Улстөр нийгэм
Ерөнхийлөгч Х.Баттулга Баян-Өлгий аймгийн иргэдтэй уулзлаа

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Халтмаагийн Баттулга /2020.09.20/ Баян-Өлгий аймгийн иргэдтэй уулзлаа. Уулзалтыг нээж хэлсэн үгэндээ Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Халтмаагийн Баттулга баруун бүсийн алслагдмал аймгуудын хөгжил, дэд бүтцийн асуудлаар ярьж, иргэдийн орлогыг нэмэгдүүлэх, орон нутгийн хөгжлийг дэмжих боломжуудын талаар иргэдэд мэдээлэл өглөө.
Баян-Өлгий аймгийн иргэн Орасхан:
“…Хамгийн түрүүний асуудал бол боловсрол, эрүүл мэндийн салбар. Боловсролын салбар ерөөсөө шалан дээр унасан шүү дээ. Шаварт суусан байшинтай адилхан байгаа. Баян-Өлгий аймаг 21 дүгээр байранд орсон байна. Бид нар тийм үг дуулдаг шүү дээ. Асуудал боловсон хүчин байхгүй дээ биш ээ, бидэнд боловсон хүчин байна. Мэдлэг, боловсролтой залуучууд байна. Ганцхан харамсалтай зүйл нь ашиг сонирхол. Манай Баян-Өлгий ашиг сонирхол нь дэндсэн газар. Хэн нэгэн дарга гарч ирээд ах дүүгээ эсвэл өөрийн фракцын хүнийг томилдог. Төрдөө хүртэл фракцтай, намдаа хүртэл фракцтай. Бид нар яаж амьдрах юм бэ?
Түүхий эдийн ханш бас шалан дээр байна. Ядахдаа гурван аймгийн дунд түүхий эд боловсруулах нэг үйлдвэр байгуулж өгөх тал дээр анхаарах хэрэгтэй байна.”
Баян-Өлгий аймгийн иргэн Женисбек:
“…Манай аймагт тулгамдаж байгаа асуудлууд зөндөө байгаа. Энд бүгдийг нь нэг дор хэлнэ гэж байхгүй байх аа. Миний бодлоор ажлын байр, ядуурлын асуудал сүүлийн үед хэрээс хэтэрч байна. Бид үйлдвэр барьж байж хөгжинө үү гэхээс хэдэн сургууль, цэцэрлэгт, хэдэн эмч тэнд хамаатан садангуудаа аваад, бусад нь үлдээд байхаар хүмүүс ажилгүй болчихоод байгаа асуудал үүсээд байна.
Нэгдүгээрт түүхий эд, арьс шир бүгд гадаа хаягдаж байна. Энийг бид дотооддоо үйлдвэрлэж, нэг килограмм ноосыг зүгээр угаагаад гадаад руу гаргаж болохоор байна. Баруун аймгуудад бид өөрсдөө үүнийгээ хийвэл аваад явчих боловсролтой, ажил хэрэгч хүмүүс зөндөө байгаа. Энийг хөгжүүлж цаашаа явмаар, нутаг орноо хөгжүүлмээр байна аа. Энэ асуудлыг тал талаас нь яримаар байна.
Хоёрдугаарт, миний бие олон жил бизнесийн салбарт ажиллаж байна. Жижиг дунд үйлдвэрийг хөгжүүлэхийн тулд би тээрэм байгуулсан. Тээрмээ 2010 онд байгуулсан. Энэ тээрмээ цааш нь өргөжүүлж, ажлын байр бий болгоод ажиллая гэхээр санхүүжилт хүрдэггүй, бусад нь ч дэмждэггүй. Жижиг, дунд үйлдвэрийг хөгжүүлэх сангийн мөнгө хаашаа явдаг юм? Доод шатандаа хүрдэггүй, дээшээ явчихдаг, ийм асуудлууд зөндөө байна. Ийм учраас алслагдмал аймгуудын иргэдийг харж үзэхийг Та бүхнээс хүсэж байна.”
Баян-Өлгий аймгийн иргэн Баярхүү:
“…Би “Тэргүүн уулаа аваръя” гэдэг хөдөлгөөн байгуулж, тэргүүнээр нь ажиллаж ирсэн. Манай нутагт Ногоон хадны бөөгийн овоо гэж байсан, сүүлд шарын шашин дэлгэрсний дараа тэр овоог 21 Ногоон дарь эхийн овоо гэж нэрлэх болсон. Бид нар газар шороонд маань ийм олон овоо тахилга байхад энэ уулыг маань битгий малтаач гэж 2008 оноос хойш орон нутагтаа тэмцэж, тусгай хамгаалалтад авахуулж байсан.
2015, 2017 онд тусгай зөвшөөрлийг нь өөр компанид шилжүүлэн өгөхөд түүний эсрэг тэмцэл хийж, аймгийн дарга нарт олон удаа захидал бичиж, бие төлөөлөгчид маань уулзалт хийж байсан. Төрийн дээд шатны байгууллагуудад ч гэсэн бид хүсэлтээ уламжилсаар ирлээ. Аймгийн засаг дарга 2020 оны нэгдүгээр сарын 30-ны өдөр тэр компанид 2017 онд олгосон тэр тогтоолоо хүчингүй болгосон. Үүнд манай ард түмэн ихэд баярлаж, үйл ажиллагаа нь зогсох байх гэж найдаж байсан. Гэтэл нэгдүгээр сарын 30-ны өдрөөс хойш өнөөдрийг хүртэл тэр компани өдөр шөнөгүй ажилласаар л байна. Манай шүтээнт Тэргүүн уулын Цагаан чулуут гэдэг газарт олгогдсон алтны ашиглалтын 30 жилийн лицензийг цуцалж өгнө үү.”
Баян-Өлгий аймгийн иргэн Мишелхан:
“…Өнөөдөр ахмадын тэтгэврийн зээлийг тэглэсэн явдалд олон түмэн их талархаж байгаа. Олон зуун ахмадын нуруу нь тэнийж, сэтгэл өөдрөг явах болсон. Үүнийг хэлэх ёстой гэж бодож байна.
Мөн одоо Монголд цалингийн зээлгүй хүн гэж байхгүй болов уу гэж бодож байна. Хатуухан хэлэхэд нийгмийн даатгалын шимтгэлийг төр булаагаад авчихдаг мөртлөө цалингийн зээлийг ард нь үлдсэн үр хүүхдүүдээр нь төлүүлдэг, ийм асуудал байгаа.”
Баян-Өлгий аймгийн иргэн Толей:
“…Эдийн засаг, байгаль орчин, аялал жуулчлалын асуудлаар ард түмний саналыг Танд хүргэх гэсэн юм. Манай Баян-Өлгий аймагт дэлхий болон Монголд танигдсан Таванбогд, Хотонт Хурган нуур гэх мэт байгалийн онц үзэсгэлэнт газар байдаг. Сүүлийн үед гадаад болон дотоодын маш олон жуулчин зорин ирдэг болсон. Энэ жил гадаадын жуулчид ирээгүй байлаа ч гэсэн өнгөрсөн жилийн статистик мэдээгээр бол гадаад, дотоодын 13 мянга орчим жуулчин ирсэн байсан. Харин энэ жил 25 мянга гаруй дотоодын жуулчин ирсэн. Гадаад, дотоодын жуулчид ирэх нь орон нутгийн хөгжилд маш их хувь нэмэр оруулдаг юм байна. Улаанбаатараас алслагдсан Баян-Өлгий аймагт ажилгүйдэл маш их байдаг. Жуулчид ирэх нь аялал жуулчлалын чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулж байгаа компаниудад маш их хувь нэмэр оруулж, эдийн засгийг дэмждэг юм байна.
Цаашид жуулчдад саад болох гээд байгаа нэг асуудал байна. Энэ замын асуудал. Жишээ нь Баян-Өлгий аймгаас Таванбогд орж, Хотон, Хурган нуураар тойроход 600 орчим км зам туулдаг. Энэ замд сүүлийн хэдэн жилд ямар ч засвар хийгээгүй, төр засаг үүнийг анхааралдаа аваагүй. Энэ замын дагуу үер усны гэх мэт маш олон бэрхшээл тулгардаг. Энэ саад бэрхшээл нь манайд ирж байгаа жуулчдад саад болох талтай байгаа. Тийм учраас энэ жилийн Засгийн газрын мөрийн хөтөлбөрт аймаг сумдыг мянганы замаар холбосон юм чинь цаашлаад орон нутагт сум, багуудыг холбох тухай орсон. Манай Баян-Өлгий аймгийн иргэдийн хүсэж байгаа зүйл нь аялал жуулчлалыг хөгжүүлэхэд хамгийн түрүүнд зам хэрэгтэй байна гэж үзэж байгаа. Тийм учраас Таванбогдын чиглэлд хар зам тавих асуудлыг Та дэмжиж, Засгийн газарт уламжилж өгнө үү.”
Баян-Өлгий аймгийн иргэн Хавсатар:
“…Нэгдүгээрт, баруун аймгуудын талаар өчигдөр таны Увс аймагт ярьсан, төлөвлөж байгаа хөтөлбөрийг бид дэмжиж байна. Мянганы зам шиг мянганы төмөр замыг манай Ерөнхийлөгч барих нь ээ гэдэг өөдрөг сэтгэл төрж байна. Мөн үүнтэй холбоотой Дарханы чиглэлд том үйлдвэр барих гэж байгаа юм байна. Манай мал аж ахуйн бүтээгдэхүүн, ялангуяа арьс шир үнэхээр өрөвдөлтэй байдалд байна. Энийг нэг тийш нь болгож өгөөч гэж хэлэх байна.
Мөн манайд онгоц нисдэг байсан. Больчихлоо. Энийг нисгэж өгөөч. Баян-Өлгийгөөс Алмата чиглэлд нисмээр байна. Таны Увс аймагт хэлсэн үгэнд ч байна. Алматад ложистикийн том үйлчилгээний газар байгаа. Астана чиглэлд нисвэл бүр сайн байна.”
Баян-Өлгий аймгийн иргэн О.Бахыт:
“…Манай аймгийнхан бэрхшээл, зовлонгоо мэргэжлийн дагуу ярьж байх шиг байна. Энэ хүмүүстэйгээ санал нэг байна. Би мэргэжлийн тамирчин хүн. Манай аймгаас ойрын жилүүдэд улсын цолтой бөх төрөөд сайхан байна. Манай спорт ахиж байна. Цар тахлаас болж хөдөлгөөн багасаж, зарим зовлон бэрхшээлтэй тулгараад байх шиг байна. Манайх нийслэлээс алслагдсан болохоор зовлон их байна аа. Алслагдсан ч гэсэн манайд хүндийн өргөлт, бокс, чөлөөт бөх, жүдо болон багийн спортууд хөгжих боломжтой. Энэ спортуудаар гадаадаас мэргэжилтэн авчирч, хичээллэвэл маш өндөр амжилт үзүүлнэ гэж бид бодож байна. Бидэнд өндөр мэргэжилтэй боловсон хүчин дутагдаад байдаг юм аа” гэв.
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Халтмаагийн Баттулга иргэдийн асуултад хариулж, дүгнэлт хэлснээр уулзалт өндөрлөсөн юм.
Улстөр нийгэм
Тэргүүн Шадар сайд Л.Гантөмөр Франц Улсаас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайдыг хүлээн авч уулзлаа
Тэргүүн Шадар сайд бөгөөд Эдийн засаг, хөгжлийн сайд Л.Гантөмөр Франц Улсаас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Коринн Пэрераг хүлээн авч уулзан, хоёр талын хамтын ажиллагааны талаар ярилцлаа.
Энэ жил Монгол Улс, Франц Улсын хооронд тохиож буй дипломат харилцаа тогтоосны 60 жилийн ойг ёслол төгөлдөр, өргөн цар хүрээтэй тэмдэглэж, хамтын ажиллагааг эдийн засгийн агуулгаар улам баяжуулан хөгжүүлэхэд анхаарч ажиллахаа талууд илэрхийлэв.
Тэргүүн Шадар сайдын зүгээс хоёр талын харилцаа, хамтын ажиллагаа сүүлийн жилүүдэд идэвхтэй өрнөж байгааг онцлон тэмдэглэж, энэ оны 1 дүгээр сард байгуулсан Монгол-Францын ураны “Хөрөнгө оруулалтын гэрээ” нь Монгол Улсын Засгийн газрын стратегийн зорилтуудыг хэрэгжүүлэхэд түлхэц үзүүлж, хоёр улсын эдийн засаг, хөрөнгө оруулалтын харилцаанд бодит үр дүн авчирна гэдэгт итгэлтэй байгаагаа дурдав.
Түүнчлэн Францын хөгжлийн агентлаг (AFD)-ийн төлөөлөгчийн газрыг Монгол Улсад байгуулж, хөгжлийн хамтын ажиллагаа, хөрөнгө оруулалтын харилцааг идэвхжүүлэх, Францын инновац, өндөр технологи, мэргэжлийн туршлагыг Монгол Улсад нутагшуулах замаар өрсөлдөх чадвартай экспортын бүтээгдэхүүний боловсруулалтыг сайжруулахад идэвхийлэн хамтарч ажиллахаар тохиролцов.
Улстөр нийгэм
УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан Ховд аймгийн Жаргалант суманд ажиллаж байна
2025 оны улсын төсөвт баруун бүсийн 5 аймагт нийт 115 төсөлд 349,6 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалтын ажлыг тусгасан. Тухайлбал, Ховд аймгийн 9 суманд гэр хорооллын цэвэр, бохир усны шугам сүлжээ, бохир усны гол магистрал шугамын 2 дугаар ээлж, “Шинэ Ховд” үйлдвэрлэл технологийн паркийн бүтээн байгуулалт зэргийн хөрөнгө оруулалтыг багтаасан байна. Улсын Их Хурлаас 30 жил гацсан мега төслүүдийн чөдөр тайлсны нэг нь Ховд аймгийн Эрдэнэбүрэнгийн 90 кВт-ын УЦС юм. Баруун бүс эрчим хүчний төвлөрсөн төв болох зорилгын хүрээнд тус УЦС ашиглалтад орсноор дан ганц Ховд аймаг гэлтгүй бүс нутагтаа эрчим хүчний хүндрэлгүй болох боломжтой гэдгийг Улсын Их Хурлын дарга Д.Амарбаясгалан иргэдтэй уулзах үеэрээ дурдлаа. Ховд аймгийн иргэдийн зүгээс арилжааны банкны зээлийн хүүг бууруулах талаар асууж байна. Харин Улсын Их Хурлын даргын зүгээс ирэх хаврын чуулганаар арилжааны банкны үйл ажиллагаатай холбоотой хуулийн хэрэгжилт хяналт тавьж, зээлийн хүүг бууруулах алхам хийхээр зорьж байгаагаа дуулгалаа. Өөрөөр хэлбэл, Банкны тухай хуульд хэрэглэгч, зээлдэгчийн эрх ашгийг хангаж, иргэдэд дарамт биш боломж олгодог хууль, эрх зүйн шинэчлэлийг хийнэ хэмээв.
Ховд аймгийн хууль, шүүхийн байгууллагынханы хувьд шүүхийн байр стандартын шаардлага хангадаггүй, тээврийн хэрэгслийн ашиглалтын хугацаа дууссан учир баруун бүсийн 4 аймагт шүүх бүрэлдэхүүн хүрэлцэхгүй үед очиж ажиллахад хүндрэлтэй, давж заалдах шатны шүүхийн тогтолцооны хувьд харгалзах үзэх зарим нөхцөл байдлын талаар хэллээ. Улсын Их Хурлын зүгээс анх удаа улсын төсвийн 1.2 хувийг шүүхийн байгууллагад төсөвлөж, шүүхийн шинэ 5 байрны хөрөнгө оруулалтыг шийдээд байна.
Ховд аймгийн бизнес эрхлэгчид гарч буй хууль тогтоомжууд аж ахуй нэгжүүдэд халтай байх бөгөөд тусгай зөвшөөрлүүд хүндрэл учруулдаг талаар ярьлаа. Түүнчлэн, баруун бүсийн бизнес эрхлэгчид 2000 гаруй км зам туулж, Замын-Үүдээс бараа бүтээгдэхүүн, материал худалдан авч буй нь алдагдал хүлээдэг ба зээлнээс зээлийн хооронд бизнес эрхлэх гэж хичээж байгаад шүүмжлэлтэй хандаж байна. Улсын Их Хурлын даргын зүгээс баруун бүс өөрсдийн гэсэн зах зээлтэй болохын тулд боомтуудын хүчин чадлыг өргөтгөж, хөгжүүлэх чиглэлээр идэвхтэй ажиллахаа мэдэгдлээ.
Тухайлбал, Ховд аймгийн Ярант, Говь-Алтай аймгийн Бургастай зэрэг боомтыг хөгжүүлснээр баруун бүсийн 500 мянга орчим иргэн өөрт ойрхон боомттой болж, эдийн засгийн тэлэлт үүсэх боломжтой гэлээ. Түүнчлэн, хууль хүний эрхийг хамгаалахын төлөө бүрэн хангалттай зориулагдаж чадахгүй байгаа учраас XXI зууны, хүн төвтэй үзэл баримтлалтай, иргэдийнхээ хэрэгцээ шаардлагыг хангадаг байхаар Улсын Их Хурал ажиллаж эхэлсэн талаар онцоллоо.
Монгол Улсын Их Хурлын дарга Д.Амарбаясгалангийн Ховд аймагт ажиллаж буй томилолт үргэлжилж байна хэмээн Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээллийн газраас мэдээлэв.
Улстөр нийгэм
Сонгуулийн хууль тогтоомжийн хэрэгжилтийн талаар хэлэлцэв
Энэ хүрээнд Улсын Их Хурлын Хүний эрхийн дэд хорооны дарга С.Эрдэнэболд энэ сарын 05-ны өдөр сонгуулийн хууль тогтоомжийн хэрэгжилт хүний эрхийн зөрчил үүсгэж буй эсэх талаарх уулзалтыг зохион байгууллаа. Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Арван зургадугаар зүйлийн 9 дэх хэсэгт заасан Монгол Улсын иргэний баталгаатай эдлэх сонгох, сонгогдох эрхийн хэрэгжилт хангагдаж буй эсэх талаарх энэхүү уулзалтад Сонгуулийн ерөнхий хороо, Үндэсний аудитын газар, Сангийн яам, Татварын ерөнхий газрын удирдлага, албан тушаалтнууд оролцсон юм.
Уулзалтын эхэнд Монгол Улсын Ерөнхий аудиторын орлогч Я.Самбууням төрийн аудитын байгууллагын Монгол Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай хуулиар хүлээсэн чиг үүргийн хэрэгжилтийн талаарх мэдээллийг танилцуулав. Монгол Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай хуулиар төрийн аудитын байгууллага зургаан чиг үүргийг хэрэгжүүлэх зохицуулалттай талаар дурдаад дэлгэрэнгүй мэдээлэл хийлээ. Энэ хүрээнд Улсын Их Хурлын 2024 оны ээлжит сонгууль болон аймаг, нийслэл, сум, дүүргийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн хурлын 2024 оны сонгуулийн үеэрх хууль тогтоомжийн хэрэгжилт, аудитаар илэрсэн зөрчлүүд, тэдгээрийг шийдвэрлэсэн талаар дэлгэрэнгүй танилцуулсан.
Монгол Улсын Ерөнхий аудиторын орлогчийн танилцуулсан мэдээлэл, Хүний эрхийн дэд хороонд ирүүлсэн иргэдийн гомдол мэдээлэлтэй холбогдуулан С.Эрдэнэболд дарга Сангийн яам, Татварын ерөнхий газрын холбогдох албан тушаалтнуудаас тодруулга, тайлбар авсан юм. Монгол Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай болон Аймаг, нийслэл, сум, дүүргийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн хурлын сонгуулийн тухай хуулийг хэрэгжүүлэхэд тулгарч буй асуудал, тэдгээрийг шийдвэрлэх арга замын талаарх саналаа албан бичгээр ирүүлэх хугацаатай үүргийг уулзалтад оролцож буй байгууллагуудын төлөөлөлд өгөв. Холбогдох төрийн байгууллагаас ирүүлсэн мэдээллийг нэгтгэн, боловсруулж холбогдох дүн шинжилгээ хийж, Улсын Их Хурлын Хүний эрхийн дэд хороо болон Хууль зүйн байнгын хороо, шаардлагатай бол бусад Байнгын хороодод танилцуулах тайлан мэдээллийг боловсруулах юм байна хэмээн Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээллийн газраас мэдээллээ.
-
Шударга мэдээ2020/01/30
ЗАСГИЙН ГАЗАР: Цэцэрлэг болон ЕБС-ийн хичээлийг телевизээр заана
-
Улстөр нийгэм2021/06/28
“Эрдэнэс-Тавантолгой" ХК ТОП 100 аж ахуйн нэгжийн 2 дугаарт эрэмбэлэг...
-
Шударга мэдээ2023/01/25
Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдүүдийн аав ээж, асран хамгаалагчидтай сар бүр уулзалт ...
-
Шударга мэдээ2020/01/14
МАН-ын мөнгөлөг гишүүд УИХ-д нэр дэвших эрхээсээ сайн дураараа татгалзаж эхэллээ...