Үзэл бодол
З.Балдандугар: Баянгол дүүргийн эмнэлэгт хавдрын хэвлийн хөндийн мэс заслыг хийдэг болно
-ХСҮТ-ийн хавдрын хэвлийн хөндийн мэс заслын тасаг танай төв дээр шилжин ирсэн байна. Танай дээр энэ төрлийн хавдрын мэс заслыг нутагшуулах давхар зорилготой гэж байна. Хэр хугацаанд танай дээр байрлах вэ?
-Эрүүл мэндийн салбарт реформ хийгдэж байгаатай холбогдуулан бодлогын том өөрчлөлтүүдийг хэрэгжүүлэхэд манай Баянгол дүүргийн эрүүл мэндийн байгууллагууд өөрсдийн хувь нэмрээ оруулан ажиллаж байна. Бид эхний ээлжинд төрөлжсөн төв эмнэлгүүдийнхээ ачааллыг хуваалцах, дүүргийнхээ иргэдэд өөрсдийн хүчин чадлаар үзүүлж болох бүх эмнэлгийн тусламж, үйлчилгээгээ чанартай хүртээмжтэй хүргэх зорилготой. ХСҮТ-ийн мэс заслын блок нь засварт орохтой холбогдуулан хавдрын хөндийн мэс заслын тасгийг манай төв дээр байршуулж өгнө үү, бидэнд нөөц боломж байна гэсэн саналаа ЭМЯ болон НЭМГ-т хүргүүлсэн. Энэ саналыг маань дэмжиж манай БГДЭМТөвд өнгөрсөн долоо хоногоос хавдрын хэвлийн хөндийн мэс заслын тасаг түр шилжин байршаад төлөвлөгөөт мэс заслуудаа хийж, үйл ажиллагаа нь доголдолгүй явж байна. Бид өмнө нь хавдрын мэс заслын чиглэлээр эмч нараа ХСҮТ дээр сургалтанд хамруулаад бэлдсэн. Одоо тус тасагт ХСҮТ-ийн хавдрын хэвлийн хөндийн эмч нарын баг манай багийг давхар сургах, чадавхжуулахад дэмжлэг үзүүлэн ажиллаж байна. Бид энэ хугацаанд эрчимт эмчилгээ, сэхээний, унтуулгын эмч, сувилагч нараа давхар сургаад явж байна.
Өөрөөр хэлбэл, ХСҮТ-ийн мэс заслын тасаг буцаад эмнэлэг рүү шилжсэн ч бид мэс заслын багаа хавдрын хэвлийн хөндийн чиглэлээр бүрэн дадлагажуулж, сургаж аваад үлдэх юм. Үргэжлүүлэн бид өөрсдөө энэ төрлийн мэс заслыг хийдэг болох юм.
-Төрөлжсөн төв эмнэлгүүдийг ачааллыг хуваалцах, дүүргийн эмнэлгийн тусламж үйлчилгээний чанар, хүртээмжийг нэмэгдүүлэх бодлогын хүрээнд ЭМЯ-аас дэмжлэг үзүүлж байгаа. Энэ хүрээнд Эрүүл мэндийн сайдын зүгээс тоног, төхөөрөмжийн асуудлыг шийдвэрлэж өгөхөөр болсон. Тиймээс бид ХСҮТ-ийн мэс заслын тасгийг буцаад шилжсэний дараа үргэлжлүүлэн хэвлийн хөндийн мэс заслаа өөрсдөө хийгээд явна. Бид багаа бүрэн сургаад, чадвахжуулаад үлдэнэ. Цаашид ХСҮТ-ээс давхар зөвлөх эмч авч ажлуулж, мэргэжил, арга зүйн зөвлөгөө чиглэлээ аваад явна.
-Танай эмнэлэг хавдрын хими эмчилгээг хийгээд багагүй хугацаа өнгөрч байна. Одоо хэдэн хүнд хими эмчилгээ хийж байгаа вэ?
-Манайх хавдрын хими эмчилгээг хийгээд хоёр дах жилдээ явж байна. Хөнгөвчлөх эмчилгээний 10 ортой тасагтай. Өнгөрсөн жил 24 хүнд хими эмчилгээ хийж байсан бол энэ жил 69 болж өссөн. Өөрөөр хэлбэл гурав дахин нэмэгдсэн. Бид өөрсдийнхөө чадлынхаа хэмжээнд л авч, үйлчлэхийг зорьж байна. Хүний нөөцөө нэмэх шаардлагатай байгаа. Он гараад гүйцэтгэлээрээ санхүүждэг болоод ирэхээр бид хүний нөөцөө нэмээд ирэхээр хими эмчилгээний хүртээмж нь илүү нэмэгдэнэ. Одоо бид хавдрын мэс засал, хими эмчилгээ, хөнгөчлөх эмчилгээгээ хийчихдэг болж байна.
Хавдрын тусламж, үйлчилгээ үндсэндээ жигдрэх шатандаа орчихлоо.
- Танай эмнэлгийн амбулатор нэлээн ачаалалтай байдаг. Харин сүүлийн үед эрс багассан гэх юм. Энэ талаар тодруулахгүй юу?
-Эрүүл мэндийн сайд Т.Мөнхсайхан наймдугаар сарын сүүлээр манай эмнэлгийн амбулаторын ачаалалтай танилцаад явсан. Өглөөнөөс хойш иргэдийг дугаарлаж, хүлээлгэдэг энэ асуудлыг цэгцлэхийг үүрэг болгосон. Тухайн үед мөн багш нарын урьдчилан сэргийлэх үзлэг давхцсан байсан учраас нэлээн ачаалал өндөр байсан. Тиймээс бид өөрсдийн эмнэлэгт үзүүлэх цаг захиалгын 360312 дугаарын утасныхаа зохион байгуулалтыг сайжруулсан. Мөн есдүгээр сарын 01-ээс цаг захиалгын нэгдсэн дуудлагын төвд өөрийн хоёр мэргэжилтнээ байрлуулан ажлуулж, тус төвийн 1800-0119 дугаараар давхар цаг өгч эхэлсэн. Энэхүү цаг захиалгын нэгдсэн төвөөр нийслэлийн 9 дүүрэг, төрөлжсөн төвийн 9 эмнэлэгт үзүүлэх амбулаторын цагаа захиалдаг.
Дуудлагын утсаар дамжуулан цахимаар цаг өгдөг болсноор манай эмнэлэг өглөөд 200 гаруй хүн амбулаториор үйлчлүүлэх гээд хүлээж байдаг байсан бол одоо захиалсан цагтаа бүртгэлээ баталгаажуулах гээд 10 гаруй хүн л байдаг болсон. Ачаалал эрс багасч, хүлээгдэл тэр хэмжээгээр буурсан.
Иргэд ажлаа зөв төлөвлөж, захиалсан цагтаа ирж үйлчлүүлэх нь чухал. Удахгүй бид цахимаар хэвтэн эмчлүүлэх үйлчилгээгээ авах гээд бэлтгэл ажил хангаад явж байна.
-Улс орон даяар дархлаажуулалтын аян явагдаж байна. Танай дүүргийн хувьд вакцинжуулалтын явц хэр явж байна вэ?
-Манай дүүрэгт эхний ээлжинд 55 мянган тун вакцин ирсэн. Бид зорилтот бүлгээ хамруулаад дуусч байна. Монгол Улсын Засгийн газраас энэ жил цар тахлын үе, улирлын томуу, томуу төст өвний үетэй давхцаж байгаа учраас дархлаажуулалтыг нэлээн өргөн хүрээнд хийж байна. Улс орон даяар дархлаажуулалтын 10 хоногийн аян дуусах шатандаа явж байна. Манай Баянгол дүүргийн хувьд бүх сургууль, цэцэрлэгээ бүрэн хамруулаад дууссан. Бид өнгөрсөн хавар бүх өрхийн эмнэлгүүдээ вакцинатор сувилагчтай болгосон. Үүний үр дүнд энэ жил сургууль, цэцэрлэгээрээ манай өрхийн эмч нар яваад вакцинаа хийчиж байгаа. Ингээд цэгцлээд өгсөн учраас зохион байгуулалт тал дээр асуудал үүсээгүй.
-Танай төв хүүхдийн тусламж, үйлчилгээн дээр хэр анхаарч байна вэ. Орны хүрэлцээ хэр байгаа вэ?
-ЭХЭМҮТ-ийн ачааллыг хуваалцах, хүүхдийн тусламж үйлчилгээгээ сайжруулах үүднээс ЭХЭМҮТ-ээс нэг эмч, хоёр сувилагч ирж ажлын байрны чадвахжуулах сургалтыг өгч байна. Энэхүү чадвахжуулах сургалт нь хүүхдийн амьсгалын замын цочмог өвлөл, сэхээн амьдруулах, эрчимт эмчилгээний чиглэлээр явагдаж байна. Мөн бид нярайн тасгаа таван ортойгоор нээгээд эмч, сувилагчаа бэлдээд явж байна. Манай хүүхдийн эмнэлэг 140 ортой, нэмэлтээр ахмадын эмнэлэгт 60 ор нээдэг. Ингээд нийлээд хүүхдийн 200 орыг бэлэн байдалд байлгадаг. Одоогоор 100 гаруй хүүхэд хэтэн эмчлүүлж байна.
-Ирэх сараас танай эмнэлэг гэмтлийн яаралтай түргэн тусламжийн үйлчилгээг үзүүлдэг болно. Бэлтгэл ажил хэр хангагдаж байгаа вэ?
-Бид Эрүүл мэндийн Сайдаас яаралтай болон эрчимт эмчилгээний тасгаа өргөтгөх тал дээр дэмжлэг хүсээд саналаа тавьсан байгаа. Одоо манай яаралтай түргэн тусламжийн тасгийн дөрвөн орыг 10 болгох, эрчимт эмчилгээний тасгийнхаа зургаан орыг мөн 10 болгохыг зорьж байна. Хүүхдийн Эрчимт эмчилгээ тасаг гурван ортой үйл ажиллагаагаа явуулж байна. Тиймээс бид төрөлжсөн төв эмнэлгүүдийн ачааллыг хуваалцахын зэрэгцээ хүчин чадлаа нэмэгдүүлэх шаардлагатай болоод байгаа юм. Дээр хэлсэн төвлөрлийг сааруулах бодлогын хүрээнд ЭМЯ-ны дэмжлэгтэйгээр манай эмнэлэг ирэх арваннэгдүгээр сараас эхлэн гэмтлийн яаралтай тусламжийн үйлчилгээг үзүүлдэг болох гээд хичээн ажиллаж байна. ГССҮТ-өөс мэргэжил, арга зүйн дэмжлэг аваад явж байна. Түүнчлэн төв дээр боломжит мэс заслаа хийгээд явж байна.
-Танай төв сая сүүлд урологийн буюу бөөр, шээсний замын мэс заслыг хийдэг болсон гэсэн. Нийт хэдэн төрлийн мэс заслыг өөр дээрээ хийж байгаа вэ?
-Баянгол дүүрэг 223 мянган хүн амтай. Бид дүүргийнхээ хэмжээнд эмнэлгийн тусламж, үйлчилгээ үзүүлдэг байгууллага. Анхан шатны 22 өрхийн эмнэлэгтэй. Бид дотооддоо зөв зохион байгуулалт хийх, тусламж үйлчилгээнийхээ нэр төрлийг нэмэгдүүлэх тал дээр нэлээн анхаарсан. Манай ерөнхий мэс заслын тасгийн баг их чадварлаг хамт олон байдаг. Манай залуучууд сая л гэхэд 12 нугалаа гэдэс тайрах мэс заслыг амжилттай хийлээ. Ерөнхий мэс заслын тасаг 10 –аад эмчтэй, гадаадад сурч төгсөөд ирсэн залуучууд ч байна. Бид өнгөрсөн долдугаар сарын 01-ээс дүүргийнхээ яаралтай тусламжийг аваад эхэлсэн. БГД-ийн ЭМТөв дээрээ мэс засал хийлгэх бүх үйлчилгээгээ авч байна. Манайх дурангийн бүх төрлийн мэс заслыг хийдэг. Одоо бид Эрэгтэйчүүдийн кабинет нээж байна. Сарын өмнөөс УНТЭ-тэй хамтран Урологийн буюу бөөр, шээсний замын мэс заслыг хийж байна. Одоо чих, хамар хоолойн мэс заслыг УНТЭ-тэй хамтран хийж байна. Одоо бидэнд нүдний мэс засал хийх хэрэгтэй байна. Энэ чиглэлээр УНТЭ дээр өөрийн эмчээ сургаж байна. Түүнчлэн УГТЭ-ээс эмч нарын баг ирж, ажлын байрны чадвахжуулах сургалтыг давхар хийж байгаа. Дүгнээд хэлэхэд манай ерөнхий мэс заслын тасагт 20 гаруй төрлийн мэс засал хийгдэж байна.
Бид төрөлжсөн төв дөрвөн эмнэлгээс эмнэлгийн тусламж үйлчилгээний дэмжлэг аваад явж байна.
-Ирэх сараас танайд хүүхдийн мэс засал мөн шинээр хийгддэг болно гэсэн. Энэ талаар тодруулахгүй юу?
- Сүүлийн нэг жилд бид бүдүүн шулуун гэдэсний, бөөр шээсний замын, судасны, гэмтлийн зэрэг мэс заслуудыг нэвтрүүлж, төлөвлөгөөт болон яаралтайгаар хийж байна. Бид ирэх сараас хүүхдийн мэс заслыг нэвтрүүлэхээр ажиллаж байна. Бид өөрсдийн бололцооныхоо хэрээр хийхээр төлөвлөж байна. Хүүхдийн эвэрхий зэрэг бололцоотой мэс заслаа хийж эхэлнэ. Сүүлийн үед хүүхдийн хатиг, буглаа эрс ихэссэн. Хүүхдийн мэс заслыг заавал хүүхдийн мэргэжлийн унтуулгын эмч, мэс засалч хийдэг. Хүүхдэд зориулсан баг ажиллана. ЭХЭМҮТ-ээс зөвлөх эмч авч ажиллана. Манай ерөнхий мэс заслын тасаг олон төрлийн мэс засал хийдэг болсон учраас үйлчлүүлэгчийн тоо ч нэлээдгүй өссөн.
Өнгөрсөн жил 300-350 мэс засал хийгдэж байсан бол энэ оны есөн сарын байдлаар 500-аад мэс засал хийгдчихсэн байна.
Ард, иргэддээ илүү тусламж, үйлчилгээгээ үзүүлэхийн тулд шинэ мэс заслуудаа нэвтрүүлэх, нутагшуулах тал дээр анхаарч байна. 2021 ондоо багтаагаад нарийн мэргэжлээр эмч нараа мэргэшүүлээд цээжний хөндийн мэс заслыг хийх бодолтой, төлөвлөгөөндөө оруулчихаад байна.
Үзэл бодол
Б.Бат-Эрдэнэ: Бидний хувьд роботоо найдвартай ажиллах байдал дээр нэлээд анхаарч ажилласан
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн ивээл дор "РОБОКОН 2025" Олон улсын роботын тэмцээн 2025 оны наймдугаар сарын 22-ноос 26-ны өдрүүдэд Улаанбаатар хотноо зохион байгуулагдана. Энэ тэмцээн Монгол Улсаас хоёр баг оролцож байгаа. Багуудын бэлтгэл хэрхэн хангагдаж байгаа талаар ШУТИС-ийн МХТС-ийн Электроникийн тэнхмийн багш Б.Бат-Эрдэнэтэй ярилцлаа.
“ABU Робокон 2025 ” олон улсын тэмцээн удахгүй болох гэж байна. Энэ тэмцээнд оролцох багууд бэлтгэлээ хэр хангаж байна бэ?
-Үндэсний аварга шалгаруулах тэмцээндээ амжилттай оролцсон. Олон улсын тэмцээнд гаднын томоохон улс орны аваргууд оролцох учраас догдлол, бага зэргийн айдастай байна. Туршилтын роботуудаар бэлтгэлээ боломжийн хангаж байна.
-Энэ удаагийн тэмцээнд 14 орны баг оролцож байгаа. Өрсөлдөгч багуудаа хэр судалсан бэ?
-Бид Япон улсын Робокон тэмцээнийг очиж үзсэн. Япон багууд бол үнэхээр сайн юм байна лээ. Мөн Тайланд, Хонконг, Вьетнам улсын үндэсний тэмцээний бичлэгийг үзсэн. Эдгээр улсын багуудын тоглолтын стратегийн талаар ерөнхий ойлголтыг авсан. Бид хэрхэн тоглох стратеги төлөвлөгөө гаргаж, бэлтгэлээ хийж байна. Олон улсын тэмцээн Монгол Улсад зохион байгуулагдаж байгаа учраас оролцогч оюутнуудын маань хувьд нутгийн тэнгэр ивээнэ гэдэгт итгэж байна. Бидний хувьд роботоо найдвартай ажиллах байдал дээр нэлээд анхаарч ажилласан.
-Тоглолтын үед техникийн саатал гэмтэл гарахыг үгүйсгэхгүй. Техникийн бүрэн бүтэн байдлаа хэр хангаж байна?
-Тоглолтын үед гарч болох томоохон эвдрэл, гэмтэл саатлаа гаргахаас урьдчилан сэргийлэх сэлбэг хэрэгслээ бэлдэн ажиллаж байна.
-Энэ жилийн тэмцээний онцлог нь сагс бөмбөг учраас хөдөлгөөн шидэлт нэлээд их хийгдэнэ?
-Үндэсний тэмцээн болон бусад орны тэмцээнүүдийг харахад Роботуудын эвдрэл их ажиглагдаж байна. Залах үед, хурдтай явж байгаад мөргөлдөх үед эвдрэл гэмтэл гарах тохиолдол ажиглагдаж байна.
- Роботод бүтээх явцад хүндрэлтэй зүйл гарч байсан уу. Роботоо бүтээхэд хэр их хугацаа зарцуулсан бэ?
-Үндэсний роботын тэмцээнд оролцох бэлтгэлээ есөн сараас эхэлж хангасан. Роботуудаа 11 дүгээр сараас хойш эхлэн бүтээж 7-8 төрлийн робот бүтээн туршсан. Робот бүтээж туршиж үед бидний хүссэн үр дүнд хүрэхгүй тохиолдолд дараа санаагаа хэрэгжүүлж ажилласан. Үндэсний аваргад оролцохдоо 7-8 робот бүтээж туршсан бол олон улсын тэмцээнд зориулж 10 орчим робот бүтээж туршсан байна. Олон улсын багууд маш хурдтай хүчтэй, технологийн шийдэл нь сайн зүйлүүд ажиглагдаж байгаа. Бид ч гэсэн дутахгүй өрсөлдөнө гэж төлөвлөж байна.
-Роботоо бүтээхдээ тоног төхөөрөмжөө яаж шийддэг бэ?
-Оюутнууд өөрсдийн роботын бүтээж байгаа учраас багш нараас зөвлөгөө авч роботын шийдлээ өөрсдөө олж бүтээдэг. Манай сургууль электроник програмчлалын сургууль учир роботын механик шийдлийг бүтээж туршихад хугацаа их зарцуулдаг. Сүүлийн жилүүдэд “Робот ба Хиймэл оюун ухаан” механик, электроник, хиймэл оюун ухаан нийлсэн хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж буй учир энэ дутагдлыг нөхөж чадаж байгаа гэж үзэж байна. Робот бүтээхэд хөрөнгө санхүүгийн зардал мөш их гардаг. Зарим тохиолдолд үүнээс үүдэн рбоботын шийдлээ турших боломжгүй тохиолдол ч байдаг. Нэг, хоёрдугаар курсийн оюутнуудын хувьд дөнгөж мэргэжлийнхээ хичээлтэй танилцаж байгаа учраас роботуудаа хялбар, энгийн шийдлээр бүтээсэн. Үндэсний аварга шалгаруулах тэмцээний роботоо сайжруулаад оролцож байна. Харин нөгөө баг маань 3-4 курсийн оюутнууд байгаа учраас ахисан түвшний шийдлүүдийг роботууддаа хэрэгжүүлэн ажиллаж байна.
-Өрсөлдөгч багтай тоглох тактикаа боловсруулж байгаа биз дээ?
-Тодорхой хэмжээнд боловсруулж байна. Япон улсын роботод тохолт хийдэг. Бидний хувьд тохолт гэхээс илүүтэй шидэлтүүд дээр анхаарч тоглоно. Мөн хамгаалалтаа сайн хийж тоглоно. Тухайн үед тоглолт явц хэрхэн өөрчлөгдөхийг таашгүй. Амжилт гаргахын төлөө хичээнэ дээ. Алдаа бага гаргаж хугацаа сайн тооцоолох, багийн гишүүд хоорондоо сайн ойлголцож, тоглох ёстой. Өмнө зохион байгуулагдаж байсан робокон тэмцээнд спортын чиглэл байгаагүй. Талбай дээр уралдаж, янз бүрийн зүйлийг байрлуулдаг байсан. Энэ жилийн тэмцээний хувьд спортын чиглэл, хоорондоо хөдөлгөөн хийж тоглох учраас нэлээд өвөрмөц болно. Бидний хувьд өөрсдөө сагс тоглож үзээд роботын хөдөлгөөн ийм байх ёстой гэдэг тооцооллоо хүртэл гаргаж байгаа.
-Тоглолтын хугацаа ямар байх вэ?
-Тоглолтын хугацаа 2 минут 40 секунд, нэг удаагийн довтлогын хугацаа 20 секунд байдаг Бидний хувьд 4-5 удаагийн довтолгоондоо нэлээд сайн оноо цуглуулахаар хичээж байна.
-Үндэсний аварга шалгаруулах тэмцээнд ШУТИС-ийн Мэдээлэл холбоо технологийн сургуулийн хоёр баг амжилттай оролцож тэргүүлсэн?
-Нэг, хоёрдугаар курсийн оюутнуудын баг буюу “Түвшин электроник” баг тоглолтын бэлтгэлээ маш сайн хангасан. Харин нөгөө багт ахлах курсийн оюутнууд байсан. Роботын шийдлүүд нь арай өөр байсан учраас роботоо бүтээхэд их хугацаа зарцуулж тоглолтын бэлтгэлээ арай бага хийсэн нь үндэсний тэмцээний явцад ажиглагдсан.
Үзэл бодол
Г. Агааноров: “ABU РОБОКОН 2025 ULAANBAATAR ” олон улсын тэмцээнд 13 орны 14 баг оролцоно
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн ивээл дор “ABU РОБОКОН 2025 ULAANBAATAR ” олон улсын тэмцээн 2025 оны наймдугаар сарын 22-ноос 26-ны өдрүүдэд Улаанбаатар хотноо зохион байгуулагдана. Энэ удаагийн тэмцээн Монгол Улсаас хоёр баг оролцож байгаа. “ABU РОБОКОН 2025 ULAANBAATAR” олон улсын төслийн Ерөнхий продюсер Г.Агааноровтой ярилцлаа. Тэрбээр 2004 оноос “ABU Robocon” олон улсын роботын тэмцээнтэй холбогдож, өнөөг хүртэл сэтгэл зүрхээ зориулан ажиллаж байна.
-Та манай уншигчдад “ABU Робокон” олон улсын роботын тэмцээний талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл өгөөч?
-“Робокон” тэмцээн Япон улсаас үүсэлтэй. Анх зөвхөн тухайн орны үндэсний тэмцээн байсан бол хожим Ази, Номхон далайн өргөн нэвтрүүлгийн холбоо (ABU)-гоор дамжин, Ази, номхон далайн бүсийн орнуудын тэмцээн болсон түүхтэй. Монголын үндэсний олон нийтийн радио, телевиз, Ази номхон далайн өргөн нэвтрүүлгийн холбоо (ABU)-ны гишүүн телевиз. Энэ хүрээнд тус холбооноос зохион байгуулдаг “Робокон” тэмцээнд Монгол Улсын баг 2002 оноос оролцож эхэлсэн түүхтэй.
Манай улс “Робокон” тэмцээнд 23 жил оролцож байгаа. Олон улсын “Робокон” тэмцээнийг жил бүр гишүүн орнуудад зохион байгуулагддаг. онцлогтой. Монгол Улс “ABU Robocon” олон улсын тэмцээнийг анх 2019 онд зохион байгуулж байсан. Зургаан жилийн дараа буюу 2025 онд Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн У.Хүрэлсүхийн ивээл дор зохион байгууллагдаж байна.
-Энэ удаагийн тэмцээнд хэчнээн баг оролцож байгаа бэ?
“ABU ROBOCON 2025 ULAANBAATAR” олон улсын тэмцээнд Камбож, Египет, Фижи, БНХАУ-ын засаг захиргааны онцгой бүс Хонконг, Энэтхэг, Индонез, Япон, Малайз, Монгол Непал, Шри Ланка, Тайланд, Вьетнам улсын багууд оролцоно. Нийт 13 орны 14 багийн 400 гаруй оролцогчид ирнэ. Зохион байгуулагч улс давуу эрхтэйгээр хоёр баг оролцуулдаг.
Монгол Улсаас оролцож байгаа хоёр багийн хувьд 2025 оны дөрөвдүгээр сарын 24-нд болсон “Робокон” үндэсний аварга шалгаруулах тэмцээнд ШУТИС-ийн Мэдээлэл холбоо технологийн сургуулийн “Түвшин Электроникс”, “HICH TECH” багууд амжилттай оролцож тэргүүн байр болон дэд байрыг эзэлж олон улсын тэмцээнд оролцох эрхтэй болсон.
-Монголд зохион байгуулагдаж буй “ABU Робокон” тэмцээн өмнөх жилүүдээс юугаараа онцлог вэ?
-“Робокон” тэмцээнийг зохион байгуулж буй улс орон дүрмээ өөрсдөө боловсруулдаг. Тэмцээний дүрмийг хоёр жилийн хугацаанд Токио хотын их сургуулийн доктор, МУИС-ийн багш Ө.Батбаяр боловсруулж 2024 оны наймдугаар сард Вьетнам болсон олон улсын тэмцээн дээр Монгол Улс дүрмээ танилцуулсан юм.
2019 онд анх зохион байгуулж байхдаа Монгол орны газар нутаг бүсчлэлийг харуулсан говь, хангай, тал хээр, уулын бүсэд түүх соёлыг уялдсан даалгаварыг биелүүлж байсан. Нэг зүйлийг хэлэхэд Монголчууд XIII зуунд Чингис хаан алт, мөнгөн гэрэгэг бусад орнуудад элч илгээж байсан нь өнөө цагийн гадаад паспорт, шуудан харилцааны эхлэлийг тавьж байсан. Монгол Улсын түүх соёлыг олон улсад Робоконоор дамжуулан сурталчилан танилцуулж байсан. Харин энэ жилийн тухайд дэлхийн дахинд оюутанзалуучуудын сонирхлыг маш их татаж байгаа Сагсан бөмбөгийн спортоос санаа сэдэл авч хийж байгаа. Тухайлбал, хоёр роботод стандарт сагсны шалыг бодвол арай бага буюу 15x8 харьцаатай, сагсны шийдний өндөр нь 2м 43 см болгосон. Улаан, хөх талын багууд талбай дээр сагсан бөмбөгийн дүрмээр тоглоно.
-“Робокон” тэмцээн зохион байгуулах орныг хэрхэн шалгаруулдаг юм бэ?
-Манай улсын дараа буюу 2026 онд Хонконг олон улсын Робокон тэмцээнийг зохион байгуулна. Ерөнхийдөө 2-3 жилийн өмнө саналаа өгдөг. Тухайн саналдаа тэмцээн зохион байгуулах дүрмээ боловсруулж, танилцуулдаг. Тэмцээн зохион байгуулах асуудлыг Ази, Номхон далайн өргөн нэвтрүүлгийн холбоо шийддэг.
-Монгол Улсаа төлөөлж оролцож байгаа хоёр багийн бүрэлдэхүүн хэчнээн оюутан залуучууд багтаж байгаа бэ?
-Робокон тэмцээнд зөвхөн оюутнууд оролцдог. Нэг багт үндсэндээ гурван гишүүн, багштайгаа хамт оролцдог. Багийн туслах гишүүдтэйгээ 12-15 хүний бүрэлдэхүүнтэй байдаг юм. Бусад хөгжөөн дэмжигчээр оролцдог.
Оюутнуудын мэдлэг чадвар ур ухаан, хэр их хөдөлмөрлөж, бэлтгэл сургуулилт сайн хийж, үйлдлээ сайн гүйцэтгэсэн амжилт гаргадаг. Монголын баг үйлдлээ хурдан гүйцэтгэж олон оноо авах тал дээр илүү анхаарч, бэлтгэлээ хангаж байгаа.
Манай улсын хувьд хоёр удаа дэд байрт шалгарч байсан. Өнгөрсөн 2019 онд эх орондоо зохион байгуулахдаа дэд байр эзэлж байсан. Мөн цар тахлын үед онлайноор оролцож дэд байранд шалгарч байсан. Энэ удаа Монгол Улсын баг амжилтаа ахиулж, тэргүүн байранд орохын төлөө бэлтгэлээ хангаж байна. Энэ олон жилийн хугацаанд хамгийн их амжилт үзүүлсэн роботуудтай баг бол Вьетнам, БНХАУ, Япон улс юм.
-Тэмцээн хэзээ болох вэ?
-“ABU ROBOCON 2025 ULAANBAATAR” олон улсын тэмцээн 2025 оны наймдугаар сарын 24- нд “Аса Арена”-д 10:00 цагт хэсгийн тоглолт эхэлнэ.
-“ABU ROBOCON 2025 ULAANBAATAR” олон улсын тэмцээний нээлтэд Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх үг хэлж, оролцож байгаа оюунтан залуучуудад мэндчилгээ дэвшүүлнэ. Тэмцээнийг МҮОНРТ шууд дамжуулна.
-Тэмцээний тоглолтын минут богино уу?
-Өнгөрсөн жилүүдэд зохион байгуулагдаж байсан тэмцээн талбай дээр хоёр зэрэг үйлдлээ гүйцэтгэдэг байсан. Хугацаан гурван минут байсан. Энэ жилийн тэмцээн сагс учраас том талбай дээр явагдаж байгаа учраас 7-10 минутын хугацаанд явагдана. Зарим тохиолдол 12 минут ч болж байгаа. Ерөнхийдөө хугацаа харилцан адилгүй байна.
-Тэмцээн эхлэхэд цөөхөн хоног үлдлээ. Бэлтгэл ажил хэдэн хувь хангагдсан бэ?
-Бэлтгэл хангагдаад жигдэрч байгаа. Миний хувьд Робокон тэмцээний зохион байгуулалт дээр олон жил ажиллаж байна. Бидний хувьд 2010 оноос хойш олон улсын тэмцээн зохион байгуулна гэж ярьсаар байж 2019 онд анх удаа зохион байгуулж байсан. Энэ төслийг хэрэгжүүлэхэд оролцогч сургууль болон удирдаж оролцож байгаа багш хамгийн чухал нөлөө үзүүлдэг. Олон багшийн хүч чармайлт, хөдөлмөр зүтгэл дээр Монголын багийн амжилт бий болдог. Монголчууд оюуны асар их мэдлэгтэй. Ази, Номхон далайн орнуудын оюутан залуучуудаас дутахгүй. Ер нь энэ тэнцүү өрсөлдөх чадвартай. Робокон тэмцээний 23 жилийн хугацаанд ойролцоогоор 5000 орчим оюутан залуучууд багийн үндсэн болон туслах гишүүн оролцсон байна. Робокон тэмцээн оролцож байсан хүүхдүүд их мундаг явдаг. Онолын мэдлэг, практиктай хослуулж явуулдаг учраас оюутан залуучуудад мэдлэг ур чадвар, бүтээлч сэтгэлгээ, цагийн менежмент зэргийг хослуулж чаддагаар бусдаас давуу талтай. Робокон оролцож байсан оюутан залуучууд Оюутолгой, Эрдэнэс тавантолгой, Эрдэнэт үйлдвэр зэрэг Монголын томоохон бүтээн байгуулалтын ажилд манлайлан ажиллаж байна.
-Зохион байгуулалтын багт нийт хэдэн уран бүтээлч ажиллаж байна вэ?
-“ABU ROBOCON 2025 ULAANBAATAR” олон улсын тэмцээний зохион байгуулалт дээр МҮОНРТ-ийн уран бүтээлчид болон инженер техникийн ажилчид, сайн дурынхантай нийлээд 200 гаруй хүмүүс ажиллаж байна. Энэ жилийн тэмцээнд Нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газар дэмжигчээр оролцож байгаа. Харин ерөнхий ивээн тэтгэгчээр Зуун манлай бүтээн байгуулалт Монгол Улсын Баатар "Эрдэнэт үйлдвэр" ТӨҮГ, Монголын харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн тэргүүлэгч “ Энгийн ухаалгаар” уриатай Мобиком оролцож байгаа. Мөн “Аса арена”, Z.com, MindTech,KSJ зэрэг компаниуд ивээн тэтгэгчээр оролцож байгаа юм.
Үзэл бодол
Ч.Төгсдэлгэр: РЦНК-ийн баруун талд ногоон байгууламж барих асуудалд хувийн хэвшилтэй зөвшилцөж байна
Баянзүрх дүүргийн 1 дүгээр хороонд байрлах Оросын Шинжлэх ухаан, соёлын төв буюу РЦНК-ийн баруун талд орон сууцны барилга барих асуудлыг тухайн орчмын оршин суугчид эсэргүүцэж байна. Тухайн орчимд ногоон байгууламж барих хүсэлтийг иргэд 10 гаруй жилийн турш холбогдох газруудад өгөөд байгаа боловч одоо болтол шийдэгдээгүй. Гурван аж ахуйн нэгжийн газарт маргаан үүсэж, орон сууцны барилга эхлүүлэх тусгай зөвшөөрлийг шүүхийн шийдвэрт үндэслэн олгосон байна. Тиймээс нийслэлийн Ерөнхий архитектор Ч.Төгсдэлгэр барилга барьж буй аж ахуйн нэгжүүдтэй зөвшилцөж, ногоон байгууламж бариулах иргэдийн хүсэлтийг шийдвэрлэх талаас нь өнөөдөр байршил дээр нь ажиллалаа.
Энэ үеэр нийслэлийн Ерөнхий архитектор Ч.Төгсдэлгэр “Эс энд ви юу” ХХК РЦНК-ийн баруун талд цэцэрлэг, спорт цогцолбор бүхий 22 давхар орон сууцны барилга барих зохих ёсны зөвшөөрөл загвар зургийг 2022 онд батлуулж байжээ. Гэтэл иргэдийн зүгээс уг байршилд ногоон байгууламж бариулах хүсэлтэй байгаа. Шүүхийн маргаан 2025 оны долоодугаар сард эцэслэгдэж, барилга эхлүүлэх зөвшөөрлийг Хот байгуулалт, хотын стандартын газраас өгөөд удаагүй байна. Тиймээс хувийн аж ахуйн нэгжийг ч иргэдийг ч хохироогүй байх талаас нь зөвшилцөл хийхээр бид ирээд байна. Зөвшилцөл хийхдээ газрыг газраар шилжүүлэн олгох зорилт тавьж байна. Газрын маргаантай, иргэдийн эрх зөрчигдөж байгаа асуудалд бидний зүгээс 10 орчим байршилд газрыг газраар шилжүүлж асуудал шийдвэрлэсэн байдаг. Энэ мэт байдлаар асуудлыг шийдэх боломжтой гэж үзэж байна” гэв.
Нийслэлийн Ерөнхий архитектор Ч.Төгсдэлгэр төр иргэдийн хүсэлтийг сонсох үүрэгтэй. Гэвч зохих зөвшөөрөлтэй хувийн аж ахуйн нэгжийг ч хохироохгүй байх үүднээс асуудлыг шийдвэрлэнэ гэдгээ илэрхийллээ.
-
Үзэл бодол2022/10/14
"МИАТ" ТӨХК-иас мэдэгдэл гаргалаа
-
Цаг үе2023/11/27
ТӨРИЙН БАНК: Эрүүл иргэн картаараа 10 хүртэлх хувийн хөнгөлөлт эдлээрэй
-
Үзэл бодол2019/10/10
Монголын Сэтгүүлчдийн Нэгдсэн Эвлэл үйл ажиллагааны тайлангаа танилцуулж байна
-
Улстөр нийгэм2023/12/08
“Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний эрхийг хангах тухай хууль”-ийг хэрэгжүүл...