Улстөр нийгэм
Д.Амарбаясгалан: Монгол Улс нутгийн өөрөө удирдах байгууллагуудыг зохион байгуулсан нь хүний эрх, эрх чөлөөг хүлээн зөвшөөрсний илрэл

Монгол Улсын Үндсэн хууль батлагдсаны 30 жил, Монгол Улсад нутгийн удирдлагын шинэ тогтолцоо үүсч хөгжсөний 30 жилийн ойн хүрээнд өнөөдөр Төрийн ордонд “Нутгийн удирдлага 30” эрдэм шинжилгээний бага хурал эхэллээ. Хуралдаанд Монгол Улсын Их Хурлын гишүүд, Засгийн газрын сайд болон Нийслэлийн ИТХ-ын дарга Ж.Батбаясгалан, аймгуудын ИТХ-ын дарга, сум, дүүргийн ИТХ-ын дарга, төлөөлөгчид оролцож байна.
Эрдэм шинжилгээний хуралдааныг Монгол Улсын Сайд, Засгийн газрын ХЭГ-ын дарга Д.Амарбаясгалан нээж үг хэлсэн бөгөөд Монгол Улсын Их хурал, Засгийн газраас энэ жилийн туршид Ардчилсан шинэ Үндсэн хуулийн үзэл санаа, үндэсний эв нэгдэл, язгуур эрх ашгийг олон нийтэд сурталчлах, алдаа оноог тунгаан хэлэлцэх цуврал арга хэмжээг зохион байгуулж байна. Энэ цуврал арга хэмжээний нэг нь өнөөдрийн эрдэм шинжилгээний хурал гэдгийг онцоллоо. Тэрбээр хэлсэн үгэндээ “...өргөн уудам нутагтай, өөрийн онцлог соёл, түүхтэй, үндэстэн ястнуудын нэгдэл болсон манай орны хувьд Нутгийн иргэд өөр өөрсдийн онцлогоо давуу тал болгох, улмаар бүсчилсэн хөгжлийг өрнүүлж, хамтын ажиллагаанд тулгуурлан нийгэм, эдийн засаг, соёлын нөөц боломжоороо тэргүүлэх, оршин суугч иргэдийнхээ хүсэл зориг, амьдралын боломж бололцоог дээшлүүлэх зорилго бүхий засаглалын хэлбэр мөн бөгөөд манай улсын нөхцөлд илүү тохирсон олон улсын практик юм.Нөгөө талаас гүйцэтгэх эрх мэдэл, төлөөлөх эрх мэдлийн харилцан хяналтыг бодит болгох, төлөөллийн ардчиллын хэрэгжилт, иргэдийн эвлэлдэн нэгдэх эрхийг баталгаажуулж анхан, дунд шатны бодлогын хэрэгжилтийг иргэддээ ойртуулсан тогтолцоо юм. Нэг ёсондоо нутгийн иргэд төлөөллийн байгууллагаараа дамжуулан бие даах, нийгэм, эдийн засгийн хөгжлөө улс орныхоо бодлого чиглэлд нийцүүлэн өөрсдөө тодорхойлох, богино, дунд хугацаанд хамгийн хэрэгцээ шаардлагатай бодлого чиглэлийг баримтлах, хөрсөндөө буусан, хамгийн бодитой, ард иргэддээ ойр, зөв зүйтэй шийдвэрийг гаргах механизм байх боломжтой.
Энэ нь иргэн хүн хаана амьдарч байгаагаас үл хамааран төрийн үйлчилгээг тэгш хүртээмжтэй авах, Үндсэн хуульд заасан үндсэн эрхээ эдлэх, улмаар ардчиллыг хөгжүүлэх, хүмүүнлэг, иргэний ардчилсан нийгмийг цогцлооход чухал ач холбогдолтой бүтэц юм.Төвлөрсөн, босоо тогтолцооны удирдлагаас татгалзаж хөндлөнгийн буюу нутгийн өөрөө удирдах байгууллагуудыг зохион байгуулсан нь хүн бүрийн ялгаатай байдал, хүний эрх, эрх чөлөөг хүлээн зөвшөөрсний илрэл бөгөөд өнөөг хүртэл олж авсан ололт амжилтыг бид цаашид улам хөгжүүлж боловсронгуй болгохын төлөө хамтран ажиллана.
Монгол Улс өндөр их түүхтэй, өргөн уудам нутагтай, нүүдлийн соёл иргэншлийн асар их өвийг хадгалсан, баялаг уламжлал, соёлын нэгдэл болсон орон. Нутаг орны онцлогийг шингээж, түүх соёлоо хүндэтгэн хадгалж, орчин цагийн шаардлагад нийцүүлэн хөгжихөд нутгийн өөрөө удирдах ёс онцгой үүрэг гүйцэтгэнэ. Энэ зарчмын дагуу нутгийн иргэд хамтын шийдвэр гаргах, орон нутгийн төсөв, төлөвлөгөө, бодлого, шийдвэрт иргэдийн оролцоог хангах, хэрэгжилтэд хяналт тавих чухал үүргийг иргэдийн төлөөлөгчдийн хурал хуулиар хүлээж байна...” гэдгийг тодотгосон юм. Мөн энэ оноос мөрдөгдөж буй Нийслэл Улаанбаатар хотын эрх зүйн байдлын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулга нь нийслэлийн эдийн засгийн чадавхыг бэхжүүлэх, төсвийг иргэдийн эрх, ашиг сонирхолд нийцүүлэн захиран зарцуулах, тулгамдаж байгаа асуудлыг эдийн засгийн аргаар шийдвэрлэх боломж нэмэгдүүлсэн томоохон дэвшил болсон гэдгийг хэлсэн юм.
Мөн Монгол Улсын Их Хурлын дарга Г.Занданшатарын мэндчилгээг УИХ-ын гишүүн, парламент дахь Нутгийн удирдлагын дэд хорооны дарга Ё.Баатарбилэг уншиж танилцуулсан бол, Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнийн мэндчилгээг Ерөнхий сайдын ахлах зөвлөх А.Ариунзаяа уламжилсан юм.
Улстөр нийгэм
Монгол Улсын Ерөнхийлөгчид Польшийн Сенатын дарга бараалхлаа
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүхийн Бүгд Найрамдах Польш Улсад хийж буй төрийн айлчлал үргэлжилж байна. Ерөнхийлөгчид тус улсын Сенатын дарга Малгожата Кидава-Блоньска бараалхлаа.
Талууд хоёр орны харилцааг өргөжүүлэхэд хууль тогтоох байгууллага, парламент хоорондын хамтын ажиллагааг чухал үүрэгтэй гэдэгт санал нэгдлээ. Мөн хүний эрх, эрх чөлөө, тэгш эрхийг хангах, ялангуяа эмэгтэйчүүдийн нийгмийн оролцоог нэмэгдүүлэх, олон улсын түвшинд хамтарч ажиллах эрмэлзлээ нотоллоо.
Төрийн айлчлалын үеэр боловсрол, шинжлэх ухаан, геологи, палеонтологи, соёл, кино урлаг, хэвлэл мэдээлэл зэрэг салбарт хамтран ажиллах 10 гаруй баримт бичигт гарын үсэг зурсан нь харилцаа бүх талаар гүнзгийрэн бэхжиж байгаагийн тод илэрхийлэл гэдгийг онцоллоо.
Польшийн парламентын Сенат нь 100 гишүүнтэй бөгөөд гишүүд нь мажоритар тогтолцоогоор дөрвөн жилийн хугацаагаар сонгогддог.
Сенат нь Сеймээс баталсан хуулийг хянан шалгаж, хүлээн авах, өөрчлөлт оруулах эсвэл буцаах тогтоол гаргах зэргээр хууль тогтоох үйл ажиллагаанд оролцдог. Гэхдээ гүйцэтгэх засаглалын хяналтын үүрэг гүйцэтгэдэггүй юм байна.
Улстөр нийгэм
Польш-Монголын бизнес форумд 180 гаруй аж ахуйн нэгж оролцлоо
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүхийн Бүгд Найрамдах Польш Улсад хийж буй төрийн айлчлал үргэлжилж байна. Айлчлалын хүрээнд Варшав хотноо болсон Польш-Монголын бизнес форумд хоёр улсын төрийн тэргүүн оролцлоо.
Монгол Улс “итгэлтэй, найдвартай, удаан хугацааны түнш” байх зарчим баримталж байгааг Ерөнхийлөгч хэлээд, харилцан ашигтай хамтран ажиллахыг уриаллаа. Бизнес форумд хоёр талаас хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэр, худалдаа үйлчилгээ, уул уурхай, ашигт малмал, барилга, эрчим хүч, боловсрол, эрүүл мэнд, тээвэр ложистик зэрэг 20 орчим салбарын 180 гаруй аж ахуйн нэгж оролцлоо.
2024 оны байдлаар хоёр орны худалдааны эргэлт 105 сая ам.доллар байна.Манай улс нэг сая гаруй ам.долларын экспорт хийж, 104 орчим сая ам.долларын бараа бүтээгдэхүүн оруулж ирдэг.
Польш нь манай улс руу хийдэг экспортын хэмжээгээрээ Европын Холбооны Улсад тэргүүлдэг орны нэг юм.
1990 оноос өмнө Польшийн зээл, тусламжаар:
- Дарханы царууц тоосго, шохойн үйлдвэр /1966 он/
- Улаанбаатарын хөнгөн бетоны үйлдвэр /1966 он/
- Хархорины дулааны цахилгаан станц /1970 он/
- Улаанбаатарын мод боловсруулах комбинат /1971 он/
- Улаанбаатарын спиртийн үйлдвэр /1974 он/
- Хархорины спиртийн үйлдвэр /1974 он/
- Улаанбаатарын халиман цавууны цех /1975 он/
- Чойбалсангийн царууц тоосгоны үйлдвэр /1985 он/
- Улаанбаатарын нэхээсгүй эдлэлийн үйлдвэр /1989 он/-ийг барьжээ.
Бизнес форумын үеэр “Монгол Улсын Хөрөнгө оруулалт, худалдааны газар, БНПУ-ын Хөрөнгө оруулалт, худалдааны агентлаг хоорондын Харилцан ойлголцлын санамж бичиг”-т талууд гарын үсэг зурлаа.
Форумыг Монголын Үндэсний худалдаа аж үйлдвэрийн танхим, Польшийн Хөрөнгө оруулалт, худалдааны агентлаг хамтран зохион байгууллаа.
Улстөр нийгэм
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх “Нэр нь үл мэдэгдэх цэргийн дурсгалын хөшөө”-нд цэцэг өргөв
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүхийн Бүгд Найрамдах Польш Улсад хийж буй төрийн айлчлал үргэлжилж байна. Ерөнхийлөгч болон дагалдан яваа төлөөлөгчид “Нэр нь үл мэдэгдэх цэргийн хөшөө”-нд цэцэг өргөж, хүндэтгэл үзүүллээ.
Мөн Ерөнхийлөгч цогцолборын Хүндэт зочны дэвтэрт “Польшийн ард түмний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолын төлөө тэмцсэн эрэлхэг цэрэг дайчдын мөнхийн гэгээн дурсгалд гүн хүндэтгэл илэрхийлье. Өнө эртний түүхэн уламжлалт харилцаатай Монгол, Польшийн ард түмний найрамдал нөхөрлөл, найрсаг дотно харилцаа өнө мөнхөд мандан бадрах болтугай” хэмээн бичиж үлдээлээ.
Варшав хотын Маршал Юзеф Пилсүдскийн талбайд байрлах энэ хөшөөг Польшийн эрх чөлөө, тусгаар тогтнолын төлөө амь үрэгдсэн үе үеийн цэрэг, дайчдын дурсгалд зориулан босгосон байна.
Хөшөөнд “Энд эх орныхоо төлөө амиа өргөсөн польш цэрэг нойрсож байна” гэсэн үгийг сийлжээ. Цогцолборын багануудад харийн түрэмгийлэгчдийн эсрэг польш цэргүүдийн амиа алдаж байсан түүхт газруудын жагсаалт байдаг. Энд байх “Легница 9. IV. 1241” гэсэн тоо нь 1241 оны хавар Бат хааны цэргүүд Легницийн талд Польш, Европын хамтарсан цэргийн хүчийг бут цохисны илэрхийлэл юм.
Цогцолборын гол хэсэгт мөнхийн гал асаж, цэргийн тусгай хорооны цэргүүд хүндэт харуулд зогсдог. Томоохон ой, тэмдэглэлт үйл явдлын үеэр энд цэргийн ёслолын жагсаал болж, төр, засгийн удирдлага нь хүндэтгэл үзүүлдэг.
Мөн гадаадын төрийн тэргүүн болон шинээр томилогдсон Элчин сайд нар цэцэг өргөж, хүндэтгэл үзүүлдэг уламжлалтай.
-
Цаг үе2024/04/18
“Дээрэлхэл дэлгэрэх ёсгүй” аянд Төрийн банк нэгдлээ
-
Шударга мэдээ2022/06/13
Хүний эрх, эрх чөлөөг хангахтай холбоотой хяналтын сонсгол өнөөдөр болно
-
Цаг үе2020/04/09
Улаанбаатарт өдөртөө 13 хэм дулаан
-
Улстөр нийгэм2022/01/19
Байгаль, орчин аялал жуулчлалын сайдаар Б.Бат-Эрдэнийг томилов