Цаг үе
Өнөөдөр сүрьеэ өвчинтэй тэмцэх дэлхийн өдөр
Сүрьеэтэй тэмцэх үйл хэрэгт олон нийтийн анхаарлыг хандуулах, хүн бүрийн хүчин чармайлт чухал гэдгийг сурталчлан таниулах зорилгоор дэлхий улс орнууд 1998 оноос хойш “Сүрьеэ өвчинтэй тэмцэх дэлхийн өдөр”-ийг тэмдэглэсээр иржээ.
Дэлхийд нас баралтын тэргүүлэх 10 шалтгааны нэг нь сүрьеэ бөгөөд жил бүр 10.4 сая шинэ тохиолдол бүртгэгдэж, 1.8 сая хүн уг өвчний улмаас хорвоог орхиж байна.
Сүрьеэ өвчин нь нянгаар үүсгэгддэг хүнээс хүнд халддаг өвчин юм. Сүрьеэгээр аль ч насны, ямар ч мэргэжлийн хүн өвдөж болох бөгөөд нийгмийн ядуурал, хямрал, ажилгүйдэл, эсвэл хэт өндөр ачаалал зэрэг сөрөг үр дагаврыг дагалдан сүрьеэ өвчин ихэсч байна. Гэвч сүрьеэ бүрэн эдгэрдэг амьсгалын замын халдварт өвчин юм.
Сүрьеэгийн халдвар яаж тархдаг вэ
Сүрьеэгийн үндсэн эх уурхай нь уушгины сүрьеэтэй өвчтөн юм. Сүрьеэгийн анхдагч халдварыг хүн бүр авсан байдаг бөгөөд уушгины халдвартай сүрьеэгээр өвдсөн хүн 15-20 хүнд халдвар тараадаг гэж үздэг.
-Сүрьеэ өвчтэй хүнтэй хамт, агааржилт муутай байранд амьдрах
-Биеийн дархлаа суларсан зэргээс анхдагч голомт идэвхижинэ.
Уушгины хэлбэрийн сүрьеэтэй өвчтөний ярих, ханиах, найтаах үед олон сая сүрьеэгийн савханцар агуулсан дуслууд агаарт цацагдаж улмаар бусдад агаар дуслаар халдвар дамждаг.
Уушгины сүрьеэгийн үед ямар шинж илрэх вэ
Өвчний эхлэл ихэнх тохиолдолд аажим явагдана, хэдэн долоо хоног үргэлжилнэ.
3-н долоо хоногоос дээш хугацаагаар ханиалгаж буй хүнийг сүрьеэгийн сэжигтэй гэж тооцно.
-Ханиалгана, цэр, цустай цэр гарах.
-Турах
-Халуурах, жихүүдэс хүрэх
-Хоолонд дургүй болох
-Цээжээр өвдөх
-Амьсгаадах шинж тэмдэг идэрнэ.
Сүрьеэ эдгэрдэг өвчин мөн үү
Сүрьеэ өвчин бүрэн эдгэрдэг, сүрьеэгийн эмчилгээ нь богино хугацаанд шууд хяналттай хийгдэх ёстой бөгөөд таны уйгагүй, ухамсартай эм уултаас л шалтгаална.
Эмчилгээний зарчим баримталснаар
-Өвчтөн төгс эмчлэгдэнэ
-Гэр бүлийнхэндээ болон ойр орчимдоо халдвар тараахгүй
-Хүндрэл буурна
-Эмийн дасал үүсгэхгүй зэрэг ач холбогдолтой.
Сүрьеэ өвчнөөс хэрхэн сэргийлж чадах вэ
Сүрьеэ өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх арга
-Сүрьеэгийн өвөрмөц урьдчилан сэргийлэлт
- Сүрьеэгийн халдвар авахаас урьдчилан сэргийлэх.
- Сүрьеэгээр өвчлөхөөс урьдчилан сэргийлэх гэж 3 ангилдаг
1. Сүрьеэгээс урьдчилан сэргийлэх дэлхий дахинаа хүлээн зөвшөөрөгдсөн өвөрмөц гол арга бол вакцинжуулалт юм. Сүрьеэгийн БЦЖ вакциныг анх төрсөн нярайд,-1-р тун, 2-р тунг 8 настайд вакцинжуулна.
2. Сүрьеэгийн халдвар авахаас урьдчилан сэргийлэхэд гол нь уушигны халдвартай хэлбэрийн сүрьеэтэй өвчтөнийг эрт илрүүлж бүрэн төгс эмчлэх явдал юм. Өөрөөр хэлбэл халдварын эх уурхайг аль болох эрт халдваргүй болгох явдал юм.
3. Сүрьеэгээр өвчлөхөөс сэргийлэх арга нь биеийн эсэргүүцлийг сайжруулах Үүнд: чанарлаг хоол хүнсээр хооллох, биеийн тамир хөдөлгөөнийг эрхэмлэх, орон байрны агааржилт цэвэрлэгээ, гэрэлтүүлэг сайтай байх, ажил амралтын дэглэм зөв тохируулж амрах, архи, тамхи хэрэглэхгүй байх.
Хэрэв та өвдсөн бол ямар арга хэмжээ авах вэ.
Танд 3 долоо хоногоор ханиалгах , турах, оройдоо халуурч , хөлрөх зэрэг зовиур илэрч байгаа бол эмчид яаралтай хандаж онош тодруулах арга хэмжээ авч хэрэв сүрьеэ болох нь тогтоогдвол сэтгэлээр унах хэрэггүй, сүрьеэ өвчин бүрэн эдгэрнэ.
- Эрүүл мэндийн ажилтны хяналтан дор үнэгүй эмчилгээг дор хаяж 6 сар түүнээс дээш хугацаагаар эмчилгээний дэглэмийг баримтлан хяналтанд байж, эмчлүүлэх
- Гэр бүлийнхээ бүх хүмүүсийг урьдчилан сэргийлэх үзлэгт хамруулах.
- Чанартай эрдэс тэжээл, аминдэмээр баялаг хоол хүнс хэрэглэх
- Эмчилгээний явцад архи дарс уух, даарч хөрөх, хэт их ачаалалтай ажиллах, сэтгэл санаагаар унах , биеийн эсэргүүцэл сул байх зэрэг нь эмчилгээний үр дүнд муугаар нөлөөлдөг
- Хэрэв эмчилгээ тасалбал өвчин архагшина, эмийн дасалтай болж хэзээч эдгэхгүй , гэрийнхэндээ халдвар тараах, мөн эдгэрэх магадлал багасч улмаар амь насанд аюул учирна.
Цаг үе
Улаанбаатарт өдөртөө 17 хэм дулаан
Малчид, иргэд, хадланчдын анхааралд: 21-ний өдөр төв, зүүн аймгуудын нутгийн хойд хэсгээр усархаг бороо үргэлжлэн орох тул болзошгүй нөөлөг салхи, аянга цахилгаан, мөндөр, үер усны аюулаас сэрэмжтэй байхыг анхааруулж байна.
2025 оны наймдугаар сарын 21-ний 08 цагаас 20 цаг хүртэл: Ихэнх нутгаар үүлшинэ. Баруун аймгуудын нутгийн зүүн хойд, төвийн аймгуудын нутгийн зарим газар, зүүн аймгуудын нутгийн хойд болон зүүн хэсгээр бороо, дуу цахилгаантай аадар бороо, мөндөр орно. Салхи нутгийн зүүн хэсгээр баруун өмнөөс хойш эргэж, бусад нутгаар баруун хойноос секундэд 5-10 метр, нутгийн зарим газраар борооны өмнө түр зуур ширүүснэ. Алтай, Хангай, Хөвсгөл, Хэнтийн уулархаг нутаг, Завхан, Заг-Байдраг голын эх, Идэр, Тэс, Эг, Үүр, Орхон, Сэлэнгэ, Хараа, Ерөө, Туул, Тэрэлж голын хөндийгөөр 12-17 хэм, говийн бүс нутгийн өмнөд хэсэг, Дорнод-Дарьгангын тал нутаг, Халх голын сав газраар 24-29 хэм, бусад нутгаар 18-23 хэм дулаан байна.
УЛААНБААТАР ХОТ ОРЧМООР: Үүлэрхэг. Бороо орно. Салхи баруун хойноос секундэд 5-10 метр, борооны өмнө түр зуур ширүүснэ. Өдөртөө 15-17 хэм дулаан байна.
БАГАНУУР ОРЧМООР: Үүлэрхэг. Бороо орно. Салхи баруун хойноос секундэд 6-11 метр, борооны өмнө түр зуур ширүүснэ. Өдөртөө 15-17 хэм дулаан байна.
ТЭРЭЛЖ ОРЧМООР: Үүлэрхэг. Бороо орно. Салхи баруун хойноос секундэд 5-10 метр, борооны өмнө түр зуур ширүүснэ. Шөнөдөө 7-9 хэм, өдөртөө 12-14 хэм дулаан байна.
2025 оны наймдугаар сарын 22-ноос 26-ныг хүртэлх
цаг агаарын урьдчилсан төлөв
22-нд баруун, төв, зүүн аймгуудын нутгийн хойд хэсгээр, 23-нд баруун болон төвийн аймгуудын нутгийн зарим газар, говийн аймгуудын нутгийн баруун хэсгээр, 24-нд төв, зүүн аймгуудын нутгийн зарим газар, говийн аймгуудын нутгийн зүүн хэсгээр, 25-нд баруун аймгуудын ихэнх нутгаар бороо, дуу цахилгаантай аадар бороо орно. Салхи ихэнх хугацаанд секундэд 5-10 метр, борооны өмнө түр зуур ширүүснэ. Алтай, Хангай, Хөвсгөл, Хэнтийн уулархаг нутаг, Хүрэнбэлчир орчим, Тэрэлж голын хөндийгөөр шөнөдөө 3 хэмийн хүйтнээс 2 хэм, өдөртөө 13-18 хэм, говийн бүс нутгийн өмнөд хэсгээр шөнөдөө 13-18 хэм, өдөртөө 23-28 хэм, бусад нутгаар шөнөдөө 6-11 хэм, өдөртөө 16-21 хэм дулаан байна. 24-нд нутгийн баруун хагаст, 25-нднутгийн зүүн хагаст бага зэрэг дулаарна.
Цаг үе
"Байр түрээслүүлнэ” гэж иргэдийг хохироосон залилах гэмт хэрэг нэмэгдэж байна
Их, дээд сургуулийн элсэлт, бүртгэлтэй холбоотой орон нутгаас Улаанбаатар хотыг зорих оюутан залуусын хөдөлгөөн нэмэгдэж, үүнтэй зэрэгцэн "байр түрээслүүлнэ” гэх нэрийдлээр иргэдийг хохироосон залилах гэмт хэрэг нэмэгдэж байна.
Цахим орчинд нийтлэгдэж буй орон сууц худалдах, байр түрээслүүлэхтэй холбоотой 430 гаруй зарын 30 орчим хувь нь худал мэдээлэл агуулсан, залилах гэмт хэргийн шинжтэй болох нь тогтоогдлоо.
Энэ оны эхний 7 сарын байдлаар цахим орчинд "Түрээсийн үйлчилгээ"-тэй холбоотой 143 гэмт хэрэг үйлдэгдсэн байна.
Иймээс иргэд та бүхэн
- Байр түрээсийн төлбөрөө урьдчилж шилжүүлэхгүй байх,
- Түрээсийн гэрээг заавал нотариатаар баталгаажуулах,
- Байрны улсын бүртгэлийн гэрчилгээ болон өмчлөх эрхийн лавлагааг нягтлах шаардлагатайг Цагдаагийн байгууллагаас анхааруулж байна.
- Хямд үнэтэй яаралтай төлбөр нэхсэн түрээсийн байрнаас болгоомжилж, энэ төрлийн гэмт хэргийн хохирогч болохоос урьдчилан сэргийлээрэй.
Цаг үе
ЕБС-ийн гурав, дөрөвдүгээр ангид англи хэлний хичээл долоо хоногт хоёр цаг орно
2025-2026 оны хичээлийн жилд ерөнхий боловсролын сургуулийн гурав, дөрөвдүгээр ангид англи хэлний нэмэлт хөтөлбөрөөр долоо хоногт хоёр цагаар хэрэгжүүлэхээр төлөвлөж байна. Англи хэлний нэмэлт хөтөлбөрийн сурах бичигт монгол ахуй, соёлтой холбоотой агуулгаар баяжуулан тохируулга хийж, хэвлэж хүүхдийн тоогоор нийлүүлэхэд бэлэн болжээ.
2024-2025 оны хичээлийн жилд Боловсролын яамнаас хүүхдийн нас, сэтгэхүйн онцлог, соёл, уламжлалд нийцүүлэн олон улсын мэргэжлийн байгууллагатай хамтран боловсруулсан англи хэлний цогц хөтөлбөрийг төрийн болон орон нутгийн өмчийн ерөнхий боловсролын түшиц 105 сургуулийн 3-4 дүгээр ангид туршсан. Туршилтад нийслэлийн 37, аймгийн төв, сумын 67 ерөнхий боловсролын сургуулийн 3-4 дүгээр ангийн нийт 37,161 суралцагч хамрагдаж, ярих, сонсох, унших, бичих анхан шатны ур чадвар эзэмшжээ.
Туршилтаар гурав, дөрөвдүгээр ангид заах англи хэлний хөтөлбөрийн тохирц, зохион байгуулалтын хэлбэрийг тохируулж, баталгаажуулсан бөгөөд Боловсролын судалгааны үндэсний хүрээлэнгээс англи хэлний хөтөлбөрийг гурав, дөрөвдүгээр ангид хэрэгжүүлэх боломжтой гэж дүгнэсэн байна.
Багшийн хүрэлцээ, ур чадвар чухал байна. Үүнтэй холбоотойгоор 2025 оны дөрөвдүгээр сард төрийн болон орон нутгийн өмчийн ерөнхий боловсролын сургуулиудаас судалгаа авсан бөгөөд үр дүнд нь 3, 4 дүгээр ангид англи хэлний хичээлийг дунд ангийн мэргэжлийн англи хэлний багш нар, бага ангийн багш нар болон бусад хувилбаруудыг сургуулийн нөөц, боломждоо тулгуурлан заах боломжтой гэжээ. Үүний дагуу англи хэл заах багш нарыг чадавхжуулах сургалтыг үе шаттай эхлүүлээд байна.
-
Улстөр нийгэм2020/10/21
УИХ-ын байнгын хороодын хуралдаан болно
-
Цаг үе2023/04/17
Монгол Улс, Уругвай Улсын Гадаад харилцааны яамд хоорондын анхдугаар зөвлөлдөх ...
-
Цаг үе2021/11/29
“Шинжлэх ухаан-100” хүндэтгэлийн хурал боллоо
-
Цаг үе2019/11/29
“Peace village” хотхоны гүний худгийн уснаас халуунд тэсвэртэй гэдэс...