-
Улстөр нийгэм2022/02/10
ЕБС, цэцэрлэгүүд ирэх даваа гарагаас танхимаар хичээллэнэ
-
Улстөр нийгэм2021/04/19
Шадар сайд С.Амарсайхан ОХУ-ын Элчин сайд И.К.Азизовтой уулзав
-
Цаг үе2022/02/23
Хот хоорондын нийтийн тээврийн үйлчилгээний цагийн хуваарь, үнэ тариф
-
Үзэл бодол2021/01/13
Ш.Адьшаа: Дээд шүүхэд давж заалдах эрх ноцтой зөрчигдөх нөхцөл үүслээ