Үзэл бодол
Н.Батсүмбэрэл: Иргэд хувийн бэлтгэлээ хангаж, хөл хорионы үеийн зөвлөмжийг дагахыг уриалж байна

Энэ сарын 11-ний өдрөөс эхлэн 12 хоногийн хугацаанд Гамшгаас хамгаалах бүх нийтийн бэлэн байдлын зэрэгт шилжүүлэх буюу хөл хорио тогтоох гэж байна. Энэ хугацаанд нийслэлд өрх бүрийн нэг гишүүнээс шинжилгээ авах ажлыг зохион байгуулах юм. Энэхүү ажлыг дүүргийн хэмжээнд хэрхэн зохион байгуулах талаар Чингэлтэй дүүргийн Засаг дарга Н.Батсүмбэрэлээс тодрууллаа.
- Бүх нийтийн бэлэн байдлын зэрэгт шилжүүлэх үед дүүргийн хэмжээнд энэ ажлыг хэрхэн зохион байгуулах гэж байна вэ?
- Хөл хорио тогтоох 12 хоногийн хугацаанд нийслэлийн 411.420 өрх бүрийн нэг гишүүнээс заавал шинжилгээнд хамруулах ажил зохион байгуулагдана. Энэ ажилд нийслэлийн хэмжээнд 15184 албан хаагч үүрэг гүйцэтгэхээр байна. Чингэлтэй дүүргийн хувьд 19 хороотой, 160 мянга шахам өрх бий. Эдгээр өрхийн нэг гишүүнээс шинжилгээ авах ажлыг дүүргийн хэмжээнд зохион байгуулах бэлтгэл ажил хангагдаж байна. Чингэлтэй дүүргийн ЗДТГ болон харьяа хэлтэс, албадын бүх төрийн албан хаагч энэ үеэр ажиллана. Бид Улсын онцгой комисс болон Нийслэлийн онцгой комисс, холбогдох мэргэжлийн байгууллагуудтай хамтран хөл хорионы үеэр өрх бүрээс шинжилгээ авах ажлыг өндөр түвшинд зохион байгуулахаар ажиллаж байна. Энэ ажилд иргэдийг хамруулах, судалгаа мэдээлэл гаргах гээд олон ажил хийгдэж байна. Үүнд хорооны Засаг дарга, хэсгийн ахлагчдын үүрэг оролцоо өндөр. Хөл хорионы үеэр иргэдийг шинжилгээнд хамруулах ажилд 1200 гаруй албан хаагч ажиллана. Тэгэхээр анхан шатны нэгжээсээ эхлэн төрийн бүх байгууллага хамтран оролцох юм.
- Танай дүүргийн Эрүүл мэндийн төв PCR шинжилгээ авах боломжтой лабораторитой болсон. Үйл ажиллагаа жигдэрсэн үү? Орны хүрэлцээ нөхцөл боломж хэр байна вэ?
- Дүүргийн эрүүл мэндийн төв 250 орны хүчин чадалтай. Коронавируст халдвар болон амьсгалын замын хүнд халдвартай хүмүүсийг тусгаарлан эмчлэх 25 орыг нэмэлтээр дэлгэсэн байгаа. Манай дүүргийн эрүүл мэндийн төв PCR шинжилгээ хийх молекул биологийн лабораторитой болсон. Иргэдээс шинжилгээ авах ажил хэвийн явагдаж байна. Лабораторид 16 эмч, ажилтны бүрэлдэхүүн 24 цагийн турш ажилладаг. Нийт 11754 хүний сорьцод шинжилгээ хийсэн. Одоогоор манай дүүргийн 56371 иргэн PCR шинжилгээнд хамрагдаад байна.
- Хөл хорионы энэ хугацаа сар шинийн баяртай давхцаж байна. Хэдийгээр бүх нийтийн бэлэн байдлын зэрэгт шилжих мэдээлэл өгч байгаа ч иргэд сар шинийн бэлтгэлээ базааж байгаа нь бас ажиглагдаж байна?
- Гамшгаас хамгаалах хуулийн дагуу бэлэн байдал нь өдөр тутмын бэлэн байдал, өндөржүүлсэн бэлэн байдал, бүх нийтийн бэлэн байдал гэсэн зэрэгтэй байдаг. Бид он гарснаас хойш бүх нийтийн бэлэн байдалд шилжиж, халдварыг хумих бодлого хэрэгжүүлснийг иргэд маань мэдэж байгаа. Энэ удаа ч бас халдварын голомтыг хумих, өрх бүрээс нэг иргэнийг шинжилгээнд хамруулах томоохон зорилттой энэ ажлыг хийж байна. Сар шинийн баяр давхцаж байгаа учраас иргэд баярын бэлтгэлээ базааж, зах худалдааны төвийн ачаалал ихэссэн, замын хөдөлгөөн нэмэгдсэн нь энэ өдрүүдэд харагдаж байна.
Гэхдээ иргэд маань цар тахлын хор хохирлыг тооцож төр засгаас гаргаж байгаа энэ шийдвэрийг дагаж мөрдөнө гэж итгэж байна. Хэрвээ байдал энэ хэвээр үргэлжилбэл хор хохирлыг тооцоход бэрх болно. Өнөөдрийн байдлаар манай улсад 2000 гаруй хүн энэ өвчний халдварыг аваад байна. Энэ арга хэмжээг авч хэрэгжүүлэхгүй бол баярын өдрүүдэд энэ тоо хэд дахин нэмэгдэхийг үгүйсгэх аргагүй шүү дээ. Тэгэхээр иргэн бүр хариуцлагатай байж, өрх бүрийн гишүүнээс авах шинжилгээг өгч, эрүүл мэндийн байгууллагын заавар зөвлөмжийг дагах хэрэгтэй.
- Халдварын голомтыг хумих нь маш чухал асуудал. Гол нь иргэдийн ухамсар маш чухал байх шиг?
- Тиймээ. Улсын онцгой комисс, Нийслэлийн онцгой комисс болон Дүүргийн онцгой комисс гээд шат шатандаа бүгд ажиллаж байна. Иргэдийг мэдээллээр хангах чиглэлээр Шуурхай штаб өнгөрсөн оны хоёрдугаар сараас ажиллаж байгаа. Эрүүл мэндийн байгууллагаас халдвар хамгааллын заавар зөвлөмжийг байнга өгч байна. Иргэд ч нэг үеэ бодвол тогтмол амны хаалтаа зүүж, зорчсон газрын QR кодыг уншуулах зэрэг хэвшмэл үйлдлүүдэд дасан зохицлоо. Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллагаас ч цаашид цар тахалтай зэрэгцэн орших учир дасан зохицох шаардлага бий гэдгийг сануулж байгаа. Тийм учраас бид цаашид амны хаалт зүүх, ариутгал, халдвар хамгааллын дэглэмийг мөрдлөгө болгох хэрэгтэй.
- Бүх нийтийн бэлэн байдлын зэрэгт шилжсэн хугацаанд иргэд юу анхаарах хэрэгтэй вэ?
Энэ ажлыг зохион байгуулахад иргэдийн оролцоо маш чухал. Нийслэлийн хэмжээнд явуулын болон түр цэгүүдээр шинжилгээ авахаар төлөвлөгдсөн байгаа. Өрх бүрээс нэг хүнийг шинжилгээнд хамруулах учраас шинжилгээний цэгт ажиллаж байгаа ажилтан албан хаагчдын тавьсан шаардлагыг биелүүлэх, шинжилгээндээ хамрагдах нь маш чухал. Мөн бэлэн байдлын зэрэг гэдэг утгаараа хүнс, эм тариа, эмнэлгийн үйлчилгээ авахаас бусад тохиолдолд гадуур зорчихгүй байх хэрэгтэй. Хөл хорионы өдрүүдэд хүнсний хангамж, ус түгээгүүр, эмийн сан, эмнэлгийн байгууллага иргэдэд үйлчилнэ. Гэхдээ иргэд аль болох гэрээсээ гарахгүй байхыг уриалж байгаа. Тиймээс хөл хорио тогтоохоос өмнө хувийн бэлтгэлээ сайтар базаах нь зүйтэй. Зайлшгүй тохиолдолд гэрээсээ гарах зааварчилгаа өгч байгаа учраас хөл хорионы 12 хоногийн хугацаанд аль болох гэртээ байхыг уриалж байна. Хороодын дарга, алба хаагчид маань нэгж дээрээ ажиллах учир иргэдийг хэрэгцээтэй мэдээллээр хангана.
- Дүүргийн онцгой комиссын даргын хувьд иргэддээ хандаж үг хэлнэ үү?
- Сар шинийн баярын өдрүүд давхцаж байгаа учраас иргэд та бүхнийг ойр дотны хүмүүстэйгээ цахимаар золгон, гэр гэртээ шинэлэн халдварын голомтыг хумихад өөрийн хувь нэмрээ оруулаарай гэж уриалж байна. Цар тахлын голомтыг хумихад та бүхний үүрэг оролцоо юунаас ч илүү чухал. Ингэж чадвал нийгмийн амьдрал хэвийн горимдоо орж, эдийн засаг сэргэх сайхан цаг удахгүй ирнэ. Төр засгийн зүгээс хэрэгжүүлж байгаа бодлогыг дэмжин бидэнтэй хамтран ажиллаж байгаад баярлалаа.
- Ярилцсанд баярлалаа.
Үзэл бодол
Ө.Цогт-Эрдэнэ: “Алтан төлийн эзэн” шагналыг төл малаа сайн бойжуулсан малчинд олгоно
Монголын Үндэсний Олон Нийтийн Радиогийн “Таван эрдэнэ” нэвтрүүлгийн нэрэмжит “Алтан төлийн эзэн” шагналыг Сар шинийн босгон дээр 47 дахь жилдээ шалгаруулан олгоно. Энэ шагналын талаар МҮОНРТ-ийн Хөдөө аж ахуйн тоймч Ө.Цогт-Эрдэнэтэй ярилцлаа.
-“Алтан төлийн эзэн” шагналыг хэзээнээс олгож эхэлсэн юм бэ. Энэ шагналын шалгаруулалтын талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл өгнө үү?
-"Алтан төлийн эзэн" шагнал 1978 оны Шороон морин жилийн Хаврын тэргүүн сард эхэлсэн түүхтэй. Энэ жил 47 дахь жилдээ олгож байгаа шагнал. “Алтан төлийн эзэн” шагналыг төл малаа сайн бойжуулсан малчинд олгодог. Нэг үгээр хэлбэл, төлчний шагнал юм. Сүүлийн гурван жилийн үзүүлэлтээр төлөө хэрхэн сайн бойжуулсан бэ гэдгийг харгалзан үзнэ. Зудтай хэцүү цаг үед төлөө сайн авчихсан, онцгой сайн малчид байдаг. Зөвхөн малын тоо харж, олон малтай айлд өгдөг шагнал биш.
-Малчны тодорхойлолт материалыг хэдэн хүртэл авах вэ?
-Бид удирдамжаа зарласан байгаа. Материалаа 2025 оны хоёрдугаар сарын 10 хүртэл хүлээж авна. “Таван эрдэнэ” нэвтрүүлгийн нэрэмжит “Алтан төлийн эзэн” шагналын гол болзол нь сүүлийн гурван жилийн төл хүлээн авсан үзүүлэлтээс гадна, сүргийн чанар бүтэц, үүлдэр угсааг нь сайжруулсан байдлыг хардаг. Сум орон нутагтаа шинэ залуу малчин бэлтгэх, залуу малчныг ажлын байраар хангахад хэр хувь нэмэр оруулж, нийгмийн идэвх санаачилга гарган ажилласныг хардаг.
Мөн мал сүргээ эдийн засгийн эргэлтэд оруулж, өрхийн ашиг орлогоо хэрхэн нэмэгдүүлж байна вэ гэдэг нь бас нэг үзүүлэлт. Малчин өрхийн гишүүн бүр Эрүүл мэнд болон Нийгмийн даатгалд хамрагдсан байх хэрэгтэй. Түүнчлэн татвар, даатгал, сум орон нутгийнхаа хөгжил дэвшил, малчдын бүлэг, хоршоо, нөхөрлөл, хамтын ажиллагаанд хэр идэвхтэй оролцож байгаа гэдгийг нь харж байгаа. Одоо хоршоо, хамтын ажиллагааг төр засаг дэмжиж, малчдаас хоршиж ажил үйлсээ хамтын хүчээр бүтээхийн төлөө ажиллах болсон. Эдгээр үзүүлэлтийг авч үзнэ дээ…
-Ямар бичиг баримт бүрдүүлэх вэ?
-Сум болгонд хөдөө аж ахуйн тасаг гэж байдаг. Хуучин бол Мал эмнэлгийн үржлийн тасаг шүү дээ. Хөдөө аж ахуйн тасгийн мэргэжилтэн, багийн Засаг дарга, сумын Засаг дарга нарын тодорхойлолтоос эхлээд цөөнгүй материал бүрдүүлнэ.
-Эхлээд аймгийнхаа Хүнс, хөдөө аж ахуйн газарт хандаж, материалаа бүрдүүлэх эсэхээ шийдэх юм уу?
-Эхлээд тухайн багийн Засаг дарга шийднэ. Сумын хөдөө аж ахуйн тасаг дэмжинэ. Одоо малчин болгоно А данстай. А данс нь цахимжсан байгаа. Хэдэн малтай, хэдэн төл авсан, хэдийг нь зарсан. Сүүлийн жилийн өсөлт ямар байна. Мөн бэлчээр зохион байгуулалт, бэлчээрийн менежментийг хэрхэн сайн хийж байгаа гэдгийг ч тусгаж болно. Ингээд мэдээллээ харьяа аймгийнхаа Хүнс хөдөө ахуйн газарт явуулна. Аймгийн Хүнс хөдөө аж ахуйн газрын дарга "Улсын аварга малчин" шалгаруулж явуулдгийн адил сумдаас хэдэн малчны материал явуулах вэ гэдгээ шийднэ. Бид нэг аймгаас 10-аас доошгүй материал явуул гэдэг шаардлага тавьж байгаа. Тухайлбал, Төв аймаг 27 сумтай. Бид 27 материал авахгүй. Шигшээд тухайн аймгаас 10 хүртэл материал явуул гэсэн.
“Алтан төлийн эзэн” шагналыг зохион байгуулах комисс буюу ажлын хэсэг батлагдсан. Тухайн ажлын хэсэг материалыг хүлээн авч хэлэлцэж, шалгаруулдаг. Шалгаруулалт хийхдээ зөвхөн ирсэн материалаа харж шалгаруулахгүй. Малчдын мэдээллийг нягталж хянаж байж олгоно. Өөрөө аймгийн төвд оршин суудаг. Олон малчнаар малаа маллуулдаг төлийн тоо хэмжээ болон бусад үзүүлэлтээ хангачихсан малчны тодорхойлолт олон ирдэг. Тухайн хүнийг бид малчин гэж үзэх үү, үгүй юу гэдгээ судална.
-Шалгаруулах комисс байгуулагдсан гэж байна. Салбарын яамнаас хүмүүс байдаг уу?
-Энэ шагналыг 1978 онд анх бий болж байхад Нэгдэлчдийн дээд зөвлөлтэй хамтарч олгож эхэлсэн түүхтэй юм билээ. Бид энэ уламжлалаар Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамтай хамтарч ажилладаг. Яамнаас шалгаруулалтын ажлын хэсэгт хоёр хүн оролцдог. Тус яамны Мал аж ахуйн бодлогын хэрэгжилтийг зохицуулах газар энэ шагналтай байнга хамтарч ирсэн. Энэ жил ч гэсэн уламжлалаараа хамтарч ажиллана. ХХААХҮЯ хамтарч ажиллаж байна гэдэг нь Засгийн газартай хамтарч олгож байгаа шагнал гэсэн үг.
-Энэ шагналыг жилд хэдэн малчинд олгодог вэ?
-2007 он хүртэл улсын хэмжээнд төрөл тус бүр дээр нэг нэг, өөрөөр хэлбэл, тавхан ширхэгийг л өгдөг байсан. 200 мянган малчин өрхөд ийм тоо харьцангуй цөөн байгаа биз дээ. Ингээд тухайн үеэс тоог нэмэгдүүлсэн. Гэхдээ тоог нэмэгдүүлэхдээ олон биш 20-30 ширхэгт барьж байсан. "Улсын аварга малчин" шагналыг 60-70 малчинд өгдөг байсан. Одоо бол 120 гаруй малчинд өгч байгаа. Улсын аварга малчны шагналыг 100 гаргачихаар манай шагнал цөөхөн байгаад байхаар бас өрөөсгөл. Монголын радиогийн 90 жилийн ой өнгөрсөн онд тохиосон. Энэ ойтойгоо уялдуулж, улсын хэмжээнд 90 ширхэг шагнал өгсөн. Энэ жил ч гэсэн мөн тийм хэмжээний малчныг шалгаруулан олгоно гэсэн төсөв төлөвлөгөөтэй ажиллаж байна.
-Шагналыг хэзээ гардуулах вэ?
-Энэ жил цас, зуд харьцангуй гайгүй байна. Сар шинийн босгон дээр өгдөг уламжлалтай шагнал учраас Цагаан сарын өмнө олгох товтой байгаа. Энэ шагналд өрсөлдөгч их болжээ. Сүүлийн үед 300-400 малчны тодорхойлолт материал ирдэг болчихсон. Аймгийн Хөдөө аж ахуйн газруудад албан тоот, чиглэл өгч ажилладаг. Гэхдээ сумдаас материал шууд хүрээд ирдэг. Тоо хэмжээ олон болчихдог. Бидэнд ажлын ачаалал нэмэгддэг. Тэр олон материалаас 90 ширхэгийг л шалгаруулна гэдэг амаргүй ажил. Иймээс Аймгийн хөдөө аж ахуйн газрууд сумдад чиглэл өгч хамтарч ажиллах хэрэгтэй гэдгийг хэлмээр байна.
-Зарим аймаг зудтай байна. Эдгээр аймаг, сумдаас материал ирэх нь бага байна уу?
-Өнгөрсөн өвөл, хавар Сүхбаатар, Хэнтий, Дундговь, Завхан, Булган, Төв аймагт зуд нүүрлэж, ихээхэн хохирол амссан. Тэгэхээр төл малын хувь хэмжээ ч маш доогуур үзүүлэлттэй байгаа. 2024 оны хаврын төлийн үзүүлэлт л чухал шүү дээ. Тухайлбал, Сүхбаатар аймгаас л гэхэд 300-400 толгой унага бойжуулсан гэх тодорхойлолт ирдэг байсан. Энэ удаа харьцангуй бага байна. Зудад нэлээд нэрвэгдсэн хүнд хэцүү байсан газруудаас малчдын шагналын материал маш бага ирж таарна.
Энэ жил бас Монгол орон даяар өнтэй сайхан байгаа юм биш. Баян-Өлгий, Ховд, Баянхонгор, Увс, Завхан зэрэг аймагт цагийн байдал хүндхэн сум, орон нутаг цөөнгүй байгаа. Тухайн бүсэд өнгөрсөн хавар төлөө сайн авчихсан айл өрхүүд бий. Зудтай газраас тодорхойлолт ирүүлж, малчид шалгаруулалт хангаад шагнал өглөө гэж бодоход заавал Сар шинийн өмнө өгнө гэж айл өрхийг хүндрүүлэхгүй. Сар шинийн дараа өгсөн ч болно.
-Нэг аймгаас хэдэн ч “Алтан төлийн эзэн” тодрох боломжтой юу?
-Шагналын тоо цөөн учраас хүртээмжтэй байдлаар зохицуулах тал бий. Төв аймаг л гэхэд 27 сумтай, Хөвсгөл, Завхан 24 сумтай. Тэгэхээр сумынхаа тоогоор материал ирүүлээд байж болохгүй. Аймгуудын Хүнс хөдөө аж ахуйн газар нь шийднэ. Ерөнхийдөө малч, хөдөлмөрөөрөө бусдыгаа манлайлж байгаа малчдыг л шалгаруулж олгоно доо. Харин "Улсын аварга малчин" болчихсон малчин өрхөд энэ шагналыг олгохгүй.
-Яагаад?
-“Алтан төлийн эзэн” босго шагнал юм. "Алтан төлийн эзэн" болчихвол "Улсын аварга малчин" болох үүд хаалга нээгдэж байгаа. "Улсын аварга малчин", "Хошой аварга", "Гавьяат малчин", "Хөдөлмөрийн баатар" гээд өндөр дээд алдар цол хүртсэн малчид манай Алтан төлийн эздийн дунд олон бий дээ... Тухайлбал, Өнмөговь аймгийн Ханбогд сумын малчин, Монгол Улсын Хөдөлмөрийн баатар Ж.Тогтохсүрэн, Төв аймгийн Эрдэнэсант сумын малчин, Хөдөлмөрийн баатар, Гавъяат малчин Я.Нямдорж, Баянхонгор аймгийн Баянлиг сумын малчин, Хөдөлмөрийн баатар, Гавьяат малчин Тойвгоо, Сугар-Очир гээд дурдаад байвал манай “Алтан төлийн эзэн” шагналтнууд дундаас төрсөн гавьяат, баатрууд олон байдагт бид бүхэн бахархаж явдаг даа... Ийм л бахархалт урам зоригоор малчин бүрийн хотноос “Таван эрдэнэ” нэвтрүүлгээ дуугаргах юмсан гэж хичээдэг юм.
-Ярилцсанд баярлалаа.
Үзэл бодол
Б.Тэгшбаяр: Далд зогсоолын ажил 95 хувьтай, цэцэрлэгт хүрээлэнгийн тохижилтыг ирэх гуравдугаар сард эхлүүлнэ
“Урт цагаан” худалдаа, үйлчилгээний төвийн барилгыг 2024 оны нэгдүгээр сард нурааж, далд зогсоол бүхий цэцэрлэгт хүрээлэн байгуулах ажлыг есдүгээр сард эхлүүлсэн. Өнөөдрийн байдлаар далд зогсоолын ажил 95 хувьтай үргэлжилж байна. Харин хүрээлэнгийн тохижилтыг ирэх гуравдугаар сард эхлүүлэх юм. Энэ талаар “Бодь Пропертийз” ХХК-ийн удирдлагаас тодрууллаа.
“Бодь Пропертийз” ХХК-ийн гүйцэтгэх захирал Б.Тэгшбаяр: “Урт цагааны суурин дээр нийт таван блок далд гарааш бүхий цэцэрлэгт хүрээлэн барина. Өнөөдрийн байдлаар 109 машины зогсоолтой далд гараашны төмөр, бетон бүтээцийн ажлыг бүрэн дуусгасан буюу нийт ажил 95 хувьтай байна. Цэцэрлэгт хүрээлэнг дулаарч эхлэхээр буюу гуравдугаар сараас барихад тохиромжтой. Тиймээс ирэх гуравдугаар сараас ногоон байгууламж, явган хүний зам, усан оргилуурыг хийж эхэлнэ. Манай компани энэхүү цэцэрлэгт хүрээлэнг зундаа багтааж нээх зорилгоор тасралтгүй ажиллаж, давхардсан тоогоор 4400 гаруй хүн ажиллаж байна” гэв. Биднийг очиход хамгийн доод B1 давхартайгаа нийлээд нийт 4 давхар жуулчдад зориулсан үйлчилгээний барилгын баганын арматур хийгдэж байв. Хүйтний улиралд барьж байгаа учраас бетоны чанарыг алдагдуулахгүйн тулд дулаан хадгалах технологи ашигладаг байна. Одоо баригдаж буй барилга нь 30х32 харьцаатай бөгөөд нийт цэцэрлэгт хүрээлэнгийн талбайн 10 хувийг эзлэх юм.
НЗДТГ-ЫН ХЭВЛЭЛ МЭДЭЭЛЭЛ, ОЛОН НИЙТТЭЙ ХАРИЛЦАХ ХЭЛТЭС
Үзэл бодол
Л.Оюун-Эрдэнэ: Төрийн өмчит компанийн засаглалд өмнө хийгдэж байгаагүй далайцтай реформ хийнэ
Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Төрийн болон орон нутгийн өмчит компанийн бүтээмж, ил тод байдал, засаглалыг сайжруулах тухай хуулийн төслийг танилцуулж УИХ-ын чуулганд үг хэллээ. Түүний хэлсэн үгийг бүрэн эхээр нь хүргэж байна. Тэрбээр,
“Улсын Их Хурлын дарга, эрхэм гишүүд ээ,
“Алсын хараа-2050” урт хугацааны хөгжлийн бодлогыг хэрэгжүүлж, цар тахлаас хойш хурдтай өсөж буй эдийн засгийн өсөлтийг тогтвортой хадгалахын тулд Засгийн газар 14 мега төслийг хэрэгжүүлж, хөрөнгө оруулалт, бизнесийн орчныг сайжруулахад үндсэн анхаарлаа хандуулсаар байна.
2021 онд 43 их наяд төгрөг байсан Монгол Улсын эдийн засгийн багтаамж, 2024 онд 82 их наядад хүрч хоёр дахин тэлсэн нь чамлахааргүй өсөлт боловч цаашид эдийн засгийн шинэ бүтцийг бүрдүүлэхийн тулд хүний нөөц, хиймэл оюун ухаан, дэвшилтэт технологи, ногоон шилжилт хийж, хөрөнгө оруулалт, бизнесийн орчныг сайжруулах шаардлагатай байна.
Өчигдрийн Засгийн газрын хуралдаанаар “Бизнест ээлтэй Монгол” буюу “Business Friendly Mongolia” хөтөлбөрийг хэлэлцэж, Бахрейн улсын жишгээр эдийн засгийг төрөлжүүлсэн сайн туршлагад үндэслэн хөрөнгө оруулалт, бизнесийн орчныг сайжруулах Засгийн газрын тогтоол баталж, Ерөнхий сайдын дэргэдэх Эдийн засгийн зөвлөлд олон улсын экспертүүдийг урьж ажиллуулах шийдвэр гаргалаа.
Дэлхийд үнэлэгдсэн шилдэг мэргэжилтнүүдийг Монгол Улсад урьж ажиллуулахад алт, мөнгө, хүрэл Гэрэгэ өгч байхаар энэхүү тогтоолд туссан болно.
Өмнө нь бид Эстони улсын цахим шилжилтийн сайн туршлагад үндэслэн E-Mongolia хөтөлбөрийг амжилттай хэрэгжүүлж чадсан шиг хөрөнгө оруулалт, татварын орчин, бизнес эрхлэхэд бүртгэлээс эхлээд дампуурах хүртэлх эрх зүйн орчин, маргаан шийдвэрлэх процесст цогц байдлаар дүн шинжилгээ хийж, Улсын Их Хурлын хаврын чуулганд хэлэлцүүлэхээр бэлтгэл хангаж байна.
Бизнесийн орчныг сайжруулах нэгдсэн зорилтын хүрээнд төрийн өмчит компанийн бүтээмж, ил тод байдал, засаглалыг сайжруулах хуулийн төслийг Улсын Их Хуралд өргөн барьж байна.
2012 оноос хойш OECD буюу Эдийн засгийн хамтын ажиллагаа, хөгжлийн байгууллага Төрийн өмчит компанийн төлөөлөн удирдах зөвлөл болон бизнес төлөвлөгөө, санхүүгийн гүйцэтгэлийн оновчгүй байдал, улс төрийн нөлөө бүхий томилгоо, хүний нөөцийн бүтээмжгүй байдал зэргээс шалтгаалж төрийн өмчит нийт компанийн 44 хувь нь засаглалын хямралд орж, төрийн өмчит 120 гаруй компани үйл ажиллагаа явуулж байгаа боловч 10 компани нь л нийт ашгийн 85 хувийг бүрдүүлж байна. 43 нь алдагдалтай ажилласан байна.
Өмнө нь төслөг хуулиуд гурван ч удаа боловсруулан Улсын Их Хуралд өргөн барьсан боловч төрийн өмчийн компаниудын лобби-д хөтлөгдөж, эрхзүйн орчныг шинэчлэх реформ бүтэлгүйтэж байсан гэдгийг тэмдэглэн хэлэх нь зүйтэй.
Холимог тогтолцоогоор бүрдсэн 126 гишүүнтэй шинэ парламент хөгжлийн томоохон төслүүдийг гацаанаас гаргаж, хөдөлгөж чадсан шиг энэ удаа төрийн өмчит компанийн засаглалд өмнө нь хийгдэж байгаагүй далайцтай реформ хийх түүхэн үүргээ гүйцэтгэж чадна гэдэгт эргэлзэхгүй байна.
Улсын Их Хурлын дарга, эрхэм гишүүд ээ,
Энэ хууль батлагдсанаар Төрийн өмчит компанийн засаглалд тавигдах шаардлагыг OECD буюу Эдийн засгийн хамтын ажиллагаа, хөгжлийн байгууллагын зарчимд нийцүүлж, уул уурхайн компаниуд “Эрдэнэс Монгол” нэгдэл, уул уурхайн бус компаниуд “Эрчист Монгол” нэгдэл байдлаар зохион байгуулагдаж, олон улсын удирдлагын тогтолцоонд шилжүүлж, компаниудын үр ашиг, үнэлгээ сайжирна.
OECD буюу Эдийн засгийн хамтын ажиллагаа, хөгжлийн байгууллагын зарчимд нийцээгүй бол нэгтгэх, татан буулгах, хувийн хэвшлээр гүйцэтгүүлэх, эсвэл нийтийн үйлчилгээний байгууллага болгон өөрчлөн зохион байгуулна.
Энэ зохион байгуулалт хийгдсэнээр төрийн өмчит хуулийн этгээдийн бүтэц, чиг үүргийн давхардал, зардлыг бууруулж, цаашид төрийн өмчит компанийн тоог хоёр дахин бууруулна.
Нэг үгээр хэлбэл, үндэсний аюулгүй байдалд шууд нөлөөлөхүйц стратегийн хувьд ач холбогдолтой, хувийн хэвшилд шилжүүлэх боломжгүй төрийн өмчит компаниудыг олон улсын засаглалын зарчимд нийцүүлж, бусад компанийг энэ хуулиар өөрчлөн зохион байгуулна.
Улсын Их Хурлын дарга, эрхэм гишүүд ээ,
Төрийн болон орон нутгийн өмчит компанийн бүтээмж, ил тод байдал, засаглалыг сайжруулах тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хууль тогтоомжийн төслийг хэлэлцэх эсэхийг шийдвэрлэж өгнө үү” гэлээ.
-
Шударга мэдээ2022/04/21
ЗГ: Дизелийн түлшний онцгой албан татварын хэмжээ “O” төгрөг болголо...
-
Цаг үе2023/03/27
Халиа тошин үүсдэг, үерийн эрсдэлтэй бүсүүдийг мэдээлнэ
-
Улстөр нийгэм2024/01/19
Дэлхийн эдийн засгийн чуулга уулзалтын үеэр “GoMongolia” арга хэмжээ...
-
Цаг үе2023/01/23
Мөнгөлөг шагшуурга-2023 /фото/