Үзэл бодол
Ж.Гантулга: Суралцагчдын сурлагын хоцрогдлыг арилгах төлөвлөгөө гарган ажиллаж байна
Цар тахлын улмаас бүх шатны боловсролын байгууллагын танхимын сургалт зогсож, теле, цахим хэлбэрт шилжсэн. Сурагчдын боловсролын чанар муудаж, хоцрогдол гарч байгаа талаар эцэг, эхчүүд ярьж буй. Энэ талаар Нийслэлийн Боловсролын газрын дарга Ж.Гантулгатай ярилцлаа.
-Нийслэлийн Боловсролын газрын зорилго, чиг үүргийг танилцуулна уу?
-Манай байгууллага нийслэлийн хэмжээнд сургуулийн өмнөх боловсрол олгох цэцэрлэг, ерөнхий боловсролын сургуулийн багш, удирдлагуудыг арга зүйн болон захиргааны удирдлагаар ханган ажилладаг. Улаанбаатар хотод төрийн болон төрийн бус өмчийн 600 гаруй цэцэрлэг, 270 орчим сургууль байна.
-Цар тахалтай энэ үед цахим, теле хичээл орж байгаа. Үр дүн хэр байгаа вэ?
-Улсын Онцгой комисс, Засгийн газар 2020 оны нэгдүгээр сарын 27-нд шийдвэр гаргаж бүх шатны боловсролын байгууллагын үйл ажиллагааг зогсоосон. 2020 оны хоёрдугаар сарын 3-наас эхлэн теле хичээл хэлбэрээр сургалтын ажиллагааг явуулж эхэлсэн юм. Өнгөрсөн оны хоёрдугаар улирлын хичээл теле хэлбэрээр явсан. 2021 оны хичээлийн жил эхлээд эхний 11 долоо хоног танхимаар хичээллэсэн байна. Дотооддоо халдвар бүртгэгдсэний улмаас 2020 оны арваннэгдүгээр сарын 11-нээс арванхоёрдугаар сарын 18 буюу нэгдүгээр улирлын амралт хүртэл цахимаар хичээллэсэн. Хоёрдугаар сарын 1-нээс хоёрдугаар улирлын хичээл эхэлж, мөн цахим хэлбэрээр гуравдугаар сарын 26 хүртэл хичээллэлээ. Гуравдугаар улирлын хичээл эхлээд дөрвөн 7 хоног цахим хэлбэрээр явж байна. Үлдсэн таван 7 хоногийн хичээл мөн цахим хэлбэрээр явагдах төлөвлөгөөтэй байна. Бид нийслэлийн ерөнхий боловсролын сургууль, сургуулийн өмнөх боловсролын теле болон цахим хичээлийн үр дүнг сайжруулах, суралцагчдын сурлагын хоцрогдлыг арилгах төлөвлөгөө гарган ажиллаж байгаа. Сургалт танхимын хэлбэрээр явагдахад үр дүн өндөр байдаг. Цоо шинэ буюу теле, цахим хэлбэр рүү шилжсэнээс болж үр дүн хангалттай биш, хоцрогдол үүсэж байна гэдгийг эцэг эхчүүд хэлж байна. Зайны сургалтын чанар, үр дүнг сайжруулахаар Нийслэлийн Боловсролын газраас хөтөлбөр гаргасан. Энэ хөтөлбөрөө нийслэлийн хэмжээнд боловсролын 1000 гаруй байгууллагад хэрэгжүүлж байна.
-Хөтөлбөрт юу тусгасан бэ?
-Энэхүү хөтөлбөрт Нийслэлийн Боловсролын газар, дүүргийн Боловсролын хэлтсүүд, зөвлөлдөх багууд юу хийх вэ, ерөнхий боловсролын сургууль болон сургуулийн өмнөх боловсроын байгууллага юу хийх вэ гэдгийг зааж өгсөн. Тухайлбал, ерөнхий боловсролын сургууль орон нутгийн онцгой комиссын шийдвэрээр сургуулийн орчинд давтлага зохион байгуулах, эсэхийг шийдвэрлэнэ, сургууль, цэцэрлэг болгон өөрсдийн төлөвлөгөө гарган ажиллана. Теле хичээлийн хуваарьтай зохицуулан сурагчдын ачааллыг тооцож, цахим хичээлийн нэгдсэн хуваарийг сургуулийн хэмжээнд гаргаж ажиллана гэх мэтчилэн нарийн зааж өгсөн. Сургуульд заах аргын нэгдэл байдаг. Заах аргын нэгдэл, багш нар юу хийхийг мөн зааж өгсөн. Нийслэлийн хэмжээнд бүх сургууль, цэцэрлэг энэхүү төлөвлөгөөг хэрэгжүүлж байгаа. Нийслэлийн хэмжээнд сургуулийн өмнөх боловсролын байгууллагад 112 мянга орчим хүүхэд, ерөнхий боловсролын сургуудьд 317 мянган хүүхэд сурдаг. 2020 оны арваннэгдүгээр сард ерөнхий боловсролын сургуулийн сурагчдын 86.3 хувь, цэцэрлэгийн хүүхдүүдийн 78.7 хувь нь теле, цахим хичээлд хамрагдсан байна. Арванхоёрдугаар сард ерөнхий боловсролын сургуулийн сурагчдын 87 хувь, цэцэрлэгийн хүүхдүүдийн 82 хувь, хоёрдугаар сард сурагчдын 88 хувь, цэцэрлэгийн хүүхдүүдийн 80 хувь, гуравдугаар сард сурагчдын 90 хувь, цэцэрлэгийн хүүхдүүдийн 87 хувь хамрагдсан. Дөрөвдүгээр сар гарснаас хойш теле, цахим хичээлд хамрагдах хувь өсөж байгаа. Үүнээс бид хоцрогдол арилгах хөтөлбөр үр дүнгээ өгч байна гэж харж байна. Үүнийг хэрэгжүүлэхийн тулд багш нар, эцэг эхчүүдтэй холбогдон ажиллаж байгаа. Зайнаас холбогдох боломжгүй хүүхдүүдэд бүх талын дэмжлэг үзүүлэх ажлыг зохион байгуулж байна. Теле, цахим хичээлд хамрагдаж чадахгүй байгаа хүүхдүүдийн судалгааг бид долоо хоногоор гаргадаг. Өнгөрсөн долоо хоногт сургуулийн өмнөх боловсролын хүүхдүүдийн 93 хувь нь теле хичээлд хамрагдаж, 6.57 хувь буюу 15.414 хүүхэд хамрагдаагүй гэсэн судалгаа гарсан. Үүнээс 8.32 хувь буюу 1283 хүүхэд нь эрүүл мэндийн, 7200 хүүхэд тасалсан, 2700 хүүхэд теле хичээл үзэх боломжгүй, 4000 хүүхэд бусад шалтгаантай байна. Ерөнхий боловсролын сургуулийн сурагчдын 91.51 хувь нь теле, цахим хичээлд хамрагдаж, 8.49 хувь буюу 27 мянга орчим сурагч хамрагдаж чадаагүй. Теле, цахим хичээлд хамрагдаж чадаагүй сурагчдын долоон хувь нь өвчтэй, хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдүүд хоёр хувь, багштайгаа холбоо барьж чадаагүй сурагчид 20 хувь, интернэт орчин байхгүй сурагчид 33 хувь, телевиз байхгүй шалтгаантай дөрвөн хувь, гар утасгүй сурагчид 12 хувь, дата авах боломжгүй сурагчид 21 хувь гэсэн судалгаа гарсан.
-Теле, цахим хичээлд хамрагдаж чадахгүй байгаа хүүхдүүдийн судалгааг яаж гаргаж байна вэ?
-Бид бүх сургууль, цэцэрлэгээс ирц, теле, цахим хичээлийн хамрагдалтын мэдээ авдаг. Багш цахим хичээл заахдаа судалгаа авдаг. Багшийн судалгааг сургуульдаа нэгтгэнэ, сургуулийн хүснэгтийг дүүрэг нэгтгэнэ, дүүргийн хүснэгт нийслэлийн хэмжээнд нэгтгэгдээд Нийслэлийн боловсролын газарт ирдэг. Энэ нь анхан шатны бүх байгууллагаас нэгтгэгдээд ирж байгаа тоо юм. Бид энэ судалгааг долоо хоног бүр шинэчилж гаргадаг. Нийслэлийн Боловсролын газрын нэг албан хаагч албан хуваарийн дагуу долоо хоногт таван сургуультай холбогдож байгаа. Таван сургуультай онлайнаар холбогдоод, хоцрогдол арилгах төлөвлөгөө, теле, цахим хөтөлбөрийн хэрэгжилт, сургууль дээр ямар асуудал гарч байгааг судалгаагаар авдаг. Энэ явцдаа мэргэжил, арга зүйн зөвлөгөө өгдөг. Теле, цахим хичээлийг хэрэгжүүлэх явцад хаана, ямар сайн туршлага гарч байна, аль сургууль, ямар туршлага хэрэгжүүлж, үр дүнд хүрч байна гэдгийг түгээн дэлгэрүүлж байгаа. Нийслэлийн Боловсролын газарт бүх судлагдахуун хариуцсан мэргэжилтнүүд байдаг. Мэргэжилтнүүд зөвлөлдөх баг ахлаад теле, цахим хичээлийг яаж заавал үр дүнтэй байх талаар арга зүйн зөвлөгөө өгөн ажилладаг юм. Бүх багш хичээлээ компьютероор зааж байгаа энэ үед компьютерын саадгүй ажиллагааг хангахын тулд бид бизнесийн байгууллагуудтай хамтран тодорхой ажлуудыг зохион байгуулсан. Нийслэлийн ерөнхий боловсролын 14.000 багшид, цэцэрлэгийн болон насан туршийн боловсролын байгууллагын багш нарын тодорхой хувьд “windows defender” гэдэг вирусийн программыг үнэ төлбөргүй өгсөн.
-Цахим хичээл орж эхэлснээс хойш алдаа, оноотой зүйл их гарч байгаа. Үүнд эцэг, эхийн оролцоо бас чухал байна уу?
-Танхимын сургалт явагддаг байхад эцэг, эхчүүд хүүхдүүдээ сургууль, цэцэрлэгт нь явуулаад, хүүхдэд боловсрол олгох нь боловсролын байгууллагын ажил болдог байсан. Дэлхий нийтийг хамарсан цар тахлын улмаас танхимын сургалт хаагдаж, хүүхдүүд гэр бүлийн орчноос цахимаар холбогдож байгаа үед эцэг, эхчүүд хүүхдэдээ боловсрол олгох тал дээр анхаарал хандуулж, илүү идэвхтэй оролцож, хүүхдүүдийнхээ чадаж байгаа, чадахгүй байгаа зүйлд анхаарч, багш нартай холбогдож, хүүхдээ ямар түвшинд байгааг асуух, юун дээр анхаарах талаар зөвлөгөө авах зайлшгүй шаардлагатай байна. Хүүхдэдээ хүмүүжил олгох, боловсрол олгох ажлыг дан ганц боловсролын байгууллагын ажил гэж туйлширч ойлгож болохгүй. Энэ бол боловсролын байгууллага, эцэг, эхийн хамтын ажиллагааны үр дүнд болдог зүйл. Боловсролын байгууллага хүүхдүүдийг дэргэдээ байлгах боломжгүй байгаа энэ нөхцөлд эцэг, эхчүүд маань хүүхдэдээ анхаарал хандуулах, хүүхдийнхээ хичээлд оролцох, хүүхдэдээ дэмжлэг үзүүлэх шаардлагатай байна. Тэгэхдээ зөвхөн хичээлээ хий гэж шахахаас илүү цахим хэрэглээг тохируулж, сэтгэл санааны хувьд ч дэмжлэг үзүүлэх хэрэгтэй.
-Нийслэлийн Боловсролын газраас багш, эцэг эхчүүдэд юуг анхааруулах вэ?
-Цахим, зайны сургалтын үед багш, боловсролын байгууллагын албан хаагчдын ачаалал нэмэгдсэн. Тиймээс эцэг, эхчүүд, багш нар маань хэн хэндээ хүлээцтэй, хүндэтгэлтэй хандаж, бие биеийнхээ ажлыг ойлгох хэрэгтэй. Бидний зорилго бол хүүхдүүдээ боловсролтой болгохын төлөө ажиллаж байгаа. Эцэг, эхчүүд маань дор бүрнээ хүүхдийнхээ цахим хэрэглээнд анхаарал тавьж, хүүхдэдээ ойр байхыг хүсэж байна.
Үзэл бодол
Б.Бат-Эрдэнэ: Бидний хувьд роботоо найдвартай ажиллах байдал дээр нэлээд анхаарч ажилласан
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн ивээл дор "РОБОКОН 2025" Олон улсын роботын тэмцээн 2025 оны наймдугаар сарын 22-ноос 26-ны өдрүүдэд Улаанбаатар хотноо зохион байгуулагдана. Энэ тэмцээн Монгол Улсаас хоёр баг оролцож байгаа. Багуудын бэлтгэл хэрхэн хангагдаж байгаа талаар ШУТИС-ийн МХТС-ийн Электроникийн тэнхмийн багш Б.Бат-Эрдэнэтэй ярилцлаа.
“ABU Робокон 2025 ” олон улсын тэмцээн удахгүй болох гэж байна. Энэ тэмцээнд оролцох багууд бэлтгэлээ хэр хангаж байна бэ?
-Үндэсний аварга шалгаруулах тэмцээндээ амжилттай оролцсон. Олон улсын тэмцээнд гаднын томоохон улс орны аваргууд оролцох учраас догдлол, бага зэргийн айдастай байна. Туршилтын роботуудаар бэлтгэлээ боломжийн хангаж байна.
-Энэ удаагийн тэмцээнд 14 орны баг оролцож байгаа. Өрсөлдөгч багуудаа хэр судалсан бэ?
-Бид Япон улсын Робокон тэмцээнийг очиж үзсэн. Япон багууд бол үнэхээр сайн юм байна лээ. Мөн Тайланд, Хонконг, Вьетнам улсын үндэсний тэмцээний бичлэгийг үзсэн. Эдгээр улсын багуудын тоглолтын стратегийн талаар ерөнхий ойлголтыг авсан. Бид хэрхэн тоглох стратеги төлөвлөгөө гаргаж, бэлтгэлээ хийж байна. Олон улсын тэмцээн Монгол Улсад зохион байгуулагдаж байгаа учраас оролцогч оюутнуудын маань хувьд нутгийн тэнгэр ивээнэ гэдэгт итгэж байна. Бидний хувьд роботоо найдвартай ажиллах байдал дээр нэлээд анхаарч ажилласан.
-Тоглолтын үед техникийн саатал гэмтэл гарахыг үгүйсгэхгүй. Техникийн бүрэн бүтэн байдлаа хэр хангаж байна?
-Тоглолтын үед гарч болох томоохон эвдрэл, гэмтэл саатлаа гаргахаас урьдчилан сэргийлэх сэлбэг хэрэгслээ бэлдэн ажиллаж байна.
-Энэ жилийн тэмцээний онцлог нь сагс бөмбөг учраас хөдөлгөөн шидэлт нэлээд их хийгдэнэ?
-Үндэсний тэмцээн болон бусад орны тэмцээнүүдийг харахад Роботуудын эвдрэл их ажиглагдаж байна. Залах үед, хурдтай явж байгаад мөргөлдөх үед эвдрэл гэмтэл гарах тохиолдол ажиглагдаж байна.
- Роботод бүтээх явцад хүндрэлтэй зүйл гарч байсан уу. Роботоо бүтээхэд хэр их хугацаа зарцуулсан бэ?
-Үндэсний роботын тэмцээнд оролцох бэлтгэлээ есөн сараас эхэлж хангасан. Роботуудаа 11 дүгээр сараас хойш эхлэн бүтээж 7-8 төрлийн робот бүтээн туршсан. Робот бүтээж туршиж үед бидний хүссэн үр дүнд хүрэхгүй тохиолдолд дараа санаагаа хэрэгжүүлж ажилласан. Үндэсний аваргад оролцохдоо 7-8 робот бүтээж туршсан бол олон улсын тэмцээнд зориулж 10 орчим робот бүтээж туршсан байна. Олон улсын багууд маш хурдтай хүчтэй, технологийн шийдэл нь сайн зүйлүүд ажиглагдаж байгаа. Бид ч гэсэн дутахгүй өрсөлдөнө гэж төлөвлөж байна.
-Роботоо бүтээхдээ тоног төхөөрөмжөө яаж шийддэг бэ?
-Оюутнууд өөрсдийн роботын бүтээж байгаа учраас багш нараас зөвлөгөө авч роботын шийдлээ өөрсдөө олж бүтээдэг. Манай сургууль электроник програмчлалын сургууль учир роботын механик шийдлийг бүтээж туршихад хугацаа их зарцуулдаг. Сүүлийн жилүүдэд “Робот ба Хиймэл оюун ухаан” механик, электроник, хиймэл оюун ухаан нийлсэн хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж буй учир энэ дутагдлыг нөхөж чадаж байгаа гэж үзэж байна. Робот бүтээхэд хөрөнгө санхүүгийн зардал мөш их гардаг. Зарим тохиолдолд үүнээс үүдэн рбоботын шийдлээ турших боломжгүй тохиолдол ч байдаг. Нэг, хоёрдугаар курсийн оюутнуудын хувьд дөнгөж мэргэжлийнхээ хичээлтэй танилцаж байгаа учраас роботуудаа хялбар, энгийн шийдлээр бүтээсэн. Үндэсний аварга шалгаруулах тэмцээний роботоо сайжруулаад оролцож байна. Харин нөгөө баг маань 3-4 курсийн оюутнууд байгаа учраас ахисан түвшний шийдлүүдийг роботууддаа хэрэгжүүлэн ажиллаж байна.
-Өрсөлдөгч багтай тоглох тактикаа боловсруулж байгаа биз дээ?
-Тодорхой хэмжээнд боловсруулж байна. Япон улсын роботод тохолт хийдэг. Бидний хувьд тохолт гэхээс илүүтэй шидэлтүүд дээр анхаарч тоглоно. Мөн хамгаалалтаа сайн хийж тоглоно. Тухайн үед тоглолт явц хэрхэн өөрчлөгдөхийг таашгүй. Амжилт гаргахын төлөө хичээнэ дээ. Алдаа бага гаргаж хугацаа сайн тооцоолох, багийн гишүүд хоорондоо сайн ойлголцож, тоглох ёстой. Өмнө зохион байгуулагдаж байсан робокон тэмцээнд спортын чиглэл байгаагүй. Талбай дээр уралдаж, янз бүрийн зүйлийг байрлуулдаг байсан. Энэ жилийн тэмцээний хувьд спортын чиглэл, хоорондоо хөдөлгөөн хийж тоглох учраас нэлээд өвөрмөц болно. Бидний хувьд өөрсдөө сагс тоглож үзээд роботын хөдөлгөөн ийм байх ёстой гэдэг тооцооллоо хүртэл гаргаж байгаа.
-Тоглолтын хугацаа ямар байх вэ?
-Тоглолтын хугацаа 2 минут 40 секунд, нэг удаагийн довтлогын хугацаа 20 секунд байдаг Бидний хувьд 4-5 удаагийн довтолгоондоо нэлээд сайн оноо цуглуулахаар хичээж байна.
-Үндэсний аварга шалгаруулах тэмцээнд ШУТИС-ийн Мэдээлэл холбоо технологийн сургуулийн хоёр баг амжилттай оролцож тэргүүлсэн?
-Нэг, хоёрдугаар курсийн оюутнуудын баг буюу “Түвшин электроник” баг тоглолтын бэлтгэлээ маш сайн хангасан. Харин нөгөө багт ахлах курсийн оюутнууд байсан. Роботын шийдлүүд нь арай өөр байсан учраас роботоо бүтээхэд их хугацаа зарцуулж тоглолтын бэлтгэлээ арай бага хийсэн нь үндэсний тэмцээний явцад ажиглагдсан.
Үзэл бодол
Г. Агааноров: “ABU РОБОКОН 2025 ULAANBAATAR ” олон улсын тэмцээнд 13 орны 14 баг оролцоно
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн ивээл дор “ABU РОБОКОН 2025 ULAANBAATAR ” олон улсын тэмцээн 2025 оны наймдугаар сарын 22-ноос 26-ны өдрүүдэд Улаанбаатар хотноо зохион байгуулагдана. Энэ удаагийн тэмцээн Монгол Улсаас хоёр баг оролцож байгаа. “ABU РОБОКОН 2025 ULAANBAATAR” олон улсын төслийн Ерөнхий продюсер Г.Агааноровтой ярилцлаа. Тэрбээр 2004 оноос “ABU Robocon” олон улсын роботын тэмцээнтэй холбогдож, өнөөг хүртэл сэтгэл зүрхээ зориулан ажиллаж байна.
-Та манай уншигчдад “ABU Робокон” олон улсын роботын тэмцээний талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл өгөөч?
-“Робокон” тэмцээн Япон улсаас үүсэлтэй. Анх зөвхөн тухайн орны үндэсний тэмцээн байсан бол хожим Ази, Номхон далайн өргөн нэвтрүүлгийн холбоо (ABU)-гоор дамжин, Ази, номхон далайн бүсийн орнуудын тэмцээн болсон түүхтэй. Монголын үндэсний олон нийтийн радио, телевиз, Ази номхон далайн өргөн нэвтрүүлгийн холбоо (ABU)-ны гишүүн телевиз. Энэ хүрээнд тус холбооноос зохион байгуулдаг “Робокон” тэмцээнд Монгол Улсын баг 2002 оноос оролцож эхэлсэн түүхтэй.
Манай улс “Робокон” тэмцээнд 23 жил оролцож байгаа. Олон улсын “Робокон” тэмцээнийг жил бүр гишүүн орнуудад зохион байгуулагддаг. онцлогтой. Монгол Улс “ABU Robocon” олон улсын тэмцээнийг анх 2019 онд зохион байгуулж байсан. Зургаан жилийн дараа буюу 2025 онд Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн У.Хүрэлсүхийн ивээл дор зохион байгууллагдаж байна.
-Энэ удаагийн тэмцээнд хэчнээн баг оролцож байгаа бэ?
“ABU ROBOCON 2025 ULAANBAATAR” олон улсын тэмцээнд Камбож, Египет, Фижи, БНХАУ-ын засаг захиргааны онцгой бүс Хонконг, Энэтхэг, Индонез, Япон, Малайз, Монгол Непал, Шри Ланка, Тайланд, Вьетнам улсын багууд оролцоно. Нийт 13 орны 14 багийн 400 гаруй оролцогчид ирнэ. Зохион байгуулагч улс давуу эрхтэйгээр хоёр баг оролцуулдаг.
Монгол Улсаас оролцож байгаа хоёр багийн хувьд 2025 оны дөрөвдүгээр сарын 24-нд болсон “Робокон” үндэсний аварга шалгаруулах тэмцээнд ШУТИС-ийн Мэдээлэл холбоо технологийн сургуулийн “Түвшин Электроникс”, “HICH TECH” багууд амжилттай оролцож тэргүүн байр болон дэд байрыг эзэлж олон улсын тэмцээнд оролцох эрхтэй болсон.
-Монголд зохион байгуулагдаж буй “ABU Робокон” тэмцээн өмнөх жилүүдээс юугаараа онцлог вэ?
-“Робокон” тэмцээнийг зохион байгуулж буй улс орон дүрмээ өөрсдөө боловсруулдаг. Тэмцээний дүрмийг хоёр жилийн хугацаанд Токио хотын их сургуулийн доктор, МУИС-ийн багш Ө.Батбаяр боловсруулж 2024 оны наймдугаар сард Вьетнам болсон олон улсын тэмцээн дээр Монгол Улс дүрмээ танилцуулсан юм.
2019 онд анх зохион байгуулж байхдаа Монгол орны газар нутаг бүсчлэлийг харуулсан говь, хангай, тал хээр, уулын бүсэд түүх соёлыг уялдсан даалгаварыг биелүүлж байсан. Нэг зүйлийг хэлэхэд Монголчууд XIII зуунд Чингис хаан алт, мөнгөн гэрэгэг бусад орнуудад элч илгээж байсан нь өнөө цагийн гадаад паспорт, шуудан харилцааны эхлэлийг тавьж байсан. Монгол Улсын түүх соёлыг олон улсад Робоконоор дамжуулан сурталчилан танилцуулж байсан. Харин энэ жилийн тухайд дэлхийн дахинд оюутанзалуучуудын сонирхлыг маш их татаж байгаа Сагсан бөмбөгийн спортоос санаа сэдэл авч хийж байгаа. Тухайлбал, хоёр роботод стандарт сагсны шалыг бодвол арай бага буюу 15x8 харьцаатай, сагсны шийдний өндөр нь 2м 43 см болгосон. Улаан, хөх талын багууд талбай дээр сагсан бөмбөгийн дүрмээр тоглоно.
-“Робокон” тэмцээн зохион байгуулах орныг хэрхэн шалгаруулдаг юм бэ?
-Манай улсын дараа буюу 2026 онд Хонконг олон улсын Робокон тэмцээнийг зохион байгуулна. Ерөнхийдөө 2-3 жилийн өмнө саналаа өгдөг. Тухайн саналдаа тэмцээн зохион байгуулах дүрмээ боловсруулж, танилцуулдаг. Тэмцээн зохион байгуулах асуудлыг Ази, Номхон далайн өргөн нэвтрүүлгийн холбоо шийддэг.
-Монгол Улсаа төлөөлж оролцож байгаа хоёр багийн бүрэлдэхүүн хэчнээн оюутан залуучууд багтаж байгаа бэ?
-Робокон тэмцээнд зөвхөн оюутнууд оролцдог. Нэг багт үндсэндээ гурван гишүүн, багштайгаа хамт оролцдог. Багийн туслах гишүүдтэйгээ 12-15 хүний бүрэлдэхүүнтэй байдаг юм. Бусад хөгжөөн дэмжигчээр оролцдог.
Оюутнуудын мэдлэг чадвар ур ухаан, хэр их хөдөлмөрлөж, бэлтгэл сургуулилт сайн хийж, үйлдлээ сайн гүйцэтгэсэн амжилт гаргадаг. Монголын баг үйлдлээ хурдан гүйцэтгэж олон оноо авах тал дээр илүү анхаарч, бэлтгэлээ хангаж байгаа.
Манай улсын хувьд хоёр удаа дэд байрт шалгарч байсан. Өнгөрсөн 2019 онд эх орондоо зохион байгуулахдаа дэд байр эзэлж байсан. Мөн цар тахлын үед онлайноор оролцож дэд байранд шалгарч байсан. Энэ удаа Монгол Улсын баг амжилтаа ахиулж, тэргүүн байранд орохын төлөө бэлтгэлээ хангаж байна. Энэ олон жилийн хугацаанд хамгийн их амжилт үзүүлсэн роботуудтай баг бол Вьетнам, БНХАУ, Япон улс юм.
-Тэмцээн хэзээ болох вэ?
-“ABU ROBOCON 2025 ULAANBAATAR” олон улсын тэмцээн 2025 оны наймдугаар сарын 24- нд “Аса Арена”-д 10:00 цагт хэсгийн тоглолт эхэлнэ.
-“ABU ROBOCON 2025 ULAANBAATAR” олон улсын тэмцээний нээлтэд Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх үг хэлж, оролцож байгаа оюунтан залуучуудад мэндчилгээ дэвшүүлнэ. Тэмцээнийг МҮОНРТ шууд дамжуулна.
-Тэмцээний тоглолтын минут богино уу?
-Өнгөрсөн жилүүдэд зохион байгуулагдаж байсан тэмцээн талбай дээр хоёр зэрэг үйлдлээ гүйцэтгэдэг байсан. Хугацаан гурван минут байсан. Энэ жилийн тэмцээн сагс учраас том талбай дээр явагдаж байгаа учраас 7-10 минутын хугацаанд явагдана. Зарим тохиолдол 12 минут ч болж байгаа. Ерөнхийдөө хугацаа харилцан адилгүй байна.
-Тэмцээн эхлэхэд цөөхөн хоног үлдлээ. Бэлтгэл ажил хэдэн хувь хангагдсан бэ?
-Бэлтгэл хангагдаад жигдэрч байгаа. Миний хувьд Робокон тэмцээний зохион байгуулалт дээр олон жил ажиллаж байна. Бидний хувьд 2010 оноос хойш олон улсын тэмцээн зохион байгуулна гэж ярьсаар байж 2019 онд анх удаа зохион байгуулж байсан. Энэ төслийг хэрэгжүүлэхэд оролцогч сургууль болон удирдаж оролцож байгаа багш хамгийн чухал нөлөө үзүүлдэг. Олон багшийн хүч чармайлт, хөдөлмөр зүтгэл дээр Монголын багийн амжилт бий болдог. Монголчууд оюуны асар их мэдлэгтэй. Ази, Номхон далайн орнуудын оюутан залуучуудаас дутахгүй. Ер нь энэ тэнцүү өрсөлдөх чадвартай. Робокон тэмцээний 23 жилийн хугацаанд ойролцоогоор 5000 орчим оюутан залуучууд багийн үндсэн болон туслах гишүүн оролцсон байна. Робокон тэмцээн оролцож байсан хүүхдүүд их мундаг явдаг. Онолын мэдлэг, практиктай хослуулж явуулдаг учраас оюутан залуучуудад мэдлэг ур чадвар, бүтээлч сэтгэлгээ, цагийн менежмент зэргийг хослуулж чаддагаар бусдаас давуу талтай. Робокон оролцож байсан оюутан залуучууд Оюутолгой, Эрдэнэс тавантолгой, Эрдэнэт үйлдвэр зэрэг Монголын томоохон бүтээн байгуулалтын ажилд манлайлан ажиллаж байна.
-Зохион байгуулалтын багт нийт хэдэн уран бүтээлч ажиллаж байна вэ?
-“ABU ROBOCON 2025 ULAANBAATAR” олон улсын тэмцээний зохион байгуулалт дээр МҮОНРТ-ийн уран бүтээлчид болон инженер техникийн ажилчид, сайн дурынхантай нийлээд 200 гаруй хүмүүс ажиллаж байна. Энэ жилийн тэмцээнд Нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газар дэмжигчээр оролцож байгаа. Харин ерөнхий ивээн тэтгэгчээр Зуун манлай бүтээн байгуулалт Монгол Улсын Баатар "Эрдэнэт үйлдвэр" ТӨҮГ, Монголын харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн тэргүүлэгч “ Энгийн ухаалгаар” уриатай Мобиком оролцож байгаа. Мөн “Аса арена”, Z.com, MindTech,KSJ зэрэг компаниуд ивээн тэтгэгчээр оролцож байгаа юм.
Үзэл бодол
Ч.Төгсдэлгэр: РЦНК-ийн баруун талд ногоон байгууламж барих асуудалд хувийн хэвшилтэй зөвшилцөж байна
Баянзүрх дүүргийн 1 дүгээр хороонд байрлах Оросын Шинжлэх ухаан, соёлын төв буюу РЦНК-ийн баруун талд орон сууцны барилга барих асуудлыг тухайн орчмын оршин суугчид эсэргүүцэж байна. Тухайн орчимд ногоон байгууламж барих хүсэлтийг иргэд 10 гаруй жилийн турш холбогдох газруудад өгөөд байгаа боловч одоо болтол шийдэгдээгүй. Гурван аж ахуйн нэгжийн газарт маргаан үүсэж, орон сууцны барилга эхлүүлэх тусгай зөвшөөрлийг шүүхийн шийдвэрт үндэслэн олгосон байна. Тиймээс нийслэлийн Ерөнхий архитектор Ч.Төгсдэлгэр барилга барьж буй аж ахуйн нэгжүүдтэй зөвшилцөж, ногоон байгууламж бариулах иргэдийн хүсэлтийг шийдвэрлэх талаас нь өнөөдөр байршил дээр нь ажиллалаа.
Энэ үеэр нийслэлийн Ерөнхий архитектор Ч.Төгсдэлгэр “Эс энд ви юу” ХХК РЦНК-ийн баруун талд цэцэрлэг, спорт цогцолбор бүхий 22 давхар орон сууцны барилга барих зохих ёсны зөвшөөрөл загвар зургийг 2022 онд батлуулж байжээ. Гэтэл иргэдийн зүгээс уг байршилд ногоон байгууламж бариулах хүсэлтэй байгаа. Шүүхийн маргаан 2025 оны долоодугаар сард эцэслэгдэж, барилга эхлүүлэх зөвшөөрлийг Хот байгуулалт, хотын стандартын газраас өгөөд удаагүй байна. Тиймээс хувийн аж ахуйн нэгжийг ч иргэдийг ч хохироогүй байх талаас нь зөвшилцөл хийхээр бид ирээд байна. Зөвшилцөл хийхдээ газрыг газраар шилжүүлэн олгох зорилт тавьж байна. Газрын маргаантай, иргэдийн эрх зөрчигдөж байгаа асуудалд бидний зүгээс 10 орчим байршилд газрыг газраар шилжүүлж асуудал шийдвэрлэсэн байдаг. Энэ мэт байдлаар асуудлыг шийдэх боломжтой гэж үзэж байна” гэв.
Нийслэлийн Ерөнхий архитектор Ч.Төгсдэлгэр төр иргэдийн хүсэлтийг сонсох үүрэгтэй. Гэвч зохих зөвшөөрөлтэй хувийн аж ахуйн нэгжийг ч хохироохгүй байх үүднээс асуудлыг шийдвэрлэнэ гэдгээ илэрхийллээ.
-
Цаг үе2020/11/25
Дорнод аймагт тэсэрч дэлбэрэх 40 гаруй галт хэрэгслийг илрүүллээ
-
Улстөр нийгэм2023/09/15
Дархан-Уул аймгийн иргэдийн дэмжсэн таван төслийг улсын төсвөөс санхүүжүүлнэ
-
Цаг үе2020/12/04
Өнөөдөр үхэр, тахиа жилтнээ аливаа үйлийг хийхэд эерэг сайн
-
Улстөр нийгэм2021/04/14
Ерөнхийлөгчийн хувийн улс төр хэтийдэж, төрийн институтын өмнөөс шүүхэд ханджээ