Бидэнтэй нэгдэх

Улстөр нийгэм

"Лондон пост" хэвлэлд гарсан нийтлэлийг www.eagle.mn сайт орчуулан нийтэлжээ

Огноо:

,

Монгол Улсын Засгийн газрын 181 дүгээр тогтоолын дагуу “Эрдэнэс Тавантолгой” ХК 2012 онд гурван тэрбум ширхэг хувьцаагаа монгол иргэн бүрд тэгш хувааж хүртээсэн билээ. Тухайн үед 10 орчим жилийн дараа КОВИД-19 цар тахал гарч эдийн засаг хүндэрч иргэдийн амьдрал доройтохыг таамагласан хүн үгүй биз. Тахалтай тэмцэж хоёр жилийг хүндхэн туулсан 2 сая 512 мянган монгол иргэн хамгийн хүнд цаг үед хувьцааныхаа ногдол ашгийг хүртсэн нь нийгэмд ашиг тусаа өгсөн тухай сийрүүлье.

Монгол Улс эдийн засгийн хувьд ОХУ, БНХАУ хоёр хөршөөсөө шууд хамааралтай тул цар тахлын нөлөөлд хүчтэй өртсөн. Хятад хилээ олон сар дамнан хааж байгаад саяхан буюу аравдугаар сарын 15-аас улс хоорондын худалдаагаа хэвийн явуулж эхлээд байна. Харин ОХУ-тай хийж буй худалдааны харилцаа харьцангуй хязгаарлагдмал хүрээнд үргэлжилж, дараа жил хүртэл жуулчин хүлээж авахгүй шинжтэй. Экспорт, импорт огцом уналтанд орж, ажилгүйдэл улс орны хүрээнд томоохон асуудал болж байна.

Бараа бүтээгдэхүүний хомсдол үнийн хөөрөгдөл үүсгэхийн зэрэгцээ өрхийн дундаж орлого буурч байгаа нь нийгмийн олон асуудлыг улам даамжруулж буй. Энэ хүнд цагт иргэн бүрт тараасан 1072 хувьцааны ногдол ашиг Монгол Улсын эдийн засаг цар тахлын саар нөлөөнөөс гарахад багагүй түлхэц болов.

Эдийн засаг хүндэрсэн хэдий ч “Эрдэнэс Тавантолгой” ХК 2019 онд 15,5 сая тонн нүүрс борлуулж 2,7 их наяд төгрөгийн орлого олж өндөр амжилттай ажилласан тул ногдол ашиг тараах боломж бүрджээ. Улмаар 2020 онд 2,5 сая хувьцаа эзэмшигчдээ нийт 179,8 тэрбум төгрөг тараахын зэрэгцээ улсад 739,1 тэрбум төгрөгийн татвар төвлөрүүлэв. Нэгж хувьцаанд 90 төгрөгөөр бодож, иргэд дунджаар 90,000 төгрөг (татварын дараах дүнгээр 86,000 төгрөг) авсан юм. Цар тахлын хүнд үед иргэдийн хувьд нүдээ олсон хөрөнгө оруулалт болсон нь гарцаагүй.

“Нарны хаан хүүхдүүд” цэцэрлэгийн эрхлэгч Х.Дэлгэрмөрөн

Тэрээр 31 настай, нөхөр, хоёр хүүхдийн хамт амьдардаг. Дэлгэрмөрөнгийн амьдралд тус ногдол ашиг их нэмэр болсон. Тэрээр 2013 онд харааны бэрхшээлтэй хүүхэдтэй болж амьдралын олон асуудалд нухлагдсан ч шантралгүй тэмцэж, улам хурцлагдаж хүүхдийнхээ төлөө тусгай хэрэгцээт цэцэрлэгт туслах багшаас эхэлж эрхлэгч хүртэлх бүх албыг хашиж дэвшсээр өдийг хүрчээ. Өдгөө Улаанбаатар хот дахь “Нарны хаан хүүхдүүд” тусгай боловсролын цэцэрлэгт эрхлэгчээр ажиллаж байна.

Түүний хүү харааны бэрхшээлдээ түүртэлгүй сурах эрмэлзлээр бялхаж байдаг. Тэрээр энгийн хүүхдүүдтэй хамт ерөнхий боловсролын сургуульд амжилттай сурдаг боловч унших тал дээр ихээхэн бэрхшээл тулгардаг юм. Хүүгийнхээ сурах нөхцөлийг хангахын тулд 225 мянган төгрөгийн үнэтэй тусгай программ худалдаж авахаар төлөвлөсөн ч амжиргааны зардлаа дөнгөн данган олдог тэдний хувьд тийм ч амар биш аж. Тэдний сарын орлого 1 сая 400 мянган төгрөг нь хэрэглээний зардлаас хэтэрдэггүй. Тус гэр бүл “Эрдэнэс Тавантолгой” ХК-ийн иргэн бүрт хүртээсэн 1072 хувьцааны нийт ногдол ашиг болгож нийт 257,850 төгрөг авсан бөгөөд үүгээрээ хүүдээ сургалтын программыг нь худалдан авч өгчээ. Дэлгэрмөрөний хүү одоо хүссэн номоо аудио хэлбэрт хувирган сонсож үеийнхэн дундаа сурлагаараа манлайлах боломж бүрджээ.

Ахмад настан Ц. Цэвээн


Цэвээн гуай ногдол ашгийн үр ашгийг хүртэж амьдралаа өөрчилсөн хүмүүсийн нэг. Таван хүүхдийн ээж тэрээр залуудаа Батлан хамгаалах яаманд тогоочоор ажиллаж байжээ. Өдгөө 15, 17 насны хоёр ачтайгаа Гачуурт тосгонд амьдарч буй. Өрхийн санхүүгийн байдал хүнд буй тул тэтгэвэрт гарсан хэдий ч Гандантэгчлэн хийдэд будаа жижиглэн зарж амжиргаагаа залгуулж байлаа. Цэрэн гуай орлогоос гадна хүмүүстэй ойр байж нийгмийн харилцаанд орохын чухлыг мэдэрсэн тул уг бичил бизнесээ эхлүүлжээ. Түүний сарын тэтгэвэр 350,000 төгрөг бөгөөд Гандантэгчилэн хийд дээр орлого сайтай байх үедээ долоо хоногт 20 орчим мянган төгрөг олж байв. Гэвч хэрэгцээгээ хангахад хүндрэлтэй хэвээр байлаа.

Өдгөө 89 настай тэрээр будаа зарахын тулд хотын баруун хязгаар Гачууртаас төвийн Гандантэгчлэн хийд хүртэл дүн өвлийн хүйтнийг ч үл ажран өглөө бүр 8 цагаас гарч 20 гаруй километр зам туулж ирдэг. Эмээ 17 жилийн турш өдөр бүрийг ийнхүү өнгөрөөж иржээ. Харин өнгөрсөн жил тараасан “Эрдэнэс Тавантолгой”-н ногдол ашиг түүнд нэгэн шинэ боломжийг нээжээ. Хувьцааны ашгаараа дахин будаа авч өдөр хоногийг аргацаахын оронд хүүхдийн гутал урлах материал худалдан авч бага байхын дуртай гар урлалын ажилд ханцуйн шамлан оржээ. Хүүхдийн гутал хийж худалдах нь түүнд “Сонин сайхан хүмүүстэй уулзах боломж олгож, дахин залуужсан шиг мэдрэгддэг” гэж Цэвээн гуай өгүүллээ.

Монгол Улсын их сургуулийн оюутан Н.Мөнхтулга



МУИС-ийн Хэрэглээний шинжлэх ухаан, инженерчлэлийн сургуульд мэдээллийн системийн чиглэлээр сурдаг, 21 настай оюутан Н.Мөнхтулга бол “Эрдэнэс Тавантолгой”-н хувьцаа эзэмшигчдийн нэг. Дөнгөж 21 нас хүрч буй ч хэдийнэ бие дааж сурахын зэрэгцээ ажил эрхэлж хэрэгцээгээ хангадаг төдийгүй чөлөөт цагаараа өөрийгөө хөгжүүлэх шинэ зүйлсэд байнга суралцдаг юм. Их сургуулиудын дунд зохион байгуулдаг “Хакатон 2020” програмчлалын тэмцээнд UI/UX дизайнер, төслийн зохицуулагчийн үүрэг гүйцэтгэж байсан тэрээр англи, испани, хятад хэлээр чөлөөтэй харилцдаг, өндөр мэдлэгтэй, идэвхтэй оюутан юм.

Хэдий чадварлаг залуу боловч хил хаагдсанаас үүдэж түүнд эдийн засгийн хямрал нүүрлэж орлого тасрах болжээ. Харин “Эрдэнэс Тавантолгой”-н ногдол ашиг авсан нь түүний амьдралд шинэ хуудас нээсэн гэхэд буруудахгүй. Н.Мөнхтулга ашгаараа график дизайны онлайн сургалтанд хамрагдсан бөгөөд өдгөө их сургуулийнхаа хажуугаар маркетингийн компанид дизайнераар ажиллаж байна. Ажил нь түүний идэвх зүтгэлийг үнэлж, төгссөнийхөө дараа үргэлжлүүлж ажиллахыг уриад буй.

“Эрдэнэс Тавантолгой” болон Монгол Улсын Засгийн газар Монголын иргэн бүрд байгалийн баялгийнхаа ашиг шимийг шууд утгаар хүртэх боломжийг хувьцаагаар дамжуулж олгосон. Тус компани хэдхэн жилийн өмнө хувьцаа эзэмшигчдийнхээ тоогоор 3.5 сая хувьцаа эзэмшигчтэй Энэтхэгийн “Reliance Power Ltd”-ийн ард дэлхийд хоёрдугаарт эрэмбэлэгдэж байв.

Зарим улс орон ядуурлыг бууруулах, нийтэд хүртээмжтэй бодлого хэрхэн явуулах учраа олохгүй байхад “Эрдэнэс Тавантолгой” ХК нь Монгол Улсын Засгийн газартай хамтарч иргэдэд бэлэн мөнгө олгосноор хүн болгонд өөрийн хүссэнээр зарцуулж, амьдралаа өөрчлөх боломжийг бүрдүүлжээ.

Эх сурвалж: www.london-post.co.uk
Дэлгэрэнгүй унших
АНХААРУУЛГА: УИХ-ын 2024 оны ээлжит сонгуулийн хуулийн холбогдох заалтын хүрээнд тус сайтын сэтгэгдэл хэсгийг түр хугацаанд хаасан болно.

Улстөр нийгэм

Тэргүүн Шадар сайд Л.Гантөмөр Франц Улсаас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайдыг хүлээн авч уулзлаа

Огноо:

,

Тэргүүн Шадар сайд бөгөөд Эдийн засаг, хөгжлийн сайд Л.Гантөмөр Франц Улсаас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Коринн Пэрераг хүлээн авч уулзан, хоёр талын хамтын ажиллагааны талаар ярилцлаа.

Энэ жил Монгол Улс, Франц Улсын хооронд тохиож буй дипломат харилцаа тогтоосны 60 жилийн ойг ёслол төгөлдөр, өргөн цар хүрээтэй тэмдэглэж,  хамтын ажиллагааг эдийн засгийн агуулгаар улам баяжуулан хөгжүүлэхэд анхаарч ажиллахаа талууд илэрхийлэв.

Тэргүүн Шадар сайдын зүгээс хоёр талын харилцаа, хамтын ажиллагаа сүүлийн жилүүдэд идэвхтэй өрнөж байгааг онцлон тэмдэглэж, энэ оны 1 дүгээр сард байгуулсан Монгол-Францын ураны “Хөрөнгө оруулалтын гэрээ” нь Монгол Улсын Засгийн газрын стратегийн зорилтуудыг хэрэгжүүлэхэд түлхэц үзүүлж, хоёр улсын эдийн засаг, хөрөнгө оруулалтын харилцаанд бодит үр дүн авчирна гэдэгт итгэлтэй байгаагаа дурдав. 

Түүнчлэн Францын хөгжлийн агентлаг (AFD)-ийн төлөөлөгчийн газрыг Монгол Улсад байгуулж, хөгжлийн хамтын ажиллагаа, хөрөнгө оруулалтын харилцааг идэвхжүүлэх, Францын инновац, өндөр технологи, мэргэжлийн туршлагыг Монгол Улсад нутагшуулах замаар өрсөлдөх чадвартай экспортын бүтээгдэхүүний боловсруулалтыг сайжруулахад идэвхийлэн хамтарч ажиллахаар тохиролцов.

Дэлгэрэнгүй унших

Улстөр нийгэм

УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан Ховд аймгийн Жаргалант суманд ажиллаж байна

Огноо:

,

Монгол Улсын Их Хурлын дарга Д.Амарбаясгалан, УИХ-ын гишүүн Э.Болормаа нар Ховд аймгийн Жаргалант суманд ажиллалаа. Ховд хотын иргэд, хоршоологчид, хууль, шүүхийн байгууллагын төлөөлөл болон бизнес эрхлэгчидтэй уулзаж, тэдний санал хүсэлтийг сонсов.



2025 оны улсын төсөвт баруун бүсийн 5 аймагт нийт 115 төсөлд 349,6 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалтын ажлыг тусгасан. Тухайлбал, Ховд аймгийн 9 суманд гэр хорооллын цэвэр, бохир усны шугам сүлжээ, бохир усны гол магистрал шугамын 2 дугаар ээлж, “Шинэ Ховд” үйлдвэрлэл технологийн паркийн бүтээн байгуулалт зэргийн хөрөнгө оруулалтыг багтаасан байна. Улсын Их Хурлаас 30 жил гацсан мега төслүүдийн чөдөр тайлсны нэг нь Ховд аймгийн Эрдэнэбүрэнгийн 90 кВт-ын УЦС юм. Баруун бүс эрчим хүчний төвлөрсөн төв болох зорилгын хүрээнд тус УЦС ашиглалтад орсноор дан ганц Ховд аймаг гэлтгүй бүс нутагтаа эрчим хүчний хүндрэлгүй болох боломжтой гэдгийг Улсын Их Хурлын дарга Д.Амарбаясгалан иргэдтэй уулзах үеэрээ дурдлаа. Ховд аймгийн иргэдийн зүгээс арилжааны банкны зээлийн хүүг бууруулах талаар асууж байна. Харин Улсын Их Хурлын даргын зүгээс ирэх хаврын чуулганаар арилжааны банкны үйл ажиллагаатай холбоотой хуулийн хэрэгжилт хяналт тавьж, зээлийн хүүг бууруулах алхам хийхээр зорьж байгаагаа дуулгалаа. Өөрөөр хэлбэл, Банкны тухай хуульд хэрэглэгч, зээлдэгчийн эрх ашгийг хангаж, иргэдэд дарамт биш боломж олгодог хууль, эрх зүйн шинэчлэлийг хийнэ хэмээв.



Ховд аймгийн хууль, шүүхийн байгууллагынханы хувьд шүүхийн байр стандартын шаардлага хангадаггүй, тээврийн хэрэгслийн ашиглалтын хугацаа дууссан учир баруун бүсийн 4 аймагт шүүх бүрэлдэхүүн хүрэлцэхгүй үед очиж ажиллахад хүндрэлтэй, давж заалдах шатны шүүхийн тогтолцооны хувьд харгалзах үзэх зарим нөхцөл байдлын талаар хэллээ. Улсын Их Хурлын зүгээс анх удаа улсын төсвийн 1.2 хувийг шүүхийн байгууллагад төсөвлөж, шүүхийн шинэ 5 байрны хөрөнгө оруулалтыг шийдээд байна.



Ховд аймгийн бизнес эрхлэгчид гарч буй хууль тогтоомжууд аж ахуй нэгжүүдэд халтай байх бөгөөд тусгай зөвшөөрлүүд хүндрэл учруулдаг талаар ярьлаа. Түүнчлэн, баруун бүсийн бизнес эрхлэгчид 2000 гаруй км зам туулж, Замын-Үүдээс бараа бүтээгдэхүүн, материал худалдан авч буй нь алдагдал хүлээдэг ба зээлнээс зээлийн хооронд бизнес эрхлэх гэж хичээж байгаад шүүмжлэлтэй хандаж байна. Улсын Их Хурлын даргын зүгээс баруун бүс өөрсдийн гэсэн зах зээлтэй болохын тулд боомтуудын хүчин чадлыг өргөтгөж, хөгжүүлэх чиглэлээр идэвхтэй ажиллахаа мэдэгдлээ.



Тухайлбал, Ховд аймгийн Ярант, Говь-Алтай аймгийн Бургастай зэрэг боомтыг хөгжүүлснээр баруун бүсийн 500 мянга орчим иргэн өөрт ойрхон боомттой болж, эдийн засгийн тэлэлт үүсэх боломжтой гэлээ. Түүнчлэн, хууль хүний эрхийг хамгаалахын төлөө бүрэн хангалттай зориулагдаж чадахгүй байгаа учраас XXI зууны, хүн төвтэй үзэл баримтлалтай, иргэдийнхээ хэрэгцээ шаардлагыг хангадаг байхаар Улсын Их Хурал ажиллаж эхэлсэн талаар онцоллоо.

Монгол Улсын Их Хурлын дарга Д.Амарбаясгалангийн Ховд аймагт ажиллаж буй томилолт үргэлжилж байна хэмээн Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээллийн газраас мэдээлэв.
Дэлгэрэнгүй унших

Улстөр нийгэм

Сонгуулийн хууль тогтоомжийн хэрэгжилтийн талаар хэлэлцэв

Огноо:

,

Улсын Их Хурал 2024 оны 11 дүгээр сарын 15-ны өдрийн 42 дугаар тогтоолоороо Монгол Улсын Их Хурлын 2024-2028 оны стратеги төлөвлөгөөг баталсан. Энэ хүрээнд хүн төвтэй үзэл санаа бүхий, нийгмийн хурдацтай хөгжлийн шаардлагад нийцсэн, иж бүрэн зохицуулалттай хууль эрх зүйн орчныг бүрдүүлэх зорилт дэвшүүлсэн.

Энэ хүрээнд Улсын Их Хурлын Хүний эрхийн дэд хорооны дарга С.Эрдэнэболд энэ сарын  05-ны өдөр сонгуулийн хууль тогтоомжийн хэрэгжилт хүний эрхийн зөрчил үүсгэж буй эсэх талаарх уулзалтыг зохион байгууллаа. Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Арван зургадугаар зүйлийн 9 дэх хэсэгт заасан Монгол Улсын иргэний баталгаатай эдлэх сонгох, сонгогдох эрхийн хэрэгжилт хангагдаж буй эсэх талаарх энэхүү уулзалтад Сонгуулийн ерөнхий хороо, Үндэсний аудитын газар, Сангийн яам, Татварын ерөнхий газрын удирдлага, албан тушаалтнууд оролцсон юм.



Уулзалтын эхэнд Монгол Улсын Ерөнхий аудиторын орлогч Я.Самбууням төрийн аудитын байгууллагын Монгол Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай хуулиар хүлээсэн чиг үүргийн хэрэгжилтийн талаарх мэдээллийг танилцуулав. Монгол Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай хуулиар төрийн аудитын байгууллага зургаан чиг үүргийг хэрэгжүүлэх зохицуулалттай талаар дурдаад дэлгэрэнгүй мэдээлэл хийлээ. Энэ хүрээнд Улсын Их Хурлын 2024 оны ээлжит сонгууль болон аймаг, нийслэл, сум, дүүргийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн хурлын 2024 оны сонгуулийн үеэрх хууль тогтоомжийн хэрэгжилт, аудитаар илэрсэн зөрчлүүд, тэдгээрийг шийдвэрлэсэн талаар дэлгэрэнгүй танилцуулсан.





Монгол Улсын Ерөнхий аудиторын орлогчийн танилцуулсан мэдээлэл, Хүний эрхийн дэд хороонд ирүүлсэн иргэдийн гомдол мэдээлэлтэй холбогдуулан С.Эрдэнэболд дарга Сангийн яам, Татварын ерөнхий газрын холбогдох албан тушаалтнуудаас тодруулга, тайлбар авсан юм. Монгол Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай болон Аймаг, нийслэл, сум, дүүргийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн хурлын сонгуулийн тухай хуулийг хэрэгжүүлэхэд тулгарч буй асуудал, тэдгээрийг шийдвэрлэх арга замын талаарх саналаа албан бичгээр ирүүлэх хугацаатай үүргийг уулзалтад оролцож буй байгууллагуудын төлөөлөлд өгөв. Холбогдох төрийн байгууллагаас ирүүлсэн мэдээллийг нэгтгэн, боловсруулж холбогдох дүн шинжилгээ хийж, Улсын Их Хурлын Хүний эрхийн дэд хороо болон Хууль зүйн байнгын хороо, шаардлагатай бол бусад Байнгын хороодод танилцуулах тайлан мэдээллийг боловсруулах юм байна хэмээн Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээллийн газраас мэдээллээ.
 
 
Дэлгэрэнгүй унших

Санал болгох