Урлаг спорт
СТА, зураач Н.Амгаланбаатарын уран бүтээлийн дөрөв дэх үзэсгэлэн нээлтээ хийлээ
Соёлын тэргүүний ажилтан, зураач Н.Амгаланбаатарын бие даасан дөрөв дэх үзэсгэлэнгийн нээлт өнөөдөр “Маршал арт галерей”-д боллоо. Нийт 120 гаруй бүтээлээ дэлгэсэн түүний үзэсгэлэнд уран бүтээлийн нөхөд, ойр дотны хүмүүс нь оролцож баяр, бахархлыг нь хуваалцсан юм.
1974 оноос эхлэн уран бүтээлээ туурвиж буй эрхэм зураач маань өнгөрсөн 45 жилийн хугацаанд нийт 300 гаруй уран зураг, 400 орчим зураасан зураг болон номын чимэглэл, зурагт хуудас плакат бүтээлээс гадна монументаль чимэглэлийн ажлууд буюу ханын зураг, чулуун шигтгэмэл, шилэн витраж, шилэн зураг, керамик чимэглэлийн бүтээлүүд хийжээ.
Түүний урын санд томоохонд тооцогдох бүтээлийн тоонд 2006 онд Их Монгол Улс байгуулагдсаны 800 жилийн ойгоор Төрийн ёслол хүндэтгэлийн өргөөний цогцолборт зориулан хийсэн 7,2 метрийн өндөртэй, нийт урт нь 36 метр хэмжээ бүхий “ИХ МОНГОЛ УЛС- ЭЗЭНТ ГҮРЭН”, “МОНГОЛ УГСААТНЫ ТӨРТ УЛСУУД” гэсэн шилэн зургийн 2 бүтээл ордог байна.
Уран бүтээлийн арвин туршлага, урын сан дахь гайхалтай бүтээлүүдээрээ өнөө цагийн шилдэг зураачдын нэгд тооцогддог түүний хувьд 1974 онд Аж үйлдвэрийн хөгжлийн сэдвээр “Бүтээн байгуулалт” 210х100 хэмжээтэй холст тосон будгийн зургаар уран бүтээлийн гараагаа эхэлсэн түүхтэй аж.
1970-1981 онуудад Дүрслэх урлагийн сургууль, Москва хотын Суриковын нэрэмжит Уран зургийн Академид суралцаж төгссөн зураач Н.Амгаланбаатар 1981-2019 онд Монголын Урчуудын Эвлэлээс зохион байгуулсан гадаад дотоодын бүх үзэсгэлэнд тогтмол оролцож иржээ.
2005 онд бие даасан анхны уран бүтээлийн үзэсгэлэн, 2006 онд шилэн зургийн томоохон 2 бүтээлээ Улаанбаатар хотод дэлгэж байсан тэрбээр 2007онд Дани улсад бие даасан үзэсгэлэнгээ зохион байгуулсан байна. Улмаар 2010 онд Хятадын Чан-Чунд болсон олон улсын үзэсгэлэн, 2011 онд бие даасан уран бүтээлийн үзэсгэлэнгээ Улаанбаатар хотод нээсэн бол, өдгөө 2019 онд бие даасан дөрөв дэх үзэсгэлэнгээ дэлгэж буй нь энэ юм
Түүний намтар түүхээс товч сийрүүлбэл, 1955 онд Өвөрхангай аймгийн Арвайхээр хотод төрсөн бөгөөд 1971-1974 онд Дүрслэх урлагийн дунд сургуулийг Ардын зураач Л.Гаваагийн удирдсан ангид уран зураач мэргэжлээр төгсчээ.
1975-1981 онуудад Москва хотод Суриковын нэрэмжит уран зургийн Академийг Оросын ардын зураач М.Савастюкийн урланд зураасан зургийн мэргэжлээр төгссөн байна.
1981-1983 онд Монголын Урчуудын Эвлэлийн үзэсгэлэнгийн танхимд уран сайхны удирдагч, 1983-1985 онд Монументаль чимэглэлийн үйлдвэрт зураач, 1985-1988 онд Улсын Үзэсгэлэн чимэглэлийн газар орлогч дарга, уран сайхны удирдагч, 1988-1990 онд Шинжлэх ухаан, техникийн гадаад үзэсгэлэнгийн ерөнхий арга зүйч, 1990-1993 онд Уран зургийн галерейн захирал, 2003-2010 онд Байгалийн түүхийн музейд зураачаар ажиллаж байсан туршлагатай нэгэн.
2012 оноос эхлэн өнөөг хүртэл “Клей арт” ХХК-ийн дэргэдэх “Керамик арт” студид уран зураг, хар зургийн багшаар ажиллаж буй тэрбээр энэ хугацаанд 16-60 насны нийт 400 гаруй хүмүүст уран зургийн анхан шатны мэдлэг боловсрол олгосон бөгөөд тэдгээрээс 10 гаруй хүн Америк, Австрали, Итали, Австри, Хятад зэрэг улсын их, дээд сургуулиудад урлагийн мэргэжлээр суралцаж байна. Мөн ойролцоогоор 100 гаруй залуус дотоодын их, дээд сургуулиудад уран зураг, архитектор, дизайны чиглэлээр амжилттай суралцаж байгаа юм.
Зураач Н.Амгаланбаатарын хөдөлмөр, бүтээлийг улсаас үнэлж 1987 онд Вьетнам улсын соёлын тэргүүний ажилтан, 2004 онд Монгол улсын Соёлын тэргүүний ажилтан, 2012 онд төрийн дээд “Алтан гадас” одон, 2017 онд “Хөдөлмөрийн гавьяаны улаан тугийн одон”, 2018 онд “Цагаан сүлд” одонгоор тус, тус хөхүүлэн шагнасан байна.
Урлаг спорт
Хүүхдийн марафоныг Үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэнд зохион байгуулна
Хүний эрхийн Үндэсний Комиссоос “Хүүхэд бүр ялагч-Хүүхэд бүр хамгаалагч” хүүхдийн марафоныг хоёр дахь удаагаа Үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэнгийн “Цагдаа” талбайд 2025 оны тавдугаар сарын 31-ний өдөр зохион байгуулна. Гүйлтийн арга хэмжээ нь 6-17 насны ангиллаар зохион байгуулагдах тул оролцох боломжтой. Цахим бүртгэл 2025 оны 05 дугаар сарын 28-ны өдрийг хүртэл үргэлжилнэ.
Уг арга хэмжээ нь үе тэнгийн дээрэлхэлт, ялгаварлан гадуурхалтыг таслан зогсоох, түүний хор уршиг, сөрөг үр дагаврыг сурталчлан таниулах, хүүхдийн эрхийн зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх, зөв хандлага, соёлыг дэлгэрүүлэх зорилготой.
Арга хэмжээнд хүрэлцэн ирсэн хүүхэд бүр
- Барианд орж буй түүхэн мөчөө мэргэжлийн гэрэл зурагчны дуранд мөнхөлж
- Мэргэжлийн нүүр хувиргагчаар нүүрээ будуулан
- Үлгэр, киноны баатруудтай гэрэл зураг авхуулж
- Өөрийн хүсэл, мөрөөдлөө “Хүслийн хайрцаг”-т шивнэн
- Авьяаслаг хүүхдүүдийн урлагийн тоглолт, хүний эрхийн интерактив контент үзэж сонирхохоос гадна
- • The Open Mic арга хэмжээнд оролцох боломжтой
Урлаг спорт
“Улаанбаатар марафон 2025”-ын бүртгэл өнөөдөр дуусна
Энэ сарын 24-ний Бямба гарагт болох “Улаанбаатар марафон 2025” олон улсын гүйлтийн бүртгэл өнөөдөр дуусна. Өнөөдрийн байдлаар 17,744 хүн гүйхээр бүртгүүлээд байна. “Улаанбаатар марафон 2025”-ын хамгийн бага зай болох 1.5 км-т гэр бүлээрээ болон тэргэнцэртэй, хараагүй иргэд гүйх боломжтой. Энэ төрөлд нийт 2951 хүн гүйхээр бүртгүүлжээ. Эрүүл мэндийн гүйлт болох 5 км-т хамгийн олон буюу 10 мянга гаруй иргэн гүйхээр бүртгүүлсэн бол 10 км-ийн зайд 2369 хүн бүртгүүлсэн байна.
Хагас марафон буюу 21 км-ийн гүйлтэд 18-34 нас, 35-54 нас, 55-аас дээш насныхан, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд гэсэн ангиллаар оролцох боломжтой. Энэ төрөлд 1930 хүн бүртгүүлээд байна. Бүтэн марафон буюу 42 км-ийн зайд 18 болон түүнээс дээш насныхан, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд гэсэн ангиллаар гүйх бөгөөд энэ төрөлд 280 хүн бүртгүүлжээ.
“Улаанбаатар марафон 2025”-д гүйхээр бүртгүүлсэн хүмүүст дараах цэгүүдэд энгэрийн дугаар олгож байна.
- Спортын төв ордон (1 давхарт)
- Сүхбаатарын талбай (том асар)
- Нийслэлийн Хангарди ордон (Хан-Уул дүүрэг)
21 км болон 42 км-ийн зайд гүйгчдэд энгэрийн дугаарыг өнөөдрөөс Спортын төв ордон болон Хан-Уул дүүрэг дэх Хангарди ордонд олгож эхэлсэн бол маргаашаас Сүхбаатарын талбай дахь цэг дээр мөн олгож эхлэх юм байна.
Нийслэлийн 9 дүүргийн Биеийн тамир спортын хороодын байранд 1,5 км болон 5 км-т бүртгүүлсэн иргэдэд энгэрийн дугаар олгож байна.
Урлаг спорт
Ерөнхийлөгчийн ивээл дор 37 дахь удаагийн “Номын баяр” болно
Энэ сарын 16-18-ны өдрүүдэд жанжин Д.Сүхбаатарын талбайд “Илүү их уншья” уриатай “Номын баяр”-ыг 37 дахь удаагаа Ерөнхийлөгчийн ивээл дор зохион байгуулах гэж байна.
Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн 158 дугаар зарлиг, Нийтээр тэмдэглэх баярын болон тэмдэглэлт өдрүүдийн тухай хуулийн дагуу Үндэсний бичиг соёл, номын өдрүүдийг 5 болон 9 дүгээр сарын гурав дахь долоо хоногийн бямба, ням гарагт тэмдэглэдэг юм.
Номын баяр нь ард иргэд, хүүхэд, залууст ном унших соёл, дадал хэвшүүлэх, номтой нөхөрлөх эерэг хандлага бий болгох, зохиолч, туурвигч, идэвхтэн бичигчид, ном, хэвлэлийн салбар, нийтийн уншлагыг дэмжин сурталчлах зорилготой.
Баярын үеэр номын үзэсгэлэн, монголын болон дэлхийн шилдэг ном, бүтээлийн худалдаа, шинэ номын нээлт, зохиолч-уншигчдын уулзалт, дотоод, гадаадын хэвлэлийн газруудын болон номын маркетинг-борлуулалтын уулзалт, “Байгаль экологийн 50 ном”-ын танилцуулга, хүүхдэд зориулсан номын хөтөлбөр зэрэг үйл ажиллагаа болно.
Дэлхий нийтэд, тэр дундаа манай улсад сөргөөр нөлөөлж байгаа уур амьсгалын өөрчлөлт, цөлжилт, байгаль орчны доройтлын улмаас устах аюулд орсон амьтдын нэг нь Алтайн өвөр говьд амьдардаг мазаалай баавгай юм.
50 гаруйхан тоо толгой үлдээд байгаа мазаалайг хамгаалах, өсгөн үржүүлэх ажлыг эрчимжүүлэх, олон нийтийн анхаарлыг хандуулах зорилгоор энэ удаагийн баярт Ерөнхийлөгчийн Тамгын газар “Үндэсний бахархалт амьтан мазаалай” сэдвээр оролцоно.
Мөн Ерөнхийлөгчийн санаачилсан “Тэрбум мод”, “Хүнсний хангамж, аюулгүй байдал”, “Эрүүл монгол хүн”, “Цагаан алт” үндэсний хөдөлгөөн, хөтөлбөр болон байгаль орчны чиглэлээр хэрэгжиж буй төслийн үр дүнгийн талаар нийтэд мэдээлэл, зөвлөгөө, өгөхөөр төлөвлөж байна.
Баярын үеэр НЗДТГ “Номын грант” шагналаа нийслэлийн хүүхэд, залуусын дунд номын соёлыг түгээн дэлгэрүүлэх үйлсэд оруулсан хувь нэмэр, ном, бүтээлүүдийг олны хүртээл болгож сурталчлан таниулсан, хотын хөгжлийн төлөө туурвисан бүтээл зэргийг шалгуур болгож 3 сая төгрөгийн тэтгэлэг олгоно.
“Номын сайн нөхөр” уралдааны хүрээнд “Шилдэг ном”, “Шилдэг хэвлэлийн газар”, “Шилдэг уншигч-насанд хүрэгч”, “Шилдэг номын сан”, “Шилдэг уншигч хүүхэд” (Ахлах, дунд, бага анги), “Шилдэг уншигч анги”-ийг тодруулна.
Хүүхдүүдийн дунд номын тэмдэглэл хөтлөх, зурагт хуудас, подкаст бэлтгэх болон уншлагын аян зарлаж, шалгарсан хүүхдүүдийг ч урамшуулах болжээ. Мөн “Д.Нацагдорж” тэмдэгтэн хүүхдүүдийг шалгаруулна.
Номын баяр жилээс жилд өргөжин тэлж,дунджаар 300,000 гаруй уншигч ирж, 200 гаруй хэвлэн нийтлэгч, 300-аад зохиолч, орчуулагч, редактор, зураач, эх зохиогч, эрдэмтэн судлаач тогтмол оролцдог.
Энэ удаагийн баярт ОХУ, БНХАУ, БНСУ-аас зохиолч, хэвлэн нийтлэгчид оролцох юм.
“Номын баяр”-ыг “Номын соёлт ертөнц” ТББ санаачлан, Ерөнхийлөгчийн Тамгын газар, Байгаль орчин, уур амьсгалын өөрчлөлтийн яам, Соёл, спорт, аялал жуулчлал, залуучуудын яам, Нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газар, Нийслэлийн Соёл, урлагийн газар хамтран зохион байгуулна.
