Үзэл бодол
Халдвар судлаач Т.Энхбаатар: Хятадууд вакцины туршилтын үр дүнгээ шинжлэх ухааны болон анагаахын сэтгүүлд одоо хүртэл нийтлээгүй
Дэлхий нийтийг хамарсан цар тахлын эсрэг вакцин Монголд орж ирж, анхны тунг Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ тариулсан. Үүнтэй холбоотойгоор монгол хүн бүр ковидын эсрэг вакцинтай холбоотой мэдээллийг сонирхож буй билээ. Тиймээс вакцин хэрхэн бүтдэг болон вакцины үе шатуудын талаар нийгмийн эрүүл мэндийн магистр, халдвар судлаач Т.Энхбаатарын өөрийн цахим хуудас https://www.facebook.com/enkhbaatar.tumurbat -таа бичсэнийг уншигчиддаа хүргэж байна.
Эх оронд минь тахлыг үлдэн хөөхөөр “хүндэт” вакцинууд “морилон” ирж буйд гүнээ талархаж буйгаа илэрхийлэхийн ялдамд эрхэм 4 “баатар”-ын талаар мэдээлэл өгсү. Энэ мэдээллийг шинжлэх ухааны мэргэшсэн 3 сэтгүүлчийн хамтран бэлтгэсэн нийтлэлээс авсан болно (Бичвэрийн төгсгөлд эх сурвалжаа оруулах болно). Юуны өмнө хүмүүст ойлгомжтой байх үүднээс аль болох энгийн үгээр бичиж байна. Эхлээд вакцин хэрхэн бүтдэг, мөн төрлөөр нь хэд ангилдагийг мэдвэл цаашдын 4 вакциныхаа талаар тодорхой ойлголт авахад тус болох болно Вакцин бол шинжлэх ухааны гайхамшигт бүтээлүүдийн нэг. #Нэг Вакциныг хэрхэн бүтээх вэ? Вакциныг эхлээд эсийн түвшинд дараа нь амьтад (хулгана, сармагчин гэх мэт) дээр туршаад туршилт амжилттай үр дүн өндөр байвал хүн дээр клиник туршилтад ордог. Ингэхдээ 3 үе шатыг даваад цаашаа бүрэн ашиглагдах, хязгаарлагдмал ашиглах, туршилт амжилтгүй бол судалгаанаас хасагдах гэсэн зарчмуудаар явагдаж бий болно.
1-Р ҮЕ ШАТ: Энэ үед 10-20 орчим хүнд вакцины аюулгүй байдал, хэрэглэх тунг туршина.
2-Р ҮЕ ШАТ: Аюулгүй байдлын өргөн хэмжээний туршилт явагдана. Үүнд 100-аас дээш хэдэн зуун хүн хамрагдана.
3-Р ШАТ: Өргөн хэмжээний туршилтаар вакцины үр дүнг тодорхойлдог маш чухал үе шат.
Үүнд 1000-аас дээш хэдэн мянган хүн оролцоно. 4-Р ҮЕ ШАТ: Туршилт амжилттай явагдаж үр дүн өндөр байвал тухайн улс дотооддоо ашиглах эрх олгохоос гадна ДЭМБ олон улсад ашиглах зөвшөөрлийг олгодог. Мөн энэ шатанд 3-р шатны туршилтанд амжилтгүй үр дүн гаргасан вакцинууд судалгаанаас хасагддаг. 6-Р ШАТ: ТОДОРХОЙ ЦАГ ХУГАЦААНД ХЯЗГААРТАЙ АШИГЛАХ!!! #ХОЁР . Манай захиалсан вакцинуудын нэршил, хэрэглэх тун, хадгалалт зэрэг нь мэдээллийн бүхий л сувгаар та бүхэнд хүрч буй тул энд давхардуулахгүй алгассан болно. 2.1. Генетикийн аргаар гаргаж авсан вакцин. Энэ нь Дархлааны хариу урвалыг өдөөх зорилгоор коронавирусын нэг буюу хэд хэдэн генийг бидний эсэд тарааж өгдөг вакцин. Ийм энгийн ойлголт. Энэ төрлийн вакцинуудаас манайх “Pfizer”-ийг захиалсан. Энэ вакцин нь бүх шатны туршилтанд хамгийн өндөр үзүүлэлттэй (95%) яваа бүх улс оронд ашиглахыг зөвшөөрсөн номер нэг вакцин. Үүнийг захиалсанд нь эрхбаригчдад талархая… Даанч хязгаартай тул бүх хүн амд хүрэлцэхгүй. Миний болоод манай гэр бүлийн сонголт #PFIZER. Тийм болохоор та бүхнийг ч бас энэ хамгийн сайн вакциныг сонгоорой гэж уриалмаар байна. 2.2. VEKTOR буюу инженерийн аргаар гаргаж авсан вакцин.
Аденовирусын эсээс генийн мэдээллийг нь авч оронд коронавирусын генийг суулган бүтээсэн вакцин бөгөөд энэ нь хүний биеийн эсэд нэвтэрч вирусийн уургийг бүтээдэг. Энэ төрлөөс манайх Астра Зенека болон Спутник гэсэн 2 вакцин захиалсан. 2.2.1 #АСТРАЗЕНЕСА вакцин нь 82.4%-ийн-ийн үр дүнтэй вакцин бөгөөд 2021 оны 2-р сарын 16-нд ДЭМБ яаралтай тусламжийн үед 18-аас дээш насны хүмүүст хийх зөвшөөрлийг өгсөн болно. Хамгийн сонирхолтой нь Астра Зенека вакцины зохион бүтээгчид нь Оросын Спутник вакцин зохиогч нартай хамтран ажиллана гэдгээ зарласан бөгөөд Астра Зенека вакциныг Спутник вакцинтай хослуулан хэрэглэвэл үр дүн нь нэмэгдэнэ гэж үзэж байгаа юм байна. Мөн өмнөд Африк руу оруулах гэж байсан нэг сая хүн тунг зогсоосон байна. Яагаад гэвэл тэнд илрээд байгаа коронавирусын мутацилагдсан шинэ хэлбэр (А.1.135.)ийг дарж чадах эсэхээ нотлоогүй учир өмнөд Африкийн ЗГ оруулахыг хориглосон (Өмнөд Африкт өмнө нь БНХАУ-ын Синофарм вакцин 3-р шатны туршилтанд ороод маш муу үр дүн илэрсэн ). Тийм учраас Астра Зенека компанийн хэвлэлийн төлөөлөгч нь хэлэхдээ тус компани нь Коронавирусын (А.1.135.) шинэ хэлбэрийн эсрэг вакцины шинэ хувилбар зохиохоор зогсолтгүй ажиллаж байна гэж мэдэгдсэн байна. 2.2.2. #СПУТНИК вакцин нь 91.6%-ийн үр дүнтэй бөгөөд бүтээх явцад вакцины мэргэжилтнүүд 3-р шатны туршилтыг эрсдэлтэй алхам гэж үзэн хийхгүй байсан ба харин Энэтхэгт энэ вакциныхаа 2 ба 3 дахь шатны туршилтыг хийж 91.6% үр дүнг баталж гаргав. Иймд ерөнхийлөгч Путин өөрийн оронд бүх нийтэд хэрэглэх зөвшөөрлийг баталсан байна.
Зохион бүтээгчид нь “Sputnik V”вакцины 3-р үе шатны туршилтын үр дүнгээ шинжлэх ухааны “The Lancet” сэтгүүлд нийтэлжээ. Орос вакцин одоо ДЭМБ-ийн зөвшөөрлийг хүлээж буй. Гэвч зөвхөн өөрийн орондоо л хэрэглэх зөвшөөрөлтэй вакцинаа улс орнуудад худалдан борлуулсан учир Орос Хятад хоёр улс нь олон улсаас сануулга аваад буй ажээ. Манай улсын иргэдийн хувьд хийлгэвэл орос вакцин л хийлгэнэ гэдэг сонголт ихэд давамгайлж буй. Гэхдээ 50 мянган хүн тун гэдэг маш бага тоо. Энэ 4 вакцинаас хамгийн цөөн тоотой нь :Спутник” юм. Эрх баригчдын хувьд вакцины захиалга өгөхдөө иргэдийн саналыг үндэслэсэн бол хамгийн их захиалга авах вакцин “Спутник” байх байлаа. 2.3. INACTIVATED буюу уламжлалт вакцин. Манай улс энэтөрлийн вакцинуудаас БНХАУ-ын #СИНОФАРМ вакциныг захиалсан бөгөөд манай оронд 2-р сарын 22-ны 22 цагт тусгай үүргийн онгоцоор ирснийг та бүхэн мэдэж байгаа. Энэ бусад 3 вакцинаасаа хамгийн их тоотой буюу 300 мянган хүн тун ирсэн хэрэг. Синофарм вакциныг Бээжингийн институт нь Биологийн хүрээлэнтэйгээ хамтран зохиож төрийн өмчит “Синофарм” компани клиник туршилтанд оруулж 79.34%-ийн үр дүнг ЗГ-таа танилцуулж өөрийн улсдаа бүрэн хэрэглэх зөвшөөрөл авсан байна.
Гэвч энэ компани 3-р шатны туршилтын үр дүнгээ шинжлэх ухааны сэтгүүлүүдэд нийтлээгүй ба олон улсад мэдэгдээгүй. Харин өнгөрөгч оны 7-р сард Арабын Нэгдсэн Эмират Улс (АНЭУ), Марокко, Перу улсуудад нэг сарын турш 3-р шатны туршилт явагдсан байна. Энэ туршилтын дараа 9-р сарын 14-нд АНЭУ-ын ЗГ эрүүл мэндийн болон төрийн албан хаагчдад яаралтай горимоор хэрэглэх зөвшөөрлийг өгсөн байна. Хоёр сар хүрэхгүй хугацааны дараа 12-р сарын 9-нд АНЭУ нь Синофарм вакцин нь туршилтын хугацаанд 86% үр дүн гарсныг зарлаж улсдаа ашиглах бүрэн зөвшөөрлийг олгов. Өнгөрөгч 11-р сард Синофарм компанийн хэвлэлийн төлөөлөгч “Тус компани өөрийн вакцинаа Хятадад бараг нэг сая хүнд хийсэн” гэж мэдэгдсэн бөгөөд Хятадад хийсэн АНЭУ-д хийсэн туршилтын дүн яагаад ийм зөрүүтэй байгаад сэтгүүлчдийн асуултанд тайлбар хийгээгүй бөгөөд “Энэ 2 үр дүн хоёулаа бодит ба хүчин төгөлдөр” гэж гуйвуулсан байна. Хятад улс нь уг вакцинаа нэг мужийн 50 сая хүнд тарихаар томоохон төсөл төлөвлөөд буй гэнэ.
Гэсэн хэдий ч Хятадын тус вакцин үйлдвэрлэгчдийн санааг зовоож буй нэг асуудал бол Өмнөд Африкт илэрсэн коронавирусын мутацид орсон шинэ хэлбэр (А.1.135.)-ийн эсрэг энэ вакцинаа туршиж үзсэн бөгөөд уг вакцины үүсгэсэн эсрэг биеийн хариу урвал нь маш сул үр дүн үзүүлсэн байна. Хятадууд энэхүү туршилтын үр дүнг одоог хүртэл шинжлэх ухааны болон анагаахын сэтгүүлүүдэд нийтлээгүй болохоор олон улсад ч үр дүн тодорхойгүй байна. Товчхондоо гэвэл ийм байна. Энэ бүх мэдээллээс дүгнэж хэлэхэд Манай улс хамгийн үр дүнтэй бодит вакцинаа л татах хэрэгтэй. Хятадууд энэ вакцины мэдээллээ нууцлаад байгаа нь улам л эргэлзээ төрүүлж байна. Манай иргэдийн хувьд дийлэнх нь Хятад вакцинд дургүй байгаа. Энэ нь тэдний буруу биш бөгөөд Хятад Монгол хоёр үндэстэн үүссэн цагаасаа л шахам бие биенээсээ болгоомжилсоор ирсэн. Тэд бидний газар нутагт үеийн үед шунасаар ирсэн бөгөөд өвгөдийн минь дайнч түрэмгий байдлаас айж ямар сайндаа түмэн газрын цагаан хэрмийг барих вэ дээ. Монголчуудын хувьд тэдний хязгааргүй шунал, балмад зан үйлд ясны дургүй бөгөөд тэднийг сайн вакцин хийсэн ч муу вакцин хийсэн ч тариулах хүсэлгүй. Учир нь бидний генд өвлөгдөн ирсэн сонор сэрэмж, мөн монгол үндэстэний сэтгэхүйн онцлог. Үүнийг эрх баригчид маш сайн мэдэж байх ёстой уг нь….
Тийм учраас хятад вакцин хийлгэхгүй гэж байгаа хүмүүсийг би буруутгаж бодохгүй байна. Харин бусад 3 вакцинаас нь сонголтоо хийх хэрэгтэй. Бид заавал вакцин хийлгэх ёстой. Тэгж байж амьдрал хэвийн үргэлжлэх гээд байна. Бас та бид аюулт тахлыг эх орноосоо үлдэн хөөх болно. Гэхдээ хятад вакцин биш!!! Хэрэв та миний өгч буй мэдээлэлд эргэлзэж байвал доорх хаягаар орж дэлгэрэнгүй мэдээллийг авна уу. Баярлалаа та бүхэнд. Эрүүл энх аз жаргал сайн сайхан бүхнийг хүсэн ерөөе.
Эх сурвалж: By Carl Zimmer, Jonathan Corum, Sui Lee. nytimes.com “Coronavirus Vaccine Tracker”
Үзэл бодол
Д.Амарбаясгалан: Парламентын хяналтыг үйл ажиллагааныхаа соёл болгон төлөвшүүлэх нь чухал
Монгол Улсын Их Хурлын эрхэм гишүүд,
Эрхэм хүндэт Элчин сайд, эрдэмтэн судлаач, зочид төлөөлөгчид өө
Өнөөдөр бид Монгол Улсын ардчилсан засаглалын тулгуур багана болсон парламентын хяналтын тухай, энэ хяналтыг хэрхэн үр дүнтэй хэрэгжүүлэх тухай хэлэлцэхээр чуулаад байна.
Монгол Улсын Их Хурлын 2024 оны ээлжит сонгууль бүсчилсэн, холимог тогтолцоогоор явагдаж, түүний үр дүнд улс төрийн 5 нам, нийгмийн олон бүлгийн төлөөлөл бүхий 126 гишүүнтэй шинэ парламент бүрдээд байна. Бид хууль эрх зүйн орчныг шинэ цагийн хэрэгцээ, шаардлагад нийцүүлэн төгөлдөржүүлэх, ард иргэдийн төрдөө итгэх итгэл, хүлээлтийг бодит болгох, шинэ үеийн парламентыг төлөвшүүлэх томоохон зорилтуудыг тавин ажиллаж эхлээд байна.
Энэ хүрээнд Улсын Их Хурлаас батлагдан гарч буй хуулиуд хүний эрхийг дээдэлсэн, хүн төвтэй үзэл санаа бүхий байх, нийгмийн хурдацтай хөгжлийн шаардлагад нийцүүлэн, эрх зүйн зохицуулалтыг цаг алдалгүй гаргах, хуулийг иж бүрэн зохицуулалттай, тодорхой, ойлгомжтой болгож, хууль болон журмаар зохицуулах харилцааны заагийг зөв тодорхойлох зорилгоор “Гурван төгөлдөршил”-ийн бодлогыг хэрэгжүүлж эхлээд байна.
Улмаар Улсын Их Хурлын гишүүдээс санал авсны үндсэн дээр холбогдох хууль, эрх зүйн орчныг боловсронгуй болгох, үнэлэх, хэрэгжилтийг нь эрчимжүүлэх үүрэг бүхий 54 ажлын хэсэг байгуулагдан ажиллуулж байгаагаас 15 нь Монгол Улсын Их Хурлын хяналтын чиг үүрэгтэй холбоотой ажлын хэсэг юм.
Мөн саяхан батлагдсан Монгол Улсын Их Хурлын 2024-2028 оны үйл ажиллагааны стратеги төлөвлөгөөнд Улсын Их Хурал хууль тогтоомжийг боловсруулах, төлөвлөх, өргөн мэдүүлэх, хэлэлцэх, батлах, биелэлтэд хяналт тавих, тайлагнах бүх үе шатанд нэн тэргүүнд хүн төвтэй үзэл санаанд суурилсан, хүний эрх, эрх чөлөөг хангаж, хамгаалсан байх агуулга, шаардлагыг тавина хэмээн заасан. Үүнээс гадна хууль тогтоомжийн хэрэгжилтэд хяналт тавих байнгын тогтолцоог бэхжүүлж, үр нөлөөг тогтмол судлан, түүнд үндэслэн хуулийг чанаржуулна хэмээн тусгасан.
Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Хорин тавдугаар зүйлийн 1.8 дахь хэсэгт “хууль, Улсын Их Хурлын бусад шийдвэрийн биелэлтийг хянан шалгах” онцгой бүрэн эрхийг хуульчилсан байдаг. Өөрөөр хэлбэл, Монгол Улсын Үндсэн хууль, бусад хуулийн биелэлтийг улс даяар зохион байгуулж, хангах Засгийн газрын үйл ажиллагаа, хууль тогтоомжийн биелэлтийг хянан шалгах нь Монгол Улсын Их Хурлын онцгой бүрэн эрх юм.
Монгол Улсын Их Хурлын тухай хуулийн 3 дугаар зүйлд зааснаар “Улсын Их Хурлын үндсэн зорилт нь ард түмний төлөөллийн дээд байгууллагын хувьд ард түмний засаглах эрхийг хангахад орших ба хууль тогтоох, төрийн дотоод, гадаад бодлогын үндсийг тодорхойлох, хууль тогтоомжийн биелэлтийг хянан шалгах үндсэн чиг үүрэгтэй” гэж заасан байдаг. Улмаар Монгол Улсын Их Хурлын хяналт шалгалтын тухай анхдагч хуулийг 2021 оны 12 дугаар сарын 24-ний өдөр баталсан.
Тус хуулиар Монгол Улсын Их Хурлын хянан шалгах бүрэн эрхийг хэрэгжүүлэх арга хэрэгсэл, хууль зүйн үр дагаврыг тодорхойлох, мөн хянан шалгах түр хороо байгуулах эрх зүйн зохицуулалттай болсон. Үүнээс гадна төрийн аудитын байгууллага, Монголбанк, Үндэсний статистикийн хороо, Санхүүгийн зохицуулах хороо, Хүний эрхийн Үндэсний Комисс, Төрийн албаны зөвлөл зэрэг бие даасан, хараат бус байгууллагад түшиглэн, тэдгээрийг хянан шалгах чиг үүргийнх нь хүрээнд Улсын Их Хурлын хянан шалгах үйл ажиллагаанд татан оролцуулах асуудлыг мөн тусгасан байна.
Монгол Улсын Их Хурлаас Үндсэн хуульд 2019 оны 11 дүгээр сарын 14-ний өдөр оруулсан нэмэлт, өөрчлөлтийн дагуу Монгол Улсын Их Хурлын хяналт шалгалтын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгыг 2024 оны 5 дугаар сарын 16-ны өдөр баталсан. Уг хуульд дэлхийн улс орнуудад хэрэгждэг сайн туршлага бүхий зарим зохицуулалтыг тусгасан байна. Тухайлбал, Байнгын хорооддоо төвлөрсөн, хяналт шалгалтыг төлөвшүүлэх зорилгоор, гишүүний саналыг хүлээн авч хэлэлцсэний үндсэн дээр тухайн Байнгын хороо хяналт шалгалтын ажлын хэсэг байгуулах шийдвэр гаргадаг болсон. Улсын Их Хурлаас хийсэн хууль тогтоомжийн биелэлтийн үр дагаврын үнэлгээний тайланг холбогдох Байнгын хороо хүлээн авснаас хойш нэг сарын дотор хэлэлцэн, шаардлагатай гэж үзвэл нэгдсэн хуралдаанд оруулах буюу заавал хэлэлцдэг зохицуулалттай болсон.
Түүнчлэн Парламентын ардчиллыг бэхжүүлэх, хүчтэй сөрөг хүчнийг бүрдүүлэх чиглэлээр хяналт шалгалтын эрх хэмжээг нэмэгдүүлсэн. Жишээ нь цөөнхийн бүлэг төсвийн хяналтын сонсголыг санаачлах, Төсвийн зарлагын хяналтын дэд хорооноос явуулсан хяналтын сонсголын тайлан, түүнд өгсөн санал дүгнэлтээ нэгдсэн хуралдаанд шууд танилцуулах гэх мэт шинэ боломжууд бий болсон.
Нэг үгээр хэлбэл, Монгол Улсын Их Хурлаас хууль тогтоомжийн биелэлтэд системтэй хяналтыг хэрэгжүүлэх нөхцөл бүрэн, хангалттай бүрдсэн. Цаашид бид парламентын хяналтыг үйл ажиллагааныхаа соёл болгон төлөвшүүлэх нь чухал байна. Монгол Улсын Их Хурлын хяналт шалгалт болон түүнд ажлаа хариуцан тайлагнадаг байгууллагуудын хяналт шалгалтын үйл ажиллагаа уялдаа холбоотой, давхардал хийдэлгүй байхад анхаарч, хяналт, үнэлгээг үр нөлөөнд чиглүүлэх нь нэн чухал үүрэгтэй.
Эрхэм гишүүд ээ,
Эрдэмтэн судлаач, салбарын мэргэжилтнүүд ээ
Парламентын хяналтыг үр дүнтэй хэрэгжүүлж, түүний нөлөөг нэмэгдүүлэхэд та бүхний сайн туршлага, оролцоо чухал ач холбогдолтой юм.
Монголын ардчилсан засаглалын үндэс суурийг бэхжүүлэн хамгаалахын төлөө цаашид ч тууштай хамтран ажиллахыг уриалж байна. Мөн парламентын хяналтын үйл ажиллагааг тогтмолжуулах чиглэлээр Улсын Их Хурлын Тамгын газар онцгой анхаарч ажиллахыг чиглэл болгож байна.
Улаанбаатар хот
Үзэл бодол
Д.Амарбаясгалан: Монгол Улсын хөгжлийг урт хугацаанд тогтвортой төлөвлөж, оновчтой бодлого боловсруулахад статистик ус, агаар мэт чухал
БНМАУ-ын Анхдугаар Их Хурлын 1924 оны 11 дүгээр сарын 11-ний өдрийн 3 дугаар тогтоолоор Дотоод явдлын яамны бүтцэд 6 хүний бүрэлдэхүүнтэй Тоо бүртгэх хэлтсийг анх байгуулсан нь орчин цагийн статистикийн албаны эхлэл болсон билээ.
Үндэсний статистикийн хорооны дарга Б.Батдаваа 100 жилийн түүхтэй статистикийн алба улс орон, олон нийтийг чанартай тоон мэдээллээр хангаж, нотолгоонд суурилсан бодлого, шийдвэрийн залгамжийг тасралтгүй хадгалан, статистикийн чадавх, хөгжлөөрөө дэлхийн бусад улс орнуудтай эн зэрэгцэж буйг тодотголоо.
УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан Улсын Их Хурал, Засгийн газар хэр зэрэг шинжлэх ухааны үндэслэлтэй, нотолгоо баримт дээр суурилсан, цаг үеэ олсон, олон хэмжээст судалгаатай хууль батлан гаргана, төдий чинээ иргэдийн амьдралын хэв маяг, эрэлт хэрэгцээнд нийцсэн, урт настай, чанартай хууль батлагддаг. Тиймээс Монгол Улсын хөгжлийг урт хугацаанд тогтвортой төлөвлөж, оновчтой бодлого боловсруулахад чанартай статистик ус, агаар мэт чухал ач холбогдолтой гэдгийг онцлов. Тэрбээр, дэлхийн улс орнууд их өгөгдөл, хиймэл оюун ухааныг засаглал, шийдвэр гаргалтдаа ашиглаж эхэлсэн учраас энэ хөгжлийн хурдаас манай улс хоцрох ёсгүй гэлээ. Тиймээс статистикийн албаны тогтолцоог хараат бус, технологид суурилсан, мэргэжлийн, чадварлаг болгон хөгжүүлэхэд УИХ-аас анхааран, дэмжин ажиллахаа илэрхийлэв хэмээн Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээллийн газраас мэдээллээ.
Үзэл бодол
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ “Шанхайн экспо”-гийн нээлтэд үг хэллээ
БНХАУ-ын Худалдааны яам, Шанхай хотын Ардын Засгийн газраас жил бүр зохион байгуулдаг “Хятадын олон улсын импортын VII экспо”-гийн нээлт өнөөдөр болж, Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ оролцож үг хэлэв.
“Шинэ эрин үед ирээдүйгээ хамтдаа хуваалцъя” уриан дор болж буй энэ удаагийн экспогийн нээлтийн ёслолд Пакистан, Серби, Словак, Узбекистан, Малайз, Казахстан зэрэг орны Ерөнхийлөгч, Ерөнхий сайд нарын хамт тэрбээр хүндэт зочноор оролцож байна. Монгол Улс анх удаа Ерөнхий сайдын түвшинд парламентад суудал бүхий улс төрийн бүх намын удирдлага, Улсын Их Хурал, Засгийн газрын зарим гишүүний хамт “Шанхайн экспо”-д өргөн бүрэлдэхүүнтэй, хувийн хэвшлийн олон төлөөлөлтэй оролцож буйгаараа онцлогтой.
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ “Ази, европын стратегийн уулзварт оршдог Монгол Улс энэхүү экспод идэвхтэй оролцох нь хөрш орон БНХАУ төдийгүй бусад улстай эдийн засгийн харилцаа холбоогоо гүнзгийрүүлэх өргөн боломж нээсээр ирсэн. Энэ онд Монгол Улс, БНХАУ-ын хооронд дипломат харилцаа тогтоосны 75 жилийн ой тохиож байгаа. Хоёр улсын худалдааны эргэлт 2023 оны байдлаар 17.6 тэрбум ам.долларт хүрсэн. Цаашид 20 тэрбумд хүргэхээр талууд зорьж байна. Монгол Улс “Алсын хараа-2050”, “Шинэ сэргэлтийн бодлого” зэрэг урт, дунд хугацааны хөгжлийн бодлогоо БНХАУ-ын “Бүс ба Зам” болон “Даян дэлхийн хөгжлийн санаачилга”-тай уялдуулж, “Чайна Энержи”, CNPC буюу Хятадын үндэсний газрын тос, байгалийн хийн корпораци зэрэг томоохон компанитай нүүрс болон эрчим хүчний хосолсон шийдэл, усан цахилгаан станц, төмөр замын төслүүдэд идэвхтэй хамтран ажиллаж байгааг тэмдэглэв.
Мөн Монгол Улсын Засгийн газар асар хурдтай хувьсан өөрчлөгдөж буй энэ цаг үед гурван гол шилжилтийг хийж, шинэ эдийн засгийн бүтцийг бүрдүүлэхээр ажиллаж байна. Нэгдүгээрт, AI хиймэл оюун ухаанд түшиглэсэн цахим, ухаалаг технологийг хөгжлийн хурдасгуур болгох, хоёрдугаарт, ногоон хөгжлийн шилжилтийг хэрэгжүүлэх, гуравдугаарт, хүний нөөцийн шилжилтэд анхаарч, ирээдүйн хөгжлөө төлөвлөж байна. Монгол Улсын аж ахуйн нэгжүүд энэ удаагийн Шанхайн экспод дэлхийд танигдсан ноос, ноолуур зэрэг хөдөө аж ахуйн гаралтай бүтээгдэхүүнээс гадна уул уурхайн салбарынхаа хөгжил дэвшил, зах зээлд өрсөлдөх боломжийг өргөнөөр танилцуулж буй нь цаашид байгалийн баялгийн бэлтгэн нийлүүлэгчээс үйлдвэрлэлд суурилсан ханган нийлүүлэгчийн байр сууринд хүрэх зорилготой. Манай өвөг дээдсийн сургаалд “Монголын За бол Андгай” хэмээх сайхан үг байдаг. Бид хэлцэл бол хэлцэл, гэрээ бол гэрээ хэмээсэн зарчимд тулгуурлан хөрөнгө оруулагчдад ээлтэй эрх зүйн орчин, цахим нээлттэй засаглал, харилцан ашигтай хамтын ажиллагааг эрхэмлэсээр ирсэн. Бид Та бүхэнтэй харилцан суралцах, харилцан ашигтай түншлэн ажиллахад бэлэн байна гэлээ.
Ерөнхий сайд дараа нь “Шанхайн экспо”-д оролцож буй Монголын аж ахуйн нэгжүүдийн талбайгаар зочилж, амжилт хүслээ. Өнгөрсөн жилүүдэд манай улсын ноос ноолууран бүтээгдэхүүн, шингэн хүнс үйлдвэрлэгчид тус экспод оролцсон бол энэ жил 10 гаруй аж ахуйн нэгж үзэсгэлэнд оролцож байна. Монголын уул уурхайн үндэсний ассоциацийн гишүүн “Эрдэнэс Монгол нэгдэл”, түүний гишүүн “Эрдэнэс Тавантолгой” компани болон “Ньюком групп”, “Макс групп”, “Капитал Маркет Монгол” зэрэг компани ажиллаж байна. Үзэсгэлэнгийн үеэр Монголын уул уурхайн салбар, хөрөнгө оруулалт шаардлагатай төслүүдийн мэдээллээ хуваалцаж, ирэх жил болох “Mining week-MinePro 2025” арга хэмжээний сурталчилгааг олон улсад танилцуулах юм.
2018 оноос хойш жил бүрийн арваннэгдүгээр сарын 5-10-нд зохион байгуулагдаж буй Шанхайн экспо нь даян дэлхийн хамтын ажиллагаа, худалдааны шинэ боломжийг хамтдаа эрэлхийлэх үндсэн зорилготой. Энэхүү экспо нь хүнс, хөдөө аж ахуйн бүтээгдэхүүн, автомашин, ухаалаг үйлдвэрлэл болон мэдээлэл технологи, өргөн хэрэглээний бараа, эрүүл мэндийн бүтээгдэхүүн болон тоног төхөөрөмж, худалдаа үйлчилгээ гэсэн зургаан үндсэн хэсгээс бүрддэг. Түүнчлэн инновацын тусгай хэсэг, олон улсын үндэсний дүр төрхийг харуулсан үзэсгэлэнгийн тусгай хэсэг зэрэг нийт 15 чиглэлээр зохион байгуулагдаж байна.
Зургаан удаагийн экспо зохион байгуулахад 173 улс, бүс нутаг, олон улсын байгууллага оролцож, нийт 420 тэрбум ам.долларын бодит худалдан авалт, борлуулалтын гүйлгээ хийж, 2500 нэр төрлийн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ, инновац, дэвшилтэт шинэ технологийг танилцуулжээ.
-
Үзэл бодол2023/02/27
Монгол Улс, Украин Улсын төрийн тэргүүн нар утсаар ярив
-
Шударга мэдээ2022/10/13
"Дөл-2022” тэмцээнд нийслэлийнхэн амжилттай оролцлоо
-
Шударга мэдээ2024/01/15
Хог хаягдлыг шатаан, эрчим хүч гарган авах үйлдвэр байгуулахаар судалж байна
-
Цаг үе2020/01/30
Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулбал эд, мал арвидна